Vísir - 21.06.1958, Blaðsíða 7
Ví SIB
1
Lsugardaginn 21. júní 1958
Kári Guðmundsson
Nokkur orð tini mjólkur-
iðnað í BandaríltJ unuiii
Skipulagning bandaríska mjólk
rariðnaðarins er frábær. Það er
talið öllum iðnaðinum i hag- að
skiptast á hugmyndum, ræða
sameiginleg vandamál og hafa Pökkun
samvinnu við keppinauta, báð-
ijm aðilum til hagsbóta.
Hráefnið.
1/iss st is híísS ús‘ Mísí a (Síi -
rí.ktjti í
á verkamönnum, en aukið þörf-1
Hin mikla framleiðni í pökkun ina á fagiærðum mönnum.
í bandarískum mjólkurbúum
byggist á því, að framleiðendur Hreinlæti.
umbúða fara alveg eítir for
Bandaríkjaménn hallast að
því að dæma hreinsun mjólkurí-
spiiiist mjóikin litið, frá því hún ráðstöfun, sem gerð væri til að íáta eftir ástandi hinnar fullunnu
Frá gerlafræðilegu sjónarmiði skriftum og pökkunum. Hver sú
kemur úr kúnni, þar til hún kem-
ur í móttökusal. í Bandaríkjun-
iiun er meira lagt upp úr vernd-
tin mjólkxu'innar heldur en próf-
srnum á gæðum hennar.
vöru. Bakteríu-eyðandi efni eru
mikið notuð og hafa að miklu
leyti komið í stað dauðhreinsun-
ar með upphitun, og virðast eng-
in siæm áhrif hljótast af snert-
ingu hinna bakteríu-eyðandi
gera islenzkum framleiðendum
kleift að ná og haida því gæða-
stigi, er náð hefur verið í Banda-
ríkjunum í umbúðum, mundi
1 stuðla að aukinni framleiðni.
| Sjálfsafgreiðsla hefur orðið til
Tilkomumesta dæmið um meiri þeSS) aö vandlegar þarf að gæta efna við hina fullunnu vöru.
framleiðni í mjólkuriðnaðinum útlits pakka, svo að þeir selji sig
liggur vafalaust i móttökuað- sjálfir. Jafnframt hefur tilhneig-
ferðum, þrátt fyrir það, að ing tii jburðar í útliti haldið
greiðsluaðferðir í Bandaríkjun- kostnaði háum.
um útheimti prófun á samsetn- j
jngu og gæðum hverrar send
ingar.
Verkf ræðistö rf.
Bckhald.
Skrifstofur i Bandarískum
mjólkurbúum eru skipulagðar
fyrir ákveðinn vinnuhraða og
eru álitnar nauðsynlegur hluti
Ostur.
Sú hefur verið venja ostafram-
leiðenda, að þeir láti vöru sina
mynda eins konar umbúðir með
því að láta skorpu myndast á
henni. I vissum tilgangi hafa
Bandaríkjamenn, með góðum ár-
angri, notað þétta eða hálfþétta
himnu í stað skorpu, sem mjög
hefur bætt framleiðni.
Auk þessa hefur ostagerð ver-
ið gerð aigjörlega vélræn og ein-
faldarí, en það hefur leitt til veru
legrar fækkunar í mannahaldi og
því iækkaðs kostnaðar án slæmra
áhrifa á gæði. Mikið erfiði og
strit, sem alltaf hefur þurft við
þessa framleiðslu, hefur verið
numið á brott með því að viður-
kenna og ieggja áherzlu á grund-
vailáratriði ostagerðar.
Unnið er að þvi svo fljótt, sem
verða má, að nota afurðir úr
mysu til manneldis í stað dýra-
fóðurs. Á sama hátt er undan-
renna, sem duft eða ostur fcott-
age cheese) notuð í vaxandi
mæli til manneldis.
Niðursöðin mjólk.
Áherzlan, sem lögð er á að
tryggja mjólkurgæðin á leiðinni
frá bóndabýli til mjólkurstöðvar,
lægri kröfur um efnainnihald,
styttri geymslutími hinnar fuli-
unnu vöru, sem markaðskerfið í
Bandaríkjunum gerir mögulegt,
og nokkurt umburðariyndi neyt-
enda, allt hefur þetta gert fram-
leiðslu niðursoðinnar mjólkur að
verulegu leyti einfaidari.
Þjónusta við framleiðsluna er framleiðslunnar. Þær sjá fyrir
fremsta, viðurkennda takmark tvenns konar þjónustu undir eft-
tæknideilda í flestum bandarísk- iriiti „eftiriitsmanns“: upplýs-
um mjólkurbúum. Þetta kynni inguni um kostnað í smáatriðum
til aðstoðar stjórn fyrirtækisins
við daglegt eftiriit ,og upplýsing-
um uni kostnað á löngu tíma-
bili, er miða að því að sýna fjár-
liagsástandið.
Mjólkuriðnaðurinn i Banda-
SÆ ríkjunum græðir mikið á upplýs-
ingum um framkvæmda- og
tækniatriði, sem eru miklu víð-
tækari en almennt gerist, og heí-
ur aðgang að erlendum hag-
skýrslum, sem gerðar eru í sam-
ráði við iðnaðinn af ráðuneytum
og samtökum iðnaðarins. Þessar
upplýsingar eru á hvers manns
vitorði um alla verksmiðjuna.
Allir starfsmenn erú hverju
sinni fúsir tii að notfæra sér Lil
hins ýtrasta tæknilega þekkingu
til þess að bæta almenn afköst
Mjólkursjálfsali. Unnt að kaupa 0g V01
mjólk, hvenær sólarhringsins
sem er. Mjólkin er í pappaum-
búðum. Sjálfsalinn er einnig bessal'. se,n g®tu komið að g'óð-
kælir. Þetta eykur sölu og um n°tllm her heima.
mjólkurneyzlu. I að allt> sem unnt er> sé Sert
ungu manna, karla og kvenna, í
stéttinni. Við þurfum einpig að
fá hingað hina ungu menn stétt-
arinnar, þeirra, sem það bíður
innan tíðar, að vera forystu-
menn, en nú ber fremur öðru að
þakka komu góðra gesta og
óska þeim góðrar heimfarar. Við
gleðjumst yfir þvi, að þeir hafa
átt þess kost að ferðast nokkuð
um landið við ákjósanleg veður-
skilyrði, og vonum, að dvölin
hér megi verða þeim minnis-
stæð og kær, að þeir geti sagt
frá góðum kynnum er heim
kemur, og að þau leiði aftur til
aukinna kynna aiis almennings
— blaðalesendanna — á Norður-
löndum á íslandi og íslending-
um. — A. Th.
af einföldum störfum.
Sá grundvallarsyipur, sem er
á fyrirkomulagi í öllum
Nýjasta aðferðin við að kæla mjóik á framleiðslustað.
Niðui'stöður mínar að lokinni
kynnisferð um Bandaríkin eru
af viðkomandi yfii'völdum, með
raunhæfri aðstoð iðnaðarins
sjálfs, til að framieiða eingöngu
1. flokks mjólk og mjólkurafurð-
ir.
í 2. að reynt sé af fremsta megni
að tryggja hærri meðalgæði, frá
gerlafræðilegu sjónarmiði, þeirr-
ar mjólkur, sem berst til mjólk-
urstöðvar. Eitt mikilvægasta
sporið að þessu takmarki er
vafalaust að kæla mjólkina vel
og halda hitastigi hennar undir
10 stigum á Celcius,
3. að stuðlað sé að umbótum í
að hafa þau áhrif, að minna
gagnrýnandi tillit væri tekið til
framleiðslustarfanna, en það hef
ur sannarlega aukið afköstin.
Bandarísk mjólkurbú hafa litia
yfirburði'að smíði til. Það er hið
góða fyrirkomulag, er leyfir auð
svæði, þar sem þeirra er mest
þörf, sem eykur framleiðni,
einkum með því að koma í veg
fyrir tvíverknað. j
Helztu áhrif, sem vélvæðing
hefur á mann, eru fólgin í hinum
tíða einfaldleik hennar. Hún er;
í rauninni nýtt stafróf, myndað mjólkurframieiðsiu með verk-
legri aðstoð, er reyndir leiðbein-
endur geta veitt. Nokkru af því
vinnuafli, sem í það fer í mjólk-
bandarískum mjólkurbúum, staf urstöðvum að rannsaka hráefni,
ar af þeirri viðleitni að framleiða ' sem þegar hefur verið farið
fullkomna
vegalengd,
með vélvæðingu.
vöru á sem styztri ranglega með, ætti að beina að
og spara mannafl því að koma í veg fyrir ranga
meðhöndlun,
4. að hafizt verði handa um að
sækja mjólk til bændabýla á
hentugum tankbilum. Þessari
aðferð fylgir betri meðferð
mjólkur. Við það hverfa úr sög-
Mannafl.
Hinn ljósi skilningur verka-
lýðsfélaga á þörfum vélvæðing-
ar hefur breiðzt út til, meðlima j
þeirra, sem lita svo á, að ha.gn- unni rnjólkurbrúsar, jafnframt
aður fyrirtækisins sé þeirn eins verst hún fyrir ryki og sól,
mikið í hag og hluthöfum. Vél- j 5. að móttökustöðvar fyrir
væðing hefur dregið úr þörfinni j vinnslúmjólk í þessu landi verði
endurskoðaðar i þvi augnamiði
að gera þær einfaldari í sniðum
og vélræða þær,
6. að stækkað verði geymslu-;
rými fyrir hráefni og fullunna'
vöru,
7. að hvsr framleiðandi kanni
þær upplýsingar, sem fyrir1
liggja, um hreinsun á rörum og 1
mjólkurilátum og nýti þær sem
bezt,
8. að hinar gömlu aðferðir við
að framleiða hina harðari gerð
osta verði endurskoðaðar í því
augnamiði, að tekin verði upp
vélknúin hjálpartæki. Auk þess,
ætti að kanna kosti þess að fram-
leiða ost einangraðan í þéttri
eða hálfþéttri himnu til þess að
útrýma þeirri eyðslu, sem skorp-
an er, og ná meira magni af
ætilegum osti úr hverju gallóni
mjólkur,
9. að rannsakaðar verði til-
raunir iðnaðarins í Bandaríkj-
unum til að finna geymsluhæfa
vöru,
10. að þótt mikill árangur hafi
náðzt, ættu framleiðendur blikks
að halda áfram tilraunum sínum
til að tryggja, að framleiðsla
þeirra haldi jöfnum og góðum
gæðum. Þetta er umfram allt
mikilvægt í sambandi Við dauð-
hreinsaða vöru í dósum, svo sem
niðursoðna mjólk. Ef gæði
blikks væru áreiðanlegri, -gæti
framleiðandi mjólkurvörunnar
aukið framleiðni við áfyllingu
og eftirlit með dauðhreinsun,
11. að geymslurými fyrir hrá-
efni og umbúðir verði vandlega
rannsakaðar. Hillur ætti að nota
við stöflun, svo að gólfpláss sé
autt fyrir framleiðsluna,
12. að framleiðendur umbúða
ættu stöðugt að krefjast meiri
nákvæmni í stærðum og gerð-
um, sem pantaðar eru. Framleið-
endur ættu fyi-ir sitt leyti að
skilja mikilvægi þess að skýra
framleiðendum umbúða nákvæm
lega frá því til hvers nota. eigi
efni og bénda á þau atriði, sem
takmarka afköst og hæfni við
notkun hvers eins. Framleiðend-
ur ættu einnig að gæta þess, að
nákvæmlega sé farið eítir gerð
og stærðum, sem pantaðar eru,
| 13. að stjórnir fyrirtækja
tryggi, að sérfræðingar og tækni
fræðingar fái skilyrði til að
|framleiða 1. fiokks vörur og fái
að njóta sín sem bezt í starfi,
| 14. að stjórnir fyrirtækja beini
athyglinni meir að notkun færi-
banda 111 að spara vinnuafl og
ílýta framleiðslu. Afnám óþárfa
strits mun auka áhuga starfs-
fólks á starfinu,
15. að öll ráð verði notuð til
að auka metnað hvers einstaks
starfsmanns af starfi sínu og
vinnustað, þar eð þessi metnað-
ur virðist vera aðaldriffjöður
framleiðninnar.
Hann má auka með:
a) Kerfi, er hvetur starfsmenn
til að stinga upp á leiðum til að
bæta gæði og auka framleiðni;
b) Að tilkynna hverjum ein-
stökum starfsmanna um tak-
mark og árangur fyrirtækisins;
ins;
c) Að gefa gaum að lýsingu,
skréytingu innanhúss og al-
mennri snyrtimennsku á vinnu-
stað, og, þar sem hægt er mál-
un vinnuvéla í smekklegum lit-
um;
d) Að sjá fyrir hlífðarfötum,
sem eru smekkleg auk þess að
hlífa, og sjá fyrir fullnægjandi
þvotti og viðgerðum á þeim;
e) Að sjá fyrir fullnægjandi
og hreinum fatageymslum og
salernum.
16. að iðnaðarsambönd í þessu
landi taki upp hina bandarísku
venju að skiptast af frjálsum
vilja á almennum, tæknilegum
upplýsingum, hugyndum og hag-
skýrslum til þess að auka starfs-
hæfni iðnaðarins,
17. að stjórnir fyrirtækja setji
upp einhvern einfaldan grund-
völl fyrir breytingum í framtíð-
inni, sem gerðar eru til að auka
framleiðni Upphafspunktur er
nauðsynlegur til að hægt sé að
mæla árangur, og aðferð til að
meta hraða breytinganna er
mikilvæg,
18. að vísindi og tækni hafa
deitt í ljós, að homogeniseruð
mjólk er miklum mun ljúffeng-
ari og bragðbetri heldur en sú.
; mjólk, sem við eigum að venjast.
Því er brýn nauðsyn að byrja
nú þegar að homogenisera okk-
ar neyzlumjólk (sölumjólk), að
tryggja verður örugglega, að
mjólkin spillist ekki í meðförum
eftir gerilsneyðingu og homo-
.geniseringu. — Það verður bezt
gert með því að nota pappaum-
búðir, því að t. d. birta getur
jhaft skaðleg áhrif á mjólkina,
| Framh. á 11. síðu.