Morgunblaðið - 29.01.1933, Blaðsíða 5

Stmnudagirm 29. janúar 1933.

SKfðaliiróttin ð sfandi.
Eftir Bjarna Ágústson Meehle.
Öllum sem nok"kra þekkingu
hafa á skíðaíþrótt, kemur saman
um það, að hún sje bæði skemti-
leg og gagnleg. Bn við skulum nú
fyrst líta á skemtilegu hliðina.
Það má með sanní segja, að engin
íþrótt, sem borist hefir hingað til
lands, hafi náð svo mikilli út-
breiðslu á svo skömmum tíma eins
og þessi hressandi og fjöruga
íþrótt, og gefur þessi mikli áhugi
íslenskra íeskumanna yonir um
góðan árangur áður en langt um
líður. Það var fyrst. á árinu 1929,
að áhugi fyrir skíðaíþrótt fór að
vakna meðal íslendiuga, og þessi
áhugi hefir stöðugt farið vaxandi,
og langmestur var hann í fyrra
vetur. Það er von mín, að þessi
vaxandi áhugi nái hámarki sínu
innan fárra ára, og þá geta ís-
lendingar fyrst sjeð hvaða þýð-
ingu það hefir fyrir þjóð að eiga
góða og áhugasama skíðamenn.
Við eigum ekki að vera svo stoltir,
að við ekki veiturn móttöku þessu
töfrandi seiðmagni og bjarta brosi,
sem hin snæviþöktu íslensku fjöll
senda okkur frá hausti til vors.
Suður-Bvrópuþjóðirnar kunna að
rneta snjóinn. Þær þyrpast í stór-
hópum norður í snjóinn á vetumá
og æfa sig þar kappsamlega á
ftkíðum. En þeir, sem ekki hafa
tíma eða peninga til að ferðast
þangað norður, þeir æfa sig heima
fyrir. Slíkir skíðamenn eru hverri
þjóð til sóma. En við sem hjer á
íslandi höfum snjó dag eftir dag,
viku eftir viku og jafnvel mánuð
eftir mánuð , við förum ekki nema
einu sinni eða tvisvar, flestir þó
líklega aldrei, á skíði allan vetur-
inn. Nei, heldur vill æskulýðurinn
l&bba fram og aftur með hendurn-
ar í vösunum og sígarettu í munn-
vikinu. Það ern margir sem halda
því fram, að sundið sje sú besta
og nytsamasta af öllum íþróttum,
og ef til vill er það rjetf. En jeg
vil setja skíðaíþróttina jafn hátt
sundinu og þær íþróttir eru Kka
að vissu leyti skyldar. Eins og
sundið reynir skíðaíþróttin á all-
an líkamann, bæði brjóst, hand-
Ieggi, læri og fótleggi, og fyrir
skólafólk eða yfirleitt fólk, sem
hefir miklar kyrsetur, eru þessar
tvær iþróttir bráðnauðsynlegar,
ekki hvað síst skíðaíþróttin.
Fyrir skömmu ræddi jeg um
skíðaíþróttina við nokkra íslensba
drengi. Einn þeirra spurði mig
hvort skíðaíþróttin gæti ekki ver-
ið hættuleg. Jeg svaraði: „Mitt
álit, er, að hún sje í raun og veru
hættu minni, en flestar aðrar
íþróttir, sje hún rjett með farin“.
„En hvað er þá að misnota skíða-
íbróttina“, spyr einn þeirra. —-
„Að misnota skíðaíþróttina er að
byrja of geyst, ætla sjer of
mikið, á meðan maðnr ekki hefir,
fengið fult valt yfir skíðunum.“
ÞafJ er eflaust miklu hættulegra
fyrir unglinga, að sitja inni á
kaffihúsum kvöld eftir kvöld, og
anda þar að sjer öllnm þeim reyk
og öllu því ólofti, sem þar er, og
svo er slíkt, að misnota sjálfan
sig.
Jeg ætla að koma með eitt lítið
dæmi um það, hvaða fjárhagslega
þýðingu það getur haft að vera
góður skíðamaður. Það var 15.
jonúar 1928, að skíðamótið í
Kolmenkollen átti að fara fram.
Þar voru saman kornnir allir
bestu skíðamenn Noregs og þar
á meðal Sigmund Knud. Níu þúa-
und áhot'fendtu' voru viðstaddir.
Kl. 9y2 var lagt af stað í 30 km.
skíðagöngu. Þátttakendur voru
115. Sigmund var sá 70. í röðinni,
þegar lagt var af stað, en sá
10., þegar komið var að marki, og
rann skeiðið á skemstum tíma.
Öláfur krónprins vgr sá 8. í röð-
inni. Klukkan tvö fóru fram skíða
stökk. Sigmund var þar einnig
fremstur. Stökk 59 metra. „Kven-
bikarimd ‘ fekk hami einnig fyrir
fegurst stökk, og að lokum fekk
hann „konungsbikarinn“, sem eru
þau dýrmætustu og hestu verð-
laun, sem bægt er að fá. Hann
hafði nú fengið verðlaun, er námu
sem svaraði 1100 kr. í peningum,
og mega það heita góð daglaun!
þeú, sem vilja kallast góðir skíða
menn, þurfa að stunda þæði skíða
göngu og stökk. Nú skal jeg
drepa ögn á ýmsar aðferðir og
reglur, sem byrjendur þurfa að
hafa 1 huga:
1. Það fyrsta sem læra þarf, er
áð lialda rjett á stöfunum og læra
a£ beita þeim.
2. Að læra að nota bæði gang-
skíði og stökkskíði.
3. Q-anga hratt, og liðlega á jafn
sljettu og á móti brekkunni og
vera fljótur og stöðva sig og snúa
sjer við.
4. Vel skal gæta þess, að hafa
góða og trausta skó og fataút-
búnað, um útlitið gérir minna til.
Restu tegundir af fataútbúnaði
eru: Eigbergs-hopp-binding, hinn
nýi Huitfelds-fótaútbúnaður og
(rresvig-löpebinding.
En mesti vandinn er þó. að
bera rjett skíðin, eftir því hvern-
ig færðin er. Þær tegundir áhurða
scm mest eru notaðar eru: „Osthy-
klister, Östbymix og F5ndal.“ —
Þessar tegundir eru til að bera
á gangskíði. Þegar kalt er og
snjórinn er þtir, notar maðúr Fin-
dal ábui'ð. Þegar snjórinn er
blautur notar maður .Östbvklister1
En þegar hitinn er í frostmarki
þá blandar maðnr saman Findal
og Östbyklister i hæfilegum hlut-
föllum. Áburðui', sem er not-
aður á stökkskíði nefnist Fulla.
Það er eins ástatt fyrir manni,
sem er að byrja að fara á skíð-
um og á góð skíði, og manni,
sem á góð verkfæri og kann ekki
að fara með þau. Hvað vantarf
Þekkinguna á meðferð verkfær-
anna. Þannig er því varið með
skíðamanninn, hann vantar góðan
kennara. í fíestum löndum t. d.
í Alpafjöllum, hefir hver flokkur
sinn kennara og oftast nær þann
sama áir eftir ár, og þá gengur
lærdómurinn eins og í sögu.
Eins og jeg hefi drepið á hjer
að framan er það nauðsynlegt að
knnna eitthvað á skíðum og kunna
að fara með þan- Það kemur svo
iðulega fyrir að Mlar og hest-
vagnar' komast ekkert fyrir snjó.
Tökum eitt dæmi: Fjölskylda býr
uppi á afskektum bæ. Einhver
heimilismaðnr verður alvarlega,
veikur svo að sækja verður lækni.
Öti er klofsnjór, ófært bílum og
gangandi mönnum. Hvað á að
taka til bragðs? Það eina sem
hjfípað gat í þessu tilfelli var að
fara á skíðum, en það getnr eng-
inn, og ef til vill eru engin skíði
til á bænum. Annað dæmi: Það er
líka upp í svoit á afskektum bæ.
Það þarf að fara til næsta. bæjar
og ná í mat. Úti er blindbylur og
mikill snjór yfir öllu. Hnsbóndinn
leggur af stað í þeirri von að
ná til næsta bæjar, en sökum þess
að færðin er svo vond gangandi
manni gefst hann upp og verður
úti, og það jafnvel ekki nema 100
metra frá bænum. Á þessum tveim
dæmum má sjá hverja þýðingu
skíðaíþi'óttin getur haft, og þeir
sem ekki eru þegar hyrjaðir að
æfa sig á skíðum, ættu að byrja
strax í vetur. Jeg vil að endingu
óska þess, að áhugi fyrir skíða-
íþrótt hjer í Reykjavík og út um
land megi halda áfram að vaxa í
framtíðinni.
Iæng’i lifi skíðaíþróttin!
Revkiavikurbrjef.
28. janúar.
Veðrið.
Síðastliðna viku, sem var hin
14. á þessum vetri, hefir verið
stöðug 8 og SV-átt og einmuna
hlýindi um land alt. Framan af
vikunni var vindur sunnanstæður,
rigningar miklar og hvassviðris tíð
en síðustu dagana hefir verið
fremui' hæg SV-átt og aðeins úr-
koma öðru hvoru á SV-landi. —
Meira hefir rignt á Vestfjörðum
en austan lands hefir varla kom-
ið dropi ur lofti. Vestan lands
hefir hiti oftast verið 6—7 stig,
en austanlands 8—10.
Nú eru skörp takmörk milli
hlýrra suðrænna loftstrauma og
kaldra, norðrænna loftstrauma,
rjett fyrir norðan landið. Á Jan
Mayen er 10 stiga frost og í Scor-
esby 17, er það fullum 20 stigum
kaldara heldur en hjer á landi.
t Reykjavík var mestur hiti
þessa viku 8 stig, en lægstur 0,8
Örkoma rúmir 16 mm.
Jörð er nú að rnestu anð, um
aUar sveitir landsins. Á Hellis-
heiði er snjódýptin nú 16 cm. en
var 80 þegar vikan hófst.
Frá útgerðinni.
Svo að segja allar fiskbirgðirn-
ar frá fyrra ári eru nú seldar,
þó talsvert sje enn eftir ósent út
úr landinu. Af þessa árs fram-
leiðslu er þegar dálítið farið að
selja.
Eigi hefir enn verið ákveðið til
fullnustu hvernig liaga á fram-
kvæmd bráðabirgðalaganna um út
flutning á saltfiski, en þar er á-
kveðið, að menn megi ekki selja
saltfisk til útlanda, nema stjórn
Sambands íslenskra fiskframleið-
enda gefi samþykki sitt til. —
Hingað til mun fisksölusambandið
hafa heiinilað þeim að selja fisk,
sem hafa getað selt, þareð sam-
bandinu hefir þótt verðið viðun-
andi. Fisknrinn hefir verið seldur
til Englands og Danmerkur.
Símagjöldin.
Mömium er í fersku minni nm-
tal það sem varð í fyrra um síma-
gjöldin hjer í bænum er sjálfvirka
miðstöðiu tæki til starfa. Var svo
að heyra á stjórn Landsímans, sem
símanotendur hjer og í Hafnar-
firði yrðu að sætta sig við stór-
kostlega hækkun á afnotagjöld-
um símans, jafnskjótt og gömlu
miðstöðvarnar yrði lagðar niður.
Síðar var þessu breytt, og á-
kveðið að gjöldin skyldu vera hin
Norskar kartöflnr
órvals teonnd fy irliggþDdi.
Verðið ðtrnlega lagt.
Eggert Krisljánston & Co.
Sími 1400 (3 línur).
Sjálfbleknngar
Carters sjálfbleknngar eru pennategund sem treysta má fullkomlega
Endast langa æfi og eru við hvera manns hæfi. — Fást í
Bðfcaverslnxi Sigfnsar EyroniHis oi
(og bókabúð Austurbæjar BSE. Laugavey :v
AkklB NMA
..Mífes
MMWI Ott WU*W
HKIN/ IÁLEN/KA /KÓAeURÐ
sömti og áðiir fyrstu þrjá mánuði
þessa árs.
Bæjarbúum fellur ákaflega vel
við hinn nýja bæjarsíma, og má
ve). vera, að menn gætu felt sig
við nokkra hækkun gjaldanna,
fyrir aukin símaþægindi.
En þá er að fá glögga og skil-
merkilega vitneskju um, hve mik
jð starfræksla hinnar nýju stöðv-
ar og’ síma hefir kostað. 1 bæniun
Christiansand í Noregi tók sjálf-
virk bæjarmiðstöð til starfa nú
um áramótin. Er hún af nákvæm-
lega sömu gerð og stöðin hjer.
Segir svo í „Norges Handels og
Sjöfartstidende“ að jafnskjótt og
Christiansandþúar fengu sjálf-
virka nhðstöð, lækkuðu símagjöld
þeirra úr 150 kr. í 125 kr. á ári
fýrir verslanasíma. og úr 120 kr.
í 80 kr. fyrir síma á heimilum
manna. Ekkert gjald er þar fyrir
hverja upphringingu. Ltekkunin
fekst vegna þess, að sjálfvirka mið
stöðin er þar ódýrari í rekstri cn
hin eldri stöð.
Kjördæmamálið.
Líður nú að þeim tíma, að land
stjórnin verði að hafa tilbúnar
tillögur sínar í kjördæmamálinu.
Stinga menn saman nefjum um
það hvernig því máli miði áfram.
En engal’ glöggar fregnir hefir
blaðið fengið um það efni.
Óvildarmenn Sjálfstæðisflokks-
ins revna að breiða út þær get-
sakir, að forystumenn flokksins
hugsi sjer þann möguleika, að
falla nú frá kröfum þeim. sem
flokkurinn einhuga hefir gert. En
slíkai' getsakir eru vitanlega
gripnar úr lausu lofti.
Fáist ekki samkomulag innan
landstjórnarimiar um viðunandi
Iausn málsins, er ekki sýnileg önn
ur leið en sú, að þá sje þáttöku
Sjálfstæðisflokksins í landsstjórn-
inni þar með lokið.
Þarf enginn Sj/álfstæðismaður að
harma það, þó gerð hafi verið til-
raun til þess með stjórnarsam-
vinnunni frá því í vor, að gefa
Framsókn færi á að sýna mann-
dóm og rjettsýni í stjórn lands-
ins, með því að koma hjer á þol-
anlegri kosningalöggjöf. Sje á-
byrgðartilfinning Framsóknar-
manna enn syo veigalítil, að þeir
sjái ekki hversu sætt í kjördæma-
málinu er mikils virði á þessum
tímum, verða þeir að taka afleið-
ingunum af því, nýjum stórdeil-
um. Flokksbrot Framsóknar, sem
Tímanum stjórnar, stefnir vitan-
lega að því, að svo verði, enda er
pólitísk frændsemi Tímaritstjór-
anna við kommúnistaflokk islands
hverjum manni augljós.
Afmælishugvekja.
f þessum mánuði varð stjórn-
málaleiðtoginn alkunni, Lloyd Oe-
oi'ge, sjötugur. Á þeim timamót-
um æfi sinnar birti hann eins-
konar boðskap til bresku þjóðar-
innar. Var liann ekki myrkur í
uiáli, frekar en fyrri daginn.
HRnn sagði blátt áfram, að dag-
ar frjálslynda flokksins í Eng-
landi væni taldir. Flokksmennirn-
ir fetuðu ýmist í fótspor íhalds-
manna eða verkamanna, yrðu
rangeygðir af því að horfa sífelt
sitt í hvora áttinb. — En fyrir
hringlandaskapinn Wfgu fram-
faramenn þjóðarinnar mist alla
trú á flokknum.
Hrakfarir miðflokksins í Vng-
landi eru ekki einsdæmi. Á núve*.
andi alvörutímum er það ekki hik-
ið og fálmið sem á við. Hinir
tvístígandi miðflokkar líða undir
lok, því stjórnmálin, fjármál og
atvinnnmál þjóðanna krefjast
sterkra átaka.
Hiun íslenski miðflokkur, er
hefir nefnt sig Framsókn, hefir
oft stært sig af því að vera and-