Morgunblaðið - 10.04.1932, Blaðsíða 6

6
Aukaatriði
- en þó.
Eyðið ekki peningun-
um í kaup á ódýrum
smurningsolíum, sem
þyimast í hita vjelar-
innar og þar af leið-
andi geta ekki vernd-
að nægilega gegn sliti
— og sem brenna svo
ört, að vjelin hreint
og beint „etur olí-
una“.
Biðjið um Gargoyle
Mobiloil; hún sparar
yður ónauðsynlegar
viðgerðir.
▼ACUIIM OlLCOMPAITTAffi
Umboðsmenn:
H. Benediktsson 5 Go.
oooooooooooooooooo
Snmtnr.
Morgnnkjólar.
Sloppar.
Nærfalnaðnr.
Sokkar.
Ljereft.
Tvisttan
eg allskonar metravara.
Údýrt og gott úrvaL
Versl. vik
Sími 1485.
oooooooooooooooooo
r
NotB fsletrtjtf rfeiP
oí íslenit skip.
og bendir margt til þess gagn-
stæða. Það ár voru neysluvörur
fluttar til Reykjavíkur í óhófi.
Keyptu gestir drjúgan hluta af
þessum vörum, og borguðu þá
auðvitað dreifingarkostnaðinn,
sem á þær fjell.
En framför er það hjá grein-
arhöfundi, að í stað þess að ein-
blína á allan innflutning er-
lendra vara til Reykjavíkur eins
og hann gerði í fyrri grein sinni,
telur hann nú að eins 30% af inn-
flutningnum, (neysluvörurnar) og
deilir niður á bæjarbúa þannig,
að kr. 2593.00 koma á hvert 5
manna heimili. Hinn hluta inn-
flutningsins telur hann bygg-
inga- og framleiðsluvörur, er al-
þýða borgar tiltölulega lítinn
beinan verslunarkostnað við. Og
að nokkuru leyti er sá kostnað-
ur borinn af þeim útlendingum,
er íslensku vörurnar kaupa, ef
framleiðslan svarar kostnaði. —
Við þetta hefir dreifingarkostn-
aðurinn, sem áður var talinn
kr. 2425.00 á livert 5 manna
heimili komist niðnr í krónur
*725.50, eða að meðaltali, kr.
145.50 á mann, í stað kr. 485.
Mun þá vera farið að nálgast
hið rjetta.
Það ættu vissulega að vera
einhver takmörk fyrir óná-
kvæmni í opinberum skýrslum,
þótt ríkisstjórnin virðist vera á
ahnari skoðun. Það sem hún ger-
ir að höfuðatriði í skýrslum þeim
er hjer um ræSir, en hinn mikli
fjöldi manna sem lifir á verslun
í Reykjavík. Nú vill svo vel til,
að sá sem samdi ,skýrslu‘ stjórn-
arinnar, hefir í höndum skýrsl-
ur frá kaupsýslumönnum og
verslunarfyrirtækjum í Reykja-
vík, um alla þá menn, sem að
verslunarstörfum vinna, og einn-
ig skýrslu frá hverjum þessara
manna, um það, hverja hann hef
ir á framfæri. Þurfti ekkert
annað en telja mennina saman,
og hlaut þá að finnast nákvæm-
lega hin rjetta tala. En stjórnin
kaus að láta starfsmann sinn,
hafa aðra aðferð. Hann giskar
á. hvað vera muni meðalkaup
verslunaríolks í Reykjavík. —
Honum dettur í hug talan 4,500
kr. og deilir henni í samhnlagð-
ar kaupgreiðslur til verslunar-
fólks. Talan sem kemur út á
að vera verslunarfólkið, er höf.
breytir strax í fjölskyldumenn
(heimilisfeður) og margfaldar
því tölu þeirra með 5. Sú tala
sem þá kemur út, er 6230, og er
það að hans dómi tala þeirra
manna, sem lifa á verslun í Rvík.
í ,,athugasemdunum“ segir
hann nú, að vitanlega sje fyrri
talan skökk, en það geri ekkert
til, því síðari talan sje líka
skökk, og þá á alt að jafnast.
Verslunarráðið getur ekki
annað en bent á, hver fjarstæða
það er, að kalla annað eins og
þetta rannsókn, og hve ósæmi-
legt það er, að semja opinberar
skýrslur á þennan hátt.
Ritháttur skýrsluhöfundar er
auðvitað alveg ósæmilegur í op-
inberri skýrslu.
Hjer birtist sýnishorn:
„Segjum*) að Verslunarráðið
vildi einnig álíta að innfluttar
vörur til notkunar, væri einnig
Va of hátt taldar af mjer, og er
þá ætlað meira til frádráttar í
*) Leturbreyting vor.
M O R Gr N B L A ÐIÐ
því atriði en það virðist álíta
sanngjarnt, eftir því, sem fram
kemur af rökum þess.
Samkvæmt þessu ætti fram-
íærslukostnaður á 5 manna fjöl
skyldu í Reykjavík, eftir eigin
áliti Verslunarráðsins, að vera
a. m. k. kr. 11.334.00 (eða %
lægri en það heldur fram að
verði eftir mínum tölum). Þyk-
ir Verslunarráðinu sennileg
þessi niðurstaða, sem yrði afleið
ing af rökfærslu þess? Slíkt þyk
ir mjer eigi trúlegt. Sannleikur-
inn er sá, að Verslunaráðið
beitir hjer einhverjum þeim
mestu fals-rökum, sem jeg minn
ist að hafa sjeð á prenti“.
Fyrst giskar hann á, hvað
Verslunarráðið muni vilja álíta,
telur svo þá ályktun ótrúlega,
og segir að síðustu að sannleik-
urinn sje sá, að það beiti fals-
rökum. Það leynir sjer ekki, í
hvaða skóla höf. hefir gengið,
og hverjir eru húsbændur hans.
Eins og fram hefir verið tekið,
ær það með öllu ósæmilegt að
ríkisstjórnin gefi út rangar
skýrslur. En hitt er ekki síður
óþolandi, að kostuð skuli vera
af almannafje, rógferS gegn á-
kveðinni stjett í þjóðfjelaginu.
Verslunarstjett landsins hefir
sýnt mikla stillingu og þolin-
mæði. Hún hefir lítinn gaum
gefið hinum ofstopafullu ofsókn
um, og því látlausa níði, sem
ákveðinn pólitískur flokkur í
landinu, hefir beitt gegn henni.
En nú, er ríkisstjórnin gengst
opinberlega fyrir þessum ofsókn
um, virðist verslunarstjettinni
ekki lengur fært að sýna tóm-
læti.
Einokunarlöggjöf, meðferð
bankamálanna, þar á meðal lok-
un íslandsbanka. innflutnings-
höftin, gjaldeyrisráðstafanirnar
og gjaldtraustsspjöll erlendis,
þar sem margra ára erfiði stjett-
arinnar hefir verið niðurbrotið
— alt bendir þetta til þess að
það sje ekki aðeiíis stjettar nauð
syn heldur þjóðarnauðsyn, að
verslunarstjettin rísi öll og ein-
huga gegn ofsóknum núverandi
stjórnar og stjórnarflokks.
Frá sviði ís'enskrar Iramleiðslu
og atvinnulífs.
Þá er íslenska vikan á enda. —
Hver einasti Reykvíkingur, sem
kominn er til vits og ára, hefir
lært eitt og annað um íslenska
framleiðslu undanfarandi daga, —
sjeð sitt af hverjn, sem íslenskt er,
og hann áður lijelt komið frá út-
löndum að öllu leyti, og hugleitt
hvernig hægt væri að haga kaup-
iim sínum þannig, að þau yrðu
þjóðarbúskap vorum að sem mestu
gagni.
En eins og tekið hefir verið
fram hjer í blaðinu áður, er ísl.
framleiðsla svo margskonar og fyr-
irtæki bæjarins svo mörg, að ó-
kleift er á skömmum tíma, að fá
nokkurt heildaryfirlit yfir þau öll
til birtingar hjer í blaðinu.
En það, sem hjer hefir verið
sagt um ýms fyrirtæki og „ísl. vik-
una“ sem heild undanfama daga,
ætti að vera lesendum hlaðsins
bending um það, að hver þeirra,
sem eitthvað hefir að segja um ís-
lenska framleiðslu og atvinnutæki,
ei liann teldi eiga erindi fyrir al-
menningssjónir, hann ætti að snúa
sjer til blaðsins með þann fróð-
leik sinn til birtingar. Því eins og
gefur að skilja, er það eitt liið
sjálfsagðasta verkefni blaðsins, að
fjytja lesendum sínum hverskonar
vitneskju um þess háttar efni.
Undanfarna daga hafa blaðinu
borist eftirfarandi frásagnir um
ýms atvinnufyrirtæki.
V
Klæðaverksmiðjan Álafoss.
Klæðaverksmiðjan Alafoss er nú
búin að fullkomna svo vörur sín-
ar, að þær standa fyllilega jafn-
fætis erlendum vörum úr sama
efni. Fataefnin eru smekkleg og
búin til eins og menn óska. Sett
hefir verið á stofn fullkomið klæð-
skeraverkstæði, Hraðsaumastofa,
sem býr til alfatnað á einum degi.
Nú þegar eru margir hjer í Rvík,
sem hafa fengið föt hjá sauma-
stofunni og líka þau ágætlega og
fara vel og eru hlý. Sumir segja,
að það sjeu bestu föt, sem þeir
hafi klætt sig í. Saumastofan býr
til pokabuxur bæði fyrir konur og
karlmenn, vanalegar buxur, allar
stærðir, o. m. fl. Alt er þetta gert
til þess að keppa við hinar er-
lendu vörur. Bóndi af Norðurlandi
kom hingað fyrir nokkrnm dögum
og fekk sjer föt í Álafossi. Sagð-
ist. hann gera það vegna þess, að
sjer findist sjer líða betur í ís-
lenskum fötum en erleiidum, enn-
fremur sagði hann, að sjer find-
ist hann nú vera kominn í þau föt,
er duga muni í framtíðinni fyrir
alla þá íslendinga, sem vilja fram-
kvæma það í verki, að styðja ís-
lenskan iðnað og íslenska fram-
leiðslu.
Nýtt, í framleiðslu Álafoss eru
sokkar og háleistar úr ísl. ull.
Það er heilbrigðismál fyrir menn
að klæða sig vel. Okkar ísl. ull er
sú alfínasta vara, sem hásgt er að
fá í sokka, Ekkert er eins óholt
fyrir menn eins og að vera í hóm-
ullarsokkum, þeir verða fljótt ó-
hreinir og óheilbrigt að liafa þá
við líkamann. TTllarsokkarnir eru
aftur á móti svo þægilegir og nota-
legir, að manni líður margfált bet-
ur við sín daglégu störf í þeim.
Ullin okkar íslendinga á hvergi
eins vel við og í sokka. Lasleiki
fólks mundi minka, ef menn
klæddu sig eftir því, hvar þeir eru
á hnettinum. Eitt af því, sem vak-
ir hefir eftirtekt á Álafoss-fötum,
eru hin fínu skíðamannaföt, bæði
á karla og konur.
Vjelsmiðjan „Hjeðinn
hefir í næstum 10 ár framkvæmt
viðgerðir á meiri hluta hinna ísl.
togara og línuveiðara, ásam.t flokk
unarviðgerðum þeirra. —- Smiðjan
hefir ávalt gert sjer far um að
hafa jafnan færustu og bestu mönn
um á að skipa í hverri grein, og
hefir t. d. framkvæmt, stærstu og
vandasömustn ketilviðgerðir og raf
magnssuðu hjer á landi, og hlotið
lof erlendra skoðunarmanna fyrir
vandaða vinnu. Áf öðrum verkum
„Hjeðins“ má nefna smíði á 4
Barna-sumargjafir:
Dúkkur — Bílar — Bangsar ■—-
Boltar — Kaffi-, Matar-, Þvotta-
stell — Mublur — Kubbar — Elda-
vjelar — Grammófónar — Járn-
brautir — Skip — Skoppara-
kringlur — Spiladósir — Úr —
Nóaarkir — Dúkkuvagnar og rúm
— Lúðrar — Átómatar — Spari-
kassar — Dýr ýmis konar —
Fuglar — Fiskar — Hringlur —
Munnhörpur — Myndahækur —
Manicure — Burstasett — Sauma-
sett — Smíðatól — Bíóvjelar —
Töskur — Bollapör með nöfnum
og margt fleira, alt með gamla
verðinu.
Ekkert er eins skemtilegt og nauð-
synlegt eins og að gleðja börnin.
Litla barninu er eins nauðsynlegt
lcikfang til að þroskast eins og
matur og drykkur.
I. Elmssn t Hinsin
Bankastræti 11.
Þeir, sem lásu Morgunblaðið
sunnudaginn 3. þ. m. hafa eflaust
veitt athygli grein, sem var í Les-
bókinni, undir fyrirsögninni „Ly-
onaveitingahúsin í London“. Slík
bákn á verslunarsviðinu eiga sjer
auðvitað hvergi stað, nema í stór-
borgum heimsins, en athyglisvert
er það, að lijer í Reykjavík er
veitingahús, sem mikið á skylt við
veitingahús þessi, sjerstaklega í
því:
áð selja góðan mat tir bestu efn-
um fyrir lægra gjald en al-
ment tíðkast.
að hafa á boðstólum frá morgni til
kvölds veitingar við allra hæfi.
að haga afgreiðslunni þannig, að
enginn þurfi að híða.
að taka engin ómakslaun og að
eiga vaxandi viðskiftum og
vinsældum að fagna vegna
þessa.
Matsöluhús þetta er
„Beitt og Kalt“
Veltusundi 1. Sími 350
Vfiriisýningarskðpur.
stór með gleri á þrjá vegu og
spegli í baki, siníðaður lijá Bjar-
'heim & Könner A.K., Bergen, verk-
smiðjuverð kr. 1400.00, Til sýnis
í verslunin „Havana“, Austur-
stræti 4. Tilboð sendist SVeini
Jónssyni, ,.Brynju“.
Kápn og
Dragtaefni
nýkomin,
Sig. Ouðmundsson,
Þingholtsstræti 1.
EGGERT CLAESSEN
hæstarjettarmálaflntningsmaðnr
Skrifstofa: Hafnarstrwti 5.
Sími 871. ViOtalstimi 10-12 f. k.