Alþýðublaðið - 10.05.1958, Blaðsíða 6

6
AlþýðublaðiS
Laugardag 10. maí 1958
( Utan úr heími )
Jnkob Sverdrup:
ÞAÐ var eixginn útslitinn og
veikiaður forseti, sem ég fékk
tækifæri til að hitta á blaða-
mannaifundi í Waslhington fyr-
ir skommu. Eisenhower bar
höfu&ið hótt dg var léttur í
sporí þegar hann kom inn, og
svaraði hinum- nærgöngulu
spurningum blaðamannanna
giaðlega og snöggt, En það voru
' aðeins fyrstu spurningarnar,
sem höíTðu góð áhrif á bann.
Þetta var nefnilega sá frægi
fundur þegar Eisenhowef
missti vald á skapi sínu hvað
eftic annað. Fyrsta sprengingin
varð, þegar biaðakona nokkur
' spurði, hvort áætlunin um end
urskipulagningu varriarmái-
anna fæli ekki í sér hættu á
hernaðareinræði.
Enginn furðar sig á því, að
Eisenihower skyldi reiðast slíkri
spurnmgu, en blaðamenn, sem
t'l þekkja, fullyrtu við mig. að
fvrir ári síðan hefði Eisenhow-
er aðeins brosað að sams kon-
ar spurningu. Truman reiddist
oft. en Eisenlhower hefur hing-
að til haft vald á skapi sínu.
Enda þótt þessi atburður hafi
verið talinn bera vott um heilsu
brest, hafa mareir túlkað hann
sem sönnun fyrir aukinni
Dwight D. Eisenhower.
spennu í stjórnmálalíifi Banda
ríkjanna. Blaðamenn fullyrða.
að Eisenhower hafi aldrei fyrr
þurft að svara jafn nærgöngul-
um spurningum. En gagnrýnin
nær langt út fyrir raðir blaða-
manna.
Áætlunin um endurskipu-
lagningu vamarmiálanna er að
rmklu leyti verk Eisenihowers,
en vernarmálaráðherrann, Me-
Síroy, hefur þurft að svara
.nörgum spurningum vegna
aennar í þingnefnd þeirri, sem
aefur með þau mál að gera.
ílafði varnarmálaráðherrann
ákki þegar nóg völd? Hver
voru takmörk valds hans? Eis-
enhower var sakaður um að
skipuleggja herforingjaráð eftir
prússneskri fyrirmynd. McE!-
roy tókst með lagni að komast
hié alvarlegum deilum um
þessi rnál, en nú virðist vera að
sjóða upp úr.
líin nýja varnaráætlun gerir
ráð fyrir auk.nu valdi varnar-
málará&herrans og varnarráðu-
neytisins, — á kostnað hinna
ýmsu deilda hersins. Það er
eidflaugatæknin, sem gerir
siíka nýskipan óhj'ákvæmilega.
Hin gamla skipting hersins í
f.ota er úrelt orðin, og reiptog
deildir landhers, flughers og
bessara deilda hefur seinkað
framleiðslu nýrra vopna. En
bandarískir þingmenn líta alla
sentralíseringu óhýru auga og
hafa því tekið upp baráttu fyr-
ir hinni venjubundnu skiptingu
hersins, og sjálfstæði hinna
ýmsu deilda hans. Allri gagn-
rýninni hefur verið beint að
McEIroy, en aHir vita, að Eis-
enhower er sá, sem á bak við
henn stendur.
Eisenhower stendur og fellur
raeð því, hvernig greiðist úr
et'na'hagsvandamálunum. Hann
virðist gera rað fyrir, að allt
muni lagast án< þess, að til kasta
ríkisstjómarinnar þurfi að
koma. Hann hiýðir í einu og
ötlu -hinum íhaldssömu ráðgjöf
ttm sínum:, en beir vilja fyrir
alla muni halda fjárlögum
greið'sluhallalausum. En fjöl-
margir hagfræðingar banda-
riskir, ekki sízt prófessorar við
ýmsa háskóla, eru mjög and-
vigir stefnu forsietans í þessum
málum. Þeir láta mikið á sér
bera, skrifa langar bla&agrein-
ar og mæta á fundum hj'á þing-
nefndum og allir ráðleggja þeir
iækkun skatta til þess þannig
að auka kaupgetuna. Ef ekki
verður gripið tii skattalækkun-
sr, hlýtur kreppan að verða óg
urleg og þeir bæta við, að hægt
hefði verið að ráðá niðurlögum
kreppunnar, ef til róttækra að
gerða hefði verið gripið þegar
í upphafi.
A&gerðaleysið er öllu öðru
háettulegra. segja þeir, sera
gagnrýna stefnu Eisenhowers.
Kið furðuiega við þessa kreppu
ex það, að sparifé eykst stöðugt,
en verziunaramsetning ■ og
framleiðsla dregst saman. Það
bendir tíi þess, að fólk óttist
framtíðina og búist við. erfið-
léjkúm.
(Jafnhliða ráðaleysi stjórnar-
innar . r efnahagsmiálum ríkir
mikil óvissa og hik þeirra á með
al, er að utanríkismálum starfa.
Vætor Reuther, hinn þekkti
verkalýðsforingi, sagði nýiega:
Yið Bandaríkjamenn virðumst
gera allt, sem í okkar valdi
stendur til þess að spádómur
kom<múnista um auðlvaldskrepp
urnar rætist. Og Allen Dulles
bróðir utanríkisháðherrans hef-
ur haldið ræðu um hinar
skuggalegu íramtiíðarhorfur,
og benti á, að franileiðsla Rússa
ykist jafnt og 'bétt á sama tima
og framleiðslan í Bandaríkjun-
ura dregst saman. Eisenhöwer
verður að láta til skarar
skríða, e£ ekki á illa að fara.
FÉUGSLÍF
á moirgun kl. 8,30 e. h.: sam-
koma, Gunnar Sigurjónsson
cand. tlieol talar.
Allír velkomnir.

VIÐ SJÁTJM það fyrir okkur
daglega, að einhver óþekktur
og lítill fyrir mann að sjá er
að koma, og annar þekktur og
Vel á sig kominn er að hverfa
a£ lífssviðinu. Enda þótt við
söknum nálægðar roskinna
manna eða aldinna, þá er ekk-
ert óeðlilegt við það, bó slíkir
menn hverfi, en við hvarf
þeipra rif jast upp ýmislegt sem
sameiginlegt hefur á dagana
drifið, og þannig er það nú,
þegar þeir Ragnar Sigurðsson
og Svavar Þjóðbjömsson hafa
báðir dáið svo að segja sam-
tímis, bá fæ ég löngun til að
minnast þeirxa með nokkrum
orðum:
Ragnar Sigurðsson, var fædd
ur á Akranesi 1. júlí 1901.
Hann ólst upp með foreldnun
sínum, S'igurði Jörundssyni,
sem enn er á lífi 94 ára, og
Salvöru Jónsdóttur, en hún lézt
1939.
Árið 1929 kvæntist Ragnar
leftirlifandii. konu sinni Fri0-
björgu Friðbjörnsdóttur. Þeim
varð 8 barna auðið, og lifa 7
þeirra, og eru hin mannvæn-
legustu.
Eins og flestir þeir, sem voru
á svipuðum aldri og Ragnar,
fór hann að stunda sjó-
mennsku strax og kraftar
ieifðu, og jafnvel fyrr. Sjó-
mennsku stundaði hann sem að
alstarf til ársins 1942, en þá
keypti hann jörðina Læk í
Leirársveit, og bjó þar ágætu
búi í 10 ár, eða til 1952, en þá
flutti hann aftur til Akraness,
enda þá farin að fá aðkenn-
ingu af sjúkdómi, svo að hann
taldi sig ekki geta unnið að
búi. sínu svo sem þörf væri.
Ekki lágu leiðir okkar sam-
an við sjómennskustörf, en mér
var kunnugt um, að hann var
hinn nýtasti maður Við alla
vinnu, kappsfullur og lagvirk-
ur.
Þegar Verkalýðsfélag Akra-
ness var stofnað, gerðist hann
einn af stofnendum þess, og
var jafnframt áhugasamur um
málefni þess félags, enda á-
hugasamur um allt sem heyrði
til að bæta lífskjör fólks til
sjáyar og sveita.
Ég þakka Ragnarj góð kynni.
; Hann andaðist eftir mjög
stranga legu í Sjúkrahúsi Akra
ness 2. maí, og var jarðarför
hans gerð 9. maí.
Ég vötta hans ágætu konu,
börnum hans og öðrum aðstand
endum hans mína dýpstu sam-
úð.
Svavar Þjóðbjörnsson var
fæddur 14. nóvember 1888 að
Deildartungu í Reykholtsdal.
Foreldrar hans voru Þjóðbjörn
Björnsson og kona hans Guð-
ríður Auðunsdóttir, sem bæði
eru dáin.
Snemma var Svavar talinn
með bráðduglegustu verka-
mönnum, enda eftirsóttur til
hverskonar landbúnaðarstarfa,
meðan hann dvaldi í sveitinni,
en 1914 kvæntist hann sinni
ágætu konu. Guðrúnu. Finns-
dóttur. og fluttist þá til Akra-
ness og stofnaði þar heimili,
fyrst sem leigjandi, en 1921
byggði hann hús sitt Sandgerði
(Suðurgata 60), þar bjó hann
með konu sinni, bar til hún
lézt 1942. Þeim hjónum varð
7 dætra auðið og lifa 5 þeirra,
er syrgja nú sinn ástkæra föð-
ur, ásamt mönnum sínum og
mörgum börnum þeirra.
Það vildi þannig til, að við
Svavar urðum nánir samstarfs-
menn í félagsmálum. Þegar
elzta kaupfélagið var stofnað
hér á Akranesi, vorum við báð-
ir töluvert riðnir við stofnun
þess, fen Svavar miklu meir við
uppgjöf þess, þar sem honum,
ásamt Jóni heitnum Jónssyni
skósmið, var falið að hafa á
hendj skuldaskil þess, en þetta
var upphaf afskipta hans af
samvinnufélagsskap á Akra-
nesi, því hann var nokkru síðar
viðriðinn stofnun pöntunarfé-
lags og síðast Kaupfélags Suð-
ur-Borgfirðinga, og stjórnarfor
maður þess var hann frá stofn-
un þess, til aðalfundar 1956,
að hann baðst undan endur-
kosningu vegna þess, að hon-
um hafði nokkuð daprazt
heyrn, svo að hann taldi sig
leldd' getöi næglianlega fylgzt
með umræðum.
Þegar Verkalýðsfélag Akra-
ness var stofnað, var Svavar
meðal stofnenda þess og tók
virkan þátt í undirbúningi að
stofnun þess. Þegar ég var kos-
inn formaðuj- félagsins á fyrsta
aðalfundi þess, var hann kos-
inn varaformaður, og það var
hann jafn lengi og ég var for-
maður.
Ég minnist þess, að samstarf
okkar var með ágætum. Hann
var félagsmaður, sem vakti á
sér fullkomið traust samfélaga
sinna. Hann vann félagsstörfin
vegna þess, að þörf var fyrir
það, sem unnið var að hverju
sinni. Slíka menn er gott að
eiga samstarf við.
Framhald á 4. síðu.
Íslenzk og erlend úrva!sljé$
effir iuiiiiny Jónsdótfur frá Pisnrum.
ÉG UNDI ekki á æskuistöðvum,
fannst þar allt vera lágt og smátt,
og hugur minn horfði löngum.
til hæða í suðurátt
og faðmaði fjallið eina,
fjallið töfrablátt.
Til guðsifja foldin færði
fjallið í biminslaug,
er röðull kvöldsins því rétti
rauðagullsins baug.
Þaðan kom þeyrinn söngvinn,
þangað öminn flaug.
Mörg fímindi und fót ég Iagði,
unz fjallið eina ég vann.
En ís þess ég þekkti aftur,
þess eldur mér sjálfri brann,
og skriður þess hrynja og hrapa
í hjarla mér áður fann.
Að baki mér bernskulöndin
úr blámistri hófu sig.
Eg leitaði um þyrnileiðir
og leyndan, grýttan stig
að dásemdum fjærsta fjallsins,
en fann aðeinS sjálfa mig.
Of seint er nú heima að halda,
því hj artaslátturinn dvín.
Allt líf mitt var för til f jallsinis,
sú för var ei næsta brýn.
í fjarlægðar sinnar fegurð
hafði fjallið komið til mín. .