Alþýðublaðið - 31.05.1958, Qupperneq 7

Laugardagur 31. maí 1958
Albýðublaðíð
Herra forseti!
'ÞAÐ verður nú varla talið
ósðlilegt, að ég Játi til mín
heyra í sambandi við umræð-
ur um þetta mál, svo mjög
Sem um mína afstöðu og ann-
arra skoðanatoræSra m nna í
yerkalýðshreyfingunni hefur
verið rætt hér á háttvirtu al-
þingi, þ. e. a. s. í báttvirtri
neðri deild, í þe,m umræðum,
ssm þar hafa fram farið urn
málið.
Háttvirtir stjórnarandstæð-
ingar hafa mjög veitzt að hár.t-
virtri rík.sstjórn fyrir að hafa
borið meginefni þessa frum-
varps undir fulltrúa verkalýðs
Jireyifingarinnar og talið, að al-
þing, væri misfooðið með slíkri
m'álsaðferð, jafnvel látið orð
að því liggja, að verið væri að
færa löggjafarvaldið frá sjálfri
gert
fundið að því, að þstta samráð
og samstarf hefði ekki verið
nægjanlega víðtækt, og að á-
hrifa þeirra að.la, sem til var ;
leitað, gætt. ekki eins og skyldi, i
þar sem tii þessara aðiia hefði 1
ekki verið leitað fyrr en m'álið
var komið á lokastig. |
Við þær ráðstafan.r, sem gerð sem fulitrúi verkalýðssamtak- að verkalýðsfulltrúum var mik
ar hafa verið í tvö sl. ár gærti anna gfagnvart ríkisstjórninni í i 11 vandi á höndum. hafandi það
löggjaíarsamkomunni. Þar með áihrifa vérkalýðssamtakanna samræmi við stefnu Alþýðu- veganesti, er í ályktun þessari
RÆÐU ÞESSA flutti Eggert G. Þorsteins-
son við umræðu í efri deild alþingis um efna
hagsmálafrumvarp ríkisstjórnarinnar mið-
vikudaginn 28. þ. m,
væri verið að brjóta í bág við
þingræðisáikvæði stjórnarskrár.
innar og koma í veg fyrir lýð-
xæðislegar starfsaðferðir.
Ég tej þetta í hæsta máta
rangitúlkun. Annarsvegar er
veitzt að ríkisstjórninni fyrir
að standa ekki við gefin fyrir-
heit um samráð og samstarf við
hinar vinnandi stéttir, en geri
ríkisstjórnin hins vegar tilraun
'til þess að hafa slíkt samstarf,,
eða kanna afstöðu verkalýðs-
hreyfingarinnar til svo veiga-
rnikils máls, áður en það er
flutt, þá er henni allt að því
forugðið um, stj órnarskrárbrot.
Þetta er að mínu viti að leggja
ofurkapp á það eitt að sverta
störf stjórnarinnar í augum al-
mun rneir við allan undirbúning sambandsins eins og hún er felst.
m'ála en nú og það gerði gæfu- mörkuð í samþykktum þessa
muninn á afgre.ðslu þessarar þings.“
stefnu í hópi fulltrúa verka- j Hvérnig voru svo sjálfar sam
lýðshreyfingarinnar nú, miðað þykktir Alþýðusambandsþings-
við þá afstöðu, er áður hafði
verið tekin.
NIÐURSTOÐUR OG
ÁGREININGUR.
í höfuðatriðum varð þó sam-
Skal nú nánar vikið að ástæð.
um þess, að ekki náðist full
samnstaða þessara fulltrúa verka
lýðshreyfingarinnar með þeirri
stefnu, sem í frumvarpj þessu
er mörkuð.
SKOÐANIR VERKA-
LÝÐSHREYFINGARINNAR
Háttvirtum stjórnarandstæð-
ingum hefur af mokkuð eðlileg-
um ástæðum orðið tíðrætt um
ins um efnahagsmál? í þessum komulag um hin almennu atr-
samþykktum segir m. a. m'eð iði ályktunarmnar, en um nið-
leyfi forseta:
„25. þ'.ng ASÍ lýsir yfir óskor
menn’ings og missir marks, því þann skoðanamun, sem fram
.uvorutveggja getur ekki farið
saman.
SAMRAÐ OG SAMVINNA
VEÐ VERKALÝÐSHREYF-
IN’GUNA Á BAUNHÆFUM
GRUNDVELLI ER
NAUÐSYN.
Ég álít það vera höfuðnauð-
kom í hópi hinna fyrrnefndu
fulltrúa venkalýðshreyfingarinn
ar, s'em á siíðasta þingi Alþýðu-
sambandsins voru einrónia t’il
þess kjörnir að taka fyrir hönd
samtakanna á milli þinga, af-
stöðu til slíkra mála er hér um
ræðir. Samkvæmt þessari á- I
kvörðun Alþýðusambandsbings j
skyldu með þetta ákkvörðunar
Eggert G. Þorsteinsson.
syn hverrar ríkisstjórnar að , vald samtakanna fara miðstjórn
hafa svo náið samstarf, sem I Alþýðusambandsins og 19 menn
verða má, við hver þau samtök, ! aðrir. Þessir 19 menn voru andi ríkisstjórnar
sem hlut eiga að máli hverju j valdir új- þáverandi formanna-
sinni jog kynna sér afstöðu hópi flestra fjölmennustu verka
þéirra, áður en slík lög eru sett,
sem frumvarp er hér flutt að.
I þessu tilfelli var því ógjörn-
ingur annað en að kanna hug
verkalýðssamtakanna, ásamt
ýmsum, öðrum samtökum, hvað
og gert var. Nú síðustu daga
nafa fjölmenn samtök ei.ns og
Samlband verzlunarmanna
kvartað undan því, að fulltrúar
irá þeim hefðu ekki átt kost á
að fylgjast með undirbúningi
tmálsins og verður það að tsij-
ast' réttmætt.
lýðsfélaga innan samtaikanna.
Ályktun um. þessa skipan
mála, er svohljóðandi með leyf;
háttvirts forseta:
uðu fylgi við þá stefnu núver-
að stöðva
verðibólguþensluna og fagna
þeirri yfirlýsingu hennar, að
urstöður hennar voru menn
hins vegar ekki á einu máli.
Fulltrúajmir voru sammála
um, að með frumvarpi þessu |
væri í veigiairj.klum atriðum ’
vikið frá þeirri verðstöðvunar-1
stefnu, sem. farin hefði verið
síðan núverandi rík'isstjórn tók
við völdum, og sem verkalýðs.
samtökin hafa stutt og vildu
styðja áfram.
Jafnframt voru menn á einu 1
miáli um, að afleiðingar þess- |
ara ráðstafana yrðu meirí verð- I
hækkanir en átt hafa sér stað
síðustu þrjú misseri.
Fyrir þennan fund þessara
fulltrúa hafði miðstjórn Alþýðu
sambandáins samþyk'kt það atr
ið: eitt út af fyrir sig, að í stað
þess að næstu 9 vísitölustig.
komu ekki til greiðslu vinnu-
launa, yrðu nú þegar lögfest 5 %
grunnkaupshækkun.
Þ'á var einnig samkomulag
um að fagna fyrirheiti rikis-
stjórnarinnar um lögfestingu
lífeyrissjóðs fyrir togarasjó-
menn og að gerðar yrðu nokkr-
ar breytingar á skattalögunum,
samr’að skuli hofð vio verka-
./JC, . - laglaunafolki í hag. Emmg var
lyðshreyfmguna um lausn etna ,
, „ msð serstakri alyktun emroma
hagsmal'anna og engar raostat- • . x , , , ,
? , , S ,1 fagnað þvi, sem þegar hefði
„. z. _....1 verið logfest af felagslegum um
„Fyrir liggur að Alþingi og lyðshreyfmgnn ekki sættir sig •, - . , ... - ,.
rikisstjorn hljoti a næstu vik- við, | . . . ,
uin að lögfesta og framkvæma Þingið lýsir því yf'ir, að við 11KISS lornal-
mik.lvægar aðgerðir í efnahags ! aðgerðir þær í efnahagsmálun
málum: þjóðarinnar, til trygg-
jngar höfuð’atvinnuvegum henn
ar. Ljóst er, að það varðar mjög j verkalýðshreyfingarinnar, að
afkomu og lífskjör allrar al- ckkert verði gert er hafi í för {hins vegar ágreiningur um það,
þýðu, hvernig til tekst um 1 með sér skerðing á kaupmætti ! hvort telja bærJ. að þéssar ráð
um, er nú standa fyrir dyrum,
er það algert lágmarksskilyrði
HLIÐSTÆÐ AHRIF OG
GENGISLÆKKUN.
í þessum fulltrúahóp; var
þessa löggjöf og framkvæmd
Hér er um stærra mál að j hennar. Með tilliti t.l þessa og
ræða en svo, að hægt sé að eiga ! þeirra yfirlýsinga r.ú veran.di rík
það á hættu, að þau verði papp-I isstjórnar, að fullt samráð
írsgag’n eitt vegna andstöðu
Wutaðéigandj aðila.
Það hefði staðið mun nær
m'inni skoðun, ef háttvirtir
,'stjórnarandstæðingar hefðu
skuli haft við verkalýðshreyf-
mguna um lausn efnahagsmál-
anna samþykkir 2'5. þing ASÍ
að kjósa nefnd, sem ásamt mið-
stjórn sambandsins komi fram
vinnulaunanna Qg að ekki komi
til mála, að auknum kröfum
útf'utningsframleiðslunnar
verði mætt með nýjum ál'ögum
á alþýðuna, svo sem með geng-
islækkun eða hliðstæðum ráð-
stöfunum“.
Að athuguðum þessum sam-
þykktum má öllum vera ljóst,
stafanir hefðu á ýmsan hátt
hliðstæð áhrif og gengislækk
un, en því hélt minnihluti full-
trúanna fram, eins og skýrt hef
ur verið frá í dagblöðum.
Aðalágre'iningurinn var þó,
eins og ég greindi frá aður. um
niðurstöður ályktunarinnar.
Niðurstöður þeirrar ályktun-
ar, sem samþykkt var með
breytingártillögunni, var svo-
hljóðandi, með leyfi forseta:
„Að þessu athuguðu og jafn-
framt vegna annarra mikilvæg-
ra verkefna fyrir afkomu og
lífskjör íslenzkrar alþýðu x
framtíðinni, sem úrlansnar
krefjast nú, legigur nefndin og
miðstjórn ASÍ til, að verkalýðs
hreyfingin vinni ekki á mót>
eða torveldj frivfigang tillagn-
anna.“
Niðurstaðan í tillögu okkar,
sem í minnihlutanum urðu, var
hins vegar svohljóðandi, m.eð
leyf. forseta:
„Eínahagsmálanefnd og mið-
stjórn ASÍ vísa því frá sér þeim
tillögum um ráðstafanir í efna-
hagsmálum, er nú liggja fyrir„,
þar sem þær eru -ekk; í sam-
ræmi við það, er síðasta Al-
þýðusambandsiþ’.ng heimilaði.
þessum áöilum að semja um,"
Af þessu, sem ég nú heíi sagt,
ætti að vera ljóst, hver lnnn
raunverulegi skoðunarmunur
var í fulltrúahópnum.
Háttvirtir stjórnarandstæð-
ingar hafa mjög rætt um úrslit
atkvæðagré.ðslu þessara til-
lagna. Hið sanna er, að breyt-
ingartillagan fyrrneinda yar
samþykkt með eins atkvæða
mun, 15 atkvæðum gegn 14. —
Háttvirtur féJ agsmálaráðherra
hefur einnig skýrt frá því við
umræður í neðrj deild, að á
þessum. fundum hafi komið
fram. breytingartillaga um áð í
stað orðanna. ,,vísa því frá sér“
í tillögu okkar í minnihlutan-
um, komi orðin „mótmælir því“
hafi verið felld með öllum at-
kvæðum gegn 1. Þetta er einn-
ig rétt.
Ég 'hefi hér reynt að telja
fram það, sóm ég veit sannast
um afstöðu þess fólks, er þenn_
an fulltrúahóp myndaði, og
vona, að þar með sé öllum efa-
semdum uin þessj atriði bægt
frá.
HVERSVEGNA VARÐ
ÁGREININGURINN
j SVO MIKI'LL?
| En hver var þá ástæðan til
þess að ekki náðist nú öruggari
samstaða innan þessara verka-
lýðsfulltrúa, en hér varð raúnin,
á, og. áður hafði verið.
í fyrsta lagi fannst ýmsum
þar, að málið kæmi of seint til
álita verkalýðshreyfingarinnar
cg nánast þannig, aö hún fengi
þar engu um breytt og.enga að-
stöðu til þess ao gera tiHögur
t:l breytinga. í hin fyrri
skipti hafði þó verið tekið tii-
lit til ýmissa breytingartil-
.lagna frá þessum aðiljum. enda
náðist þá betri samstaða um
m’álið og eindregnari stuðning-
ur þessara verkalýðsfulltrúa.
í öðru lagi er nú gart ráð fyr-
ir allverulegum hækkimum á
byggingarcfmim og hráefnum
tij verksmiSjuiSnaðarins, án
þess að nokkur vissa sé í dag
Framhald á 8. síðu.

K S I
arsms.
I B R
í dag kl. 5,30 á Melavellinum hefst bæjarkeppi milli
Dómari: Hannes Sigurósson. — Línuverðir: Ingi Eyvinds og Halldór Sigurðsson.
Verð aðgöngumiða: Stúka kr. 30 — sæti kr. 20,00 — stæði kr. 15,00 — fyrir börn kr. 3.
Sala aðgöngumiða hefst kl. 4 í dag.
ATH.: að mótabækur K.R.R. eru seldar í sælgætisturn inum á Íþróttaveillinum. Bókabúð Lárusar Blöndal.
Vesturv&ri og Bókabúð Braga Brymólíssonar.
M Ó T A N E F N D I N .