Vísir - 16.07.1957, Blaðsíða 4
4
VlSIB
Þriðjudaginn 16. júlí 195T
WSSIK.
D A G B L A Ð
Víilr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíðux.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritatjómarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—l&.OO.
Afgreiðsla Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9.00—19,00.
Sími 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Annar mánuðurinn.
Nú er réttur mánuður síðan
yfirmenn á kaupskipaflotan-
um hófu verkfall, og sigling-
ar allar eru lamaðar. Skipin
liggja í höfn hér eða úti á
landi, og útflutningurinn
hefir lagzt niður að kalla og
sama máli gegnir um inn-
flutninginn. Þótt fjölmargir
fundir hafi verið haldnir
fyrir tilstilli sáttasemjara
ríkisins, hefir ekki tekizt að
finna lausn vandans, og þeg-
ar hann lagði loks fram til-
lögu um sættir, urðu afdrif
hennar þau, að hún var felld
með næstum öllum greiddum
atkvæðum.
Hér er komið í fullkomið óefni,
því að ekki verður séð í
fljótu bragði, að samningar
náist á næstunni eftir þær
viðtökur, sem sáttatillagan
fékk í síðustu viku, og verð-
ur það þó meira aðkallandi
með hverjum degi að endi sé
bundinn á deiluna. íslenzka
þjóðin hefir ekki efni á að
láta skipin liggja bundin,
hvorki þau, sem notuð eru
til að draga' fisk úr sjó né
hin, sem flytja afurðdr til
annarra landa og koma heim
með nauðsynjar, sem við
getum ekki án verið. Efnaðri
þjóðir hafa ekki ráð á slíku,
hvað þá við, sem erum vart
bjargálna, enda þótt við
hegðum okkur á allan hátt
eins og flottræflar.
Ekki er hægt að loka augunum
fyrir þeirri staðreynd, að
kjaradeila, sem hér var háð
snemma á árinu, hefir áhrif
á þá deilu, sem nú stendur
yfir. Þegar flugmönnum
voru veittar stórfelldar
kjarabætur, var stífla opnuð,
því að gera mátti ráð fyrir
því sem visu, að ýmsir
mundu vilja feta í fótspor
flugmanna. Nú er það komið
á daginn, þvi að yfirmenn á
skipunum telja, að þeir eigi
ekki síður heimtingu á bætt-
um kjörum en flugmenn, og
er slíkt raunar ósköp skilj-
anlegt, en það er hlutverk
ríkisstjórnarinnar að koma á
sættum í deilu þessari, og
það má ekki dragast.
Ný, ensk þýðing á Bjólfskviðu.
Og Vinsar liækur nm skáld
skáldskap.
Út er komin á ensku ný þýð- ' F. L. Lucas skrifar um Al-
ing á B'eowulf, eða Bjclfskviðu,'fred lávarð Tennyson, sem var
en þýðinguna hefur Daviel höfuðskáld Breta á Vik-
Wriglit gert. Er þetta Pcnguin- toríutímabilinu og eftirmaður
útgáfa. I Wordsworth’s sem lárviðar- ^
Svo sem nafnið Bjólfskviða skáld Breta og hélt þeirri tign
ber með sér, er þetta kvæði, j í fjörutíu ár. En þeirri tign fylg'
svo sem kunnugt er öllum ir eitt anker mjaðar á ári frá
sem lagt hafa stund á norræn (brezku rikisstjórninni og er frá
fi'æði og mörgum fleirum. En' þessu skýrt hér úthlunarnefnt
þessi enska þýðing er i óbundnu I til eftirbreytni. Eigi nennum1
máli. Þýðandi, David Wright, I vér fleira af Tennyson að
gerir þá grein fyrir þýðingu J herma, því langt er nú síðan
sinni á Bjólfskviðu í lausu máli vér höfum lesið Enoch Arden. |
Þá skpifar Ivar Brown um
þúsund þjala smiðinn J. B.
Priestley, sem hér mun kunn-'
astur af leikritum sínum, en
auk þess er hann gagnrýnandi,
ritgerðahöfundur, útvarpsmað-
ur og sagnaskáld. En aðalstarf
hans mun þó vera bundið leik-
húsmálum, þar eð hann er af-
burða leikritahöfundur.
Enn fremur skrifar Oswald
að hann hafi viljað, með þýð-
ingu sinni, ná því með úr frum-
textanum, sem aðrir þýðendur
hafi annaðhvort sleppt eða
þeim hefur sézt yfir.
Það er óneitanlega skemmti-
legt að fá þessa nýju þýðingu
á Bjólfi gamla, þótt í lausu
máli sé.
Þá er einnig komin út á for-
lag Jonathan Cape skáldsagan
! Tatting, eftir skáldkonuna Doughty um Dante Gabriel Ros-
! Faith Compton Mackenzie, sem 1 setti, sem var frægur bæði sem
varð f ræg fyrir bók sína The j ljóðskáld og listmálari. Hann
Samvinna í menntamálum.
Tilkynnt hefir verið, að fyrir
skemmtu hafi verið haldinn
sameiginlegur fundur
menntamálaráðherra á Norð-
urlöndum, og var þar rætt
um nauðsynina á auknu
skólastarfi og auknu sam-
starfi milli Norðurlandanna
á þessu sviði. Hefir verið
nokkur samvinna á þessu
sviði milli Norðurlandaþjóð-
anna og gefizt vel, enda er
menntun og tilhögun henn-
ar mjög svipuð hjá þeim og
það er áhugamál þeirra
allra, að komast sem lengst í
þessum efnum og veita sem
flestum sem mesta menntun.
Islendingar hafa talsvert til
málanna að leggja á sviði
menningar og menntamála,
en við getum einnig notfært
okkur margt, sem frænd-
þjóðirnar eru íramarléga í.
Það er einkum nauðsynlegt,
þar sem við erum ekki á-
nægðir með skólakerfi okkar
og þurfum að læra af reynslu
annarra þjóða að því leyti,
svo að hægt verði að finna
sem fyrst það fyrirkomulag
er bezt hentar þörfum okkar.
Við teljum skólakerfi okkar
harla gott og menntun þjóð-
arinnar til fyrirmvndar um
margt, en víst er, að við eig-
um margt ólært og getúm
bætt skólakerfi okkar á
niargan hátt, gert það til
dæmis fjölþættara. Til þess
er samvinna við líkar þjóðir
nauðsyn.
Crooked Wall.
Þetta er mjög skemmtileg
saga, sem gerist í þorpi einu í
Cornwall. Kunnugir herma, að
sagan sé byggð á dæmisöguleg-
um atburðum og kunnugir geti
þekkt aðalpersónurnar.
Sýnilegt er, að skáldkonan,
frú Mackenzie, er gerkunnug
bæði tímabilinu, sem sagan ger-
izt á og fólkinu, sem þá var
uppi. Og hún er fyndin, skrifar
litauðugan stíl og ræður yfir
mikilli rittækni. Hún kann sýni-
lega verk sitt.
Þá hefur Longmans, Green
& Co gefið út. á vegum British
Council og The National Book
League, fjóra bæklinga, sem
Visi liafa borizt, og fjalla þeir
allir um skáld og rithöfunda.
var uppi á árunum 1828—82.
Hann á mörg ljóð í enskum
ljóðaúrvalssöfnum og hafa því
kvæði hans staðizt tímans tönn,
þótt hann væri dálítið tví-
skiptur í listinni.
Loks skrifar Frank Kérmock
um John Donne. Hann var uppi
1572—1631 og var meðal mestu
Ijóðskálda sinnar samtíðar á
Bretlandi. Hann var fæddur á
rí k'( ;st j órnarárum Elísabetar
drottningar (I.) og lifði fram á
daga' Karls konungs I., en þá
var hann gerður áð yfirpresti
eður prófasti við St. Pauls-
kirkju og þóttu predikanir hans
mjög skrúðyrtar, en dálítið þung
lyndislegar. En lengst lifir hann
fyrir ljóð ín.
(í).
Framkvæmdir í Laugardal og
kostnaður við þær.
Rithöfundar og bókasöfn.
Norrænir rithöfundar hafa fyrir
skemmstu haldið ráðstefnu á
Finnlandi og ræddu þeir
meðal annars um gjöld af
bókum, sem fengnar væru'
að láni i bókasöfnum. Óska
þeir eftir því, að þeir njóti
þar nokkurs góðs af þeim
tekjum, sem kunna að vera
aí slíkum útlánum, og er það
mjög sanngjörn krafa. Bóka-
útlán safnanna dragá að ein-
hverju leyti úr bókakaupúni
almennings, en hiutverk
bókasafnann er hinsvegar
ekki að' vinna gegn því, að
bækur seljist, svo að það er
ekki nema eðlilegt, að tjón
rithöfunda sé bætt að ein-
hverju leyti. Þessum málurn
er lengra komið á öðrum
Norðurlöndum en hér. En
ekki er ósennilegt, að ein-
hver breyting verði hér í ná-
inni framtið, enda sjálfsagt,
að reynt sé að búa eins vel
að rithöíundum hér á iandi
og erlendis, þar sem við vilj-
í tilkynningu þcirri frá
Menntamálaráðuneytinu, sem
lesin var í útvarpinu þann 12.
þ.m. og birt var í dagblöðum
í Reykjavík daginn eflir, cr þess
getið, að Gísla Halldórssyni
húsameistara hafi verið greidd
ar úr íþróttasjóði kr. 150.000.00
fyrir tcikningar og eftirlitsstörf
vegna byggingar leikvangsins í
Laugardal.
Ég hefð'i orð'ið þess var, að
þessi frásögn hefur valdið mis-
skilningi og tal því rétt að veita
eftirfarandi upplýsingar, þar
sem ég á hér nokkurn hlut að
málum.
Umrætt fé var greitt fyrir
verk, sem unnið var samkvæmt
beiðni íþróttaneíndar ríkisins á
tímabilinu frá okt. 1954 og þar
til nú eða á ellefu og hálfu ári.
Fyrsta greiðsla fór fram á
| árinu 1947 og nam kr: 56 þús-
j und. Var þetta grciðsla á heild-
: arteikningum svæðisins, sem
I Gísli Halldórsson vann að ásamt
þeim húsameisturunum Sig-
valda Thordarson og Kjartani
I Sigurðssyni, en þeir þrír ráku í
um víst teljast bókmennta-
j þjóð, ekki sízt að því er lést-
ur bóka snertir.
„íþróttamaður“ slvrlfar Berg-
máli:
„Ég er víst neyddur til að
senda þér nokkrar línur vegna
orðaskipta okkar A. St. í dálkum
þínum nú fyrir nokkru. Það fór
sem mig grunaði, að þessar línur
mínar hittu snöggan blett á A.
St., því hann virðist helst hengja
hatt sinn á orðið ,,undirróður“,
sem hann hefði strax átt að sjá
(og hefur eflaust séð) að var
einhverskonar aukafyrirsögn rit-
stjóra dálksins og kom hvergi
fyrir í þessum línum mínum. Tel
ég allt það sem ég sagði standa
óhrakið, nema hvað vera má að
A. St. sé ekki upp á kant við
neinn, hinsvegar séu bara ein-
hverjir upp á kant við A. St.
Hver er maðurinn?
Hann víkur oft að því í svari
sínu að hann vilji gjarna fá að
vita hver ég sé. Slíkt er að sjálf-
sögðu algjört aukaatriði, er
meira að segja langt frá því aö
koma þessu máli nokkuð við.
Þríþætt vandamál.
Ymislegt fleii'a vildi ég mega
ræða í svari A. St. en sé ekki
ástæðu til. Vil hinsvegar að lok-
um endurtaka þrjú atriði úr
svari hans: „Mér, sem fleiri er
ljóst, að vandamálið með Rik-
harð og Albert hefur lengi verið
ísl. knattspyrnumönnum fjötur
um fót“, ,,í þau sex ár, sem ég
(A St.) hef skrifað um knatt
spyrnu“ og að logum „þvi mikið'
má um það ræða og margt leiða
fram“.
Þessvegna vil ég leyfa mér að
draga þá ályktun, að þetta
þrennt sé samnefnari fyrir því,
að A. St. beri beinlínis skylda til,
að skrifa grein um vandamálið:
íslenzk knattspyrna og bíð ég
(og án efa margir fleiri) eftir
henni.“ íþróttamaður.
1 félagi teiknistofu í Reykjavík
um nokkurt skeið. Mun þessi
' greiðsla því eigi hafa runnið
öll til Gisla Halldórssonar.
I Þá vildi ég einnig vekja at-
hygli á því, að greiðslurnar geta
eigi talizt háar, þegar árafjöld-
inn er kunnur, sem þær dreifast
á og þegar þær eru bornar
saman við hið margþætta og
J rómaða mannvirki, leikvanginn
í Laugardal — stærsta sam-
I komustað, sem gerður er af
j mannavöldum á íslandi — og
sem kostar nú rúmlega 12 millj.
kr.
Vegna viðurkenningarorða
þeirra, sem Jóhann Hafstein'
hafði um störf Gísla Halldórs-
sonar í ræðu þeirri, sem hann
flutti við opnun leikvangsins í
Laug'ardal og fyrrumræddrar
heildarþóknunar, sem upplýst
var í tilkynningu ráðunevtis-
ins, að hann hefði féngið úr
íþróttasjóði, sá eitt dagblaðanna
ástæðu til þess að láta í það
skína, að vart væri hægt að tala
um fórnfýsi af hálfu húsa-
meistarans, þegar hann hofði
veitt móttöku svo hárri þöknun.
Þar sem ég frá upphaíi fram- J
kvæmda í Laugadal hefði fylgst.
Vantraust á Breta-
stjórn fellt.
Tillaga jafnaðarmanna unu
gagnrýni á brezku stjórnina
vegna stefnu hcnnar Kýpur-
málinu var felld með 66 atkv.
mun (326 gegn 260).
Lennox-Boyd nýlendumála-
ráðherra flutti lokaræðuna við
umræðuna um Kýpur i neðri
málstofunni í gærkvöld og
sagði, að ef verkalýðsstjórn
hefði verið við völd og átt við
sama vanda að glíma á Kýpur
og íhaldsstjórnin hefði hún
farið mjög svipaö að.
Annar talsmaður stjórnar-
innar, sem fyrr talaði, kvað
hana hafa ýmsar leiðir til
athugunar til lausnar vandan-
náið með störfum Gísla Ilall-
dórssonar að því að teikna leik-
vanginn, líta eftir framkvæmd-
um og oft annazt forystu um
þær, leyfi ég mér að meta störf
hans hærra verði en honum hef
ur verið greitt samkvæmt reikn
ingum hans sjálfs. Mismun þann
á krónutölu þóknunar og fram-
taki Gisla Halldórssonar tel ég
eigi of hátt metinn með því að
segja hann hafa sýnt verkinu
fórnfýsi. Þessa fórnfýsi hefur
hann fyrst og fremst fært vegna
áhuga fyrir bættum aðbúnaði
íslerizkra íþrótta.
Réykjavlk, 14. júlí :1957.
Þorsteinn Einarssou.