Vísir - 26.07.1957, Blaðsíða 4

4
VÍSIR
Föstudaginn 26. júlí 1957
WXSZS&
D A G B L A Ð
Tl*lr kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíðui.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Rititjómarskrifslofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstoíur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími 11660 (fimm línurj.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á mánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Boðið upp á ðftirlit.
Upp á síðkastið hefir verið
heldur hljótt um störf undir-
nefndar afvopnunarnefndar-
inna, sem setið hefir á fund-
um í London vikum saman,
eftir að fram komu nokkrar
tillögur, sem gáfu mönnum
vonir um, að eitthvað ætlaði
að þokast í áttina. Er það
enn sem fyrr eftirlitið með
framkvæmd þeirra tillagna,
er samþykktar kunna að
verða, sem stendur í aðildar-
þjóðunum, og ætti þeim þó
að vera áhugamál að færa
sönnur á einlægni sína í
þessum efnum.
Um miðja vikuna barst til-
kynning frá brezku stjórn-
inni, og hefir henni að sjálf-
sögðu verið vel tekið í blöð-
um — að minnsta kosti með-
al lýðræðisþjóðanna. Til-
kynnt var af hálfu Breta-
stjórnar, að hún væri fús til
að leyfa eftirlit úr lofti yfir
öllum Bretlandseyjum, ef
aðrar þjóðir vildu gera slíkt
hið sama. Er nú eftir að sjá,
hvernig aðrar þjóðir taka
undir þetta, því að markinu
er —; því miður — engan
veginn náð, þótt ein ríkis-
stjórn hafi tekið þannig af
skarið.
Það var Eisenhower Banda-
ríkjaforseti, sem fyrst kom
fram með uppástungu um
eftirlit úr lofti fyrir tveim
árum, þegar efnt var til
ráðstefnu æðstu manna
stórveldanna í Geneve í
Sviss. Hann bauð upp á eftir-
lit úr lofti yfir landi Banda-
ríkjanna til að sýna einlægni
sína og stjórnar sinnar.
Fulltrúar Sovétríkjanna voru
ekki reiðubúnir til að sam-
þykkja þessa tillögu án um-
hugsunar, og í tvö ár hefir
hún verið til umræðu við og
við, en án þess að hún væri
formlega samþykkt, svo að
hægt væri að hefjast handa
um að hrinda henni í fram-
kvæmd.
Ýmis tiibrigiði.
Siðustu vikur og mánuði hafa
þó komið fram ýmis tilbrigði
á hinni upprunalegu tillögu
Eisenhowers um eftirlit úr
lofti.. Sovétstjórnin hefir lát-
ið fulltrúa sinn á fundunum
í London, Zorin, stinga upp á
því, að landssvæði af ákvcð-
inni breidd verði undir eftir-
liti úr lofti, svo að íylgzt
verði með þeim hernaðar-
undirbúningi, sem þar fer
fram. Einnig hefir komið
fram tillaga um, að öll lönd
fyrir norðan vissan breidd-
arbaug verði háð eftirliti úr
lofti.
Þannig standa sakir nú, nokkr-
um vikum eftir að tillögurn-
ar um þessi eftirlitssvæði
komu fram, að ekkert sam-
komulag hefir . orðið um
þær, og þó.er það enn verra,
að þjóðirnar erU á algerlega
öndverðum meiði um önnur
atriði, sem eru ekki síður
mikilvæg', en það er varð-
andi kjarnorkuvopn, bann
við þeim og framleiðslu
þeirra, og loks eftirlit með
þvi, að staðið verði við
samninga i þessu efni.
Eftirlit er undirstaða þess, að
þjóðirnar geti trcyst hver
annari og' að tillögurnar
verði meira virði en pappír-
inn, sem þær eru letraðar á.
Hið eina, sem gildir.
Eftirlit, svo öruggt eftirlit, 'að
ekki verður hægt að fara í
kringum það, er eína leiðin
til að tryggja afvopnun og
þar áf leiðandi frið. Af því
leiðir einnig, að þær þjóðir,
sem óska einlæglega eftir
friði, hika ekki við að heim-
- ila eftirlit hjá sér gegn
'Samskonar athugunum ann-
ars staðar, því að þær hafa
ekkert að fela. Þetta er elrj-
raunin, sem stórveldin verða
að ganga gegnum, þegar ein-
lægni þeirra í afvopnunar-
málilnum er vegin og metin.
Bandaríkin riðu á vaðið mcð að
bjóða eftirlit úr loíti, en til-
vJ boði þeirrá vay:. okki tekið.
því að forsvarsmenn Sovét-
ríkjanna voru ekki við slíku
tilboði búnir. Síðan hafa þeir
gert svipaða tillögu, en þó
mjög útþynnta, þar sem að
eins á að vera um könnun að
ræða á takfnörkuðu svæðd,
og eftirlit með kjarnorku-
vopnum virðist ekki koma
til greina. . Þar með er að
sjálfsögðu brott fallinn mik-
íivaegur grundvöllur fyrir
samkomulagi um þessi mál,
sem varðar hvert manns-
barn, ekki einungis þá, sem
byggja lönd stórveldanna
heldur yfirleitt alia, hvar
sem þeir búa á -jöiðinni. Af-
• vopnunar- og friðarvilji
n ist :
Einar Guðimindsson.
sliM'kaiipaiaðar.
Einar Guðmundsson lézt
síðastl. sunnudag, 21. júlí, rúm-
lega sextugur að aldri, eftir
stutta en stranga sjúkdómslegu,
og er jarðsunginn í dag. Með
honum er fallinn í valinn einn
allra mesti heiðursmaður verzl-
unarstéttar þessa bæjar. —
Get ég þar vel um dæmt, sakir
langra og góðra kynna við Ein-
ar heitin. —
Einar var ættaður af Héraði
eystra. En það er ekki ætlun
mín að rekja hér ættir hans eða
skrá ævi hans; það verður gjört
ýtarlega af þeim, sem um þá
hluti eru kunnugri en ég, en
hitt þarf enginn að ganga í
grafgötur um, að þessi góðd og
g'læsilegi maður átti merka for-
feður að baki sér, og hafði hlot-
ið bezta uppeldi. — Svo var
hann vel gefinn til líkama og ^
sálar, að menn hlutu við fyrstu rssður þessu sem öðru
hann fara of snemma. Menn,
sem hafa betrandi áhrif á um-
hverfi sitt, þurfa að hafa lengri
viðdvöl í mannheimi, en góður
sýn að taka eftir honum og
dást að prúðmannlegri fram-
komu hans og háttvísi.
' JU
f
Einar fluttist til Reykjavíkur
fyrir rúmum 30 árum og kynnt-
ist ég honum þá. Hann varð
Það er hlutverk okkar, sem
eftir stöndum, að hneigja höfuð
vor í lotningu og þakklæti fyrir
lífi þessa góða manns, sem nú
hefur gengið veg allrar verald-
ar.
Áður en ég legg pennann frá
brátt vinur bræðra minna, sem. mer> v°tta ég öllum ástvinum
voru á líkum aldri og hann og! bans, en fyrst og fremst konu
ekki leið á löngu að sú vinátta. bans og böinum, innilegustu
Guð að hugga
næði einnig til mín. — Á þeim samúð og bið
vináttuböndum hefur aldrei Þau °& blessa.
slaknað.' — Það er mál viturra Oscar Clausen.
manna, að vinátta góðra manna
sé sá varasjóður hvers manns,
sem honum verði drýgsta eign-
in í lífinu. — Þetta hefur mér
reynst svo. — Vinátta Einars
Guðmundssonar hefur alltaf
verið mér góð eign, þó að ég Eins og frá hefur verið skýrt
hafi aldrei talið hana fram fy"r opinberlega. bar sáttanefndin í
en nú. Einar var einstakleg&( farmannadeilunni fram þá til-
hugþekkur í allri umgengni og iögu við deiluaðila á fundi s.l.
hugahlýr. svo að kringum hánn þriejudag? að deilunni yrði ráð-
Útgerðarfélögin
og gerðardémur.
var alltaf heiðríkja og einhver
þægilegur ylur, sem lyfti huga
manns upp úr hversdagslegu
þrefi og þrási. Það var hvíld í
því að hitta hann og eiga við
hann samræður á morgnana, en
þess hefi ég notið svo að segja
á hverjum morgni um tvo ára-
tugi, og því sakna ég nú vinar
í stað. — Ég veit að margir
vinir Einars taka undir þetta.
Einar Guðmundsson var dug-
legur kaupsýslumaður, sem
rækti skyldur við lífið. Hann
var áreiðanlegur í viðskiptum
og hreinskiftinn svo að af bar.
Hann sveik engan mann, svo
að um hann má segja sama og
Matthías sagði forðum í eftir-
mælum eftir gamla verzlunar-
stjórann í Stykkishólmi:
,.Svikalaus og' sálarhreinn.
ið til lykta með gerðardómi,
sem þó ýrði um niðurstöðu sina
bundinn innan tiltekinna
marka. Skyld gerðardómur eigi
ganga skemmra í niðurstöðu
sinni en sáttatillaga sú, sem að-
ilar felldu með atkvæðagreiðslu
11. og 12. þ. m., að viðbættri
hækkun á kaupi, ca. 2—5%:,
sem sáttanefndin lagði til á
fundum með deiluaðilum 15. og
17. þ. m., og hinsvegar skjddi
dómurinn eigi ganga lengra en
fyrrnefndar tvær tillögur
gerðu ráð fyrir, að viðbættum
kröfum í 17 liðum, sem far-
mennirnir höfðu sett fram t:l
viðbótar umræddum tveim
tillögum, eftir að sáttanefndin
hafð'i lagt þær fram.
Á fundi s.l. mi&vikudag sam-
þykktu farmenn einóma, að því
er skvrt hefur verið frá opin-
gekkstu fram að bana beinn“. berlega, að hafna tillögu sátta-
nefndainnar um gérðardóm á
Heimilisfaðir var Einar ein-
stakur og sívakandi yfir vel-
ferð barna sinna og annarra
heimilismanna, enda hvíldi
friður oð samhugur yfir heim-
ilisarni hans, og hinnar góðu
eiginkonu hans, frú Jóhönnu
Hallgrímsdóttur.
-!. .
I
Ég sé eftir. ýini mínúrn Ein-
ari Guðmundssyni, og mér þótti
.. tM i
kommúnista er því h’árla lít-
ill, þegar til átakanna kem-
ur, þótt þeir sé jafnan miklir.
■t .■***
framangreindum grundvelli.
Útgerðarfélögin hafa hins-
vegar samþykkt, að gerðardóm-
ur ráði deilunni til lykta með
framangreindum hætti. Þó er
samþykkt tillögunnar af hálfu
útgerðarfélaganna bundin því
skilyrði, að úrskurður gerðar-
dóms verði ekki bindandi fyrir
þau, fyrr en 'þeim hefur verið
tryggð rekstursaðstaða eftir
þeim leiðum og að því marki.
sem þau telja viðunandi.
Eins og afstaöa útgerðarfélag
anna til sáttatillögunnar-, .sem
BS.I.
FIRÐAf BITTIR
Suðurnes. — Vegna :
mikillar eftirspurn- j
ar verður farin j
aukaferð um Suður- j
nés laugard. kl. i
13.30. Fararstjóri
Gísli Guðmundsson..
Skemmtiferð um
sögustaði Njálu,
sunnud. kl. 8,30.
Fararstjóri Olafur
Hansson.
Skemmtiferð að
Gullfossi, Geysi,
Skálholti og Þing-
völlum, sunnud. kl.
9. Fararstjóri Karl
Guðmundsson.
Skemmtiferð um
Borgarfjörð sunnud.
j kl. 9. Ekið um Hval-
j f.jörð að Bifröst, Kal-
j manstungu, Barna-
j fossi um Uxahryggi
: og Þingvelli. Farar-
: stj. Sig. Þorsteinss.
SJON ER
SÖGU
RÍKARI
Uppreimaðir
§(ri^a§k»r
(boltaskór)
Margar gerðir.
Allar stærðir
i munninurn. ‘L' :;L •»'til atkvæðagreiðslu kom, - bar
með sér, töldu þau sér ókieift
að taka á sig þau auknu úf-
gjöld, sem tillagan gerði ráð
fyrir, þar sem reksturinn berð-
ist í bökkum. Þaðan af síður
telja útgeðarfélögin sér fært að
bera þá útgjaldaaukningu, sem
, fólst í viðbótartillögum sátta-
nefndarinnar og 17 kröfuliðum
farmannanna. Þar sem far-
mannadeilan hefur hinsvegar
skapað mikil vandræði , þjóðfé
laginu og valdið gífurlegu tjóni,
töldu útgerðarfélögin rétt að
samþykkja tillögu sáttanefnd-
arinnar um gerðárdóm, þó með
framangreindum fyrirvara.
Frá Vinnuveitendasám-
bandi íslands og' Vinnu-
málasambandi samvinnu-
félagánna.' " f
t