Morgunblaðið - 09.04.1925, Blaðsíða 7

MÖRGUNBLAÐIÐ
7
Sex ára
ver'ður verslun mín á laugardaginn. Fyrsta varan, sem jeg seldi,
var y2 pund af smjöri. Á laugardaginn næsta sel jeg ágætt smjör
á 2,50 pr. y2 kg„ og þæ'tti vænt um að geta selt mikið. Gerhveiti
40 aura, Hveiti, úrvals tegund 35 aura, Molasykur smákögginn 55
aura, óblandað Rio-Kaffi 2,90.
Hannes Jónsson
Laugaveg 28.
Sy. Jónsson & Co.
Kirkjustræti 8 B.
liafa venjulega fyrirliggjandi
miklar birgðir af fallegu og end-
ingargóðu veggfóðri, margskonai
pappír og pappa — á þil, loft og
góif — og gipsuðum loitiistum og
loftrósum.
Símnefni: Sveinco.
Linoleum-gólfðúkar.
Miklar birgðir nýkomnar. — Lægsta verð i bænum."
jónatan Þorsteinsson
oimi 8 6 4.
G.s. Islanð
:fer vestur og norður um land til útlanda 13. apríl, kl. 12
á miðnætti.
Tekið á móti vörum til kl. 3 á laugardag.
Farþegar sæki farseðla á laugardag. v
Er þá unt að bjarga Keldum
hjeðan af.
Líklegt tel jeg það, og einmitt
núna líklegast. Nú er að fást
nokkur reynsla og dálítið fje. —
Áræði eykst og sam'heldni; skipn
lagið er ákveðið, sandgræðsln-
menn eru öruggir, og þeim skýtur
síður skelk í bringu en áðnr, þó
mikið verkefni og miklar eyði-
merkur blasi við.
Nú er ioksins fokið framhjá
Keldum sandhafið mesta, frá
verstu áttinni, og blöðkumelarn-
ir allir, sem um noklmr ár hrúga
lausasandinum í háa hóla og stór-
feldar dyngjur, uns alt fer á stað
aftur, og byrjar sama leikinn
nokkru neðar. 1 staðinn eru að
koma upp í hrauninu austan og
norðan við túnið, hnjótar milli
,Aftur rennur lýgi, þá
sönnu mætir“.
I.
Einn af vikapiltum Jónasar frá
Hriflu, — sem nú er alment nefnd
ur nafninu, sem Ólafur Thórs gaf
honum, þ. e. „stóriðjuhöldur róg-
burðarins“ og ósannindanna —
Guðbrandur Magnússon í Hall-
geirseyjarhjáleigu í Landey.jum,
hefir fyrir stuttu tekið sjer fyrir
hendur sömu iðju og „stóriðju
höldurinn“, þ. e. rógbera sak-
iausa menn, og snúa sannleika í
ósannindi. Er þessa iðju Guðbr.
að finna í 5. tbl. Tímans, frá 31.
janúar s. 1., undir fyrirsögninni
„Bak eða lófi“. Ekki er það ó-
maksins vert í ? tta skifti a. m.
k. að fara út > þessa ósanninda-
cg rógburðarþ^ elu mannsins lið
fyrir lið; en eitt atriði skal hjer
athugað, það, sem snýr að jarð-
ræktarlögunum, sem samþykt
voru á Alþingi 1923. En óhætt er
að taka það fram og slá þvíföstu,
að sömu tökum og þetta einstaka
atriði úr nefndri grein, verðnr
tekið hjer, (þ. e. flett ofan af
lýginni og rógburðinum) er hægt
að taka öll önnur atriði greinar-
steina með sandvellisgróðri. Við “> verðm' >að «8rt máske
VESTURLAND
þurfa allir landsmenn að lesa.
Útsölumiaður í Reykjavík
STEFÁN SIGURÐSSON frá Vig-
ur, Verslun G. Zoega, Vesturgötu.
Ay
Tdsner
E. Zinsii.
þann gróður þurfa sandgræðslu-
menn að leggja mi'kla alúð. Á-
búandi heldur það, og við, sem
þar erum kunnugir, að þarna upp
frá Keldnatúninu þurfi lítið aun-
peim, ^eill ekki vilja líta á
þetta, mætti kannske benda á
I’að, að Keldur eru kirkjustaður
yíðlendrar útskækla sóknar, og
fiæst miðsvæði hennar, sem tök
eru til.
Grastorfan er þar enn griða-
staður og áhreiða yfir beinum
Scknarbarna og heimilisöldunga,
frá dögum Jóns Loftssonar (d.
'•1197)..
Qg bygðin þarna er áfangastað-
'ur í eyðimödk, fyrir bæði inn-
lenda og útlenda ferðamenn. —
Eftir því, sem umhverfið ej'ðjgt
hæjunnm fækkar, eftir því
yerður brýnni þörf fyrir þennan
áfarigastað. Frá Heklu (Næfur-
tolti eða Selsundi) til pórsmerk-
Vr, Hlíðarenda eða Bergþórshvols,
að mestu um hraun og sanda
fara yfir þvera Rangárvelli,
^—4 stunda ferð. En — að Koti
fePtu, sem er of nærri nefnduin
'æjum .— er hvergi með þeim
■veg! (eða vegleysu rjettara sagt)
Pema 'á Keldum hægt að fá haga
°& vatn fyrir ’hesta, eða hvtíld og
-hressingu fyrir ferðamenn, ef
ssndbylur er eða ilt veður. Og
>Vert um þessa leið, er ríflega 3
stPnda lestaferð milli Kirkjubæjar
Rauðnesstaða (2y2 stund um
Sand og hraun), en Keldur vonar-
®tarnan á miðri leið. pess má enn
geta, að túnið á Keldum er eitt
Uð fegursta, sem jeg hefi sjeð,
ta-kir og margar uppsprettur dá-
®amlegar, þegar skoðað er grand-
Sæfilega. Heiðin, sem túnið h’lífir,
bæði góð og fögur. Endar hún
^eð löngu og djúpu gili, — al-
Sfónu þeiní megin— snarbröttu,
úömrum, bólum, fossum og
^lfurglitrandi lækjum. — Hygg
'Uff að gil þetta, Króktúnsgilið,
^gi óvíða jafningja sinn. Einnig
ÁVsdalsrjettin o. fl. fágæ’ti á
ódum. Slíkt eru gimsteinar, of
«°ðir til þess að týnast í sandin-
— Sólarljóminn er því feg-
1,11 °g dýrmætari, sem hann
brýst nndan dimmari skýjum.
Sár er hugraunin, að horfa á
eign sína og blómlegu búsældar-
löndin verða að svörtu sandhafi,
sem fámennis-orka og fjelítil þjóð
fær ekki hindrað. prátt fyrir það,
hygg jeg að Skúli fái ekki slitið
sig frá föðurleifðinni og fögru
hlettunum, sem eftir eru, meðan
hann getur lifað þar.
Er föðurlandsástin meiri og
notasælli hjá þeim, er mest skrafa
um hana? Eða hj'á snmum skáld-
um, sem verðlaun hljóta?
Er ekki von, að fólkið vilji
fljiiga með fuglakvakinu, sem
bæði er dásamað og verðlaunað;
en forðist að troða grýtta braut
tandnemanna, sem þögnð er í hel
°£ einskis metin?
Skúli er nú orðinn aldurhnig-
inn maður, og má gera ráð fyrir,
að synir hans vjlji fara að „fljúga
t,i lireiðrinuw pr 0g ekki frum-
bylingi eða fámenni hent, að hirða
kindur sínar nm 0girt lönd og
eyðimerkur 12-—10 f0rnra hýla,
og vei'ða að sækja heyskapinn ut-
an túns á hestböknni; um 15—20
km. Ekki verður enn sj.eð, liver
treystist að taka jörð þessa að
sjer og viðhalda tuni, þegar Skúla
þrýtur. En verði hætt viðhaldinu,
mun túnið og heiðin fara fljút_
lega. Bættist þá eJ™ nýtt S4r 4
þessa sundurflakandi sveit, 0„
ekki hið minsta.Fra Keldum koinn
lengi hæstu útsvörin, og á síðari
árum með þeim hæstu, til sveitar-
þarfa og landsþarfa.
Stjórnir sveitar, sýslu og lands,
mega sjá og skilja, að nokkuð má
leggja í sölur til þess að bjarga
hverju einstöku býli, ef þess er
nokkur kostur.*)
síðar, ef tækifæri gefst til, eða
juðbrandur óskar eftir.
í grein Guðbrandar stendur
þetta:
„Lægni íhaldsflokksins um að
að að gera, en girða nógu vel og [ sýnast fyrir bæntluin, lýsir sjer
friða algjörlega. Fræmæðurnar eru| ógætlega í afstöðunni til helstu
þar, og þær eimi, sem best má umbótamálanna, sem Pramsóknar
treysta og'best munu þHfast þar. fio]£kurinn ,he{lr hoÆ ±W &
Og mikn von er til þess, að þfef r * . „
a * c i. • * 1 þihg1 undanfanð. Er þar fyrst að
gæt.u myndað fastan mrðveg og, , _
síðar óbrvgðult slægjuland, ef jarðræktarlaganna. Porði
þær fengju Jyrst frið og síðan1 Ibaldsflokkurimi ekki að standa
hæfilega hjálp. En meðan f jenað- j óskiftur (takið eftir!) móti þeirri
uc jetur fræmæðurnar, dregur upp stórfeldu rjettarbót til handa
nýgræðinginn og krafsar í hnjót-! bændum, og náðu því lögin þing-
ana, þá verða þeir bæði strjálir | meirihluta og konungsstaðfest-
og liáir, og fara vegna þess sömu ingu“.
leiðina og blöðkuhnubbarnir. ! Svo mörg eru þau orð spekings-
Skúli hefir sjálfur mikinn á- ^ ins í Hallgeirseyjarhjáleigu um
huga fvrir því, að eitthvað sje þefta.
reynt til varnar. En viðhald túns-| En nú skal flett upp sannleik.
ins og garðanna, sandmoksturinn anum j þesgu mfili og m4 þ4 vera
og saragræðslan, er honum ænð _ , . , . . r,
Z , .. i að almenmngsalitið skipi Guðbr.
eitt, með ollum ovenjulegum orð-1 _ , , . i.
, | aþekt verk og Skarplneðmn skip-
ugleikum þessarar jarðar. Mmk- r , n J *
andi land og aðfærðar kvíar, örf- aðl P°rkeh hak forðunV
ar ekki heldur til stórrar lántöku, I Höfundur jarðræktarkganna -
á gamals aldri. Mun hann því. „þessarar stórfeldu rjettarbótar
heldur kjósa að gefa ríkinu af t-il handa bændum“, á Guðhrand-
landi sínu, ef þá yrði eitthvað ar máli, er íhjildsmaðurinn Magn-
gert — og e-kki kostur á betra ús Guðmundsson, núverandi at-
boði. — vinnumálaráðherra. Er hægt að
Ef sælir og sólbakaðir ríkisstór f4 þetta skjallega sannað,-ef Guð-
a - og ráðunautar gerast hugdeig- brandnr 4skar ,eftir. Hann samdi
ir og hljesæknir, hvers má þá jarðræktarlagafrv. fyrir Búnaðar-
vænta af hríðstæðum og veður- „. , .* .* ,,
, , „ „ fjelagið, i samraði við Yaltyr
borðum tauskum? c
„r,, ., . . btetansson ritstj. og Sigurð Bun-
Mots við Landsveit og tlein &
hjeruð, hafa Rangárvellir orðið aðarmstl' Siðan flutti landbúnað-
mjög útundan við varnir og arnetnd Nd. frv. á Alþingi
græðslutilraimir. Nú verður það 1923 (shr. Alþ.tíð. 1923 B, hls.
ekki lengur umliðið þegjandi. Og 1531), og Framsóknarflokkurinn
er þess vænst fastlega, að allir j átti í raun og veru engan mann í
geri skyldu sína, bæði' háu stjórn-! henni, þVí Stefán í Fagraskógi
i arvöldin: Alþingi, landsstjórn,' mun á þinginu 1923 hafa sagt
Búnaðarf jelag íslands, sand- j skilið við Framsóknarflokkinn, en
græðslumenn og allir aðiljar. Að j ]iann var einn af fimm mönnum
allir unni Rangvellingum jafn- j nefndinni. hinir fjórir voru.
rjettis, en ekki skarðan hlut þeim, I-[>-•■ -r, ,, y,' ■ - tt- u.
J ' Bjorn Hallsson, porarmn a Hjalta
bakka, Pjetur Ottesen, (og mun
lilliin inl
karjm. og unglinga, einnig
stakar buxur í góðu og Ö-
dýru úrvali, ,, .1 m
SCD.
*) Pó nýbýli væri bygt, segj-
nm fyrir 30.000 kr., gæti það ver-
ið ferfalt minna að gjaldþoli, en
jörð, sem bjarga mætti með helm-
ingi minna fje.
sem verst eru settir
Nefna mætti fleiri maklega hú-
endur í sömu sveit, og benda á
ýmsa bletti, er bráðlega þyrfti að ;
skoða og afgirða. En síst mega
Keldur gleymast.
lrigfús Guðmundssen.

Dried cod Fish Business.
Spanish gentleman, high refer-
enees, residing Bilbao, would
take up ageney for important
exporting firm. Write A. N. S. P.
O. Box 411, Reykjavík.
þinginu. (Sbr. Alþt. ’23 B. bfe.
1530—1600). Framsóknarflokkur-
inn lagði yfirleitt mjög lítið til
málsins, nema líklega að greiða
því atkv., en þess skal þegar get-
ið, að þessi jarðræktarlög voru
samþykt með samhlj. atkv (þ. e.
enginn á móti þeim)' við allar
umr í báðum deildum þingsina.
(Sbr. Alþt, ’23 B. bls. 1570, 1593,
1596, 1597, 1599, 1600).
Pó segir rógberinn frá HalL
geirseyjarhjáleigu, að fhaldsflokk-
urinn hafi ekki „þorað að standa
óskifur á móti þessari stórfeldu.
rjettarbót hændanna/* og gefur
með því í skyn, að hann liafi
klofnað um málið, sem eru hrein
ósannindi.
pórarinn Jónsson heldur • sjö
ræður um þetta mál á þingi, sem
eru mjög rækil. og vel til vand-
að, svo sem hans var von og
vísa, og væri bændum landsins
hollara að lesá þær, en róg og
lýgi Tímans um hann og aðra
Ihaldsmenn.
pórarinn segir í fyrstu fram-
soguræðu sinni: „Landbúnaðurinn
er nokkurskonar þjóðaröryggi, er
verður að varðveita með öruggii
trú á framfarir hans. Tímarnir
krefjast, að ekki sje lengur horft
á það vitandi vits, að sá mikli
auður sem liggur í íslenskri
moldu, eða íslenskum jarðvegi,
sje ekki kallaður fram í þjónustu
enginn þeirra vilja láta telja sig
til Framsóknarflokksins), og
Pjetur í Hjörtsey, sem þá til-
heyrði Sjálfstæðisflokknum. (Al-
tíð ’23 B. hls. 30). Og síðar, þeg-
ar frv. kom til umr. í þinginu, þjóðarinnar, og það ijerður að
þá var það íhaldsmaðurinn pór- gerast með meiri framlögum af
arinn Jónsson á Hjaltabakka, sem almannafje en verið hefir, og örfa
hafði aðalframsögu í málinu, og þannig eindregið til framfara í
liarðist mest og best fyrir því í ræktun landsins.“ (Alþt. ’23 B.