Alþýðublaðið - 12.02.1958, Qupperneq 4

4
AlþýSublaðlB
Miðvikudagur 12. febrúar 1958
¥trT¥A#6tfft MffS/ffS Sfærsíu laxar
KAUPIÐ HAPPDRÆTTISSKULDABREF F.l
UW KRÓNUR
Happdrœttislán fivgfélags ís/oods h.f. 1957
lí.Wfl.MflJDð krónur, auk vaxím og fri M. desnnbor ÍÍSÍ til 30. dtaembtr
lflfli, ;eða aatnUts kr, lS.40fliMð.M.
JFiugfélag laianda h.t. I Heíkjavík Jý«ir Kér we9 rdt j»ví, «ð félagWI akuidar tutndiiafa
>e9S» 1>ríh Jcr, 3S4.M
£t!t hundroð fjrjátiu og fjórai krónur
InniíaWir i upplueStnnj eru 5% rerHr o;; •-axtavextir ?rí JO. óesembcr 1957 til Jfl
deseotber 1M3. Ojaiddagt akuldabréfs J>«um er ;iu. desemfter 1963.
Verði skuldabréfinu ekki framvísað innan 1D ára frá gjalddaga, er það ógllt.
failt þappdrættisTÍnmngur d skuldabréf þetla, akai íians viljað innan fjögurr* ir*
frá úíd-ræui, elia íellur réitur til vinnings niður.
L'm Ján þt'lla gilda ákvæði aðalakuidabréfs d*g«. 11 deaember 1957.
Reykjavik, 11 desember 1957.
FLUGFÉLAG tSLANDS ILF.
Þév efiið með þv í ísleirzkar flugsamgöngur um leið og þér myntl-
ið sparifé og skapið yður möguleika til að hreppa glæsilega
vinninga í happdræítisláni félag sins.
..Flugfélag íslands hefur ætíð litió á það sem
hlutverk sitt að ná til sem flestra landsmanna
með flugsamgöngum.......Hvergi í heiminum
er flugið hlutfallslega eins mikið og hér á
landi, Og sézt á því hver er þörfin íyrir þessa
sta.rfsemi.... Flugið er orðið þáttur í Hfi
þjóðarinnar, sem aldrei verður afmáður og niun
halda áframí að þróast.;‘
MORGUNELAÐIÐ — 7 2 1958.
DAGBÓK ÖN;NU FRANK,
Jeikritið, sem i»jóðleikhúsið'
hefur nú hafið sýningar á, er
eitt þeirra, sem lengi mun lifa í
huganum. Það er f.vrst og fremst
efnið, sem lifir, en leikur ungu
•stúlkunnar, sein fer með aðal-
lutverkið, verður og minnis-
stæður og einnig leikur Vals
'GísJasonar í hlutverki föður
Önnu.
DAGBÓK þessarar ungu
stúíku er áhrifamikið dókument
i'rá hinum myrku árum styrjald-
arinnar, martraðar hins brúna
nazisma, og varnaðarorð gegn
ófstjórn, einræði, ofheldi og
kúgun. Hins vegar finnst mér
-of mikið gert úr hinum persónu
legu hæfiieikum þessarar ágætu
ungu stúlku. Þannig hefðu inörg
börn getað skrifað sfoa dagbók
við slíkar kringumstæður og
hafa raunar gert undir allt öðr-
um kríngu mstæð ur.-.
I>AD ER I>Ö EÉXT að benda
á það í þessu sambandi,. að svið
Önnu Frank, allar aðst.reðiu?
fólksins, sem ijaiú-.ð er um, ör-
lagaþunginn, sem raunar gerist
utan veggja grenisins, sem það
faldi sig í, er svo sérstætt og
hart, aö það eitt getur valdið
öví, að boðskapurinn verður ó-
glej'manlegur. Ég hygg. að það
dé miklu fremur þetta, sem hef-
ur valdið frægð þessarar dag-
toókar, en að um óvenjulega
.snilld sé að ræða.
ÞÓ AB ÞETTA sé haft í huga
-dregur það alls ekki úr gildi
Boðskapurinn í Þjóðleik-
húsinu.
Mannlegt af því að það er
barnalegt.
Ung leikkona, sem gefur
mikil fyrirheit.
dagbckarinnar, léikritsins eða
hoSskaparins, Þvert á móti.
Unga stúlkan, barnið,- ber í
brjósti sér trú ogyon alls mann
kyns. Hún er mannleg og barna
leg all-t í senn, ef tii’vill svo
mannleg af því að hún er barna
leg. Að vísu er .hún kvíðin, en
gegnum allar þrengingar bær-
ast í brjósti hennar þær kennd-
ir, þrár og vonir, sam a’iltaf iiafa.
bjargað, hversu tnyrkar . og.
hörmulegar sem aldirnar hafa
verið.
EINHI'EítS STASAIl ■ sá „ég
I þau „varnaðaroro", aö menn
I skyldu forðast að draga étíma-
bærar áíy.ktanir af boðskap-
þessa leikrits. Hvað yar átt við
með því? Vitanlega fer maður
að hugsa um daginn í dag og
viðfangsefni þans éftír að hafa
séð þenr.ar. leik.
1 VIÐ EIGUM yfir höfði okkar
einræði og ofbeldi í heiminum.
ÍÞað býður upþ á nákvæmlega'
það samá ög hitm br.úni nazismi
Hitlerstímabilsins. Maður þarf
ekki að spyrja um nöfn þjóða
eða manna, alls ekki. Útkoman
er hin sama; Kúgun, ofbeldý.allt
fyrir flokkinn og stefnuna. Burt
með sjálfa mannssálina. Hún er
jafnvel ekki viðurkennd. Heim-
urinn skelfur af átökunum —-
og alls staðar er krumlan .að
verki; Gegn manngildinu. Gegn
frelsinu til að mynda sér skoð-
anir og berjast fyrir þeim.
KEISTBJÖRG KJELD er
■efíiileg ieikkona. Við eigum
ekki margar afbragðs leikkon-
ur. Enn heíur engri tekizt að
sefjast í sæti Soffíu Guðlaugs-
dóttur. Vonandi erum við að ala
upp arftaka hennar. Ég veit að
það er of snemmt að fullyrða
neitt, en marrni loyfist að fylgj-
ast með þrtíska þessarar nýju
og kornúngu leikkonu af mikilli
eftirvæntingu.
Hannes á horninu.
Framliald af 7. síðu.
bi’éfi 1957 til Sæmundar Stef-
ánssonar, stórkaupmanns, frá
stórum laxi, sem fannst dauð-
ur í Laxá í Aðaldal á jóladag
1929. Laxinn var nál. 123 cm
að lengd frá trjónu og aítur að
sporði eða 132—133 cm, ef
sporðlengdinni er bætt við eft-
ir því, er Sigurður telur. Sig-
urð minnir, að laxinn hafi veg-
ið 36 pd. Lax þessi hefur verið
milli 40—49 pd nýrunninn úr
sjó, því að gera má ráð fyrir,
að hann hafi tapað allt að 30%
af þyngd sinni frá því, að hann
gekk í ána. Er líklegt, að um
hafi verið að ræða einn af fj.ór-
um stærstu löxunum, sem á
land hafa komið hér.
13 U S5Í> ö W

9...1andsþing Slysavarnafélags. íslands. verður sett
í'íleýkjavxk fyrsta sumardag.^A apríl n.k.
Fundarstáður og timi auglýstur síðar,
Félagsstjórjijn.
Fi’ásagnir ei’u til af 7 löxum
milli 36 og 39 pd. Skal sagt frá
því, sem höfundi er kunnugt
um þá. Stærsti laxinn, sem
veiðzt heíur í Arnessýslu, vóg;
39 pd og fékkst fyrir um 40
árum í lögn, sem kölluð var
Víkin og var úti í Olfusá. Um
þetta leyti stunduðu þeir Sig-
urgeir Arnbjarnarson og Símon
Jónsson, bændur á Selfossi„
veiðarnar, og er Sigurgeir heim
ildarmaður minn um þennan
lax. 38H> pd lax fékk Kristinn
Sveinsson á stöng í Hvítá hjá
Iðu í júní 1946. Laxinn var 115
cm á lengd og 70 cm að um-
! máli. Þann 7. september 1952
veiddi Víglundur Guðmundsson
iax, hæng, á stöng í ármótum
Brúarár og Hvítár, og yóg hann
3714 pund, var' 122 em að lepgd
og 65 cm að ummáli. Laxinn
var 6 vetra gamall, lmfði dvaí-
izt 3 vetur í í ? ’sku vatni og 3
vetur í sjó og hafði ekki hrygnt,
I Hvítá í Borgarfirði hafa
veiðzt tveir 36 pd laxar. Annar
veiddist í króknet frá Ferju-
koti rétt fyrir 1920. DaBÍel
Fjeldsteð, læknir, vitiaði um
netið, sem laxinn var í, ásámt
Sigurði bónda Feldsteð í Ferju
koti, og hefur Daniel sagt höf-
undi frá laxinum. í netinu var
einnig 26 pd lax. Hinn laxinn
var veiddur á stöng þann 22.
ágúst 1930 fyrir neðan Svart-
höfða af Jóni J. Blöhdal, hag-
fræðingi. frá Stafholtsey.
í Laxá í Þingeyjarsýslu hafa
véiðzt tiltölulega flestir stórír
laxar miðað við laxafjöldann,
sem gengur í ána, og má þvi
óhikað telja liana rnestu stór-
iaxá landsins. Tveir 3614 pd
iaxar hafa veiðzt á stöng í
henni, annar 1912 af L. S. Fort-
escue hjá Nesi, en hinn af
Jakobi Háfstein þann 10. júíi
1942 í Höfðahyl.
Til samanburðar við ofan-
greint skal þess getið, að í ná-
grannalöndunum vorum verð-
ur lax stærri en hér á landi.
Stærsti lax, sem veiðzt hefur
í Skotlandi, vóg 103 ensk pd
eða 93 Vs íslenzkt pd. Kom hann
í net í Forthfirði. Stærsti
stangveiddi laxinn vóg 58 ís-
lensk pd, og veiddi hann kona
í Tayánni 1922. í Noregi veidd-
ist 1928 72 pd lax á stöng í
Tanaánni, og er hann stærsti
Atlantshafslax, sem veiðzt hef-
ur á stöivg. Metlaxinn í Sví-
þjóð veiddist í Faxaánni 1914
og vóg 72 pd. í Finlandi veidd-
jst 70 pd lax, 130 cm langur, i
Kymmeneánni 1896. Stærsti
lax, senv veiðzt hefur í Dan-
mörku, fékkst í Skerjaánni
1953, og vóg hánn 53 pd. Hann
var 136 cnv á lengd og 70 cm
að ummáli. Var hann því lítið
eitt stærri en Grímseyjarlax-
inn. *
Hér hefur verið sagt frá
stærstu löxunum, sem höfundí
er kunnugt um, að veiðzt hafi
í fersku vatni hér á landi og í
sjó. Heimildir, sem stuðzt haf-
ur verið við, eru vafalaust ekki
að öllu eyti tæmandi, og má
því vænta, að fram komi nán-
ái’i vitneskja um þessa laxa. Þá
má einnig við því búast, að
íieiri laxar 36 pd eða þyngri
hafi veiðzt heldur en þeir, sem
hér heíur verið rætt um, og
væri æskilegt, að fá fregnir af
slíkum löxum.