Alþýðublaðið - 02.02.1958, Page 3
Sunnudagur 2. febr. 1958
AlþýSnblaðlS
Alþýöubldöiö
Útgefandi.
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Ritstj órnarsímar:
Auglýsingasími:
Afgreiðsiusírni:
Aðsetur:
AipýðufioRK.urinn.
Helgi Sæmundsson.
Sigvaldi Hjálmarsson.
Emilía Samúeisdóttir.
1 4 9 0 1 og 14902.
1 4 9 06.
1 4900.
Alþýðuhúsið
Prentsmiðja Aiþýðublað3ins, Hverfisgötu 8—10.
Alþýðuflokkurinn
ÞAÐ er að vonurn margt rætt um Alþýðuflokkinn þessa
dagana. Úrslit bæjarsitjórnarkosninganna urðu yfirleitt þau,
að allir sannir alþýðusinnar eru uggandi um afdrif flokks-
ins. Sérstablega voru vonbrigðin mikil í Reykjavík.
Að sjláilfsögðu yerður því ekki neitað að margt er öðru
vísi í íslenzkuin þióðmiáium nú en á beim tímum, er A.1-
þýðufiokkurinn hcf göngu sína. Nú hafa allir íslenzkir
stjórnmálafiokkar te'kið á stefnuskrá sína mörg þau mál,
sem Alþýouflokkurinn og verkalýðsbreyfingin urðu að
berjast fyrir svo að segja fet fyrir fet, og kunn er sú saga.
að oft var við ramman rein að draga. Nú vildu allir Lilju
kveðið hafa. Allir flokkar eru nú að meira eða minna leyti
verkaíýðsflokkar, allir beita sér fyrir opinberum rekstri i
einhverju formi, allir eru meðmæltir almannátryggingum,
betri vinnuskilyrðum, meiri mannúð í félagsleguim efnum,
aukinní mannhelgi. Þetta var í öndverðu grunntónninn í
baráttumá lum Alþýðu’flokksin's.
Það má því með miklum sannj segja, að aldarháttur
hafi aígerlega breytzt á þeim áratugum, sem Alþýðu-
flokkurinn hefur starfað og erjaö stjórnmálaaKurinn.
Þótt vafálaust þætti oflátungslegt að þakka lionum
þessa miklu hugarfarsbreytingu og straumhvörfin í
stéfnu'ailra flokka, verður því með engum rétti neitað,
að íiokkurinn hefur haft geysimikil á'hrif í stjórnmálum
landsins og breytt viðhorfum manna ti! svo að segja
allra málefnallokka meira en nokkur önnur stjórnmála-
samtek. Þessa hefur gætt jafnt til hægri og vinstri, og
cins á þann í'Iokkinn, sem lönguni vildi nefna sig mið-
flokk. Um langt skeift hefur yfirs'téttarflokkur landsins
íhalds- og fjárgróðakjarni þjóðarinnar, ekki þorað að
kaiia sig íhaldsfiokk, heldur Jhefur hann talið heppilegra
að skreytá sigCínna lieiti. Og í Reykjavik, þar sem hann
er sterkastur, hefur hann tekið upp opinberan rekstur á
atvinnu-, félags- og menningarsviðinu, þvert ofan i
stefnuskrá sína. Kiarni Moskvukommúnista, áköfustn
áhangendur Kremivaldsins í bliðu og stríftu, hafa hvaft
éftir ánnað séð' sig nauðbeygða að brciða yfir nafn og
númer með nafnbreytingum, til þess að stefna þeirra í
innanlándsmálum, hvort sem var í bæjarstjórnum eða
ríkisstjórn líti út sem sósíaldemókratisk í eðli sínu og í
rauninni yfirlýst stefna Alþýðuflokksins. Á Framsókn-
arflokkinn, scm í fyrstu taldi sig nær eingöngu bænda-
og. miðflokk, hefur Alþýftuflokkurinn oft og tíftum haft
þau áhiif, aft hann hefur stutt þau mál til sigurs, sem til
mestra hcilla horfðu fyrir alþýðu til sjávar og sveita.
Nú væri ekki óeðlilegt, að sumir spyrðu: Er bá hlut-
verki Alþvðuflokksins ekki lokið? Er í rauninnj hægt
að vinna stærri sigur á stjórnmálasviðinu en fá aftra
flokka til að játa þá stefnu í færri eða stærrj dráttum,
sem flokkurinn markaði og hefur barizt fyrir? Þeim, er
þannig spyrja, cr því til að svara, að víst unir Alþýou-
Hokkurinn vel þeim málalokum, að aðrir flokkar tií-
einki sér hans stefnumál. En hlutverki hans er síður cn
svo lokið. Þótt margt hafi áunnizt, eru verkefnin eilíf,
og breytt viðhorf koma ævinlega með breyttum tímum.
íslenzkri alþýðu er því ekki síður nauðsynlegt, að áhriía
Alþýðuflokksins gæti í þjóðmálunum framvegis en hing-
að til.
Hlutvei'ki Alþýðú'flokksins verður aldrei lokið, og það
m.un biátt finnást í þjóðfélaginu, ef stefnumála hans og
hugsjóna hættir að gæta. Enginn sannur jafnaðarmaður má
Ilata hugfallast, þótt á móti bilási. Málstaður .fólksins þárf
jafnt á forsvörum að halda og áður. Vandamálin þunfa stöö-
ugt úrlausnar við, og ekkí er síður vandi að gæta fengins
fjár en afla bess. Það er líka eftirtakanlegt, að þar sem
Alþýðufiokkurinn er stærstj mjálsvari fólksins, svo sem á
Akranesi, ísafirði og Hafnarfirði, hefur íhaldinu ekki tek-
izt að vil'la um fyrir fólki.
Alþýðuflokkurinn heitir á alla hugsandi menn. að láta
ósigur flokksins í þessum kosningum verða hvatning til
aukinna starfa, meiri átaka og betra starfs.
( Utan úr Heimi )
Sérstaða brezkra jafnaðarm
ð sviði utanríkismálann.
FUNDUR Atlantshafsríkj-1 an tilraun til bess að marka að brezkar hersveitir yrðu á-
anna í desember sýndi greini- sjálfstæða utanrikisstefnu, er fram á meginlandi Evrópu, en
lega hversu pólitík þeirra er hann lagði til að fyrsta skerfið sama dag tiikynnti sendiherra
fálmkennd. Bandalagið var sett í samkomulagsátt væri að géra Breta í Bonn, að Bretar mundu
á laggirnar fyrir tíu árum, Það ekkiárásarsamning við Rússa. flytja allt herlið frá Þýzka-
var ekki einungis óttinn við En tveimur dögum síðar kall- landi ef stjórnin í Bonn féllizt
veldi Sovétríkjanna, heldur að
miklu leyti einlægur vilji til
samstarfs og skilnings, sem
réði mestu um að bandalagið
var stofnað. Takmark NATO
var að skapa einingu og hern-
aðarlegt öryggi Vesturlanda og
leggja með því grundvöll að
nánara alþjóðlegu samstarfi í
friðarmálum. Efnahagslegt ör- |
yggi átti að haldast í hendur
við hernaðarlegan styrk. Þrátt I
fyrir þær umbyltingar, sem
orðið hafa síðustu tíu árin, ér
hlutverk NATO enn hið sama,
en framkvæmdin hefur stund-
um virzt beinast nokkuð frá
takmarkinu.
í fyrsta lagi óttast enginn
Evrópumaður lengur þá sovét-
árás, sem forustumenn NATO
segjast vera að hindra. Sputnik
breytir engu um hernaðarmátt
stórveldanna. Ef hann hefur
nokkur áhrif, þá er það helzt,
að hann læðir því inn hjá Evr-
ópumönnum, hvort ekki geti
aði utanríkisráðuneyti Breta ekkí á að greiða hluta af uppi-
blaðamenn t.il fundar og gaf haldskostnaði liðsins.
Margt bendir til þess, að
Bretar ætli sér að gerast stór-
veldi á sviði kj arnorkurann-
sókna, og kjósi því frekar að
fylgja Bandaríkjunum að mál-
um, en taka forustu í friðarmái
unum.
Eftir margra ára deilur stend.
ur nú brezki Verkamannaflokk
urinn, einhuga um utanríkis-
stefnu. í grundvallaratriðum er
Verkamannaflokkurinn sam-
mála fuHtrúum Norðmanna
og Kanadamanna á NATO->
fundinum. Þeir álíta að
nauðsynlegt sé að halda
valdajafnvægi milli austurs og
, vesturs, en treysta hví jafn-
íramt að það jafnvægi, sem nú
Hugh Gaitskell 1 ríkir nægi til þess að hindra
foringi brezka Alþýðuflokksins. heimsstvrjöld,
Verkamannaflokkurinn álít-
þeim eftirfarandi tilkynningu:
— Forsætisráðherrann átti við,
að óhjákvæmilegt sé að komast
komið til mála, að Ameríkanar ,að samkomulagi við Rússa. Ef
og Rússar fáist til að heyja
stríð í háloftunum, og hlífi þar
með Evrópu við vernd sinni.
Enda þótt gereyðingarvopn
nútímans geri það ómögulegt
að krefjast skilyrðislausrar
uppgjafar — einkum á friðar-
tímum — er stjórnmálastefna
NATÓ sú, að stvrkja Vestur-
lönd svo hernaðarlega, að hægt
verði að knýja kommúnistarík-
in til samninga um lausn Evr-
jópumálanna. Árangur þessarar
stefnu er sú, að Rússar hafa
allan tímann haft frumkvæðið
í alþjóðasamskiptum, og vinna
auðveldan sigur hvert sinn,
sem þeir skrifa bréf til Vestur-
veldanna. Eins og stjórnmála-
stefnu NATO er nú háttað. er
ráðstefna æðstu manna ekki
nema til ills eins. Ef Vestur-
veldin koma til slíkrar ráð-
stefnu að óbreyttri stjórnmála-
stefnu, hlyti árangurinn að
Auglýsið i Alþvðnhlaðinu
Aneurin Bevaii
málsvari brezkra jafnaðar-
manna í utanríkismálum.
( - ekkiárásarsamningur — gæti
; orðið til að auðvelda samkomu-
ur að mikil ófriðarhætta getí
stafað af staðbundnum skær-
um, sem oít brjótast út án bess
að stórveldin geti við neitt ráð-
ið. Slíkar skærur verður að
kæfa niður eftir stjórnmála-
leiðum, en þó kann að vera
nauðsynlegt að Sameinuðu
bjóðirnar hafi yfir herliði að
ráða, sem geti bælt. átök milli
ríkja. Verkamannaflokkurinn
vill ná samkomulagi við Ráð-
stjórnina um að komið verði á
eftirliti í Mið-Evrópu, nálægari
Austurlöndum og öðrum slík-
um landsvæðum, þar sem hætt
ast er við ólgu og átökum,
Mesta hættan af kommúnistum
er ekki að þeir hyggi á árás í
Evrópu, heldur þau tök, sem
beir eru að ná í Asíu og Afríku.
Vesturveldin verða að vinna
ti.ltrú hinna líttþróuðu ríkja
með efnahagsaðstoð og skyn-
samlegri stjórnmálastefnu.
Stefna Verkamannaflokksins
í utanríkismálum á miklu fylgi
að f-agna, ekki aðeins á Eng-
landi, heldur einnig um víða
um heim. Og ef íhaldsstjórnin
verða hörmulegur, og allri á-
bvrgð vera varpað á NATO. I lag væri hann að minnsta kosti j lafir við völd næstu tvö ár, er
Það, sem mesta athygli vekur spor i áttina! Jekki ósennilegt að hún neyðist
í sambandi við NATO-fundinn, | Annað dæmi um fálm íhalds^til að taka uppá sína arma
er hversu litla trú Evrópúlönd-;
in hafa á forystu Bandaríkj-
anna. Vera Eisenhowers á Par-
ísarfundinúm var til skaða
fremur en gagns. Evrópumönn-
um er ekki síður ljóst en Ame-
ríkumönnum. að Dulles er alls-
ráðandi í stjórnmálum Banda-
ríkjanna, og þar eð hann hefur
gert stífni að trúarsetningu
sinni, er lítil huggun í þeirri
staðreynd. Nato-löndin leita nú
leiðtoga. Bandaríkin hafa litla
tiltrú, og það mun líða á löngu
áður en Evrópuríkin fylkja sér
undir forystufána þeirra aftur.
f Bretlandi vex þeirri skoð-
un fylgi, að Englendingum beri
að taka sér það forystuhlutverk
sem Bandaríkin hafa hingað til
haft. Sjaldan hafa Bretar feng-
ið eins gott tækifæri til að láta
til sín taka í alþjóðamálum og
nú. En gallinn er sá, að utan-
jríkisstefna beirra er litlu já-
kvæðari en Bandaríkjamanna.
Fjórða janúar gerði MacMill-
stjórnarinnar er, að 10 janúar
lýsti sendiherra Breta hjá Nato
því yfir, að nauðsynlegt væri
mörg stefnumál Verkamanna-
flokksins í utanríkismálum.
D. H.
TILKYNN
Samkvæmt lögum um atvinnuleys-
istryggingar vcrður hver sá, er
njóta vill atvinnuleysisbóta, að
sanna atvinnuleysi sitt með vottorði vinnumiftlunar.
Verkamönnum, scm eru efta verfta atvinnulausir, skal
l»ví bent á aft láta tafarlaust skrá sig atvinnulausa.
Eftir fyrstu skráningu ber mönnum að mæta einu sinni
í viku til að láta simpla í innritunarskirtcini. Van-
ræki menn að Játa skrá sig reiknast þcir atvinnuleys-
isdagar ekki mcð í biðtíma og bótagreiðslur koma ekki
fyrir þá tlaga.
Skráning fer fram alla virka daga í Ráðningarstofu
Reykjavíkurbæjar. Skrifstofa Kópavogskaupstaðar ann-
ast skráningu verkamanna, sem þar eru búsettir og skrif-
stofa Scltjarnarneshrepps skráir þá, sem búsettir eru þar.
VERKAMANNAFÉLAGIÐ DAGSBRÚN.