Morgunblaðið - 09.04.1925, Blaðsíða 8

8
MOKGUNBLAÐIÐ
N
V
1 Biðjið aldrei um átsúkkulaði |
1 Biðjið um
TOBLE
fniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiimn;
I
Pappirspokar
lægst verð.
Herluf Clausen.
Simi 39.
S I m *p
24 verslunin,
23 Poulaen,
27 Fossberg.
Klapparstíg 29.
Fiskburstar.1
Nokkur stykki af hinum
vönduðu, bláu regnfrökkum,
eru óseld. Bestu í bænum.
Guðm. B. Vikar.
Klæðskeri. Laugaveg 5.
Ódýr glervara
manns, (eins og- fleiri af því
sauðahúsi) að hann gefur loforð
um það, undir umræðunum í Nd.
að ríkisveðbankinn, sem fjármála-
spekingar Framsóknarflokksins.
Gunnar frá Selalæk og Eiríkur
frá Hæli börðust fyrir að gera
pappírslög, sum á þingi 1921,
skyldi taka til starfa í ársbyrjun
1924.
Orð hans um þetta eru þannig:
„í þessu sambandi við (jarð-
ræktarlögin) vil jeg geta þess, að
gerðar hafa verið ráðstafnir til
þess, að ríkisveðbankinn taki sem
fyrst til starfa, og helst ekki
seinna en um næstu áramót.“
(Alþt. ’23 bls. 1539).
Sjálffsagt er flestum ókunnugt
um . þessar „ráðstafanir“ Klem-
ensar, til að koma fasteignaveð-
bankanum á fót, og eitt er víst,
að bankinn er ekki tekinn til
starfa, enn, og ebkert útlit til að
hann taki til starfa á næstunni
Bændur eru því nákvæmlega
jafn peningalausir þó Framsókn-
arflokkur hafi sett lög um Ríkis-
veðbanka á pappírinn, og fjár-
málaráðherra þeirra Kl. J. hafi
gefið loforð um að hann tæki til
starfa sem ekki var efnt, og hefir
ef til vill aldrei verið ætlunin
að efna.
Frh.
Hreinn Hreinsson.
Kaffistell, matarstell pvotta-
stell og margar tegundir af bolla-
pörum o. fl. verður selt með lækk-
uðu verði til páska. Prýðið páska-
borðið með ódýrri og fallegri leir-
vöru úr Versl. ,Pörf‘, Hverfisgötu
56. Sími 1137.
bls. 1532). pessi orð lýsa ótvírætt
hug hans til landbúnaðarins.
fhaldsmaðurinn Magnús Jóns-
son dósent segir í ræðu um jarð-
ræJktarlögin:
„pað er hressandi og gleðilegt,
að hafa þennan lagabálk til með-
ferðar.... Jeg hygg að allir verði
að viðurkenna að landbúnaðurinn
er sterkasta stöðin sem menning-
argrundvöllur og menningarberi."
(Alþt. ’23 B. bls. 1581—1582). —
Forsætisráðherra íhaldsflokksins,
Jón Magnússon er fyrsti maður
sem tekur til máls um frv. þegar
það kom til Ed. Hann tók þann-
ig á móti því:
„pegar svona merkilegt mál er
á ferðinni, þykir mjer hlýða að
minnast nokkrum orðum á það.
Jeg vænti þess fastlega, að deild-
in taki greiðlega í þetta mál, svo
að það nái fram að ganga á
þessu þingi.“ (Alþt. ’23 B. bls.
1596). pað munu fáir, nema Guð-
brandur Magnússon og hans nót-
ar, finna þrælsótta eða hræðslu-
keim í orðum þessara íhalds-
manna, heldur lýsa þau einlægum
hug, og góðum vilja við málið.
Sá maðurinn, sem virðist að
ýmsu leyti vera tregastur til
fylgis þessu máli, var fjármála-
og atvinnumálaráðherra Fram-
sóknarflokksins Klemens Jónsson,
núverandi 2. þm. Rangæ.inga.
Hann hefir síðastur orðið í Ed.,
og segir þá: „Jeg er ekki á móti
því, að það (frv.) gangi fram,
þótt jeg hefði frekar kosið 2. gr.
öðruvísi „orðaða“. (Alþt. ’23 B.
bls.1599). í þessu sambandi er og
riett að geta þess, til þess að
sýna hve mikið er leggjandi upp
úr orðum þessa Framsóknar-
Stórþingstíðindin norsku.
Stórþingið norska hefir nýlega
haft það mál til umræðu, hvort
ekki ætti að fella niður að þessu
sinni prentun stórþingstíðindanna.
Hefir fjárhagsnefnd stórþingsins
og sömuleiðis forsetar lagt til, að
svo yrði gert. Hefir það oft áður
komið fyrir, að prentun þeirra
hefir fallið niður ,til dæmis 1902.
Kostnaður við úgáfu þeirra hefir
numið um 100,000 árlega og stund-
um nokkru meira. Kaupendur
stórþingstíðindanna hafa reynst
mjög fáir venjulega, og af 900
blöðum, sem gefin eru út í land-
inu, hafa aðeins 90 keypt tíðindin.
pau eru send gefins til allra
hjeraðs- og bæjarstjórna í land-
inu og fjölda annara; en fyrir
hefir það komið, að bæjarstjórnir
hafa skrifað til stórþingsins og
beðið að hætta sendingu þingtiið-
indanna, því þær hefðu ekki rúm
fyrir þau. Lítur því út fyrir, að
allir teíji prentun þeirra ekki
nauðsynlega# En ástæðan til þess,
að nú er í ráði, að prenta þau ekki,
er vitanlega eingöngu af fjárhags-
örðugleikum runnin.
Finnland tekur 10 miljón
dollara lán.
1 fyrra mánuði tók stjórn
Finnlands 10 miljón dollara lán
í Englandi, og voru lánveitend-
urnir National City Company,
National City Bank og Lee og
Higginson & Co. Lánið á að
borgast á 25 árum og er með
7% vöxtum. pað á að standa af-
borgunarlaust fyrstu 5 árin. Svo
er um lánið samið, að stjóm
Finnlands getur hækkað það um
ef henni þykir við þurfa.
ÚR AUSTUR-
SKAFTAFELLSSÝSLU.
Nokkur mannalát.
í nóv. 1923, ljest að Reyni-
völlum í Suðursveit Eyjólfur
bóndi Runólfsson, 84 ára gamall.
Hann var fæddur á Maríubakka
í Fljótshverfi 9. nóv. 1839 og voru
foreldrar hans Runólfur bóndi
Sverrisson á Maríubakka og kona
hans Guðrún Bjarnadóttir, en
bróðir Runólfs var Eiríkur Sverr-
isson sýslumaður (síðast á Rang-
árþingi, d. 1843). Voru þau mörg
börn Runólfs á Maríubakka, auk
Eyjólfs: Bjarni, ísleifur, Runólf-
ur, Sverrir (steinhöggvari), Sig-
ríður í Svínafelli (kona Sigurðar
Jónssonar), Guðný ý, Maríubakka
og Guðrún.
Eyjólfur var kvæntur Ingunui
Gísladóttur, bónda á Uppsölum í
Suðursveit og áttu þau margt
barna; er eitt þeirra Runólfur
bóndi í Akrakoti á Álftanesi. —
Ingunn er látin fyrir allmörgum
árum, valinkunn gæðakona. —
Bjuggu þau Eyjólfur lengst af á
Reynivöllum við mikla rausn og
var Eyjólfur lireppstjóri í Suð-
ursveit í fjöldamörg ár, en hafði
látið af því starfi fyrir nokkrum
árum, enda þá blindur orðinn.
Eyjólfur á Reynivöllum var ein-
kennilegur maður og vfíða kunn-
ur; lágur vexti, en samanrekinn
og rammur að afli, fyrirmannleg-
ur í framgöngu og að öllu hinn
prúðmannlegasti. Sj'álfmentaður
var Eyjólfur og betur gefinn en
fólk er flest, margfróður og
hverjum manni skemtilegri í við-
ræðum og hinn ágætasti heim að
Sækja. Með lækningar fór hann
og var mikið orð á gert; var
það trú manna þar um slóðir,
að trautt mundi til annara tjá
að leita, er Eyjólfur væri frá
genginn. Hann var ^ málafylgju
maður mikill og var það mál
manna, að fáir hlutir kæmi Ey-
jólfi á óvart og var fulltingis
hans ósleitilega leitað, er í ' harð-
bakka slo; höfðu það ymsir fyrir
satt, að hann væri fjölkunnnugur,
og- bar liann sjálfur ekki á móti
því. Gengu af honum ýmsar
kynjasögur, er þó fóru ekki hátt,
og var sú ein um viðureign hans
við útilegumenn á Fjállabaksvegi
'hinum nirðra (norðan Torfajök-
uls), er þeir Runólfur bróðir hans
voru þar í fjárrekstrarferð fyrir
50—60 árum, þá ungir og Mskir
vaskleikamenn. Segir sagan, að
þar hafi sótt að þeim tveir úti-
legumenn og varð fátt um kveð-
jur. Er ekki að orðlengja það, að
Eyjólfur vann á~ur langt um leið
á öðrum þeirra, en sjer þá, að
hinn hefir komið Runólfi undir
og- vill bíta hann á barkann.Snar-
ast þá Eyjólfur þar að og skifti
það engum togum, að hann fjekk
borgið bróður sínum og banað úti-
legumanninum. En er þeir bræð-
ur voru til hvíldar gengnir,
þreyttir af göngunni og þjakaðir
af viðureigninni, og hugðust að
sofa þar af um nóttina, sóttu að
þeim útilegumennirnir aftur-
gengnir og voru þá hálfu verri
viðureignar en áður. Og það mun
Eyjólfur hafa látið á sjer skilja,
að þar hafi hann komist í hann
krappastan nm dagana, en þó
fóru svo leikar, að hann kom
þeim báðum fyrir í svokölluðu
Dómadalsvatni og hefir þeirra
ekki orðið vart síðan. Vildi Eyj-
ólfur jafnan fátt um þetta tala og
tók lítt á orðasveimi þeim, er út
af því spanst. póttu þeir bræður
mjög hafa vaxið af þessari för,
sem vonlegt var.
pá ljest og á Reynivöllum 19.
des. f. á. (1924) merkisbóndinn
porsteinn Arason, með þeim
sviplega hætti, að hann varð fyr-
ir snjóflóði í fjárleitarferð. por-
steinn var fæddur í apríl 1866,
sonur Ai*a bónda á Reynivöllum,
Sigurðssonar, Arasonar. Var Sig-
urður norðlenskur að ætt (Skag-
firskur) og kom að norðan um
1830. Móðir porsteins og kona
Ara var Steinunn pórðardóttir,
Steinssonar, og er hún látin fyrir
allmörgum árum, þá fjörgömul,
en Ari bóndi var þá fyrir löngu
andaður og gerðist porsteinn
biátt fyrirvinna' móður sinnar,
enda maður bráðger og umsýslu-
samur. Bróðir Steinunnar hús-
freyju var Steinn pórðarson
bóndi á Breiðabólsstað í Suður-
sveit, dáinn síðastliðið ár, hálf-
tíræður að kalla, harðger atorku-
maður. Er og kona hans pórunn
Þorláksdóttir fyrir skömmu látin.
Að porsteini á Reynivöllum er
hin mesta eftirsjá, ékki aðeins
heimili hans og sveitarfjelagi,
heldur allri sýslunni. Hann var
fyrir flestra hluta sakir einhver
allra mesti nytsemdarmaðurinn í1
Suðursveit og með fremstu mönn-
um sýslunnar. Honum var flest
til lista lagt, hinn gervilegasti
snyrtimaður og þjóðhagasmiður,
er hvert vebk ljek í hendi til
lands og sjávar, ágætur formað-
ur, hagsýnn og biihöldnr góður
og í öllu hinn vandaðasti maður.
Til menta var porsteinn að vísu
aldrei settur, en prýðilega mátti
hann heita að sjer og skrifari
ágætur, enda gegndi hann flestum
trúnaðarstörfum hrepps síns;
hieppsnefndaroddviti var hann
um ,mörg ár, formaður sóknar-
nefndar, fræðslnnefndarmaður og
skattanefndar og varasýslunefnd-
armaður.
porsteinn var kvæntur Elínu
Jónsdóttur frá Kálfafelli, pórðar-
sonar. Var móðir Elínar Sigrlíður
Sigurðardóttir, svstir Ara á Reyni
völlum, föður porsteins og voru
þau hjón því kystkinabörn. Lifir
Elín húsfreyja mann sinn ásamt
2 uppkomnum börnum þeirra. —
Heimili þeirra hefir að öllu ver-
ið hið myndarlegasta og þau sam-
taka í gestrisni og góðvild, og
hefir margur ferðamaðurinn þar
átt að góðum bæ að hverfa,
en Reynivellir eru, sem kunnugt
er, næsti bær austan Breiða-
merkursands, svo að mjög var
þar gestkvæmt, og þurft.i einatt
á fylgd húsráðanda að halda ræst
nr yfir Sandinn. Var hann til
þeirra verka sem annara ötull og
ótrauður,\ og þóttust menn örugg-
ir í samfylgd þess trausta og var-
kárna manns, er alla hluti vildi
gera.
Hinn 5. janúar þ. á. andaðist
í Skaftafelli í Öræfum Jón bóndi
Einarsson, er þar hafði búið um
50 ár; mun reyndar að mestu
hafa slept búsforráðum í hendur
tengdasyni sínum um síðustu
aldamót. Jón varð 79 ára gam-
all, fæddur 20. janúar 1846 á
Syðri-Steinsmýri lí Meðallandi, en
þar bjuggu þá foreldrar hans,
Einar bóndi Pálsson og Steinunn
Bjarnadóttir. í bernslm fluttist
Jón að Svínafelli í Öræfum og
ólst þar upp hjá foreldrum Sig-
urðar bónda Jónssonar og gerðist
síðan vinnumaður hans og Sig-
ríðar Runólfsdóttur frá Maríu-
bakka, alkunnra merkishjóna. —
pví næst fluttist Jón að Skafta-
felli og gekk að eiga Guðlaugu
húsfreyju Ingimundardóttur, syst-
ur Sigurðar hreppstjóra Ingi-
mundarsonar á Fagurhólsmýri,
tengdaföður Ara hreppstj. Hálf-
dánarsonar s.st.
Hveiti, 6 tegundir.
Gerhveiti.
Rúgmjöl. (
Hálfsigtimjöl. |
Hrísgrjón. |
Kartöflumjöl. I
Sagogrjón. I
Haframjöl. I
Hestahafrar. *
Hænsnabygg.
Kartöflur, valdar, danskar.
Laukur.
Högginn melís, smámolar..
Strausykur.
Flórsykur. <
Bakarafeiti. i
Sun-Maid Rúsínur, lausan
og í pökkum.
Bl. Ávextir, þurkaðir.
Epli, þurkuð.
Sveskjur, með steinum.
Bláber, þurkuð.
Fíkjur, lausar og í pk.
Döðlur — — ____
Dósamjólk, „Ama“, ágæt
tegund og ódýr.
Súkkulaði.
Korffs Kakaó.
Liptons-Te.
— Tomato-Ketchup.
— Mixed Pickles.
Kúrennur.
Möndlur, sætar.
Viktoríu-baunir.
Saloon-Kex.
Sítrónur.
pvottasódi.
Fægilögur, „Brasso“.
SMiaaii
Sími 144.
Sá, sem kaupir
1 bindislifsi, eina sokka eða ein
axlabönd, fær 1 flibba einfaldam
eða tvöfaldan í kaupbætir.
Guðm. B. Vikar,
Laugaveg 5. Sími 658.
Giftust. þau Guðlaug árið 1871r
og var Jón 3. maður hennar, því
að tvo menn sína hafði hún þá
mist. Guðlaug andaðist 6.október
1900. Eignuðust þau Jón nokkur
börn, en aðeins eitt þeirra komst
upp og er það Jólianna, kona
Stefáns bónda Benedik'tssonar í
Skaftafelli, sem ættaður er frá
Sljettaleiti í Suðursveit.
Jón Einarsson var gildur með-
almaður á vöxt, hvatlegur og vel
á sig kominn, öðlingur lí lund og
hverjum manni vinsælli, glað-
lyndur og gamanyrtur. Hann var
smiður ágætur og hinn hraðvirk-
asti, og um langt skeið helsti
húsasmiðurinn í hjeraðinu; smíðí
hafði hann þó numið tilsagnar-
la.ust og af sjálfsdáðum. Munu
þeir bæir fáir í Öræfum, er hand-
bragð Jóns Einarssonar sjer ekki
á og ekki munu menn hafa þóst
verða hart úti í viðskiftum hans,
því að með dæmafárri valmensku
og greiðvikni var hann jafnan til
taks, er sveitungum hans lá á, oj
ljet víst hvern sjálfráðan um end-
urgjaldið. Orðlögð var og gest-
risni þeirra örlætishjóna og lúf-
mens'ka við hvern, sem að gar®1
bar. P-