Vísir - 09.01.1958, Side 4

%
VISIR
Fimmtudagínn ð. janúar 1958
WSSIR
D A G B L A Ð
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 biaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í IngóKsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 0,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á nánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölm
Félagsprentsmiðjan b.f.
Stefnt að efnahagsviðreisn Irlands
í há&unt landshlutum.
Útvegun erl. fjármagns til
eflingar iðnaði.
„Vaxandi fylgi."
Þjóðviljinn birti í gær forustu-
grein, sem ber nafnið „Vax-
andi fylgi vinstri stjórnar-
■ samvinnu“. Er þar rifjað
upp í fáeinum orðum — og
lagfært eftir þörfum um
leið — hvernig stjórnar-
| samvinnan er til orðin, og
1 niðurstöðurnar eru þær, af
, því að fylgismenn stjórn-
! arflokkanna bjóða fram
sameiginlega á nokkrum
] stöðum, að vinstri stjórnar-
þessa mánaðar og reyna að
Kunnur bandarískur frétta-
ritari, Drew Middleton, birtir í
New York Times fréttpistil. frá
Dyflinni, iþar sem hann gerir
grein fyrir viðleitni og áform-
um til framfara á sviði efna-
hags- og atvinnulífs í báðum
hlutum írlands, Norð*ur-lrlandi
(Ulster) og Eire (írska lýðveld-
inu).
í þessum l^pdshlutum, sem
séu stjórnmálalega aðskildir,
sé reynt að ná markinu eftir
svipuðum leiðum: í fyrsta lagi,
að fá erlent fjármagn til efling-
leyna skelfingu sinni með.ar iðnaði, í öða’u lagi er reynt
þessum hætti. Þeir . geta ef | með ýmsu móti að efla fram-
til vill fengið einhverja til farir í landbúnaði, og í þriðja
að halda, að vinstri sam- ' lági er reynt að hæna að er-
vjnnunni vaxi stórlega fylgi, 'lenda fefðamenn.
en þeir munu ekki geta | Hann segir, að í Norður-ír-
breytt þeim tölum, sem landi hafi betur gengið, sóknin
kunnar munu verða að verið harðari vegna erfiðleik-
morgni þess 27. þessa mán- 'anna, sem við var að etja fyrir '®r forystumaður.
ana í norðri og suðri, Brooke-
borough forsætisráðherra N.-í.,
og Eamon de Valera, forsætis-
ráðherrá Eire. Einn sé sá mun-
ur á þeim, er veki sérstaka at-
hygli. Brookeborough, fyrrver-
andi riddaraliðsmaður, nú
stjórnmálamaður og bóndi, hafi
sjálfur forystuna í hinni efna-
hagslegu viðreisn og útþenslu,
en De Valera og margir nánustu
starfsmenn hans fylgi stefnu,
sem beri því vitni hve hugur
þeirra sé bundinn við hetjulega
sjálfstæðisbaráttu, við að halda
fram rétti írlands og endur-
vekja írska tungu sem aðalmál
landsins o. s. frv., — en í hlut
annarra stjórnmálamanna hef-
ir fallið, að hafa forystuna í
efnahagssókninni.
Sean F. Lcmass
aðar, og þær munu færa síðari heimsstyrjöldina; þar
sönnur á rénandi fylgi allra sjáist gleggri merki bætts efna-
vinstri flokkanna. hags og efnahagslegrar út-
samvinnu vaxi ört fylgi Þjóðviljinn hefir skýrt frá því, þenslu. í Belfast gætir þeirrar
að kommúnistar hafi gengið festu og öryggis, sem sé að
á milli og beðið hina flokk- byrja að votta fyrir í hinni
ana um að koma til liðs við rómantízku höfuðborg í suðri
sig fram á síðustu stund — (Dyflinni).
þar til framboðsfrestur var , Vakning.
með þjóðinni. Þó féll sam-
' vinnan á erfiðasta prófinu,
því að þótt kommúnistar
legðu sig alla fram um að
koma á samvinnu við einn
eða fleiri flokka hér í
Reykjavík, vildi þó enginn
ganga inn á hana.
Ef kommúnistar telja það, að
þeir gátu fengið ýmsa menn
til samvinnu við sig úti á
; landi, tákn þéss, að vinstri
stjórnarsamvinnan eigi
vaxandi fylgi að fagna, hlýt-
n ur einstæðingsskapur þeirra
hér í Reykjavík og grennd
! að vera talsvert þungur á-
' fellisdómur. Hér hafa menn
haft bezta aðstöðu til að
fylgjast með brölti og at-
hæfi kommúnista á undan-
förnum árum, og árangurinn
er sá, að jafnvel framsókn-
armenn treysta sér ekki til
að vinna með þeim í kosn-
ingunum. Er þá sannarlega
langt gengið, því að fram-
sóknarmenn hafa að undan-
' förnu hagað sér að mörgu
leyti eins og flokkur þeirra
1 væri deild i kommúnista-
flokknum.
Kommúnistar eru að reyna að
stappa stálinu í sig og fylg-
ismenn sína, er þeir láta
Þjóðviljann birta grein þá,
sem getið er hér að fram-
an. Þeir eru hræddir við
þann dóm, sem kjósendur
munu kveða upp þann 26.
að kalla útrunninn. Þjóð-
varnarmenn hafa lýst yfir
því, að þeir hafi aldrei tal-
að við kommúnista, enda
byggir flokkurinn nú einu
von sína um eitthvert fram-
Middleton segir vakningu
hafna sunnan landamæranna og
vakningar hafi verið brýn þörf,
vegna hins mikla útflutnings
fólks, sem nemur árlega 40.000
manns. Á írlandi verði að skapa
haldslíf á því að ganga ekki skilyrði til þess að unga fólkið
til samvinnu, því að þá sæj- | vilji vera kyrrt heima, ellamuni
ust sauðir hans ekki í öllu hinn „keltneski húmblær“
safninu. Alþýðuflokkurinn i haldast og framgjarnir, ungir
mun einnig hafa lýst yfir
fyrir löngu, að hann mundi
ekki taka í mál að hafa
samvinnu við kommúnsta.
Er þá aðeins framsóknar-
flokkurinn eftir, enda hefir
hann verið kommúnistum
eftirlátastur síðustu árin —
og öfugt. Vegna þess, sem
þegar er sagt, verður að á-
lykta, að það hafi verið við
framsókn eina, sem komm-
únistar voru að reyna að
semja fram á síðustu stundu,
og er það mjög í samræmi
við það, sem á undan er
gengið. En það er mjög eðli-
legt, að framsóknarmenn
þori ekki að taka höndum
saman við kommúnista. Ó-
breyttum liðsmönnum finnst
borgarar ekki géta notið sín.
Auk þess séu framgjarnir
menn í Dyflinni, sem enn ala
sína drauma um sameinað ír-
land, farnir að gera sér grein
. Einn forystumannanna á
efnahags- og viðskiptasviðinu
— og í rauninni hinn helzti —
er Sean F. Lemass iðnaðar- og
viðskiptamálaráðherra.
Lemass gerir sér vonir um,
að ný fjárfesting í iðnað-i muni
verða um 20 millj. stpd. (56
milljd.) að meðaltali árlega.
Telur hann öruggt, að það muni
leiða til mikillar atvinnuaukn-
ingar, atvinna muni þá verða
fyrir hendi handa 15.000
mönnum til viðbótar og segir
hann það lágmarksáætlun.
„Vér erum þeirrar skoðun-
ar,“ sagði hann fyrir nokkru,
;,að nú er samkomulagsumleit-
anirnar um frjáls viðskipti eru
að komast á lokastigið, séu
miklar líkur fyrir því, að banda
rískir iðjuhöldar taki til athug-
unar, að framleiða varning fyr-
ir Evrópumarkað í iðjuverum
fyrir, að jafnvel þótt takast'í Evrópulöndum. Mark okkar
mætti að jafna stjórnmálaleg j er að sannfæra þá um, að hvergi
og trúmálaleg ágreiningsefni, væru slík iðjuver betur sett en
myndi sameining landshlut-
anna, ef áfranihald yrði á fá-
á írlandi“.
Hann telur það mest undir
tækt og' basli þar syðra, ekki vaxandi verksmiðjuiðnaði kom
eftirsóknarverð fyrir velmeg- ið, að það takist að uppræta
andi Norður-írland.

Leiðtogarnir.
Hann minnist á höfuðleiðtog-
þau efnahagslegu mein, sem
eru orsök flóttans úr landi. —
Atvinnuleysingjar í lýðveldinu
eru nú 55.000 talsins.
F'lughtíiur...
Framh. af 1. síðu:
einu sinni meira en nóg og ^ Reykjarfirði, tók þar
erfitt verður að losna við
óorðið, þótt ekki sé á það
bætt. '
hinn
losna við sjúka mann og flutti til ísa-
* fjarðar, þar sem hann var
0g þó gengur ekkert!
Ekki verður annað sagt en að
sjávarútvegsmálaráðherrann
sé orðinn aðþrengdur, því að
1 nú er hann farinn að tala
' um það við þjóðina í útvarp,
að allt sé í lagi með sjávar-
útveginn. Vita þó allir, sem
við sjávarsíðuna búa, að
þetta er öðru nær, því að
horfur eru á algerri stöðvun
hér við Fáxaflóa, og ekki er
f ,til dæmis róið í Vestmanna-
eyjum. Mætti sennilega telja
upp fleiri staði af þessu
! tagi, en þetta nægir til að
j afsanna fullyrðingu ráð'*
herrans um að allt sé í lagi
og „róðrar hvarvetna hafn-
ir“, eins og' Þjóðviljinn sagði
í gær.
Sannleikanum getur ráðherr-
ann ekki breytt, þótt hann
komi fram í útvarp á hverju
kvöldi, og hann er fólginn í
skorinn upp þegar í stað- Og
er talið að þessi skjótu við-
brögð flugvélarinnar hafi
bjargað lífi Páls bónda, því í
gærkveldi leið honum éftir at-
vikum vel eftir skurðinn.
Flugstjóri á Skýfaxa í þess-
ari ferð var Henning Bjarna-
son.
í morgun barst Flugfélagi ís-
lands beiðni frá Seyðisfirði um
að senda þangað flugbát eftir
tveimur fársjúkum konum,
þessu: Það er ekki búið að sem komast þurfa 1 ^krahús
’ til aðgerðar þegar í stað. Rétt
eftir kl. 10 í morgun var Henn-
ing Bjarnason flugstjóri sendur
á stað í Skýfaxa eftir konun-
um og' var búizt við honum
um þrjúleytið aftur í dag til
Reykjavíkur.
koma bátaflotanum úr höfn
nema að litlu leyti, og með-
an mikill fjöldi báta liggur
í höfn, er ekki hægt að segja,
að allt sé í lagi. Það er
mergurinn málsins.
Síðustu fréttir.
Rétt um það bil sem blaðið
var að fara í prentun barst
Vísi fregn um það frá Flug-
félagi íslands, að Katalínu-
flugbáturinn Skýfaxi, sem átti
að sækja sjúklingana austur á
Seyðisfjörð, hafi orðið að snúa
aftur til Reykjavíkur eftir
þriggja stundafjórðunga flug.
Waiter Elliot
látinn.
Látinn er í Glasgow Waltcr
Elliot, fyrrverandi ráðherra,
vcl látinn og víðkunnur brezk-
ur stjórnmálamaður, af skozk-
um ættum.
Hann var nú þingmaður fyr-
ir kjördæmi í Glasgow. Fýrr var
hann landbúnaðar- og sjávar-
útvegsmálaráðherra, Skot-
landsmálaráðherra o. s. frv. —
Hann var í íhaldsflokknum.
Merkisafmæli i
tónlitsarsögnnni.
1 þessum mánuði fyrir einni
öld voru haldnir fyrstu hljóm-
leikar Manchester Hallé hljóm-
sveitarinnar, sem allir unnendur
æðri tónlistar hér og í öðrurn
löndum kannast vel við. I minn-
ingu um þetta aldarafmæli er
stofnað til margra háhíðarhljóm
leika í Manchester og lýkur þeim
ekki fyrr en um miðbik maímán-
aðar.
Að því var vikið í fréttaþætli,
sem birtist hér í blaðinu á s.l.
ári, að Manchester væri heims-
kunn hljómlistaborg, þýzkir inn-
flytjendur hefðu stutt þar eð
eflingu hljómlistarlífs, og Sir
Charles Hallé stofnaði þar orkest
ur 1858, en 189S stofnað félag til
þess að það mætti lifa áfram, og
bæri það nafn Hallé.
Frægir menn voru
vinir Hallé.
Fimm mánuðum áður en Char
les Hallé var í þennan heim bor-
inn í Hagen í Þý’zkalandi varð
uppþot í iðnaðarhverfi í Man-
chester, „Peterloo-uppþotið" svo
nefnda, sem var eins konar for-
leikur þeirrar ólgu, sem fór um
alla álfuna, og ásamt bylting-
unni í Frakklandi 1848 varð til
þess, að Hallé fluttist til Lund-
úna og þaðan til Manchester.
Þar stofnaði hann til hljómleika
í „Free Trade Hall“, sem var
reist 1856 í St. Peter’s Field —
þar sem Peterloo-uppbotið hafði
átt sér stað. Svona tengist hvað
öðru og hljómleikarnir verða
haldnir í sama hljómleika-
salnum og Hallé hélt fyrstu or-
kesterhljómleika sina. Halle
hafði fluzt til Parisar, þá ung-
ur virtuoso pianisti, og vom
meðal viná hans Chopin, Berlioz,
Meyerbeer, de Musset, George
Sand, Delacroix, Wagner, Liszt
og Lamartine, Enn einn vinur
hans var August Leo, banka-
stjóri, en á heimili hans kynnt-
isthann Hermanni, bróður hans,
og bauð Hermann honum nú til
Manchester, til þess að koma
tónlistarmálum þar í viðunandi
horf.
t I
„Séntilmanna-
konsertar".
Þar varð hann brátt söngstjóri
á hinum svonsfnclu „Gentlemen's
Concerts“, sem aðeins þeir gátu
sótt, er nutu sérstakra forrétt-
inda. Fór þessu fram í 8 ár, en
Hallé var aldrei ánægður, þvi
að höfuðmark hans var að
glæða ást verkamanna i Lanca-
shir-e til tónlistarinnar, fegra líf
þeirra, sem „blettað var Ijót-
leika iðnbyltingarinnar". Eit
Þáttaskil verða, en 1857 er stofn
að til listasýningar (Manchest.ei*
Art Treasures Exhibition), þvi
að þá var Hallé falið að stofna
sérstaka hljómsveit. Vegna
frægðar sinnar á meginlandinit
tókst honum að ráða ýmsa beztu
tónlistamenn álfunnar, í hljóm-
sveitina, en að sýningunni lok-
inni gat hann ekki hugsað sér,
ini mátti han ekki til þess hugsa,
að þessi hópur valdra tónlistar-
mapna dreifðist, og ákvað að
stofna sína eigin hljómsveit. Og
hinn 30. janúar 1858 varð fæð-
ingardagur Hallé-hljómsveitar-
ar, sem þá hélt sina fyrstu
hljómleika, með flutningi Freis-
chútz Overture, eftir Weber.
þannig kom til sögunnar fyrsta
brezka sinfóniuhljómsveitin, er
fyrir átti að liggja að lifa og
dafna.
37 ára starf.
1 grein eftir Mic’nael Kennede
um aldarafmælið, „Centenary