Morgunblaðið - 15.04.1934, Blaðsíða 2

n
MORGTTN HL A í)TP
3^orgunWaí>iD
ÉTtgef.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Rltstjórar: Jón KJartansson,
Va 11ýr Stefánsson.
Rltstjórn og afgrelósla:
Austurstræti 8. — ?*ml 1600.
Auglýslngastjórl: B. Hafberg.
Auglýslngaskrifstofa:
Austurstrætl 17. — SlEil 2700.
Heimastmar:
Jón KJartansson nr. 2742.
Valtýr Stefánsson nr. 4220.
Árnl Óla nr. 3045.
E. Hafberg nr. 3770.
Áakriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 & mánutSI:
Utanlands kr. 2.60 & mánufil
í lausasölu 10 aura eintakió.
20 aura me8 Lesbók.
Sjálfslýsing
Vilmundar landlæknis
Grein birtist í Alþýðublaðinu
í gær eftir Vilmund Jónsson
landlækni, er hann nefnir „Eft-
irlit með lyfjabúðum“. Um eftir-
litið talar landlæknir ekki í það
sinn. En hann kemur sennilega
að því efni síðar.
Landlæknir segir m. a. í grein
sinni: að það „hitti hann á við-
kvæman blett“ þegar á það sje
minst, að hann taki laun fyrir
lítils- eða einkisvert eftirlit með
lyfjabúðum. Segir hann að sjer
sje „mikil raun að því“.
Og ennfremur segir hann:
„Sömuleiðis og ekki síður er
mjer raun að hinni margeftir-
töldu þóknun sem mjer er talin
greidd fyrir að vera formaður í
stjórnarnefnd Landsspítalans.
Það er ekki nema satt, að það
getur ekkert starf heitið, og að
sjálfsögðu ætti það að vera
skylda mín, sem landlæknis, án
nokkurrar aukaþóknunar".
Segir landlæknir, að það sje
„ógeðsleg leið“, að veita embætt
ismönnum „aukagreiðslur oft
fyrir málamyndarstörf“.
Síðan segist landlæknir hugga
Morgunblaðið með því, að hinar
ógeðslegu aukagreiðslur að við-
bættum laununum, þ. e. 300 kr.
á mánuði fyrir málamyndar-
starf við Landsspítalann, plús
nál. 300 kr. á mán. fyrir eftir-
litsleysi með lyfjabúðum og e.
t. v. fleira, áem landlæknir telur
of „ógeðslegt" til að nefna, sjeu
ekki hærri laun, en laun hjer-
aðslækna alment.
Fyrir þessi margföldu sultar-
laun, sem landlæknir segir, að
nægi sjer vart til að greiða mán-
aðarreikninga sína, segist hann
vinna „eins og hann hafi vit á,
alla virka daga, flest kvöld og
nær alla helgidaga".
Og síðan kemur raunalegasti
kaflinn í frásögn þessa „píslar-
vottar hálaunanna“.
Hann segir að sjer hafi aldrei
tekist að friða samvisku sína, er
hann ber laun sín saman við kjör
hinna fátæku verkamana, sjó-
manna og bænda.
Og til þess að bæta úr þeim
ójöfnuði, milli sín og þeirra, seg-
ir hann „stend jeg þar í flokki
sem jeg stend“
Aumingja maðurinn, með
hina snöggu bletti, og hin „ó-
geðslegu“ laun ætlar sýnilega
að ávinna sjer hluttekningu les-
enda sinna með því að „leggja
spilin á borðið“. En hætt er við,
að sumum finnist fátt um þessa
miklu hreinskilni landlæknis,
þegar vitað er að alþjóð manna
er búin að „sjá á“ hjá honum.
Verkfull magnast
i Danmörku.
Síátraraverkfall skollíð á og hafnar-
verkamannaverkfall yfírvofandí.
Skípagöngar teppast. Útflatníngsvörar liggfa
andír skemdum.
Kalundborg, 14. apríl. FÚ. hvað allmikill mannfjöldi safn-
Frá Danmörku er það helst aðist saman niður við höfnina.
tíðinda í dag, að verkfallið í slát- Urðu þar lítilsháttar ýfingar á
urhúsunum er nú skollið á, en milli lögreglunnar og mannfjöld
þó er enn leitað um sættir með ans.
verkamönnum og eigendum slát- í Álaborg kom fjölmennur
urhúsanna. hópur kröfugöngumanna niður
Sjómannaverkfallið grípur að skipi einu, sem verið var að
mjög um sig, en hvort sjómanna- vinna við og ónáðuðu verka-
sambandið fyrir sig hefir með menn. Var lögregluliði boðið út
hinum fasta gerðardómi verið til þess að standa vörð um verka
dæmt til þess, að greiða 20 þús. mennina, en allflestir þeirra
kr. sekt fyrir að hef ja ólöglegt lögðu niður vinnu, og vildu ekki
verkfall. vinna undir lögregluvernd.
Samband hafnarverkamanna í Esbjerg hefir verið settur
í Kaupmannahöfn lætur nú fara lögregluvörður um alt hafnar-
fram allsherjar atkvæðagreiðslu svæðið. Þar bíða nú 400 jám.
um það, hvort gera skuli samúð- brautairvagnar fullhlaðnir land
búnaðarafurðum, sém áttu að
fara til Englands, þ. ái m. miklu
af fleski, sem talið er að liggi
undir skemdum, ef því verður
ekki bráðlega komið áleiðis.
(Sumpart eftir sendiherra.
T|e3|uskin.
arverkfall með sjómönnum, þó
að verkfall þeirra hafi verið
dæmt ólöglegt. Atkvæðagreiðsl-
an hófst í dag við mikla þátt-
töku, og verður henni haldið á-
fram á morgun.
Þrátt fyrir verkfallið hafa frjett).
nokkur skip látið úr höfn í Dan-
mörku í dag, t. d. fór gufuskipið
Island árdegið í dag áleiðis til
Færeyja og Islands. Var það full Fyrirhyggja dr. Schmidts
hlaðið og hafði 30 farþega inn- og hin giftusamlega björg-
anborðs. Frá Kaupmannahöfn un allra léiðangursmanna.
fór einnig gufuskipið Dagmar, London, 13. apríl. FÚ.
áleiðis til Englands, hlaðið með Fögnuður var mikill um gjörv
landbúnaðarvörum. Milli sumra' alt Rússiand í dag, er það frétt-
boiga innanlands hafa sam- ist> ag hinum síðustu skipbrots-
göngur í dag verið með eðlileg- mönnum af ísbrjótnum Tjelju-
um hætti, t. d. milli Rönne og jjjjin hefði verið bjargað. Er þá
Kaupmannahafnaiv I lokið einhverju hinu merkileg-
Á morgun er búist við mörg- asta björgunarstarfi sem sögur
um skipum til Hafnar, þar á tara at j dag voru rjettjr tveir
meðal Dr. Alexandrine úr ís- mánuðir síðan Tjeljuskin fórst,
landsferð og bíða menn þess með en skjpstjóri( og aðrir ieiðtogar
nokkurri eftirvæntingu, hvað ieiðangursins, sáu í tæka tíð
skipshafnir þeirra skipa taki til hvað verða mundi(
og björguðu
bragðs. ; ut a ísjaka ekki einungis allri
I Kaupmannahöfn var alt með ahöfninni( heldur og þeim vist_
kyrrum kjörum í dag, nema uni( gem var að forða, og
-......-. - . — ýmsum áhöldum, svo sem loft-
skeytatækinu, svo hægt var að
laust þrætt fyrir þessa bitlinga, gera aðvart um afdrif skipsins,
ef hann hefði sjeð nokkum veg og láta frjettir berast af skip-
til þess. brotsmönnum dag frá degi. Alls
Vilmundur lætur mikið yfir voru þarna 90 manns, og höfð-
því hvað hann sje áhugasamur ust þeir við á ísjökum, sem stöð-
í starfi sínu og bitlingarnir eiga ugt voru á hreyfingu, og ekki
að rjettlætast af því að um sje ósjaldan gerði niðaþoku, svo
að ræða eftirvinnu og helgidaga vart sást útfyrir jakana sem þeir
vinnu. En allir vita að eljusemi hjeldu til á. Eitt sinn sprakk jak
Eina bótin að hann fær það sæmi
Vilmundur Jónsson hefði vafa- lega borgað.
Vilmundar hefir fyrst og fremst inn undir kofa þeirra, svo kofinn unin murn hafa, orðið til
sýnt sig í því, að rista níð þeirri klofnaði í tvent. Ennfremur
stjett, sem hann er málsvari fyr- veiktist einu sinni foringi farar-
ir, og semja sumar ómerkileg- innar, dr. Schmidt. Vikum sam-
ustu tillögurnar, sem komið hafa an beið fólkið þarna, uns flug-
fram á löggjafarsamkomu þjóð- vjel komst þangað, og nú voru
arinnar. konurnar og börnin — alls 12
Vilmundur er manna tann- manns — flutt til mannabygða.
hvassastur þegar hann talar um Enn leið langur tími, þar til það
pólitíska andstæðinga. En þegar, tókst að bjarga fleirum, og hafa
hann minnist á sjálfan sig fyllist | flugvjelarnar nú í fimm ferðum
hann undireinshinnimestusjálfs bjargað öllum skipbrotsmönnun-
um. Aðeins einn maður fórst, af
þeim 90 sem þarna voru.
Sagt er að stjórnin muni
heiðra þá, er að björgunarstarf-
seminni unnu, auk þess sem hún
muni sýna sóma þeim, sem þarna
eru búnir að þola þjá'riingar skip
brotsmanna.
Dr. Niels Nielsen
kemur hingað til að rann-
saka eitt af merkilegustu
atriðum ísl. jarðfræði: sam-
band jökla og jarðelda.
Einn af kunnustu náttúrufræð-
ingum Dana, dr. Niels Nielsen,
er væntanlegur hing'að í dag með
Goðafossi. Eins og sagt hefir ver-
ið frá hjer í blaðinu, ætlar hann
í vísindaleiðangur upp að eld-
stöðvunum í Vatnajökli, og er
með honum ungur jarðfræðingúr,
Milthers áð nafni. Hefir hann ver-
ið við rannsóknir í Grænlandi.
Dr. Nielsen ritaði doktorsritgerð
sína um rauðablástur á Jótlandi.
Sumarið 1923 ferðaðist hann fyrst
hjer á landi og rannsakaði þá
menjar eftir rauðablástur hjer.
Ritaði hann síðan merkilega rit-
gerð um þær rannsóknir. Árið
eftir ferðaðist dr. Nielsen um há-
lendið sunnan Hofsjökuls og
Lang'jökuís, og sumarið 1927 stóð
hann fyrir vísindaleiðangri um
öræfin vestur af Vatnajökli. —
Heíir hann ritað margt um rann-
sóknir sínar í ýms erlend tíma-
rit og loks stóra og merka rit-
gerð, sem Vísindafjelagið danska
gaf út síðastliðið ár og nefnist
Contributions to the Physiographi
of Iceland.
Dr. Nielsen er frábær atorku-
maður, enda liggur þegar eftir
hann merkilegt starf, þó að enn
sje hann á ljettasta skeiði. Um
undanfarin ár hefir liann verið
aðalstarfsmaður í landfræðifjelag'-
inu danska., og á þeim árum hef-
ir vegur fjelagsins vaxið stórum.
Auk þess hefir hann staðið fyrir
miklum og merkilegum landfræði-
rannsóknum í Danmörku, sem
margir vinna að. Ferðamaður er
hann mikill og hefir komið á
flesta þá staði í álfunni, sem
fegurstir þykja og merkilegastir,
en þó mun hann hvergi telja feg-
urra, þar sem hann hefir farið,
en hjer á Islandi, einkum á há-
lendinu, enda er hann mikiil
vinur íslands.
Dr. Nielsen mun með þessum
leiðangri ætla að rannsaka sam-
band jökla og jarðelda, en jarð-
fræðingarnir telja, að það hafi
aldrei verið rannsakað til neinn-
ar hlítar, því að eldgos undir
jöklum eiga sjer óvíða stað ann-
arstaðar en hjer á landi, en hjer
hafa þau aldrei verið rannsökuð.
Er því hjer um merkilegt efni að
ræða, er getur aukið stórlega
skilning rnanna á myndun lands-
ins, því að talið er, að mikill
hluti af efni þess, móbergsmynd-
aumkvun og skríður smjaðrandi
fyrir lesendur sína. Það er útlit
á að hann ætli nú um sinn að
leggja á sig miklar vökur og
helgidagavinnu við að níða ná-
ungann og hæla sjálfum sjer. —
þessa leið. En hitt má fullyrða, að
af öllum útlendingum muni fáir
eða engir líklegri til að geta leyst
þá þraut til fulls eins og einmitt
dr. Nielsen.
P. H.
——-----------
Koinmúnisfar
dæmdir í Danzig.
Berlín, 14. apríl. FÚ.
Dómur var feldur í Danzig í
gær yfir 20 kommúnistum, er
gefið var að sök útbreiðsla
komúnistiskra flugrita. — Voru
þeir allir dæmdir i fangelsisvist
frá 9 mánuðum til 4 ára.
Malfur druknar
af Ólafsfjarðarbát.
Eftir að blaðið átti tal vití
Siglufjörð í fyrrakvöld kom
þangað „Þorkell máni“ frá Ól-
afsfirði. Hafði hann í óveðrinu
um daginn fengið áfall mikið,
og skolaði einum bátverja út,
en báturinn var um stund á eft-
ir hálfvegis í kafi og var maður-
inn horfinn sjónum fjelaga
sinna er bátinn rjetti við.
Maður þessi hjet Jósep Svein-
björnsson, ættaður úr Glerár-
þorpi. Hann var ungur og
ókvæntur.
Iþróttaskólinn
að Álafossi.
Eins og áður hefir verið getið
verða þar haldin þrjú kenslu-
námskeið í íþróttum í sumar, eitt
í júní fyrir drengi, annað í júlí
fyrir telpur og hið þriðja í ágúst
fyrir drengi. Getur skólinn haft
40 nemendur á hverju nám-
skeiði. Aðsókn er afar mikil og
er þegar fyrir nokkru fullpant-
að fyrir nemendur á fyrsta nám-
skeiðinu. Að öðru námskeiðinu
hafa komið umsóknir fyrir nær
30 nemendur, og þegar farnar
að koma umsóknir að námskeið-
inu í ágúst.
Sumarfagnað sinn hefir glímu-
fjeiagið Ármann, síðasta vetrar-
dag í Iðnó. Þar glíma 12 knáir
piltar um glímuhorniö „Stefáns
naut“, síðan verður dansað til
kl. 4 að nóttu. — Tvær ágætar
5 manna hljómsveitir spila undir
dansinn. (Aage Lorange og önn-
ur ágæt).
ÓDÝRAR
OG
HENTUGAR
Snmar
glafir,
meira úrval af skinnhönsk-
um en nokkru sinni áður.
Verðið afar lágt,t.d.skinn-
hanskar 4.70, og alt að
1 14.30. Bómullarhanskar
| hv. og misl. c. 1.50. Silki-
uridirföt (sett) 7.50. Silki-
náttkjólar. Silkináttföt.
Morgunkjólar. Silkisokkar.
Silkiblússur mörg verð.
, Prjónablússur. Barnaföt.
Slæður. Silkisvuntuefni.
Slifsi. Chasmir-sjöl. Ilm-
vötn, Andlitsduft og Krem.
idiibon.