Vísir - 01.10.1958, Blaðsíða 1

48. árg.
Miðvikudaginn 1. október 1858
216. tbl.
tflí J-A'H FR-E-GiM
i simu
Jjfc- Forsætisráðhcrra Kambod-
iu, sem nú dvelst í Washing-
ton, sat opinbera veizíu í
gærkvöldi. Hann kvaðsl
fúslega vilja miðla máhim í
Formósudeilunni. Hann var
nýlega í Kfna og segir
Chou en-Lai ekki vilja
styrjöld við Bandaríkiu.
1 -jl^- John Foster DuIIes utan-
ríkisráðuerra Bandaríkj-
anna sagði í gær, að Banda-
' ríkin hefðu allt af verið
mótfallin hinum mikla liðs-
j safnaði þjóðernissinna á
Quemoy og gætu fallist á
brottflutning nokkurs hluta
liðsins, ef samkomulag um
vopnahlé á Formósusundi,
sem hægt væri að treysta
1 næðist.
■jfc" Chou-en-Lai sagði um
þetta, að þegar Bandaríkin
töluðu um vopnahlé væri það
„herbragð" — um algerlega
óheimil afskipti Bahdaríkj-
anna af innanlandsmálum
Kína væri að ræða og krafð-
íst hann þess enn, að þeir
færu burt með allan sinn
herafla frá Formósu.
fjfcj- Sendiherra Kína í Varsjá
flutti ræðu í gær og minnt-
ist í fyrsta sinni opinberlega
) á sendiherraviðræðurnar
þar. Hann krafðist brott-
flutnings liðs Bandaríkj-
anna frá Formósu.
rjfc- Franska lögreglan hcfur
handtekið 29 forsprakka
j serkneskra hermdarverka-
manna í Frakklandi, þar af
14 í Marseille, hina í Rouen.
Meðal hinna handteknu er
sagður vera höfuðleiðtog-
inn. Meðal afreka þessara
hermdarverkamanna er, að
kveikt var f olíuhréinsun-
arstöð við Marscille, koniið
fyrir tímasprengju í frönsku
Iiafskipi og tímasprengju í
Eiffelturninum.
Bretar ætla að flytja herlið
sitt frá Jordaniu í þessum
mánuði verði áframbald á
því, að horfur batni í Aust-
urlöndum nær.
^ Forsætisráðherra Frönsku
Guineu sagði í gærkvöldi,
Flugliðar íangelsaðir.
Þrir argentinskir flugllðar
liafa verið teknir liöndum fyrir
agaleysi, eftir að hafa gert upp-
steit, vegna þess að þeir töldu
Peronsinna tekna fram yfir sig.
Ákvörðun um ráðstöfun þessa
var tekin af Arturo Frondizi, for-
seta, sökum þess, að áhrif gam-
alla stuðningsmannn Juan Peron,
fyrrum einræðisherra, sýnast
Jara vaxandi i landinu.
að Iandið vildi nota sér á-
kvæði stjórnarskrár 1!
Gauiles um frjáisí samsta’i.
og kvaðst vænta efnahags
legs samstarfs eg tækiiiieg."-
ar aðstoðar frá Frökkum.
•ýf Bandaríkjamenn muTiu ;ú.
líkindum Ijúka hevflutning
um frá Libanon í þcssum
mánuði. Þeir voru búnir að
flytja bart hclming liðsias
fyrir sköinmu.
■fo Hammarskjöld frkvstj. S
Þj. hefur birt skýrslu un
ferð sína til Austurlanda
nær. Við fulltrúa Jordafiiu
náðist samkomulag um al-
þjóðlega eftirlitsmiðstö?-
fyrir nálæg Austurlönd í
Jordaniu, sem S. þj. skipu-
leggi og starfræki. Þá segir
Iiann, að Arabiska sam-
bandslýðveldið viiji hjáipa
til við iaúsn tæknilegra
vandamóla. Hammarskjöld
hafi fastan fulltrúa í Amm-
an og sambandsskrifstofur
verði í Beirut og Damaskns.
I S?e a isú afe ekki að ieyfa aljjfóð a5 hiýia
á nEH’æðiirnar á s'údentafuníÍ EUEi.
I E'&ÍÍSB BBSttð ÖÍÍUBBB UéiiVSVÍbsiB9t U&
BÍé&awpa easuBsmm.
\ Ræða sú, sem Ólafur Thors flv.tti á fundi Stúdentafélags
Reykjavíkur, hefur komið óvenjulega hart við kaun audstæð-
1 inganna. Er þetta raunar skiljanlegt, því að Ólafur rakti í rasóu
úuni þróun landhelg'ismálsins og vinnubrögð í sambandi við
stækkun iajfidhc'iginnar bæði 1952 og nú af sterkum rökum og
i blutlæsrni.
Stjórnarblöðin hafa lagt mik-
ið kapp á að gera litið úr ræð-
unni. Er þó ástæðuiaust að eyða
j mörgum orðum að gagnrýni
þeirra, því að segja má, að Saló-
! monsdómur sé fallinn í málinu.
i Fulltrúar stjórnarflokkanna í
útvarpsráði hafa sem sé sam-
einast um að hindra það, að út-
varpað verði umræðum af þess-
um Stúdentaféiag'sfundi, svo
sem venja hefur |jafnan verið að
gera um slíka fundi. Ménn geta
svo hver og einn velt því fyrir
sér, hvort þessi afstaða stjórn-
arliðsins í útvarpsráði hafi ver-
ið tekin af hlífð við Ólaf Thors
eða auman málstað ríkisstjórn-
arinnar.
Aiþýðublaðið reynir auðvitað
að taka upp hanzkann fyrir dr.
Gunnlaug Þórðarson, en ferst
málflutningurinn engu höndug-
legar en doktornum sjálfum.
Þar segir m. a. í morgun:
„Hins vegar færist Ólafur
Logaö getur upp ur á Kýpur í dag.
Grískir menn þar boða ailsherjar-
verkfall, en tyrkneskir fagna.
- Brezku tíliögurnar tramkvæmdar, en Spaak
reynir áfram að ná samkomulagi.
hefur hraðað sér heim, en
gríska stjórnin kom saman á
fund í gær.
. Til átaka hefur komið á
nokkrum stöðum á eynni und-
angengin dægur og munu nokkr
ir menn af grískum stofni og'
tveir brezkir hermenn hafa
særzt hættulega, en um mann-
Kýpur-Tyrkir efna til liátíða-} áliti nú er, að Spaak framkv.-
halda í dag, er framkvæmd á stjóri Nato takist að miðla mál-
brezku tillögunum um nýtt fyr- pm, en hann frestaði vesturför fsll er ekki getið, og lát hefur
irkomulag á Kýpur hefst, en sem kunnugt er vegna funda- orðið á launmorðum í bili.
menn af grískum stofni loka halda í Nato í París um málið í Hervörður er nú v:ð allar op-
verzlunum sínum og skólum og gær, en framhaldsfundur verð- inberar byggingar, samgöngu-
dveljast innan húss, og er mark ur á íöstudag. ! miðstöðvar og víðar, og sums
þeirra allsherjarverkfail og að Fáll Grikklandskonungur, staðar tvöfalt öflugri en venju-
allt stöðvist. Hafa Bretar mik- sem var í leyfi í Austurríki, lega
inn viðbúnað til að halda uppi
reglu.
Hér er um bráðabirgðafyrir- }
komulag að ræða, en sam- j
kvæmt því hafa Grikkland og
Tyrkland ráðunauta eða full-
trúa hjá landstjóra Breta, en
Grikkir hafa neitað þátttöku.
Stefna á að sjálístjórn stig ■ af.
stigi.
Til þess að reyna að aftra því,
að þetta fyrirkomulag kæmist
á, lagði Makarios fram nýjarj
tillögur um sjálístætt Ký^pur án
tengsla við Grikkland (Enosis),
en þeirri tillögu höfnuðu Tyrkir
og Bretar.
liíssaf sprengja kjaraerki-
spiaiipr á nýjan Selk.
— Ksa ^éiEHEae’Ékin viBia ina Suptila
ÍÍilsiBBS éÍil*aBBB9B(>lBa ÍVá L
Rússar sprengdu í gœr sig ekki lengur bundin við yfir-
tvœr kjiárnorknsprengjur norð- j lýsinguna frá í marz. — Jap-
an heimskauts'-augs. anskir vísindamenn hafa stað-
Haía þeir þar með hríið aftur ! fest, að tvær sprengingar hafi
slíkar tilraunir, ertir margra
mánaða hlé, en í marz s.l. birtu
} þeir yfirlýsingup um að þeir
| hættu slíkum tilraunum og
Grikkir óttast, að nýja fyrir- vildu fá Breta og Bandaríkja-
komulagið leiði til skiptingar menn til að hætta líka, en Rúss-
eyjarinnar varanlega milli ar voru þá búnir að sprengja ’ vonir um Genfarfund í mánað-
Tyrkja og Grikkja. mikinn fjölda sprengna, og I arlokin, og væri hún fús tii sam-
j hentaði þeim því vel að hætta, komulags um að hætta tilraun-
Nýr Nato-fundur. 1 en hinum illa. í ágústlok lýsti um með kjarnorkuvopn um árs
Eini ljósi depillinn að mai’gra Krúsév yfir, að Sovétríkin teldu | bil frá 31. þ. m. að telja.
orðið í gær — segja, að hrær-
inganna hafi orðið vart á rann-
sóknatækjum.
Bandarískur talsmaður sagði
í Washington í gæi’kvöldi, að
Bandaríkjastjói'n gerði sér enn
f 0 Z’
Thors mixið i fang, þegar
hann rej nir að texja þjóðinni
trú um a'ð stækkun landhelg-
innar úr 3 sjómílum í 4 hafi
verið meira afrek en stækk-
un hennar úr 4 sjómílum í
12 . ..“ Menn „imynda sér
helzt, að Ólafur sé farinn að
; ganga í barndóm."
I Það er arðséð', að mennirnir,
I
sem i Alþýðublaðið skrifa, vita
hvern þeir eiga að niða, en ekki
hvernig þeir eiga að fara að
því. Þeir vita ekki, að 1952
, voru allir firð.r og flóar frið-
aðir, og friðunai'svæðið þá nær
tvöfaldað.
Mesíur lá þó sigurinn í því,
eins og Ólafur Thors sagði á
íundinum, að brotin var þá
á hak aftur brezka kenningin
um þriggja mílna landhelgi.
Sigurinn 1952^ var því ómet-
anlegur til undirbúnings
frekari aðgerðum íslcndinga
í málinu.
Hneykslunin yfir því, að Ól-
afur Thors hafi ómaklega ráð-
izt að Hermanni Jónassyni fjar-
verandi út af Paynters-hneyksl
inu og með því fallizt á rök
Þjóðviljans er haldlaus af tv.eim
ur ástæðum. í fyrsta lagi af því,
að Hermann Jónasson er eftir-
læti kommúnista, sem þeir á-
reiðanlega ekki deila á að ó-
sekju, og í öðru lagi af því, að
á stúdentafundinum var stadd-
ur aðallandhelgisstfrfræðingur
Framsóknar Gísli Guðmunds-
son, sem án efa hefði svarað
fyrir Hermann, hefði hann tal-
ið málstað hans verjandi.
Svívirðingar Þjóðviijans í
garð Ólafs Thors stafa ein-
faldlega af því, að Lúðvík
Jósefsson óttast nú mannorð
siít, þegar Ijóst er orðið, að
liann lét sér nægja að kveikja
ófriðarbálið, en liiirti ekki
uin að færa út grunnlínurn-
ar.
Stjórnai'blöðin hafa nú á
tveimur dögum skrifað sex ó-
hi’óðursgreinar um Ólaf Thors
vegna ræðu hans á stúdenta-
fundinum. Betur verður ekki
undirstrikað hversu veigamik-
il hún hefur verið. Ræðan hef-
ur verið birt og ættu allir að
lesa hana.
□ Sérstök frímerki fyrir N.-ír-
land verða nú gefin út í
fyrsta sinn. Þau lcosta 1 sh.
og 3 pence, 6 p. og 3 p. og er
sala þegar liafin á 3 p. frí-
merkjunuiR. Þau eru öll með
myndum af Elisabetu drottn-
ingTi, en að cðru Ieytl sér-
fcennanði fyrir N.í (rauða
íiöndin o.fl.).