Morgunblaðið - 21.03.1934, Blaðsíða 2

2
M O R O U NRLA F> I P
|[Horgmiblaí>ið
Otgref.: H.f. Árvakur, Reykjavfk.
Rltstjðrar: Jön Kjartansson,
Vn 11ý r Stefð.nsson.
Rltstjörn og afgrelSsla:
Ansturstrœtl 8. — Sfml 1600.
Augrlýaingastjört: H. Hafberg.
Auslýslngraskrifstofa:
Austurstrœtl 17. — Sfml 8700.
Helmasfmar:
Jön Kjartansson nr. 8742.
V&ltýr Stef&nsson nr. 43X0.
Ártl Óla nr. 804S.
E. Hafberg nr. 8770.
Áskrlftasjald:
Innanlands kr. 2.00 A mAnnOL
Ctanlands kr. 2.50 & mAnuOL
1 lausasölu 10 aura elntakiO.
20 aura meO Lesbök.
Allir
ð
— nema ttjeðinn.
Fyrir skömmu kom Alþýðu-
blaðið með þá vinsamlegu(!) að-
dróttun til allra starfsmanna
Landsbankans, að þeir væru
drykkjumenn, f járglæframenn
og glæpamenn. Kvaðst blaðið og
geta fullyrt, að „yfirmenn" bank
ans hefðu látið orð falla í þá átt,
að tíl stæði að „hreinsa til“,
reka ,fjölda af‘ starfsfólki bank-
ans og fá nýtt í staðinn, er hefði
„óflekkaða fortíð“.
Síðar fór Alþýðublaðið ofur-
lítið að draga inn seglin, að því
er snerti glæpsamlegar aðdrótt-
anir í garð starfsfólks Lands-
bankans. Þá sneri það sjer um
stund að yfirstjórn bankans,
bankaráði og bankastjórn. Þess-
ir menn væru mest sekir, sagði
blaðið og var það vissulega karl-
mannlegra á málinu tekið.
En þá mundi ritstj. Alþýðu-
blaðsins eftir því, að Hjeðinn
Valdimarsson var meðal þeirra,
sem átti sæti í bankaráðinu. Þá
snýr blaðið skyndilega við blað-
inu, og í gær er það komið að
þeirri niðurstöðu, að það sjeu
hinir þingkosnu endurskoðendur
bankans, sem eigi alla sökina og
svo auðvitað Jakob Möller. Þar
við situr nú.
OfbeldisstefDur.
Tíminn gerir sjer tíðrætt um
ofbeldisstefnur, sem komnar sjeu
lengst sunnan úr löndum (ekki
austan að!), og hafi nú fengið
heimilisfang og borgararjett í
Sjálfstæðisflokknum. Lýsir blaðið
þessari harðvítugu andstöðu-
stefnu við jafnaðarmenn og kom-
múnista með afar „svörtum" litum
eins og vænta má úr þeirri átt,
og ætlast til þess að „bændur“
hrökkvi mjög við og fyllist ógn
og hatri gegn þessum ósköpum.
Það þarf nú engan að undra, þó
að þeir, sem hefja vilja eindregna
andstöðu gegn marxismanum líti
helst til liðveislu þar sem Sjálf-
stæðisflokkurinn er, því að hann
hefir tíl þessa einn haldið uppi
merkinu gegn þeim öfgastefnum.
En jafnvíst er hitt, að fari sú
stefna sjálf út í öfgar, og geri
sig' líklega til þess að ganga gegn
lýðræði og þingræði, þá hlýtur
hún að eignast sinn eina sterka
andstæðing þar sem Sjálfstæðis-
flokkurinn er.
En hvernig er nú afstaða Fram-
sóknarflokksins til öfgastefnanna ?
Hún er nú fyrst og fremst sú,
að þessi flokkur hefir opinberlega
gerst ofbeldisflokkur með því,
að samþykkja skipulag, sem fer
þvert í bága við skoðana- og sam-
viskufrelsi þeirra, sem lionum
fylgja. Þingmenn flokksinseigaað
hlýða flokksstjórninni í öllu, og'
beri á milli, verða þeir að láta af
skoðun sinni eða fara. Með brott-
rekstri tveggja þingmanna á síð-
asta þingi staðfesti svo flokkur-
inn það, að þessi ofbeldisstefna
skyldi ekki vera á pappímum að-
eins, heldur skyldi henni verða
beitt raunverulega.
Þá hefir Framsóknarflokkurinn
sýnt beinan fjandskap við þing-
ræðið með því, að halda dauða-
haldi í kosningafyrirkomulag, sem
enga trygging gaf fyrir því, að
þjóðarviljinn g'æti notið sín á
þingi. Hann helt meira að segja í
þetta fyrirkomulag eftir að reynsl-
an hafði sýnt, að* liðlega þriðj-
ungur kjósenda gat fengið hrein-
an meirihluta þings. Með þessu
stofnaði Framsóknarflokkurínn
eða ýmsir forráðamenn hans, þing-
ræðinu í þá lang alvarlegustu
hættu, sem það hefir enn komist í
hjer á landi. Og með áhrifum sín-
um tókst þessum flokki að spilla
isvo úrslitum þeirra mála, að
enn er ekki fulltryggileg'a um
búið.
Þessir menn, sem bera svona
skítugan skjöld, leyfa sjer svo, að
saka Sjálfstæðisflokkinn um það,
að hann sje lýðræðinu andstæð-
;ur og hættulegur, Sjálfstæðis-
flokkurinn, sem einn allra flokka
hefir barist fyrir- fullkomnu lýð-
ræði, fyrir jafnrjetti allra þegna
þjóðfjelagsins án tillits til stöðu
eða búsetu.
Ofbeldisstefnurnar, í hvaða
mynd sem þær eru og koma, eiga
aðeins einn eindreginn andstæð-
ing hjer á landi, og það er Sjálf-
stæðisflokkurinn. Fái þær byrund-
ir vængi hjer á landi, þá stendur
sá byr fyrst og fremst þaðan, sem
innlendu ofbeldisflokkarnir, Fram
sókn og Alþýðufl. og' Kommún-
istar, eru að kokka saman sín
eitruðu lyf.
Belgau
hætta
m verður
veiðum.
„Þór“ bf argar
báti úr Vestmannaeyjum, sem var ósjálf-
bjarga á hrakningi í stórsjó og byl, langt
úti í hafi í fyrrinótt.
í gær voru margir Vestmannaeyjabátar
hætt komnir og bjargaði þá Þór enn
tveim bátum.
1 fyrradag reru allir bátar í Þetta dæmi sýnir eun áþreif-
Vestmannaeyjum, en kl. 9 um anlega, hver þörf er fyrir björg-
kvöldið var vjelbáturinn „Bliki“ unarskip við Vestmannaeyjar á
ókominn aftur að landi og hafði vertíðinni og hvert öryggi fyrir
ekkert frjest af honum. Bát þenna bátaútgerðina er fólgið í því,
á Sigurðúr Ingimundarson og að þar sje altaf björgunarskip til
voru tveir synir hans á honum. taks ef eitthvað ber út af.
Um þetta leyti kemur annar bát -----
ur til hafnar og hafði þær frjett- Margir bátar reru frá Vest-
ir að færa, að hann hefði fundið mannaeyjum í fyrrinótt. En þeg-
alla línu Blika ódregna. — Vissu ar leið fram á daginn í gær,
menn þá, að ekki mundi alt með skall á voðaveður, bleytuhríð og
fcldu og' að eitthvað alvarlegt stormur (vindstig 10).
mundi hafa komið fyrir bátinn. j Klukkan 8 í gærkvöldi vant-
Var nú varðskipinu „Þór“, sem aði 5 báta og var þá varðskipið
hefir gæslu við Vestmannaeyjar, Þór að hjálpa einum bát, vestur
gert aðvart um þetta, og fór það af Eyjum. Var það vjelbáturinn
þegar að leita bátsins, í stór- „Hilmir“. Um sama leyti kom
viðri og blindbyl. Helt „Þór“ skeyti úr Þykkvabænum, þar
leitinni áfram þangað til kl. 2 um sem skýrt var frá því, að vjel-
nóttina, og vildi þá svo giftu- bátur væri þar úti fyrir, bersýni-
samlega til, að hann rakst á bát- lega í hættu. Vildi þá svo vel til,
inn lengst úti í hafi, eða um 18 að Þór var kominn með Hilmi
mílur suður og vestur af Geir- nálægt landvari, að hann var
fuglaskeri. Vjel bátsins hafði bil- sjálfbjarga úr því. Brá þá Þór
að, og voru ekki nein tök á því skyndilega við hinum bátnum til
að gera við hana. Hrakti svo bát- aðstoðar.
inn til hafs undan stormi, hríð ; Um kl. 11 í gærkvöldi voru
og sjó, og munu þeir, sem á hon- i allir bátarnir komnir til Eyja,
um voru varla hafa hug'sað að ; nema Frigg, en það var bátur-
þeir myndi bjargast lifandi úr j inn sem Þór fór að aðstoða. Var
slíku öngþveiti. En þá kom „Þór“, I Þór þá búinn að finna bátinn
tókst að ná í bátinn og draga og var á leiðinni með hann til
hann síðan inn til Eyja. Kom Eyja.
hann þangað með bátinn í gær- j Margir bátar urðu að yfirgefa
morgun heilu og höldnu, og hafði línur sínar, en þeir. sem náðu
ekkert orðið að bátverjum. i línunum, öfluðu mjög vel.
Híorðmenn
Annars bera öll skrif Alþýðu-
blaðsins í þessu máli frá upphafi
þess glögg merki, að það er
Mjólkurfjelag Reykjavíkur, sem
blaðið leggur alúð við að ná sjer
niðri á.
Upphaf mál þessa er það, sem
kunnugt er, að 12 þúsund krón-
ur hverfa úr sjóði útbús Lands-
bankans við Klapparstíg. Grun-
ur leikur á, að þar sje um glæp
að ræða — fjenu hafi verið stol-
ið. Rannsókn er hafin, en menn
verða engu nær um seðlahvarfið.
Menn hafa vafalaust veitt því
eftirtekt, að Alþýðublaðið er fyr-
ir löngu hætt að minnast á þess-
ar 12 þúsund krónur, alveg eins
og þær hafi aldrei horfið. — í
þess stað er blaðið daglega með
gleiðgosalegar greinar um „ávís-
anafalsanir“ Mjólkurfjelags
Reykjavíkur. Þó veit blaðið vafa
laust mjög vel, að ekkert það
hefir fram komið við rannsókn
málsins, sem bendi til þess, að
Mjólkurfjelagið hafi gerst sekt
um fölsun ávísana.
Á þessu stigi málsins skal ekki
nánar farið út í að skýra það
fyrir almenningi hvers vegna Al-
þýðublaðið hverfur frá seðla-
hvarfinu og fer með málið inn á
þessa braut. Vafalaust gefst
tækifæri til þess síðar.
Lá við kelilsprengingu.
Togarinn „Belgaum" kom af
veiðum á mánudagsmorgun með
mikinn afla og ætlað á veiðar
aftur á mánudagskvöld.
f ráðningasamningum meist-
ara og kyndara á togurum, er
svo fyrir mælt, að þeir skuli
hafa- landleyfi þegar skipin eru
í heimahöfn. Kemur þá vjela-
vörður um borð í skipin og tek-
ur við af meisturum og kyndur-
um. Venjulega er það kyndari
sem þessi störf annast, en ekki
maður með vjelstjórarjettindi.
Störf vjelavarðar eru aðal-
lega fólgin í því, að skifta um
ristar, ef með þarf, setja olíu á
tanka, halda vatni á katli — yf-
irleitt að sjá um, að alt sje í lagi.
Vjelin sjálf er ekki í gangi, með-
an skipin liggja í höfn.
Þó að vjelavörður sje um borð,
þegar skipin liggja í höfn, koma
meistarar og kyndarar við og
við um borð, til þess að líta eftir
að alt sje í lagi. En þegar kynd-
ari kemur um borð í Belgaum á
mánudagskvöld, til þess að líta
eftir nýjum ristum, sem átti að
setja í eldholin, verður hann
þess var, að tvö eldholin — bæði
hliðarholin — eru mjög sigin
niður. Skarar hann strax niður
eldinn. Vjelavörður hafði einn-
ig orðið var við þetta sama og
byrjaði að skara niður eldinn,
hleypur síðan í land til þess að
segja meistara frá þessu.
Hjer hefir vafalaust litlu
munað, að ketilsprenging yrði,
en þá hefði vafalaust alvarlegt
slys hlotist af.
Sjópróf voru haldin í gær, til
þess að reyna að komast fyrir
um orsakir þessa. Sennilegt er,
að vatn hafi vantað á ketilinn,
hverju sem um er að kenna.
Fyrir Belgaum hefir þetta þær
afleiðingar, að skipið kemst ekki
á veiðar aftur fyr en eftir 3—4
vikur.
Glæpamannaforingi
sleppur úr fangelsi.
styrkja útflutning
með stórfje.
Oslo, 20. mars. FB. króna. — Verkalýðsmenn vildu
Stórþingið samþykti í gær til- veita ríkisábyrgð í þessu skyni,
iögur ríkisstjórnarinnar um að alt að 50 milj. kr„ en sú tillaga
ábyrgjast sölu á norskum vörum fjekk ekki stuðning annara
til útlanda, fyrir alt að 30 milj. flokka.

Kreppumál
Norðmanna
rædd í þinginu.
Berlín 20. mars F.Ú.
Amerískur glæpamannaforingi,
að nafni Dillinger, braust nýlega
út úr fangelsi í Bandaríkjunum.
Lög'reglan hefir hafið leit að hon-
urn um alt landið, og hefir verið
haft eftirlit með öllum farþegum
með járnbrautarlestum, skipum
og flugvjelum, en alt hefir komið
fyrir ekki, og hefir ekki enn tek-
ist að handsama hann.
Osló 20. mars. FÚ.
í norska þinginu hafa í dag
staðið miklar umræður um at-
vinnuleysis- og kreppumálin og
sjerstaklega um tillögur Jafn-
aðarmanna.Andstæðingar þeirra
hjeldu því fram, að tillögumar
væru óframkvæmanlegar og
mundu ekki ná tilgangi sínum.
M. a. var lagt fram brjef frá
Maynard Keynes, þar sem hann
legst á móti tillögunum. Afstaða
bændaflokksins er enn þá ekki
ákveðin til fulls. Hann getur
fallist á sumar tillögur Jafnað-
armanna, og þó með athuga-
semdum, en aðrar ekki. Umræð-
unum er ekki lokið.
Verkfalli lokið á Spáni.
Barcelona, 20. mars. UP. FB.
Rafmagnsverkfallið er nú til
lykta leitt, að því er talið er.
Stóð yfir langur fundur í gær
milli atvinnurekenda, fulltrúa
verkamanna og ríkisstjórnarinn-
ar. Var fundurinn haldinn í
stjórnarbyggingunni. Fulltrúar
verkamanna, sem á fundinum
voru, búast við, að verkamanna-
fundur, sem boðað hefir verið til,
fallist á samkomulagið, sem gert
var.
Nýtt f jársvikamál
í Frakklandi.
Berlín 20. mars F.Ú.
Franska blaðið, Populaire, skýr-
ir frá því, að enn sje nýtt fjár-
svikamál á döfinni í Frakklandi.
Er það hjá fjelagi því, sem rek-
ur gasstöðvarnar í París, og
eiga svikin að nema um 50 milj-
ónum franka.