Morgunblaðið - 25.01.1931, Page 3

'MORGUNBLAÐIÐ
3
puiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiimiiniiiiiiiiiiirt
ryUorguttblaí>i()
Útgoí.: H.f. Árvakur, Heykjavlk EE
CUtatJör&r: Jön KJartanaaen.
Valtýr Stef&naaon.
Kttatjörn Ofr afgreiöala:
Auataratræti 8. — 61 ml 500. =
tuflýsiasttitjtrl: E. Hafberg. =
Auglýpl ogat k rif atof a:
Aueturatræti 17. — tílm: 700 =
aetanasiœar:
Jön KJartanaaan nr. 742.
Valtýr StefáaaaoB nr. 1220. =
E. Hafbrrg nr. 770.
Áakriftaclald:
Innanlanda kr. 2.00 & mánuOi =
Ctaclanöa kr. 2.60 & mámtt. =
7 lauaaaOlu 10 aUTa eintakiO,
20 aura meP l.eebfit =
ÍimimiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiirc
Oðinn
tekur tvo þýska togara.
Frá Vestmannaeyjum var
blaðinu símað í gærkvöldi, að
von væri þangað á varðskipinu
„Óðni“ með tvo þýska botn-
vörpunga, sem hann hefði tek-
ið að ólöglegum veiðum austur
með söndum.
Deilan í enska bómullar-
iðnaðinum.
Bolsauppbot Ólais Fnðrikssonar
og lónasar dómsmá aráðherra
gegn Eimskipaí|elagi isi
Hótnn frá Alþýðnsambandinn nm verkbann,
sem stjórn Eimskipaijelagsins ætlar ekki að sinna.
í síðasta tbl. var skýrt frá
uppþoti bolsa í Vestmannaeyj-
um á föstudaginn, er þeir í'jeð-
ust út í Gullfoss og ætluðu með
ofbeldi að stöðva uppskipun —
en urðu frá að hverfa sneyptir
og fóru hina mestu fýluför.
Sigurður Pjetursson skipstjóri
kann illa við sjórœningjahátt
bolsa, og býr sig til að taka þá
með sjer til Reykjavíkur og af-
henda þá lögreglunni. . .
Af bolsauppþotinu í Eyjum
gegn Eimskipafjelaginu, fjekk
Mgbl. eftirfarandi fregnir
gær:
Þegar Gullfoss kom til Eyja fengu, er í land kom, hefir áð-
á föstudag, komu tveir uppskip- ur verið sagt.
unarbátar út að skipinu. Er
Eimskipafjelagi íslands væri
skylt að sjá þeim fyrir fæði —
enda þótt þeir gætu vitnað til
pólitískrar frændsemi við lands-
stjórnina, og hún hefði að jafn-
aði sýnt slíkum piltum mikið
örlæti.
Var nú dregið upp annað
akkeri skipsins.
En er bolsapiltar sáu fylli-
iega, að skipherra var alvara,
og þeir gætu búist við því að
fá ekki annað frá honum en
,,fría ferð“ til Reykjavíkur,
stigu þeir af skipsf jöl, í bát sinn
í og hjeldu til lands.
, Um viðtökur þær, sem þeir
London, 24. jan.
United Press. FB.
Vefarar í Lancashire hafa
með 45.780 atkv. meiri hluta
ákveðið að veita ekki umboð til
áð semja við eigendur baðmull-
arverksmiðjanna. Vinnustöðv-
unin, sem nú áhrærir 185 þús.
•>ns, heldur því áfram.
Sjóruardeilan í FrakklandL
París, 24. jan.
United Press. FB.
Frakknesku blöðin halda, að
forsetinn muni fela Briand að
mynda stjórn, en hinsvegar er
tæplega búist við því, að Bri-
and muni takast stjórnarmynd-
un á hendur, þar eð hann kýs
að gefa sig allan að utanríkis-
málunum og friðarmálunum.
" Paris, 24. jan.
United Press. FB.
Doumergue forseti hefir sím-
að til Briands, sem ^r í Genf,
og beðið hann að takast stjórn-
arijiyndun á hendur. Meðfram
af ástæðum, sem áður voru
greindar, og einnig af því, að
forsetakosning fer fram á þessu
ári, er Briand talinn ófús til að
reyna að mynda stjórn.
Forvextir lækka.
* , Amsterdam, 24. jan
United Press. FB.
Forvextir hafa verið lækkað-
ir um 14 %, í 2i/2%.
Atvinmvleysi í Frakklandi.
París, 24. janúar.
United Press. FB.
Atvinnuleysingjar, sem fá
.etyrk frá ríkinu, voru 4965 fleiri
síðastliðna viku, en vikuna þar
á undan. Skrásettir atvinnuleys-
ingjar í Frakklandi eru nú 22.-
464 talsins.
annar þeirra var hlaðinn og
byrjað að ferma hinn, kom hóp-
ur bolsanna út í skipið. Fyrir-
liðarnir voru þeir ísleifur
Högnason, aldavinur og póli-
tískur fóstursonur Jónasar dóms
málaráðherra, og Jón Rafnssön
— maður af sama sauðahúsi.
Gengu .nokkrir úr hópnum á
fund skipherra, Sig. Pjetursson-
ar, og tjáðu honum, að kaup-
deila væri þar á staðnum. Með
velvild og stuðning dómsmála-
ráðherra í bakhöndinni voru
þeir í valdsmannslegra lagi í
framkomu.
Sigurður skipherra sagði þeim
að deilur þeirra Eyjamanna
kæmu sjer harla lítið við; hann
myndi sjá um, að vörur þær,
sem hann hefði innanborðs til
Vestmannaéyja, yrðu fluttar í
land, ef þess væri nokkur kost-
ur.
Gengu nú upphlaupsmenri
þessir þangað sem unnið var að
pskipun, stjökuðu mönnum
frá vinnu sinni. Verkamenn, er
þar voru við vinnu sína, tóku
þunglega á móti.
En bolsum tókst að skéra á
festar þær, sem tengdu upp-
skipunarbátinn við skipið, svo
hann rak frá skipshliðinni.
Að vörmu spori kom Sigurð-
ur skipherra þangað, sem þess-
ir fóstursynir dómsmálaráðherr-
ans voru að verki.
Sagði hann þeim, að ef svo
væri, að hann gæti ekki skipað
vörunum í land, þá hefði hann
ekkert þarna að gera lengur.
Myndi hann ljetta akkerum þá
þegar og sigla til Reykjavíkur.
Bolsapiltana, sem þarna voru,
ætlaði hann að afhenda lög-
reglustjóra í Reykjavík. Taldi
hann, sem fleiri, að hjer væri
haft í frammi það háttalag, sem
mest minti á sjóræningja, að
ráðast út í skip og ætla sjer að
taka þar yfirstjórn.
Einhver úr hópi óeirðarseggj-
anna hafði þá spurt, hvort skip-
herra myndi láta þeim matföng
í tje, meðan þeir væru á valdi
hans. En hann mun hafa litið
svo á, að hvorki honum nje
Varðmenn koma úr landi
Þegar skipherra sá, að leiða
myndi til alvarlegra stympinga
í skipinu, símaði hann til af-
greiðslu Eimskipafjelagsins
Eyjum, og sagði, hvernig komið
var. Kom brátt frá afgreiðslunni
bátur með 30—40 mönnum, og
voru þeir í skipinu meðan verið
var að affermingu. Gerðist þar
ekkert sögulegt síðan.
ráðstefnu Ólafur Friðriksson,
Jónas og Hjeðinn.
Uppskipun byrjar úr Gull-
fossi í fyrramálið.
Fjelag Isleifs Högnasonar —
sem Alþýðublaðið taldi annað-
hvort dautt eða burt rekið úr
Alþýðusambandinu.
Eftirtektarvert er það, að fje-
lag Isleifs Högnasonar í Vest-
mannaeyjum, sem verið hefir
með allra æstustu fjelögum í
iði bolsanna hjer á landi, var á
Alþýðusambandsþinginu í haust
talið, annaðhvort dautt eða kom
ð úr Alþýðusambandinu.
Það er þetta fjelag, sem nú
gerir uppþot í Vestmannaeyj-
um, og tekur upp hætti sjóræn-
ingja, með því að ráðast út í
Gullfoss.
Það er þetta fjelag, sem Al-
þýðusambandið og verkamála-
ráð þess tekur upp á arma sína,
og vilja að fái yfirráð yfir vöru-
flutningum til og frá Vest-
mannaeyjum.
Geta menn látið sjer detta í
hug, að hið nána samband, sem
er á milli Isleifs og Jónasar hafi
orðið til þess, að ísleifur er nú
aftur orðinn slík leiðarstjarna
er á.
Alþýðusambandsins sem raun
Ensku togararnir
sem „Ægir“ tók.
Þrír togararnir dæmdir, hinum
fimm slept með aðvörun.
Togarinn, sem varðmennirnir
voru í, kom til Patreksf jarðar
í gær.
Ölafur Friðriksson „verkamála-
ráð“ tekur til sinna ráða.
Nú víkur sögunni til Reykja-
víkur. Er bolsabroddarnir hjer
frjettu um ófarir flokksbræðra
sinna í Eyjum, hugsuðu þeir
sjer gott til glóðarinnar. tJr því
starfsmenn Eimskipafjelags Is-
lands vildu ekki orðalaust ját-
ast undir yfirráð svo háttsetts
hJöðukálfs landsstjórnarinnar,
svo sem ísleifs Högnasonar,
. arð Alþýðusambandið að taka
í taumana. (Formaður þess er
-Jón Baldvinsson bankastjóri). I
erkamálaráði þess er Ólafur
Friðriksson. Fór hann á fund
framkvæmdastjóra Eimskipaf je-:
lagsins með hátíðlega tilkynn-
ingu um það, að verkamálaráð-
ið, eða Alþýðusaiftbandið, sem
,je bolsafylkingin öll hjer í
Reykjavík, heimtaði það af
Eimsjkipafjelaginu, að meðan
verkakaupsdeilan stæði yfir í
Vestmannaeyjum, þá skyldu
jkip Eimskpiaf jelagsins ekki
flytja þangað vorur. Af náð Og
miskunn ætlaði verkamálaráð-
ið að lofa Eimskipafjelaginu að
flytja þangað póst og farþega.
Ef gengið yrði að þessum til-
mælum Ólafs „verkamálaráðs ,
átti Eimskipafjelagið að fá að
afgreiða Gullfoss hjer, óátalið
f bolsabroddunum — banka-
stjóranum og allri hersingunni
Framkvæmdastjóri Eimskipa'
fjelagsins ákvað að leggja mál
þetta fyrir fjelagsstjórnina, og
var málið afgreitt í skyndi
gær — sent fáort svar um það,
að þessum tilmælum bolsanna
hjer myndi fjelagið ekki sinna.
Um það leyti, sem fjelags-
stjórnin var á fundi, sátu þeir á
Vestmannaeyingar bera ekki
sömu virðingu fyrir ísleifi eins
og reykvísku bolsamir.. .
Eftir frjett, sem Mgbl. fjekk
ír Eyjum í gærkvöldi, eru menn
þar mjög ánægðir yfir því, að
Eimskipafjelagið ljet sjer ekki
til hugar koma, að fara eftir
hótunum ísleifs Högnasonar og
annara Jónasar-pilta þar — eða
tilmælum hr. „verkamálaráðs“
Ólafs Friðrikssonar.
Vestmannaeyingar búast ein-
dregið við því, að vöruflutn-
ngar þangað verði ekki stöðv-
•íðir eins og nú horfir við, þótt
bolsapiltar landsstjórnarinnai
þar á staðnum sýni af sjer
strákskap nokkurn.
Olympsleíkarnír
eiga, sem kunnugt er, að fara
fram í Los Angeles í Kaliforníu
30. júlí til 14. ágúst sumarið
1932. Hnefaleikar, lyftingar og
glímur fara fram í Olymps-höll-
inni, og eru þar sæti fyrir
10,400 áhorfendur. Höll þessi
var fullgerð fyrir 6 árum, og
hafa þar farið fram ýmsar sýn-
ingar síðan.
Sú fregn hefir borist út um
allan heim, að í sundlauginni,
þar sem kappsundið fer fram,
eigi að vera sjór, en fram-
kvæmdastjórn leikanna biður að
leiðrjetta þetta, því það sje með
öllu ósatt. 1 sundlauginni verð-
ur bergvatn, tekið úr vatnsveitu
borgarinnar.
Það er dálítið einkennilegt, að
þessi yfirlýsing skuli koma franr
jafn ákveðin og hún er, og ei
ekki ólíklegt, að hún láti dá-
lítið illa 1 eyrum þeirra manna.
sem tafið hafa sundhallarmálið
hjer og spilt fyrir því, með þv
að hanga eins og hundar á roð
á þeirri kröfu, að í sundhöllinn’
skuli vera sjólaug.
Ensku togararnir áttá, sem
„Ægir“ kom með til Patreks-
fjarðar, fengu mál sín afgreidd
í gær. Voru þrír þeirra sektað-
ir, en hinir fimm sluppu með á-
minningu.
Togararnir sem sektaðir voru>, ,
eru þeir „Franktireur“ (fjekh
500 kr. sekt), „Elfking“ og.
„Caspar“. Tveir hinir síðai'-
nefndu fengu 800 króna selst
hvor. Skipstjórarnir á þeim
hafa áður verið sektaðir fyrSj:’
landhelgisbrot hjer. Skipstjór- •
inn á ,,Elfking“ er hinn frægi
Loftis, sem einu sinni sát hjöi
í steininum og skrifaði gr.efe
um íslendinga, þegar út kom,.
Skipstjórinn á „Caspar“ heitir
SmitJi.
Enginn skipstjóranna áfrýfc
aði dóminum, og fóru skiþin aS
tínast út frá Patreksfirði upþ 1
úr hádegi í gær.
En í gærkvöldi kom einn
þeirra þangað inn aftur. Váfc
það „Elfking“, og var nú köm-
inn til þess að fá þar vatn.
Kastoria“ kemur til Patreks-
fjarðar með varðmennina, sem
„Ægir“ hafði sett þar um borð.
Eins og getið hefir verið áð-
ur, voru ensku togararnir nhu,
sem „Ægir“ hremdi inni í Dýra-.
firði. Einn þeirra komst úr hönd
um varðskipsins, og voru þar
urii borð tveir varðmenn fiá
,,Ægi“, þeir Jón Kristóferssoii
og Ólafur Vilhjálmsson. Vissi
enginn hvað um þá myndi verða
nje hvar skipið skilaði þeim að
landi, og sendi stjórnarráðið
því skeyti til ensku stjórnarinn-
?r (um hendur utanríkisráðu-
neytis Ðana) , þar sem skýrt er
rá varðmannaráni enska tög-
arans og beðið að láta himiþð.
rændu mönnum alla þá hjálp i -
tje, sem þeir þurfa á að halda,
og auðið er að véita.
En það fór nú þannig, að
þetta merkilega skeyti var þarf-
laust, því að ,,Kástoria“ hafði*
legið allan tímann inni á Úýra- 5
firði, og kom til Patreksfjarðar
í gær.
Hvers vegna voru togaramir
teknir?
Togaramir lágu inni > Dýra-
firði, þegar varðskipið kom að
þeim. Höfðu þeir „lásáð úr"
hlerum og vörpurnar bundnar
upp, en þeir, sem dæmdir voru,
höfðu ekki „lásað úr“ smáhler-
um, sem hafðir eru til þess að
hækka höfuðlínuna í sjó, og
'iöfðu botnvörpuvængina liggj-
andi lausa ofan á aðalvörpunnl.
Fyrir það voru þeir dæmdir
veir, en „Franktireur” fyrir
hað, að varpa hans var ekki 1
rjettu lagi.
Morgunblaðið er 8 síður og Les-
bók í dag.