Morgunblaðið - 13.09.1931, Blaðsíða 7
M0KGU NBLAÐIÐ
7
Dansskóli
SigurSar Guðmundssonar & Fríður Guðmundsdóttur
ibyrjar mánudáginn 5. okt. í Iðnó. Fyrir smábörn kl. 4, stærri börn
M. 5, byrjendur kl. 7y2. Þeir, sem lengra eru komnir frá kl. 9—11.
Kendir allir nýtísku dansar. Nánari upplýsingar í síma 1278.
Vetrarkápnr
S stóru og ódýru úrvali. Fæ sendingu með hverri skipsferð.
Sig. Gnðmnndsson,
Þingholtsstræti 1.
Af hverjn stafar
atvinnnleysi ? ■
Um fátt er mönnum eins tíð-
xætt í Englandi og atvinnuleysið.
Vig kosningarnar þykjast allir
geta ráðið bót á því, en það stend-
ur á sama hver með völdin fer,
atvinnuleysið helst ár eftir ár og
ágerist jafnvel stórum síðustu árin
meðan jafnaðarmenn sitja við
stýrið. Þrátt fyrir öll stóru orðin
tekst þeim síst betur en hinum.
Eins og liunnugt er hafa Eng-
lendingar látið þá hafa styrk, sem
■atvinnulausir eru, í þeirri von að
þetta væri til bráðabirgða. Stórfje
hefir verið varið til Jiessa en alt
af versnar ástandið og sjá nú
flestir að þetta mun engin leið út
úr atvinnuvandræðunum, enda
leyfi fjárliagurinn ekki slíkar
byrðai- til langframa. Allir flokkar
vilja nú grípa til nýrra ráða en
enginn 'hefir treyst sjer t.il þess,
'því styrkþegar ráða yfir svo mörg-
um atkvæðum, að þeir geta velt
hverri stjóm sem er
Eins og geta má nærri liefir
margt verið ritað og rætt í lönd-
tmuin um orsakir atvinnuleysisins
•og. hversu úr því yrði hætt og
■vafalaust tækist það ef sjerfróðir
menn í þessum efnum mættu
ráða, en því er. ekki að heilsa.
Alt strandar á „pólitíkinni' ‘, eins
og vant er.
Það er vafalaust margt, sem at-
vinnuleysinu veldur, en sem stend-
ui liefir kenning frakknesks fjár-
málamanns, M. Jaques Rueffs vak-
ið hvað mesta athygli. — Fyrir
nokkrum árum benti hann á að
„raunverulegt kaup“ (real wages)
rjeði mestu um atvinnuleysið, en
svo nefnir hann hlutfallið milli
verkkaups og heildsöluverðs. —
(Kaup deilt með heildsöluverði á
hverjum tíma). Ef línurit eru gerð
yfir slíkt „kaup“ og annað vfir
atvinnuleysi þá kemur í ljós að
bæði líquritin eru nálega eins eða
mjög svipuð. Hefir það sýnt sig
að þetta gildir einnig um at-
vinnuleysið í lEnglandi síðustu
árin.
Kenning Rueffs er þá með öðr-
um orðum sú, að lækki vöruverð
þurfi kaupið líka að lækka, að
atvinnuleysi vaxf ef kaup er hátt.
en vöruverg lágt, en þverri ef
kaup er tiltölulega lágt en vöru-
verð hátt.
Nú hefir verkakaup lengi stað-
ið í stað en vöruverð lælckað (t.
d. á ull og saltfiski bjá oss). -
Þetta er aðalorsök atvinnuleysis-
ins segir Rueff. Atvinnuvegirnir
hæt-ta að bera sig og eftirspurnin
eftir vinnukrafti þverrar. Er þetta
í raun og veru auðskilið mál, enda
hefir ætíð gengið svo áður, að
kaup hefir hækkað. og lækkað
eftir því hversu atvinnuvegir bera
sig.
Englendingar kenna atvmnu-
leysisstyrknum um það að kaup
liefir staðið í stað þó vörur hafi
fallið. Ekki er því um að kenna
iijá oss 'að undanförnq en senni-
lega fer þetta eins hjá oss að vjer
lendum í atvinnuleysi ef vörur
vorar falla en kaup helst hátt. Og
imtMPLOYMtNTCOMPARLD WlTH WAGtS í> WHOLtSAU PRlCtS
1919 70 ?! 77 73.74 75 76 '27 78 79 '30
f §*
a
34 r.
I6X.
8X
ox
300
200
/00
/■191 3 LC l'ÍL
—i
Cur,e oöto'ned í'xm the_
cur*ej for woges & nho/e^ote pr,ces g<*en öetc*
I ^WAGES l
V50UCSALE PBICES*
Atvinnuleysi og raunverulegt kaup.
Efra línurit.- Efri línan sýnir meðal-
kaup, deilt með heildsöluverði. Neðri línan
, atvinnuleysið. . v.
Neðra línurit: Dökka línan sýnir heild-
söluverð, punktalínan kaup.
engir atvinnuleysisstyrkir geta
bætt úr þvi. Þvert á móti gera þeir
illt verra.
(Að nokkru eftir Times AVeekly
16. júní).
Daibiik.
I. O. O. F.3= 1139148 =
Veðrið (laugardagskvöld kl. 5):
Allkvasst á SA og þykkt- loft á
Suðvesturlandi, en liægviðri og
víðast ljettskýjað í öðrum lands-
hlutum. Yfir Orænlandshafinu vest
an til er alldjúp lægð, sem mun
valda hvassi’i SA-átt og rigningu
hjer vestan lands á morgun. í
kvöld er NA-stormur (veðurhæð 9)
og rigning í Angmagsalik á Aust-
ur-Grænlandi.
Veðurútlit í Rvík í dag: All-
hvasst á SA. Rigning.
Einar Markan syngur í Iðnó í
kvöld kl. 8%. A söngskránni eru.
eingöngu lög eftir íslensk tón-
skáld.
Prestshjónin frá Stað í Grunna-
vík, Jónmundur Halldórsson og
Guðrún Jónsdóttir, eru komin til
bæjarins, til þess að standa yfir
moldum dóttur sinnar, Sesselju.
Jarðarförin fer fram frá dómkirkj-
unni á morgun kl. 11.
Sláturfjelag Suðurlands heldur í
dag eftirtektarverða sýningu i
sölubúð sinni við Laugaveg 42. Er
þar sýnt alls konar ofanálag á
brauð, og pylsur, og eru allar þær
matartegundir, sem þar eru fram-
reiddar gerðar úr innlendu efni. 1
Starfsmannafjölgun. Vegna fjár-
hagsörðugleika hjá ríkissjóði um
þessar mundir, gengur það erfið-
ara nú en að undanförnu hjá
stjórninni, að koma kosningasmöl-
iim að bitlingajötunni. Þó mun
starfsmannahópurinn hjá ríkissjóði
sífelt fara vaxandi. Er t. d. full-
yrt, að 2—3 nýir starfsmenn hafi
bættst við í stjórnarráðinu, eftir
að nýja stjórnin settist þar að.
Þangað mun m. a. vera kominn
skrifstofustjórinn á kosningaskrif-
stofu Alþýðuflokksins. Mun þetta
hafa verið með í kaupverði Jóns
Raldvinssonar, þegar hann seldi
sig nú á sumarþinginu. Aðrir telja,
að aðalstárf þessa nýja „embættis-
manns“ eigi ag vera það, að sam-
ræma ltosningaaðferðina hjá Aft-
urlialdinu og sósíalistum, áður en
fullnaðar samsteypa flokkanna
fari fram að nýju.
„Foxtrottar“ (?) í hinum dag-
legu grammófónhljómleikum út-
varpsins, kemur það að jafnaði
fyrir, að þulurinn kemst að orði á
þessa leið: Næst. verður varpað út
tveim „foxtrottum“. Útvarpshlust-
anda fyrir austan. sem ekki er
kunnugur í heimi hljómlistarinn-
ar, misheyrðist þetta nafn. Mann-
inum ljek forvitni á að fá vit-
neskju í málinu. Hann sendi því
svolátandi fyrirspurn til útvarps-
ins: Hvað eru þessir „hrossskrokk-
ar“, sem þið alt af eruð að út-
varpa á kvöldin?
Tíminn og forsætisráðherrann.
Tíminn er enn að skrifa um Flyg-
enringsmálið, og segir í því sgm-
bandi, að Mbl. hafi haldið fram
þeirri skoðun, að brotlegum mönn-
um ætti að hlífa við að taka af-
leiðingum verka sinna, ef aðstand-
enclur þeirra geti borgað fyrir þá.
Mbl. hefir aldrei haldið slíkri skoð
un fram, svo þetta er hreinn upp-
spuni hjá Tímanum. Mbl. hafði að
eins sagt frá þeim tilraunum. sem
gerðar voru til þess að bæta bönk-
unum það tjón, sem þeir biðu við
Jiað að missa fiskverðið, án þess að
leggja neinn dóm á það mál. Einn
ig skýrði Mbh frá því, að Tryggvi.
Þórliallsson forsætisráðherra hefði
samið svo um í sjóðþurðarmáli
Brunabótafjelagsins, að mál gjald-
kerans skyldi niður falla ,ef greitt
yrði það, sem vantaði í sjóðinn.
Þegar Tíminn er nú að víta þessa
aðferð, getur það ekki á neinn
hátt snert Mbl., heldur heggur
blaðið þar að Tryggva Þórhalls-
syni, forsætisráðherra Afturhalds-
ins. En það er eltki nýtt, að Tím-
inn er með hnútur til Tr. Þ., þeg-
ar hann er fjarverandi.
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ. Á-
heit frá ónefndum 5 kr., álieit frá
II. S. 5 kr.. Hvort tveggja afhent
af Snæbirni Jónssyni bóksala. Á-
lieit frá H. P. 20 kr., afhent af
dómkirkjupresti síra Bjarna Jóns-
syni. Með þökkum meðtekið. E.
Thorlaeius.
K. R. heldur hlutaveltu í dag í
húsi sínu við Vonarstræti og finst
oss rjett ag hvetja bæjarbúa til að
koma á hlutaveltuna og draga og
styrkja þar með það fjelag, sem
einna mestan skerf hefir lagt til
íþróttalegs uppeldis æskulýðs höf-
uðstaðarins mörg undanfarin ár.
Járnaldarlíf nefnist erindi, sem
síra Sigurður Einarsson flytur í
Iðnó í dag. Erindið fjallar um
fyrirbrigði, sem lítið hafa verið
rædd hjer á landi — liraðann á
athöfnum og lífi nútímamannsins
og áhrif þeirra á sálarlíf manna.
Hefir Sigurður safnað um þessi
efni ýmsum fróðleik, sem fáum
mun kunnur hjer. Er það t. d. ekki
lítið einkennilegt, sem uppgötvað
liefir verið á síðustu tímum, að
afleiðingin af því að snúa við í 90
gráða horn í lofti með ofsahraða
veldur augnabliks blindun bæði á
farþegum og flugmanni. Fyrirlest-
urinn er i Iðnó kl. 4.
Gullfoss fór hjeðan í gærkvöldi
til Breiðafjarðar. Meðal farþega
voru: Ingveldur Sigmundsdóttir,
Salbjörg Bjarnadóttir Guðm. Guð-
mundsson, Guðm. B. Vikar, Stefán
Björnsson og |rú, Margrjet Árna-
dóttir, Guðm. Hlíðdal o. m. fl.
Dettifoss fór hjeðan í gærkvöldi
til Vestur- og Norðurlands með
fjölda farþega. Meðal þeirra voru:
Svavar Guðmundsson, Guðm. Hann
esson, María Hestervig, Lára Páls-
son, Snorri Sigfússon, Hans G. M.
Jensson, Ásthildur Kolbeins, Anna
Guðjónsdóttir, Guðný Níelsdóttir,
Ólafía Steingrímsdóttir, Lúðvík
Guðmundsson og frú, Guido Bern-
böft, Kristján Karlsson, Bjöm
Ámason, Karl Ólafsson, Björgvin
Guðmundsson og frú, Jón ísleifs-
son, Henningsen, Aðalheiður Ól.afs
dóttir, Katrín Jónsdóttir, HaHdór
Kristinsson og frú, frú Austmar,
Sigurborg Magnúsdóttir, Guðrún
Ásgeirsdóttir, Oddný Guðmunds-
dóttir, Unnur Kristjánsdóttir.
Tekjuaukaráðstöfun. Einhver sú
fyrsta ráðstöfun ríkisstjórnarinnar
til viðrjettingar fjárhagnum, á yf-
irstandandi krepputímum, mim
það vera, er stjórnin ákvað nú
fyrir skemstu að lengja vínveit-
ingatímann á Hótel Borg til kl. 11
að kvöldi, og leyfa að menn mættu
hafa þar vín um liönd, frarn að
lokunartíma. Má gera ráð fyrir, að
mjöður sá, sem Brandur blandar
í „uxahöfðunum“, og annað svip-
að góðgæti, sem selt er þetta tí-
földu verðí við sannvirði, gangi
eitthvað betur út við ráðstöfun
þessa.
Gefið börnunum SKELJAR.
„Reglusemin og skylduræknin1 ‘.
Jónas Jónsson dómsmálaráðh. er
mjög hreykinn af því í Tímanúm,
áð hann hafi komið þeirri athuga-
semd inn í fjárlögin við sfcyrkinn
til kenslu á augnlækningum við
Háskólann,#að til þess yrði valinn
maður, sém kunnur væri að „reglu
semi og skyldurækni við læknis-
M.s. Drcnning
Aiexandrine
fer þriðjucfaginn 15. þ. m. kL
6 síðd. til Dýrafjarðar, ísa-
fjarðar, Siglufjarðar og Ak-
ureyrar. Þaðan sömu leið til
baka.
Farþegar sæki farseðla á
morgun.
Fylgibrjef yfir vörur komi!
á morgun.
C. Ziusen.
Skeljar.
Annað hefti er nú komið
í bókaverslanir. — Vin-
sælasta og skemtilegastai
barnabókin. — Kostar kr.
1.25.
ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJA.
Kaara húsmódlrl
Vegna þess að þjer mun-
uð þurfa hjálpar við hús-
móðuistörfin, þá leyfijjeg
mjer að bjóða yður að-
stoð mína.
Fröken Brasso.
r útiskemtun ð fllafossi.
Ferðir allan daginn frá Steindóri.
Bestar eru bifreiðar Steindórs.
störi'". Jainframt er J. J. með
slettur til Jóns í Stóradal fyíit;
það. að hann skyldi hafa greitt
atkvæði á inóti þessari athuga-
semd. Býst nú Jónas við, að Há-
skólanum gangi það erfiðlega, a.<5
fínna reglusaman og skyldurækinþ
starfsmanii. Þessi kvíði virðist -þó
ástæðulaus, eftir að -T. 'J. er or*ð-
iþn yfirmaður þesftara mála. Ílaúif
Wefir sýnt (það^. dójnsmálaráðiferit
apn^ að ’narni er. >ekki sjerlegá
Vþi'uvaiiuur hváð þetta snertir.,
Eða hvei'iijg1 er það iheð L3rus"*!?>