Alþýðublaðið - 25.01.1958, Blaðsíða 3

Laugardagur 25. janúar 1958
AlþýðublaSIS
B
- >
Alþýðublaðiö
Útgeíandi: Alþýðufiokkurinn.
Ritstióri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Auglýsinga st j óri: Emilía S a m ú e 1 s d ó 11 i r.
Ritstjórnarsímar: 1 4901 og 14902.
Auglýsingasirai: 14906.
Afgreiðslusími: 14 9 0 0.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Prentsmiðja Alþýðublaðains, Hverfisgötu 8—10.
V -a
Efium Á lþýðuflokkinn
EiINnsr STAJVDA kosningar fyrir dyrum. Reykvíkingar
ganga að kjörborðinu á morgun og velja sér nýja bæjar-
stjórn. LTndanfarna daga hafa þeir heyrt og séð málflutn-
ing framibjóðenda í útvarpi og blöðum. Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur verið í greinilegri vörn, enda af mörgu að taka í
óhappaverkum bæjarstjórnarmeirihlutans. Ráðleysi og
handahóf, ívilnanir til gæðinga og hvers konar sukk í með-
ferð opinibers fiár, hefur sett æ meiri svip á stjórnarháttu
meirihlutans. Það er sannarlega tími til kominn að skipta
um stjórn í höfuðstaðnum.
Það hefur komið mjög greiuilega í ijós í umræðum
um hæjannál undanfarna daga, að sigið hefur æ meira
á ögæíuhliðina í bæjarmálefnum Reykjavíkur, síðan Al-
þýðufiokkurinn missti forustuhlutverk sitt sem andstöðu
flokkur bæjarstjórnaríhaldsins. Meðan Aljiýðuflokkur-
inn Iiafði næstflesta fulltrúa í bæjarstjórn, knúði hann
stöðugt meirihlutann lil ýmissa framkvæmda, er til
heilla horfðu fyrir albýðu Reykjavíkur og horgarana
alla. Flest af þ ví, sem bezt er í stjórnarháttum í hærnun,
hvort sem er á atvinnu-, menningar-, eða félagsmálasvið-
inu er runnið uudan rifjum Alþýðuflokksins.
Sfðan kommúnistar urðu stærsti andstöðuflokkur íhalds
ins í bænum; hefur meirihlutinn kært sig kollóttan um alla
sanngjarna gagnrýni og skellt skollaeyrum við aðvörunum
fulltrúa hinna flokkanna um ábyrgðarleysi í meðferð op-
inibers f jár og skipulagsleysi í fram'kvæmdum. Honum hcf-
Ur ekki staðið eðlileg ógn af kommúnistum. enda vart við
að búast, svo fálmkennd sem störf þeirra í bæjarstjórn hafa
jafnan \eriö.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið lengi við völd hér
í höfllðborginni, enda er hann stærsti flokkurinn. En því
Iengur ,sem flokkur er við völd, því meiri þörf er á
skeleggri andstöðu. Sií andstaða verður að vera borin
uppi af þeirri ábyrgðartilfimiingú og skilningt á stað-
háttum og aðstæðum, að meirihhrtinn taki ntar.k á ltenni.
Þetta hefur gersamlega vantað í Reykjavík, síðan komni-
únisiar fengu forustuhlutverkið j meirihluta bæjarstjórn-
ar. Því hefur fhaldinu tekizt að ráðskast með fé borgar-
anna að eigin vild og skara eld að köku gáeðinga sinna
á kosínað alls almennings.
Það er mikil þörf að skipta um stjórn í Reykjavík. Mál
er til komið, að alþýðan fái roeiri áforif um stjórn bæjar-
málanna. En það er ékki sama, hvaða flokkur er í forustu
í framtíðinni. Kommúnistar hafa þar dæmt sig úr leik.
Dáðleysi þéirra sem aðálandstöðuflokks meirihlutans hefur
ekki veitt íhaldinu neitt aðhald; þeir hafa aðeins alið upp í
íhaldinu meira tiUitsleysi um hag borgaranna og aukna um
hyggju fyrir ájálfs síns hag. Þetta ættu Reykvíkingar að
hafa í hug'a, er þéir ganga að kjöiborðinu á morgun. Þeir
þurfa ,að efla nýjan and'stöðuífl'okk gegn íhaldinu í Reykja-
vík.
Þessi andstöðuflokkur -gegn fjásukki meirihlutans og
einkahraski gæðinganna er Alþýðuflokkurinn. Iíann
hefur sýnt það í verki fyrr og síðar, að honum einuni er
treystandi að halda bröltí ciginhagsmunamanna í skefj-
um. Stjórn Alþýðufloklcsmanna á bæjum, þar sem þcir
hafa farið með völd, hefur fært alþjóð heim sanninn um,
að þeint &r bezt trcystandi til að stjórna nteð hag heildar-
innar fyrir augum. Stefna þeirra hefur jafnan verið ank-
in kagsæld allra borgara, meiri vellíðan öllum til ltanda
og betra iíf fyrir allan almenning,
í þessurn anda hafa frambjóðendur á A-listanum héi i
Reykjavík flutt mál sitt í kosningabaráttunni. Þeir liafa
rætt af rökhyggju, víðsýni og festu. Þeir hafa sýnt, að
þeim er treystandj til að inna af höndum forustuhlutverk
í bæjarmálefnum Reykjavíkur, alþýðu bæjarins til heilla
og mieð hag allra borgaranna fyrir augum.
Reykvískir kjósendur! Eflrnn því Alþýðuflokkinn í kosn-
ingimiam á inorgun. Kjósum skynsamle-g vinnubrögð í l»æj-
. armálum. KJÓSUM A-UISTANN!
var einingarvilji Hannibalds á
sfðasta Alþýðusambandsþingi?
ÞEGAR rætt hefur verið eða
skrifað um síðasta Alþýðusam-
bandsþing, haustið 1956, hefur
það komið berlega í ljós, að
margir halda að aHnnibal Valdi
marsson hafi sérstaklega barizt
íyrir því, að samkomulag tæk-
ist um samstjórn i Aiþýðusam-
bandinu, en engu getað aorkað
vegna ofríkis kommúnista., einn
ig hafi ekki oiðið um stjórn,
með þátttöku Albýðuflokksms,
vegna þess, að Hannibal hafi
iátið kommúnistana kúga sig.
Þetta er mesti misskiíningur
og alveg óþarft og beinlínis
rangt að benda á Hannibal sem
eitthvert sérstakt einingai'tákn,
því ef hægt er að tala um að
einhver hafi kúgað komma,
frekar en þair hann, þar sem
hann neitaði með öllu að láta
nokkuð af svokölluðu „s-ínu“
fólki víkja, til þess að ALþýðu-
flokksfólk gæti komið þess í
stað, Ráðið sem Hannibal fann
til þess að koma þessu. fram,
var að fjölga úr 9 í miðstjórn
í 11, og áttu þá Alþýðuflokks-
menn að fá þrjá af ellefu. Ann-
ars er bezt að láta Hannibal
sjálfan vitna í þessu efni, en
hann skrifar svo; í síðasta hefti
Vinnunnar, tímarit Alþýðusam
bandsins;
„ . . . Það var ekki óaðgengi-
legt fyrir Alþýðuflokksfólk í
verkalýðshreyfingunni að
fjölgað væri um tvo — þ. e.
úr 9 í 11 — í miðstjórn, og um
1 í ihverjum fjórðungi — úr
tveimur í þrjá — í sambands-
stjórninni. — Þetta gaf mögu-
■leika til að setja sambands-
stjórn og miðstjórn saman á
breiðari grund-velli, ef sam-
þykkt hefði verið. — Þá hefði
miðstj órn Alþýðusambandsins,
auk mín, orðið skipuð þremur
flokksbundnum Alþýðuflokks-
mönnum, þremur flokksbundn-
um sösíalistum og þeim Ásgeiri
Guðmundssyni, Sigríði Hannes-
dóttur og Kristjáni Gnðmunds-
svni. Þá var og ætlunin að fá
Bermann Guðmundsson i Hafn
arfirði til að taka sæti í þann-
ig skipaðri miðstjórn.“
Samkvæmt eigin orðum
Hannibals, átti 11 manna mið-
stjórn að vera skipuð þannig:
3 þrautreyndir kommúnistar, 4
nýkommúnistar, 1 fyrrverandi
kommúnisti nú utanflokksmað-
ur og' 3 Alþýðuflokksmenn. —
Þrautreyndir kommúnistar
áttu sjálfir að fá að ráða hvaða
ménn þeir settu í sambands-
stjórn, Hannibal og 3 aðrir ný-
kommúnistar og utanflokksmað
urinn eru nafngreindir og voru
ákveðnir af Hannibal og þá
jafníramt þeir Alþýðuflokks-
menn 3, sem ætlað vtar sæti.
Alþýðufólkið sem áíti sæti
á þinginu átti ekkert að fá um
það að segja hvaða fólk það
setti í sambandsstjórn, það
skyldi .Hannibal og „hans“ fólk
ákveða.
Að vísu var þa'ð Alþýöufíokks
fólk sem tilnefnt var, prýðilegt
í alla staði og hefði orðið ágætir
fuptrúar í miðstjórninni, en
Alþýðuíflokksfólk gat að sjálf-
sögðu ekki unað við að fá ekki
sjálft að ráða tilnefningu sinna
fulltrúa og heldur ekki . að fá
aðeins 3 fulltrúa móti 7 komm-
únistum.
Er Hannibal var spurður að
því af Framsóknarmanni, sem
staddur var á þinginu, hvort
hann héldi að Alþýðuflokks-
fólkið myndi sætta sig við að fá
ekki sjálft að velja sína full-
trúa, svaraði hann; „Það verður
að gera það, því „mitt fólk“
treystir sér ekkf til að vinna
með öðru fólki úr hópi Alþýðu-
fiokksmanna".
Nei, það er alveg óþarfi að
tala um, að Hannihal hafi viljað
einingu, en ekki komið henni
fram Vegna ofríkis kómmun-
ista. Hannibal ætlaði sjálfur,
þótt félagslaus sé ásamt
„sinu“ félagslausa fólki, að ráða
því hvað margt og hvaða AI-
þýðuflokksfólk skyldi verða í
miðstjórn, féá þeim stóru og
sterku stéttarfélögum, sem Al-
þýðufjokksfólk stjórnar.
Hinir eldri og revndari
kommúnistar virtust láta sér
þetta vel líka og hafa sennilega
með sjálfum sér dáðst að því
hvað nýliðarnir væru fljótir
að tileinka sér „réltlætishug-
myndir“ komrnúnista.
Sú var tíðin að afstaða Hanni
bals var ekki þessi.
Haustið 1944 fóru fram við-
ræður á sambandsþingi, milli
Alþýðuflokksmanna og komm-
únista, um samkomulag um
samibandsstj órn.
Upp úr þeim samkomulagstil-
raunurn slitnaði, vegna þess að
kommúnistar settu það sem á-
kveðið skilyrði, af sinni hálfu,
að einn ákveðinn Alþýðuflokks
maður mætti ekki vera í stjórn
inni, en að öðru ieyti áttu Al-
þýðuflokksmenn sjá'lfir að fá að
ofbeldishneigð
ráða hvaða fulltrúa þeir til-
nefndu.
Að sjálfsögðu var ekki aS
þessu gengið og samkomulag
varð ekki.
Þegar þetta gerðist, var
H'annibal á sambandsþingi og
var þá ennþá a I.pýð ufl-ok ksm að-
ur. Þá mótmælti hann þessu
ofbeldi kommúnista kröftug-
Iega, m. a. með því að ganga af
þingi í broddi fylkingar margra
Alþýðuflokksmanna.
Haustið 1956, 12 árum síðar,
var Hannibal búinn að gleyma
sinni fyrri afstöðu, og þeim
sterku orðum, er hann fyrrum
viðhafði um
kommúnista.
Á síðasta þingi gekk liann
raunverulega lengra á braut of-
beldisins en kommúnistar
höfðu áður gert, og virtist í
þeim efnum vera kominn langt.
fram úr lærifeðrum sínum og
núverandi sálufélögum, eins og
framanrituð frásögn sýnir.
Þótt kommúnistaflokkurinm
hafi einu sinni skipt um nafn
við tilkomu Hannibals, Alfreðs
og fárra fylgisfiska þeirra úr
Alþýðuflokknum og ka'lh sig nú
Alþýðúbandalag, lætur enginn
blekkjast 'af því, við í hönd far
andi kosningar. Stefnuskrá og
starfsaðferðin eru óbreyttar
frá því sem var í gamla komm-
únistaflokknum. Einræðis- og
ofbeldishneigðin er sú sama
sem áður var.
Hannibal og Alfreð hafa þar
ekkert um bætt, nema síður sé,.
( Utan úr heimi )
Landvarnir Dana
DANSKA þingið hóf störf á
ný síðastliðinn fimmtdag, eft |
ir fjögurra vikna jólafrí. Fyrsta
máí þingsins eftir fríið er um
nýskipan landvarna, og er bú
izt við heitum umræðum um
þau má'l og utanríkisstefnu
Dana yfirleitt, ekki sízt þar
sem stefna stjórnarinnar í
þeim er ekki enn ]jós. Stjórnin
lagði fyrir nefnd hernaðarfræð
inga að gera frumdrög að
nýrri skipan varnarmála og að
rannsaka, hvernig spara mætti .
hernaðarútgjöld og stytta her-
skyldutímann. Stjórnin hefur
ekki enn ákveðið útgjaldalækk
un til landvarna, heldur er
verið að leita eftir leiðum til
lækkunar án þess að varnar
mátturinn rýrni. Stjórnarand
staðan hefur blásið þetta út
og telur rannsókn þessa
benda til þess, að stjórnin
hyggi á nýja stefnu i varnar
málum.
Stjórnarandstaðan telur sig
geta sannað, að róttækir standi
á bak við áforrn stjórnarinnar
um útgjaldalækkun til land-
varna. og Axel Möller, formað
úr íhaldsflokksins befur búið
til slagorðið: Er meirihluta-
stjórninni stjórnað af minni
hi4ta?
Burtséð frá allri flokkapóli-
tík, er það staðreynd, að dansk
ir herforingjar halda því fram
að Danmörk geti ekki staðið
við skuldbindingar sínar við
NATO, ef horf.ið verði að þvf
ráði, að lækka útgjöld til land
varna. Yfirmenn landvarnanna
vilja því ekki leggja til að hem
aðarútgjöld verði lækkuð, en
færast hins vegar undan því,
að ákveða nokkuð í þessum
málum, . nema fyrir liggi sam
þykktir þingsins.
í dönskum blöðum hefur
þess verið krafizt að landvarna
málin yrðu meir rsedd fyrir opn
tjöldum en hingað til hefur tíðk
azt. Thorkil Kristensen, fyrr-
um fjármálaráðherra, hefur í
blaðagrein farið frarn á, að sá
'háttur verði tekinn upp í Dan-
mörku, að landvarnamálin
verði rædd opinberlega og
framkvæmd þeirra skýrð jafn
óðum fyrir almenningi.
Politiken segir um þessi mái,
að breytingar á landvarnaskip
an landsins séu svo mikilvægt
vandamál, að nauðsyn ber.i til,
að almenningur fái tækifæri
til að fylgjast með undirbún-
ingi þeirra og að koma með til
lögur sínar. Áð sjálfsögðu verð
ur að taka tillit til hernaðar-
sérfræðinganna, en stjórnin og
þingið hafa síðasta orðið. Land
varnamálin eru ekki eingöngu
herfræðilégs eðlis, heldur engu
síður pólitísk, og ábyrgðm á
framkvæmd þeirra hvílir á
þingi og stjórn. ...
Paui Hansen, vamarmála-
Framhald á 8. síSsfc