Morgunblaðið - 16.10.1914, Blaðsíða 1

Fðstudag
1. argangr
16.
okt. 1914
HORGUNBLADIÐ
342.
tðiublad
Ritstjórnarsimi nr. 500 | Ritstjóri: VilhiAlmnr Finsen.
I. 0. 0. F. 9610169 I.
Biografteater
Reykjavlknr.
TaU. 475
Bio
? ,
Asta-eldur.
Leikrit í 4 þáttum um ást tveggja
kvenna á sama manni, leikið af
ágætum norskum leikurum. Aðal-
hlutv. leikur Alfred Tolnæs
Síðasta sinn í kvöld!
Nýja verzlunin
— Hverfisgötu 34 (áður 4B) —
Flestalt- (utast og inst) til bvenfatnaðar
og barna 0g margt fieira.
Góöar vörur! — Odýrar vörur!
Kjólasaumastofa byrjaði 1. sept.
Shrifsfofa
EimsMpafélags íslartds
Landsbankanum (uppi).
Opin kl. 5—7. Tals. 409.
Hjörtur Hjartarson yfirdóms-
lögmaður. Bókhl.stíg 10. Sími 28.
Venjul. heima 12^/2—2 og 4—514
Tobler’s
svissneska 4t-chokolade
er eingöngu báið til ár
finasta cacao, sykri og
mjólk. Sérstaklega skal
mælt með tegnndunum
»Mocca«, »Berna«,
»Amanda«, »Milk«.
Nestle’s
»Gala Peter«, >Cailler«,
>Kohler< suðu- og át-
chokolade er ódýrt en
ljúffengt.
hollenzka cacao, kanpa
allir sem einn sinni hafa
reynt. Það er nærandi
og bragðhetra en nokk-
nrt annað cacao.
í heildsölu fyrir kaupmenn, hjá
G. Eiríkss,
Reykjavik.
Svar
til rikiskanslarans þýzka.
Yfirlýsing Sir Edward Grey’s.
Hér í blaðinu hefir verið birt á-
grip af Guildhallsræðu Asquiths og
svar rikiskanslarans þýzka við henni,
er hann sendi dönskum blöðum.
Utanríkisráðherra Breta hefir gefið
út svohljóðandi yfirlýsingu út af
svari ríkiskanslarans: —
Kanslarinn spyr: »Trúir nokkur
því, að England hefði tekið í taum-
ana til að vernda frelsi Belgíu gegn
Frakklandi?* Þar til er því að
svara, að England hefði vafalaust
gert það, Franska stjórnin var spurð
að þvi, eins og getið er um í »Hvítu
bókinnic, hvort hún vildi lofa því
að virða hlutleysi Belgíu, meðan
ekkert annað stórveldi bryti það.
Frakkastjórn svaraði að hún væri á-
kveðin i að virða það. Þessa full-
yrðingu höfðu þeir gefið hvað eftir
annað og Poincaré forseti og Belga-
konungur höfðu og átt samtal um
þetta efni.
Kanslarinn þýzki minnist ekki á
það, að England tók i sama streng
um hlutleyti Belgiu 1870 og það
gerir nú. Þegar England spurði
Bismarck um þetta efni 1870, þá
játaði hann og virti samningaskuld-
bindingar við Belgíu. Brezka stjórn-
in siendur 1914 eins og hún stóð
1870. Það er herra von Bethmann
Hollweg, sem hefir neitað að taka
höndum saman við England 1914,
eins og Bismarck prins gerði 1870.
Hlutleysi Norðurlanda.
Kanslaranum þykir það undarlegt,
að Mr. Asquith hafi ekki minst á
hlutleysi Norðurlanda i Guildhall-
ræðu sinni og gefur í skyn að þar
muni fiskur liggja undir steini. Það
er ómögulegt fyrir ræðumann að
nefna alla skapaða hluti i hverri
ræðu. Það sem kanslarinn segir um
Danmörku og önnur Norðurlönd, er
ekki sérlega viðeigandi. Um Dan-
mörku mun óhætt að segja, að Dan-
ir munu liklega ekki gleyma, hvern
hlut Prússland og England hvort um
sig áttu að málum 1865—64 þeg-
ar konungsríkið Danmörk var sund-
urlimað. Og England og Frakkland
hétu Norðmönnum og Svíum því
með samningum í Stokkhólmi 1855
að land þeirra skyldi ekki verða skert.
Kanslarinn minnist á viðskifti
Bretlands og Búalýðveldanna og gef-
ur í skyn að England hafi svikið
málefni frelsisins. Án þess að fara
út í deilur, sem nú er lokið, sem
betur fer, má minna á það sem
General Botha sagði í þinginu f Suð-
ur-Afríku fyrir nokkrum dögum, er
‘hann var að lýsa sannfæringu sinni
um réttmæti málstaðar Bretlands:
»Bretland hefir gefið oss stjórnar-
skrá og hefir ætíð síðan talið oss
frjálsa menn og systurriki. Þó að
margir menn hafi áður fyrri borið
kala til brezka flaggsins, þá þori eg
að ábyrgjast að þeir vilja 10 sinnum
heldur búa undir brezku en þýzku
flaggic.
Kanslarinn er jafn seinheppilegur
er hann minnist á nýlendurnar. Það
er langt frá því að Bretar hafi látið
stjórnast af »purkunarlausri eigin-
girnic. Stefna Breta hefir borið þann
árangur, að allar hinar brezku lend-
ur og lönd þau, sem undir þá eru
gefin, hafa nú sent hermenn og
hergögn til liðveizlu.
Um samninga skuldbindingar yfir-
leitt er þetta að segja: Kanslarinn
ísafoldarprentsmiðja | Afgreiðslusimi nr. 140
N Y J A B I Ö sýnir í kvöld kl. 9:
TEtljörðin í voða.
Mikilfenglegur sjónleikur úr þýzk-franska ófriðnum 1870—71.
1070 Aðalhlutv., hugprúðu frönsku konuna, leikur ídu
iö/u fíenmj Porfen. 15,14
Þessi óviðjafnanlega mynd, sem er í þrem þáttum, stendur yfir
hálfa aðra kl.st., verð aðgöngumiða því kr. 0.50,0.40,0^0.30.
Mynd þessi hefir áður verið sýnd, en þar eð margir hafa óskað
að sjá hana aftur og fjöldi manns komið til bæjarins síðan,
verður hún því sýnd nú i 2 næstu kvöld áður en hún
—------------ verður send til útlanda.
Tilkynning.
Samkvæmt 45. gr. heilbrigðissamþyktarinnar, er hérmeð
skorað á alla þá, sem hafa 10 eða fleiri börn til kenslu, að
senda heilbrigðisnefndinni þegar i stað tilkynningu um íjölda
kenslubaina og húsið, sem kenslan fer fram í.
Heilbrigðisnefndin.
Eríendar símfregnir
London 14. okt. kl. 6 síðd.
Aðstaðan í Frakklandi hagstæð enn sem fyr. Þjóðverjar hafa
tekið Lille, en þann skaða hafa bandamenn fyllilega unnið upp
með sigrum sínum, sérstaklega i Berryaubac-héraðinu.
Þjóðverjar nálgast Ostende. íbúarnir flýja borgina. Orusta
stendur við Zeebrugge. Stjórnin í Belgíu hefir flutt sig til Havre.
Þúsundir manna ruddust niður að höfninni í Ostende í gær og
keptust um að komast á póstflutningsskip, til þess að bjarga frelsi
og fjörvi. Fyrstu tvö skipin fluttu stjórnina og sendiherra útlendra
þjóða í Belgíu.
Meginher Rússa á nú í höggi við sameinaðan her þeirra Austur-
ríkismanna og Þjóðverja, sem er áætlað að muni vera tvær mil-
jónir. Stendur orusta milli þeirra nálægt Thorn og alla leið til
Przemysl. Þýzk-austurríski herinn, sem sækir fram í áttina til
Przemysl, heflr mætt mótspyrnu.
011 framsókn að austanverðu heft sökum þess að allar ár eru
í hroðavexti vegna rigninga.
Rússnesk beitiskip réðust á tvo þýzka kafbáta í Eystrasalti á
laugardaginn og söktu þeim. R e u t e r.
afsakar brotið á hlutleysi Belgiu með
því, að það hafi verið hernaðarleg
nauðsyn — en í sömu andránni tel-
ur hann Þjóðverjum það til gildis,
að þeir hafi virt hlutleysi Hollands
og Sviss, og segir að þeim komi
ekki til hugar að hrófla við hlutleysi
Norðurlanda. Það virðist vera litið
varið í það að vera þeim dygðum
búinn, sem menn einungis stunda,
þegar ekki er um sjálfhag eða hern-
aðarlega hagsmuni að ræða. Það er
Glímufélagið Ármann
heldur æfingar i leikfimishúsi Menta-
skólans kl. 9J/4 síðd., þriðjudaga og
föstudaga. Skorað á alla félagsmenn
að mæta stundvislega.
Stjórnin.
nægilegt svar við niðuriagsorðum
kanslarans »að frelsi þjóðanna og
rikjanna í Evrópu sé komið nndir
sverði Þýzkalands«, að benda á hvern-
ig Þýzkaland hefir farið með Belgíu.