Alþýðublaðið - 21.03.1958, Blaðsíða 7

Föstudagur 21. marz 1&53
4 1 þ ý S u b 1 a 3 1 8
ÞAÐ ER VOR í lofti í París-
arborg. Frá hinum íburðar-
miklu salarkynnum Ritzhótels-
ins berst kliður kvenradda. það
an heyrast fagnaðarhljóö á
mörgum tungumálum og and-
rúmsloftið er þrungið eftirvænt
ingu. í þungum og útflúruðum
sófum frá Viktoríuíímabilinu
sitja tízkufréttaritarar, f-atnað-
ariðjuhöldar og innkaupastjór-
ar frá stórum vöruhúsum. Þeir
halla sér makindalega aftur á
bak og hvíla sín lúnu bein. —
Hingað eru þeir komnir til að
vera við þann atburð, þegar
vortízka hinna leiðandi tízku-
kónga Parísar er kynnt fyrir
umheiminum.
Dag eftir dag. frá morgni tíl
kvölds sitj'a gestirnir og skoða
af gaumgaefni sýningar frá
þekktum listamönnum í tízku-
heiminum, eins og t. d. Patou,
Heim, Balmain og Fath. En
hinir slyngu verzlunarmenn
vita að það er ekki ráðlegi að
festa kaup á módelkjólum fyrr
en þeir hafa séð það, sem rauð-
birkinn og góðlátlegur náungi
að nafni Christan Dior, hefur
fram að færa.
Tízkusýning Diors er þess
virði að bíða ögn eftir henni.
Þegar sá stóri dagur rennur
upp beinist athygli að gamalli
höll í Avenue Montaigne. —
Þangað liggur leiðin á sýningu
Diors. Þegar í höllina kemur,
eru allir pappírar vandiega at-
hugaðir og menn eru leiddir til
■sætis „eftir stöðu“. — Blaða-
menn fá þar sæti eftir því, hve
stór og þekkt blöð þeirra eru,
viðskiptavinirnir eru staðsett-
ir eftir fyrri kaupum. Á svona
stöðum vaða uppi tízkuþjófar
eða öllu heldur hugmyndaþjóf-
ar og til þess að vernda sig fyrir
þeim, iætur Dior alla greiða
,geysihátt festarfé til þess að
komast inn. Það er síðan dreg-
íð frá, þegar menn gera inn-
kaup.
Eftirvæntingin liggur í loft-
inu, þar í logagylltum sal hall-
arinnar. Konur, klæddar nýj-
ustu tízku, sitja órólegar i sæt-
unum og menn láta falla siutt-
ar athugasemdir. En alit þagn-
ar strax, þegar fyrsta sýningar
CHRISTIAX DIOR var listamaður á sviði kvenfatn
aðar, Að vísu fannst mörgum hann helzt um öf róttæk-
ur, en engu ;>ð síður var hann sá er valdið hafði á þeim
vettvangi. Dior lézt í haust á ferðalagi á Italíu. Nokkru
fyrír andlát hans birtist í hinu fræga vikublaði Time,
grein sú, sem hér verður endursögð. Þar er greint á
skemmtiiegan hátt frá starfi o? lifnaðarháttum hins
umdeilda tízkukéngs.

Christian Dior.
daman birtist og yfir mörg and
iit færist uppgerðarkæruleys-
issvipur. Hvar.vetna eru keppi-
nautar, sem gefa bverjir öðrum
hornaug-a, og hversu mikinn á-
huga, sem þeir hafa, reyna þeir
að koma ekki upp um sig með
minnsta andlitsdrætti.
Sýningardaman. er tégrönn
og vel vaxin. Augnaráð heimar
er f jarrænt, þegar hún líður um
gólfið, hún snýr sér í hring og
svartklædd aðstoðarstúlka ti!-
kynnir: „Colombine, fjörutíu og
einn“. Ef heppnin er með verð-
ur þögnin í salnum alveg með
menn gleypa módelið með aug-
sérstökum hætti, segir Dior og
unum án svipbrigða. Sýningar-
daman fer enn einn hring og
hverfur síðan út af sviðinu.
Þær koma hver af annarri
og sýningin getur staðið í tvo
tíma. Þá heyrist dynjandi lóí'a-
klapp og áhorfendur standa
upp úr gylltum stólunum, Um
allan heim bíða þúsundir blaða
eftir „orðinu". sem síðan er
básúnað til fjarlægustu afkima.
Dior ákvað í ár, að töfraorðið
héti FR'JÁLSRÆÐI: „Línan er
frjáls, frjáls eins og himinninn
yfir París . . . víð eða þröng eft
ir því sem hver vill . . . með eða
án beltis“. í haust gildir svo
annað ,,orð“. Nú hefur hann lát
ið frá sér fara vhersdagsklæðn-
að, sem neíndur er „straabrett-
íð“ og samkvæmiskjóla, sem
slá allt annað út að íburði.
Fyrir tíu árum kom Dior
fram með new-look tízkuna og
fataframleiðendur sáu sér til á-
nægju, að á sama augnabliki
voru kjólar, dragtir og kápur
unnar. Árangurinn var auðvit-
í milljónum klæðaskápa ekki
lengur samkvæmt kröfum tízk
að stórkostlegur frá sjónarmiði
iðnaðains og iðjuhöidar biðu
þess með óþreyju, að Dior gerði
aftur ,,skurk“ í fataiðnaðinum.
í sambandi við new-look tízk
una bannlýsti Dior hnén. „Sá
líkamshluti má aldxei sjást. —
Hnén eru hnútur og hnútur eru
eftir mínum smekk mjög ókven
legar.“ Hann virðist þó með
tímanum hafa skipt um skoð-
un, því eitt a'f nýjustu boðorð-
unum er, að kjólfaldurinn skuli
vera um hnén.
Chr. Dior er fæddur árið
1905 og forfeður hans voru rík-
ir aðalsmenn. Foreldrar C'hrist-
ians vildu gera diplómat úr
stráknum, en hann var með all
an hugann v,-ð teíkningar og
umfram -annað voru það föt,
sem hann teiknaði. — Hann
hreifst af listamannalífinu í
París og brátt var hann horfinn
í sollinn. Hann skorti ekki fé
og gekk þar um stræti með
flaueliskraga og bowlerhatt í
Kápa eftir Dior, rissuð með tússbleki.
félagsskap listmálara og Jonlist j
armanna. Brátt stofnaði hann |
listverzlun og hafði til þess
styrk frá föður sínum, en garnli
maðurinn varð gjaldþrota
skömmu síðar.
Það var árið 1935, að t.ízku-
hús í París keypti nokkrar
kjólateikningar af Dior, honum
sjálfum mjög á óvænt. Það varð
til að kveikja bál af þeim neista
sem fyrir var hjá Dior. Hann
byrjaði fyrir alvöru á tízku-
teikningum, og „'fyrst þá, þeg-
ar ég var þrítugur að aldri,
byrjaði líf mitt“, sagði hann
seinna.
í þrjár aldir hafa klæðskerar
Parísarborgar haft tögl og hald
ir í tízkuheiminum Sá Ijómi
hefur staðið allt frá dögum
Lúðvíks fjórtánda. En í lok síð-
ari heimstyrjaldarinnar var lá-
deyða í frönskum tízkubúsum
og New York notaði tækifærið
og lýsti því yfir, að miðsíöð
tízkunnar væri nú að finna þar
á austurströnd Vínlands hins
góða. ítalir bentu a Rórn, en
París hafði enn ekki sagt sitt
síð;ast.a orð. Stærsti vefnaðar-
vöruframleiðandi Frakka, Mar-
cel Boussac. varð að vonura
skelkaður og fór Úta í kring
um sig eftir tízkuteiknara, sem
hleypt gæti fersku blóði í Par--
ísartízkuna. Glöggskvggnir
menn bentu honum á Dior.
Árangurinn var stórkostlegur
og París var óumdeilanlega mið
stöð tízkunnar sem fyrr. Lausn-
Diors var new-look og hann út-
skýrði það á þennan hátt: —•
„Stríðinu var lokið og konur
jafnt sem karlar höfðu klæðzt
einkennisbúningum með stópp-
uðum öxlum'. Ég umskapaði
þessar axlir og gerði þær ával-
ar og sömuleiðis brjóstin. Ég
gerði kragana eins og nýút-
sprungin rósarblöð og pilsin.
stóðu út eins og blómhnappar".
Fvrirtæki Diors hefur vaxið
eins og hítabeltisplanta með
milliónir Boussacs að bakhjal'ii
og útibú fyrirtækisins eru urn.
heim allan. Hann er nú byrjaS-
ur að framleiða ilmvötn, sokka,
undirfatnað, hanzka og pelsa.
Dior selur árlega tízkuvöhuJ'
til útlanda fyrir hvorki meira
né minna en ca. 35 milijónir
króna og það er helmingurinn
Framhald á 8. síðu.
HVAÐ eftir annað er okkur
sagt, að hæglæti vestrænna
diplómata stafi af því að Vest-
urveldin þurfi alltaf að ráðg-
ast um öll mikilvæg utanríkis-
mál. í raun mun þessu vera
þannig farið, en hvenær koma
Vesturveldin sér saman urn
nokkur áríðandi utanríkismál?
Við skulum taka sem dæmi af-
stöðuna ti.l hvenær kalla skal
saman ráðstefnu æðstu manna.
Þessi ráðstefna verður hald-
in hvað svo sem Ðulles segir.
Og það er mikilvægt að hún
verði haldin á heppilegum tíma
og hið bráðasta. í fyrsta lagi er
almenningur á Vesturlöndum
óþolinmóður yfir seinagangi
stjórna sinna þegar um er að
ræða mikilvægar ákvarðanir í
utanríkismálum. Það mun ekki
létta starf fulltrúanna á stór-
veldafundinum, að hafa almenn
ingsálitið gegn sér. Vafasamt
er, hvort Bandaríkjamenn gera
sér lióst í hvaða átt almenn-
ingsálitið í Bretlandi hneigist.
in Bevan:
A einhvern dularfullan hátt
hefur Macmillan tekizt að láta
líta svo út, að Washington beri
ábyrgðina, ef tilboð Rússa verð
ur ekki þegið. Bæði þetta og
flug amerískra flugvéla með
kjarnorkusprengjur yfir ensku
landi hefur valdið talsverðri
spennu í afstöðu Breta til
Bandaríkjamanna. Önnur ástæð
an fyrir því, að velja hentug-
?.n tíma fyrir ráðstefnuna er sú,
að frestun hennar kann að hafa
slæmar afleiðingar fyrir Vest-
urveldin. Hin yfirvofandi, og
reyndar byrjaða kreppa í
Bandaríkjunum er farin að hafa
áhrif í Evrópu. Utan Rússlands
eru hagfræðingar og stjórn-
m'álamenn uggandi út af
hinu aukna atvinnuleysi. At-
vinnul'eysi í Bandarikjunum
hefur tvöfaldazt á einu ári. í
Vestur-Þýzkalandi bendir
margt til þess að atvinna drag
ist saman. Athugun á efnahags
ástandinu vekur menn til um-
hugsunar um, hvort ekki muni
óþægilegt fyrir Vesturveldin að
setjast að samningaborði með
Rússum á sama tíma og sam-
Idrátturinn í efnahagslífinu nær
hámarki. Nú eru Rússar komn-
ir fram úr Vesturveldunum í
tæknilegum afrekum, á sama
tíma og framleiðsla þeirra
dregst saman.
Oháðar þjóðir munu bera
efnahagsástandið í Sovétríkjun
um saman við ástandið í Banda
ríkjunum og Vestur-Evrópu.
Sá samanburður er okkur í ó-
hag. Rússar eru ekki hræddir
við að auka framleiðsluna og
vita sem er að þeir verða ekki
í vandræðum að koma vörum
sínum í verð. Stjórnendur
Vesturveldanna aftur á móti
líta á aukna framleiðslu sem
höfuðóvin þjóðfélagslegrar
kvrrstöðu 'og status quo.
Akvörðun Rússa, að fallast á
íillögu Dullesar um utanríkis-
ráðherrafund til undirbúnings
ráðstefnu æðstu manna hefur
komið illa við Bandaríkja-'
menn. Rússar samþykkja að'á
utanríkisráðherrafundi verði á-
kveðið hverjir sitja ráðstefn-
una og fundarsköp.
En nú virðist Dulles ætla aS
koma í veg ívrir ráðstefnuna.
Hann krefst þess, að utanríkis-
ráðherrarnir ræði einnig þaii
mál, sem tekin skuli til um~ t'
ræðu, bað er að segja, að rætt
verði þar hið sama og á ráð-
stefnu æðstu manna. Ef Banda-
ríkin halda fast við þetta at-
riði, þá er ráðstefnan dæmd til
að farast fyrir og ábyrgðin
skellur á Eisenhower og rá'ö-
herra hans.
Stórvaldaráðstefnan er nauS
synieg og því fyrr, sem hún er
haldin, þeim mun betra.