Vísir - 28.03.1958, Blaðsíða 3

Föstudaginn 28. marz 1958
VfSIB
HOLLUSTA DG HEILBBIGDI
,Munchausen#/-sögur um
bandarískan sjúkling
“ sem ekki hefur teklst að afsanna.
- Virðist geta framleitt blóðspýting, er hann
viil -
Dag nokkurn ekki alls fyrir
löngu kom 6 feta hár maður,
260 pund að þyngd, inn á
sjúkrahús nokkurt í Crawfords
wille í Indianafylki í Banda-
ríkjunum og sagði sínir farir
ekki sléttar. Vír hafði stungizt
í fótinn á honum. Honum var
gefin deyfandi sprauta, en allt
kom fyrir ekki, verkurinn var
óþolandi. Honum var gefin
deyfandi sprauta, en allt kom
fyrir ekki, verkurinn var ó-
þolandi. Hann gat varla stígið
í fótinn og var mjög hjálpar
þurfi — hann gat heldur ekki
borgað fyrir sig!
Maðurinn sagðist heita Leo
Lamphere og vera 47 ára gam-
all, búsettur í Watertow í N. Y.
Læknir var kvaddur til og
kom hann auga á bletti í æðum
á báðum fótum hins sjúka
manns. Læknirinn úrskurðaði
að sjúklingurinn skyldi fluttur
í Culver Union sjúkrahúsið.
Þegar þangað kom fór bióð að
ganga upp úr manninum. Hann
var háttaður niður í rúm.
Daginn eftir sá starfsfólk
sjúkrahússins frásögn í blöð- *
unum af „gervisjúkling“ sem
gæti hrækt blóði að vild. í
greininni voru sjúkrahús vöruð
við þessum sjúklingi, sem alltaf
gekk undir sama nafninu þrátt
fyrir hina grunsamlegu iðju
sína.
Brátt tókst starfsfólki Culver
sjúkrahússins að ganga úr
skugga um að maður sá, sem
daginn áður hafði verið lagður
þarna inn undir nafninu Leo
Lamphere var sami svika-
hrappurinn, sem blöðin voru að
segja frá. Var nú náð í lög-
regluna. Þegar hún kom til
sjúkrahússins lá Lamphere í
blóði drifnu rúminu með súr-
efnislöngu í nös.
I „Komdu, lagsmaður,“ sagði
lögregluþjónninn. Lamphere
tók slönguna úr nefinu og
kvaðst geta klætt sig sjálfur.
Við nánari rannsókn upplýst-
ist að Lamphere var ekki rieinn
nýliði í greininni. Árið 1954
dvaldist hann í ríkissjúkrahús-
inu í Iowa í rúman mánuð.
Hafði hann komið þangað og
kvartað undan verk vinstra
megin í brjóstinu. Auk þess
hóstaði hann upp blóði. Hann
bað um að sér yrði gefið deyfi-
lyf til að draga úr kvölunum
Myndin er tekin í Japan, í
einskonar nuddstofu, þar sem
þó ekki fer fram venjulegt
nudd, heldur með ýmsum að-
ferðum reynt að styrkja vöðv-
ana. Eins og mvndin sýnir
stendur konan, sem þarna er
þjálfari, ofan á fótleggium við-
sgiptavinarins, til 'áess að „elta“
fótleggina.
og var það gert. Lamphere hafði
undarlega góða þekkingu á
æðakerfi líkamans og það leit
út fyrir að hann væri ekki ó-
kunnugur á sjúkrahúsum.
Lamphere þóttist hafa verið
glímumaður að atvinnu, báts-
maður og sitt hvað fleira. Sagði
hann Miinchhausen sögur af ó-
trúlegustu uppskurðum og
læknisaðgerðum, sem hann
sagðist hafa gengið undir.
Þegar ekkert lát varð á blóð-
uppganginum fór læknana að
gruna að ekki væri allt með
felldu og reyndu nú að komast
að þvx, hvort maðurinn hefði
ekki einhverja klæki í frammi
til að framkalla blæðingarnar.
Ekki bar það þó árangur. Fjór-
um sinnum var hann útskrif-
aður af sjúkrahúsinu, en í hvert
sinn byrjaði hann að spýta
blóði, þegar hann var kominn
niður í anddyrið og var hann
þá óðara lagður í rúmið aftur.
Að síðustu þóttust læknarnir
á Iowasjúkrahúsinu vissir um
að hér væri um pretti að ræ'ða.
Gáfu þeir Lamphei'e nú pen-
inga úr eigin vasa til þess að
losna við hann og kvaðst hann
mundu fara burt úr borginni.
í stað þess að hafa sig' á brott
Framh. á 10, síðu.
Mýtt svefnSyf fundift
í Frakklandi.
Franskur læknir hefur fundið
upp nýtt svefnmeðal, sem fram-
kallar eðlilegan svefn á þrem
mínútum.
Samkvæmt þvi, sem segir í
brezka tímaritinu The Lancet
hefur Frakkinn dr. H. Lab-
orit og aðstoðarmenn hans
búið til nýtt svefnmeðal, sem
verkar ekki á hjartað. blóði’ás-
ina, meltinguna eða nýrun og
hefur engar aukaverkanir og er
því litið svo á, að hér sé um
merkilega uppfinningu að ræða,
sem geti orðið þýðingarmikil, og
gagnleg því fólki, sem þjáist af
langvarandi svefnleysi. Hins veg-
ar er meðalið ekki eins hand-
hægt og hinar þekktu svefnpill-
ur, þar sem sprauta verður því
inn i æð og er því ekki hægt að
Myndin er af Bobby
Smith, miðfram-
herja í „Tottenham
Hotspur í London,
og var hún tekin
er verið var að gera
tilraunir með ým-
iskonar aðferðir til
þess að þjálfa
íþróttamenn. Til-
raunirnar fóru fram
íþróttasal Lund-
únaháskóla.
Hjartalyf Eisenhowers er
líka kröftugt rottueitur.
Það hefir verið noftað við
hann siðan 1955.
Lyf það, sem Eisenhower lyfi, sem dyggði við blóðtappa,
forseti liefur notað, síðan hann
fékk hjartaáfallið 24. sept.
1955, er talið vera hið allra
bezta rottueitur.
Lyf þetta heitir Warfarin
sodium. Warfarin er skamm-
stöfun úr Wisconsin Alumni
Research Foundation og „arin“
er leitt af nafni gerviefna, sem
nefnast einu nafni „coumar-
ins“.
í tuttugu og fimm ár hafa
vísindamenn verið að leita að
nota það, nema læknishjálp komi
til. Þá eru skammtarnir, sem
dæla þarf í æðina allstórir — en
þetta hvort tveggja eru íka einu
gallarnir, sem meðalið er talið
hafa.
slagi og slíkum^ sjúkdómum,
sem orsakast af æðaþrengslum
eða stíflum. Nýlega var mað-
urinn, sem fann fyrsta lyfið af
þessu tagi, herapinið, dr. Jay
McLean frá Johns Hopkins
stofnuninni, heiðraður. Það var
árið 1946, sem hann kynnti
þetta lyf, og það reyndist vel
við blóðstíflu — leysti upp
blóðtappann.
Warfarin hefur verið notað
mikið til að drepa rottur. Það
orsakar blæðingar hjá rottun-
um — þeim blæðir út. Ef mönn-
uirx er gefið það í smáskömmt-
um leysir það upp blóðstíflur
— þynnir blóðið. Warfarin er
talið bezta lyfið sem nú er
þekkt á þessu sviði.
Frægir verjendur Iíí:
Samúel S. Leibowit*
§verimgja
Chattanooga er nafn, seni hef-
ur lokkandi hljóm fyrir þá, sem
jazzunnendur. — Chatíanooga
Choo Choo. Þetta er borg í Sllð-
urríkjum Bandaríkjanna, fagur-
lega niðurgrafin milli hárra
fjalla í dal Tennessueárinnar við
Stóru Maccasínbugðuna.
I raun og veru er þetta mjög
mikil iðnaðarbyggo, sem hefur
ætíð verið viðkvæm fyrir fjár-
málasveiflum. — í upphafi
ársins 1930 var Chattanooga í
miðju, stói’kostlegu fátæki-a-
hverfi, þar sem var gjaldþrota
smáiðnaður og bændabýli. 1 nánd
við járnbrautarstöð bæjarins var
víðáttumikið kofasvæði, þar sem
atvin nuleysingjar, f lækingar,
verjandiiin.
ártíðaverkamenn og stroku-
menn úr fangelsum héldu til al-
veg eftii’iitslaust.. Á hvei'jum
degi hoppuðu nokkrir menn af
flækingavögnum, sem óku um
járnbrautina og aðrir hoppuðu
og yfirgáfu kofana og óku
lengi-a út i vonleysið.
Þann 25. marz 1931 fóru tvær
1 stúlkur upp í flutningavagn á-
samt nokkrum kunningjum, sem
þær þekktu litið. Stúlkurnar
hétu Victoria Price og Ruby Bat-
es. Þær voru fátækar iðnverka-
konur og höfðu frá barnæskuár-
um vanizt því að selja sig til
þess að ná sér í peninga fyrir
fötum og skemmtunum. Báðar
höfðu þær setið i fangelsi fyrir
lauslæti og í kofa þorpsins höfðu
þær búið með ýmissum mönnum.
Þær héldu til i opnum flutn-
ingavagni allan daginn og fylgd-
ust með hinni hægfai’a flutn-
ingalest úr Tennesseeríki og inn
i Alabama. Þegar lestixx var ný-
komin yfir landamærin og var á
leið upp brekkuna, svo að hún
varð að aka sérlega hægt, komu
eitthvað tuttugu blökkumenn
upp í vagninn. Það sló í brýnu
milli þeirra og hvítra félaga
stúlknanna. Blökkumennirnir
voru fleiri og nokkrir af þeim
hvítu hoppuðu af eftir bardaga.
Einn var nærri kominn undir
hjólin en var bjargað af þeim,
sem hann barðist við. Annar af
hvitu ferðalöngunum, sem hafði
verið barinn og kastað út úr
vagninum, fór yfir í bóndabæ í
grenndinni og hringdi þaðan til
logreglunnar á járnbrautarstöð,
sem var i nánd, og kærði árás
blökkumannanna. Við Paint
Rock i Jacksonhraði var lestin
stöðvuð af lögi-eglustjóra. Hann
hafði vopnað nokki-a af íbúunum
og látið þá sverja sér eið, sem
lögregluþjónar i viðlögum. I
vagninum með hvítu stúlkunum,
sem voru í buxum og með sport-
húfur voru nú aðeins níu blökku
menn. Lögreglustjórinn leit ekki
náðugum augum á stúlkurnar,
sem stálu sér far ásamt blökku-
mönnunum og vafalaust hefur
hann talið þær heyra til laus-
ingjalýðnum.
Þegar hann ætlaði að fara að
yfirheyra þær um slagsmálin
leið yfir Victoriu, hún datt að
minnsta kosti á gólfið. Þar á eft-
ir sagði hún að þessir blökku-
menn hefði nauðgað sér og vin-
konu sinni.
Sögusögn Victoriu var svo íull
af mótsögnum, að upp af þessu
spratt hið lengsta og flóknasta
sakamál í nútíma réttarsögu
Bandaríkjanna: Scottsboromálið.
En það bar mikinn árangur: eitt
skref var stigið, aðeins eitt en
það var þýðingarmikið á krók-
óttum vegi til þess að blökku-
menn fengi aukin boi’gai'arétt-
indi í Suður-ríkjunum. Ríkið
Alabama varð því nær gjald-
þi’ota. Og málið myndaði grund-
völl fyrir minnsta kosti fi’ægt
ritverk — eftir Jean Paul Sartx'e:
„Skækjan lotningarfulla".
Héraðsrétturinn í Jackson-hér-
aði var í Scottsboi’o. Þar voru
hinir 9 blökkumanna piltar fyi’ir
rétti i nokkra daga og voru sek-
ir fundnir þrátt fyrir það að
læknir á staðnum skoðaði stúlk-
urnar og fann engin merki þess
að þeim hefði verið misþyrmt
eða nauðgað. Þeir voru dæmdir
til dau.ða. Einn þein’a fékk lífs-
tiðarfangelsi, það var sá yngsti,
sem var 13 ára að aldi’i. Af þess-
um níu gátu aðeins þrir lesið og
skrifað, svona nokkurnveginn.
Allir voru þeir sjúkir, einn var