Morgunblaðið - 24.12.1919, Blaðsíða 3

MORGUNBLADIÐ
7- árg. 47. tölnblað
Miðvlkndag 24- desember 1919
Isafoldarprentsmiðja
IeöíIeq
Enn þá einu sinni eru þau kom-
in, jólin, sem ávalt vekja meiri eða
minni tilhlökkun og grleði lijá göml-
um og ungum. Ennþá minnast mil-
jónir manna víðsvegar um heim,
atburðarins, er gerðist í Austur-
heimi fyrir 1919 árum; að .rninsta
kosti má ganga að því vísu, að allir
kristnir menn, hvort sem þeir kalla
sig kirkjutrúarmenn eða e'kki, geti
engin jól látið líða svo, að þeir
biegði ekki upp í huga sér ein-
hverri mynd af atburði hinnar
fyrstu jólanætur, ljósri eða óljósri,
eftir ]iví, á hverju andlegu þroska-
stigi þeir standa í þessu tilliti.
Yæri ekki þessu þannig farið, og
jólin ættu ekki annað á bak við sig
cn ytri venju, þá er eins lfklegt, að
þau væru fyrir löngu liðin utidir
lok. Þessa er hér minst til þess að
benda á, að það er ekki hin ytri
viðhöfn ein, sem heldur jólunum
við, eins og hinir grunnfærustu
kynnu að æt'la. Hitt er annað mál,
að hinn margvíslegi ýtri unaður,
sem menn búa sjálfum sér og öðr-
um á jólunum, getur haft sína þýð-
ingu fyrir helgi þeirra, getur orðið
til þess að auka jólagleðina, líka þá
verulegu og sönnu. Jólin eru í hug-
um margra öðrum tímum friðheilg-
ari fyrir því, sem er lágt, 'ljótt og
ílt, jafnvel lasthneygðir menn stilla
sig helzt á jólunum, og almennings-
álitið vítir þá, sem láta standa sig
að hneyxlanlegu athæfi á hátíðinni
Jólin eiga að vera friðhelg fyrir
öllu því, sem truflar trú og til-
beiðslu manna. Þau lýsa enn friði
á jörðu í anda og krafti hersveit-
anna hjá Betlehem, friði ekki ein-
ungis í hverri mannssálu fyrir sig,
heldur einnig friði manna á mi'lli,
svo að þeir geti sem einn maður
tekið á móti því fagnaðarefni, sem
allir eiga kost á og enginn má án
vera. Og sameiginlega benda jólin
öllum upp á við; „hærra, hærra“,
hrópa þau til allra, 'hærra í hugsun,
orði og verki, hærra þér glöðu og
hryggu^ háu og lágu, vísu og fá-
vísu. Þér, sem eruð ka'llaðir gleði-
og gæfumenn; séuð þér nefndir svo
af því þér njótið auðæfa, heilbrigði
og metorða, þá hugsið eftir því, að
þó þetta sé alt dýrmætt, þá er það
þó 'lítilsvirði móti hinni sönnu jóla-
gleði, gott ef þér njótið hvorrar-
tveggju gleðinnar, þá getið þér
borið saman og athugað, hvora þér
munduð síður vilja missa. — Þér
hryggu og beygðu, hærra með hug-
ann, þangað til þér komið auga á
Ijós í myrkrinu, þá munuð þér sjá,
að allar þessar raunir og eymdir,
sem hafa be^’gt yður og bugað, eru
þó ekki óbætanlegar, jafnvel með-
an hér er dvalið, því jólagesturinn
gefur yður von um endi allra þess-
'ara þrauta, bót allra þessara meina.
— Þér háu og mikilsmetnu, líka
þér megið hefja hugann hærra,
alla leið til hans, sem jólin eru
helguð, og úr þeirri hæð mun' yður
sýnast metorð og mannvirðingar
býsna smáir hlutir. — Og þér lágu
og lítilmótlegu, sem aðrir láta eins
og þeir sjái ekki, vitið, að þér hafið
hinn sama aðgang að jötunni lágu
eins og aðrir, og minnist þess, að
bann, sem í jötunni fæddist, og sem
síðar hafjii ekki það, er hann gæti
hallað að höfði sínu, kallaði yður
sína minstu bræður. — Og þér hin-
ir vitru, eða réttara sagt sem eruð
nefndir svo, einnig til yðar 'kalla
jólin: „hærra“, því betur má ef
duga skal, og ekki megnar allur
yðar vísdómur og fróðleikur að af-
má eina einustu af misgerðum yðar,
ekki gerir hann yður óþarft að
beygja kné fyrir alvizku drottins,
ekki leysir hann yður frá þörfinni
á hinum einfalda jólaboðskap. —
Og 'loks: Þér fáfróðu og fávísu,
einnig yður vill jólaboðskapurinn
færa upp á við. Þér eruð nógu gáf-
aðir til að taka á móti boðskap jól-
anna, eins og guðspjöllin flytja
yður hann og til þess að treysta
honum. Að þessu leyti standa vitr-
ingar heimsins yður ekki feti fram-
ar, þér þurfið ekkert að öfunda þá.
Til allra eiga jólin og jólaboð-
skapurinn því erindi, en alvörumál
er það, að undir erindislokum boð-
skaparins til þín og mín er það
komið, hvort okkur hefði vei*ið
betra að vera aldrei fæddir. —
Jólin eru stundum kölluð hátíð
barnanna og má það vel til sanns
vegar færast. Þau minná á fæðing
barnsins, sein ö'llum varð meiri, af
konum fæddum, en þau mega eink-
um kallast svo vegna þess, að jóla-
gleðin lýsir sér hvergi fagurlegar
en hjá bömunum. Það getur varla
fegri og gleðilegri sjón, en jóla-
klædd börn, hlustandi með ailri at-
hygli, sem þau eiga til, á hina ein-
földu og dýrðlegu jólafrásögu.
Þetta hefir svo djúp áhrif, að marg-
ur fullorðinn minnist jólanna frá
æskudögunum sem hinna sælustu
unaðsstunda lífsins, og margt sakn-
aðartárið hefir sú endurminning
framleitt af augum hinnafullorðnu,
ekki sízt þeirra, sem fyrir eigin tii-
verknað eru orðnir einmana og yf-
irgefnir, og enginn hirðir framar
um að gleðja á jólunum. Það er því
ekki þýðingarlaust að gera jólin
svo hátíðleg og eftirminnileg fyrir
börnin sem framast er unt. En eig-
um þá vér hinir eldri að láta böm-
in ein um jólagleðina, eigum vér að
láta oss nægja að gleðja þau 1 Að
vísu er það ávalt gleðiefni, að gleðja
aðra, en hin sánna jólagleði kemur
þó ekki fyrir það eitt. Hún kemur
með því einu, að vér verðúm börn
á ný, tokum við boðskapnum um
fæðingu freisarans með ekki meiri
tilhneigingu til rannsóknar en bam
ið, setjum oiss fyrir 'djónir hina
helgu atburði jólanæturinnar með
ímyndunarafli þéss og þökkúm föð-
urnum á hæðum þennan mesta vel-
gjörning hans með innileik þess.
Með því, að gera barnið að fyrir-
mynd vorri í þessu, missum vér
ekki neitt, en vinnúm þann fögn-
uð, sem öllum stundlegum fögnuði
er æðri og þann frið, sem veröldin
getur hvorki veitt né tekið. Þetta
er í sannasta og dýpsta skilningi
„friðurinn á jörðu“ og hvert heim-
íli, seni hans nýtur, hvert hjarta,
sem hann rúmar, er ofurlítil Para-
dís fyrir sig. — Miklum tíðindum
þótti það sæta, og mörgu hjarta
varð léttara, þegar friði var lýst
eftir heimsstyrö'ldina miklu fyrir
rúmu ári, én meiru skiftir það þó,
ef friðarboðskapurinn fráBetlehem
nær sönnum tökum á vorum innra
manni, því þá þurfum vér ekki að
óttast ósigur í því stríði, þar sem
allir eru herskyldir, en höfum vissa
von um sigur bæði í lífi og dauða.
Þó ekkert væri til að gleðja sig við
w jólunum. annað en þessi von, þá
væri það nóg, en því fremur meg-
um vér þakka guði þar sem hann
hefir gefið oss svo margt fleira.
Þessum hugleiðingum skal 'Iokið
með ósk um gleðileg jól til allra,
ungra og gamal'la nær og fjær, að
sem Aestir megi gera jólahátíðina
sem gleðilegasta og ánægjulegasta
að ytra hætti, en allra helzt þó, að
Ijósið og lífið, frólsið og friðurinn
frá jólagestinum himinsenda megi
verða eign þeirra.
Gleðileg jól!