Morgunblaðið - 24.12.1919, Side 8
8
þó hætt, þennaa dagixm. Og hann
átti að fá kaupið sitt í dag og fyrir
það ætlnðu þau að kaupá til jól-
anua. Nú hafði hún beðið lengi eft-
ir honum. Hvað skyldi búðir amn-
ars vera lengi opnar í kvöld? JEtli
það verði ekki farið að loka ?
Gott áttu þeir, sem voru þó svo
efnum búnir, að þurfa ekki að
geyma jólakaupin fram á síðustu
stundu, og þurfa ekki að hnitmiða
niður hvort þeir mættu kaupa
þetta eða hitt, til þess að geta líka
keypt annað enn nauðsynlegra.
Vrar þetta öfund og möglun? Nei,
guð minn góður! Hvorki vildi hún
mögla né öfunda neinn mann, allra
sízt á sjálfri hátíð frelsarans. Hún
var þó við góða heilsu, og það var
mest um vert. Margir efnaðir menn
lágu nú sjálfsagt í rúrninu, fár-
veikir, sumir kanske við dauðann.
t>eir áttu bágra en hún. Já, víst
mátti hún þakka fyrir, að henni leið
þó ekki ver en þetta.---
Kirkjuklukkunum er hringt. Óm-
arnir berast um allan bæ, kastast
milli húsanna, eins og þeir vilji
guða á hvem glugga ogminnamenn
á, að nú sé mál að ganga í guðshús.
Þeir guðuðu líka á gluggann hjá
gömlu konunni.
Hún kiptist ofurlítið við, er hún
heyrði þetta gamalkunna hljóð.
Svo iagði hún prjónana í kjöltu
sér og draup höfði. Löngu liðinn
sálmasöngur ómaði í sál hennar.
Hún heyrði organtónana og þekti
lögin. Hún heyrði raddimar og
hvemig þær margfölduðust í hvolf-
þaki kirkjunnar. Og hún sá í anda
söfnuðinn og prestinn og alla ljósa-
dýrðina. Æjá, þetta var nú í fyrsta
skifti í f jöldamörg ár, að hún hafði
ekki farið til kirkju á aðfangadags-
kvöld. Og tvö tár rannu niður
hrukkótta vangana og féllu niður
á hendur hennar ískaldar.
Þá var eins og hún vaknaði af
svefni. Það var eins og tveir eld-
neistar hefði hrokkið á handar-
bökin. Og hún brá upp svuntu-
hominu og þurkaði sér um augun.
Svo vermdi hún hendumar við
'lampaglasið.
Kirkjuklukkunum hringt! Ham-
ingjan hjálpi okkur! Og Siggi ekki
kominn heim. Hún vissi, að búðum
var altaf lokað þegar byrjað var að
hringja. Og þau áttu ekki neitt til
jólanna. Ekki nokkra vitund. Varla
nóga steinolíu á lampann. Og eng-
-an mat — og ekkert jólakerti!
Henni varð litið út um glugg-
ann. í húsinu á móti voru allir
gluggar uppljómaðir. Einn þeirra
var opinn, og hún sá þar inn í stofu.
Stórt jólatré stóð á miðju gólfi, al-
skreytt og með ótal Ijósum. Og um-
hverfis það gengu hjónin með börn
sín og sungu jólasálma. Hún heyrði
óminn — heyrði líka að einhver
lék undir á hljóðfæri.Böminhorfðu
hugfangin á jólatréð og allar jóla-
gjafirnar og sælgætið, sem á því
var, og brostu í laumi hvort til ann-
ars. Það vora siðuð böm og gátu
vel beðið gullanna sinna og sæl-
gœtisins þangað til sálmamir vora
I
MORGUNBLAÐIÐ
sungnir á enda. En þau voru sjálf-
sagt ekki svöng heldur. Þau vora
auðvitað nýkomin frá glæsi'legu
matborði, þar sem réttirnir voru
taldir í tugum og hver öðrum góm-
sætari. -----r-
Gamla konan situr með höndur
og prjóna í kjöltu sér og gleymir
að verma sig. Þessi sýn heillar
hana. En ekki nema um stund. Svo
fyllist hugurinn beiskju. Hér situr
hún einmana og yfirgefin á sjálfri
fæðingarhátíð frelsarans og á ekk-
ert til að bovða. En beint á móti,
svo sem tuttugu álnir þaðan sem
hún situr svöng í kulda og hálf-
myrkri, lifir fólk í allsnægtum,
borðar meira en það hefir lyst á,
hefir svo mörg ljós, að miklu bjart-
ara er inni heldur en um hádag og
kyndir ofnana svo mikið, að það
þarf að hafa gluggana opna til þess
að kafna ekki í hita. Hvaða réttlæti
er nú í þessu? Ekkert — alls ekk-
ert réttlæti. Hvað hefir hún gert
það, er guð þurfi að hegna henni
fyrir? Ekkert — alls ekkert. Guð
er ekki góður, það getur ekki verið
satt, fyrst hann er svona harður við
suma.
Það er enginn góður. Allir eru
vondir. Siggi líka. Já, Siggi, hann
er jafnvel verstur. Ljótu sögumar
um hann vora líblega sannar. Hann
lætur móður sína gamla sitja hér í
kulda og myrkri og matarleysi á
sjálfum jólonum. Og þótt hann
hefði ekki getað útvegað neitt, þótt
fátæktin hefði verið svo mikil, að
þau hefði eigi getað keypt neitt, þá
hefði hann þó að minsta kosti get-
að verið heima hjá henni í kvöld.
Það hefði þó mýkt bölið; þau
hefðu þá getað talað saman, hugg-
að hvort annað, og hann hefði get-
að lesið fyrir hana lesturinn. Hann
vissi þó vel hvemig ástatt var og
hann vissi, að hún gat ekki komist
í kirkju. í þess stað er hann að
slarka einhversstaðar úti í bæ á
sjálfa jólanóttina. Nei, Siggi var
vondur, vondur.-----------
Lengra komst hún ekki, því að þá
greip gráturinn hana. Hún grúfði
sig niður að höfðalaginu í rúminu
og grét svo ákaft, að henni fanst
brjóstið ætla að springa. Það var
hinn þungi grátur gamalmennisins,
sem tæmir öll tár á svipstundu og
verður svo tárlaus, krampakendur
ekki, þangað til ,.ann hjaðnar niður
og líkaminn er máttvana eftir og
sálin hálf sturluð. Því að gráturinn
færir mönnum ekki sömu fróun í
elli og æsku.
Hún lá þannig nokkra stund og
vissi naumast af sér. Hugurinn stóð
kyr og hún kendi ekki kuldans á
höndunum. Svo hrökk hún upp við
það, að barið var að dyrum. Hún
reis upp í skyndi, þerraði augun og
sagði eins og ósjálfrátt með lágum,
hálfbrostnum rómi: Kom inn!
Inn kom stúlka með drifhvíta
svuntu. Það var vinnukonan í hús-
inu gegnt á móti, þar sem jóladýrð-
in var mest. Hún var með stóran
bakka í fanginu og hvítan dúk
breiddan yfir.
Hún bauð gott kvöld og gleðileg
jól. — Frúin sendi mig hingað til
þín með dálítið af mat þeim, sem
við höfðum á borðum í kvöld. Hvað
— ertu ein heima?
Og hún tók dúkinn af bakkan-
um, breiddi hann á borðið og raðaði
á það diskum og leirílátum með
ýmsum kræsingum. Ilmsæta gufu
lagði um a'lt herbergið. Og seinast
komu tvo stór kerti og tvær greinar
-af jólatré.
Gamla konan starði á alt þetta
eins og hún skildi ekkert hvað
fram fór og engu orði kom hún
upp.
— Hvar er sonur þinn? Er hann
ekki heima hjá þér í kvöld, sjálft
jóiakvöldið ?
Þá fékk hún mælið og stamaði:
Hann Siggi? —,—Nei, hann----------
hann fór í kirkju. Eg gat ekki
farið.
— Það er samt ljótt af honum að
vera ekki heima.
— Nei, nei, hann gerir aldrei það
sem ljótt er, hann Siggi minn.
Og nú rifjaðist upp fyrir henni
hvað hún hafði hugsað um hann
áður. Og henni fanst hún þurfa að
bæta fyrir það með einhverju. Svo
fór hún að segja frá því með ákafa,
hvað hann Siggi sinn væri góður
við sig. Þetta og hitt hefði hann
gert fyrir sig. Hann væri altaf að
hugsa um sig — reyna að láta sér
líða vel. Og eins og hún stæði
frammi fyrir einhverjum ákæranda
hans, taldi hún upp hvert dæmið
á fætur öðra 'honum til hróss, þang-
að til roði var farinn að færast 1
kinnfiskasogið andlitið, bara af
tómri ákefð.
—Svona, svona, góða, sagði vinnu-
konan. Nú kveiki eg hérna á kert-
unum og set þau á borðið hjá þér.
Svo skalt þú gera þér gott af matn-
um, ílátin geymir þú til morguns.
Eg verð að flýta mér. Góða nótt!
Og hún á burt.
Gamla konan horfði þugfangin á
ljósin. Hún gleymdi öllu öðra
þeirra vegna. Jólin vora þá komin
til hennar! Blessuð jólin! Jú, guð
var góður! Og fólkið sem hafði sent
henni þetta, það var líka gott. En
hvað hún hafði hugsað syndsam-
lega áðan! Að henni skyldi nokk-
urn tíma detta svona ljótt í hug.
Á sjálft jólakvöldið.Hún hafði ekki
einu sinni þakkað fyrir sendinguna.
Hún hafði jafnvel sagt ósatt.
Og yfirkomin af iðran og trega
kraup hún niður við borðið, hall-
aði höfði að því og baðst fyrir
Hún var í þann veginn að standa
upp aftur, er barið var að dyrum.
Hurðin var opnuð og inn ruddist
sendisveinn með stóran kassa full-
an af ýmsum varningi. Hann af-
sakaði hvað hann kæmi seint, an
hann hefði ekki getað komið fyri
hefði ha'ft svo mikið að gera. En
hann kvaðst hafa iofað Sigga þvb
að láta það ekki bregðast að koma
með þetta í kvöld. — Óg svo rauk
hann út.------
Enn varð hún svo undrandi, að
hún gat ekki áttað sig fyrst í stað.
Frá Sigga — ? Fullur kassi af hinu
og öðru! Og það var fremur osjalf-
rátt en af forvitni, að hún fór að
skoða í kassann. Jú, þama kom alt
það, er þau höfðu talað um, að þau
þyrfti til jólanna. Og miklu meira.
Skjálfandi höndum fór hún um
hvern hlut og rakti sundur umbúð-
ir. Hún skildi ekkert í þessu, an
hlýr gleðistraumur fór um hana
alla’. Siggi hafði þó munað eftir
henni mömmu sinni. Hapn var
bezti drengurinn sem nokkur móð-
ir átti — þrátt fyrir alt.-----
Fnn opnuðust dymar og nú var
það Siggi sjálfur sem inn kom.
Honum varð fyrst orðfall er hann
sá ljósin og matmn á borðinu, sem
enn var óhreyfður. En svo áttaði
hann sig skjótt og öll ölvíma rann
E honum í einni svipan.
— Gleðileg jól, mamma mín, og
rrirgefðu hvað eg hefi látið þig
iða lengi!
Þá gleymdi hún öllu öðru, en
,gði hendurnar um hálsinn á hon-
in og kysti hann hvað eftir annað.
— Góði, góði drengurinn minn!
uð blessi þig og gefi þér gleðileg
il
Og vism og loppio ,“'dd‘ •
, »pp 4 vanga harn. til þoas atl
Lappa honum.
_ Hvaða ósköp er þer kal ,
arnma. Nú ætla eg þegar að brjota
ður kassann þann arna ogkveikja
pp með honum, svo að hlýtt verði
árna inni. Svo geturðu sagt mer
itir, hvemig á þessu stendur.
g hann leit til borðsms.
Meðan hann var að kveikja upP
ofnkytrunni, stóð hun yfir bonu
y var að hugsa um það, kva®
icrníSnr hvað STllð ® ^
✓