Morgunblaðið - 12.05.1934, Síða 6

6
MORGTJNBLAÐI Ð
4
Hustfiarðafr|ettir Timans.
Fjarstæður og blekkingar.
í 19. tbl. „Tímans“ er út kom'firði eru ráðningskjörin þessi:
þ. 24. apríl s.l. er grein með fyr-
irsögninni „Þingmenn Aust-
fjarða“. Þar er þingm-annaefn-
um Framsóknarflokksins hælt á
hvert reipi, og stendur þar með-
al annars eftirfarandi: ,,Ey-
steinn Jónsson hefir sjerstaklega
kynt sjer viðreisnarskilyrði smá-
útgerðarinnar, og ekkert atriði
er þýðingarmeira í atvinnuhátt-
um við sjó í SuðurMúlasýslu.
Það væri að vísu ekki vanþörf
ef satt er skýrt frá, að Eysteinn
Jónsson hafi sjerstaklega kynt
sjer annan aðalatvinnuveg
landsmanna, sjávarútveginn, og
er það síst að lasta, en engin
vanþörf á, án þess sjeð verði
hvort átt er við vjelbáta frá 12
—30 smálestum, eða opnu vjel-
bátana á Austfjörðum, en að-
staða og skilyrði beggja er mjög
ólík þar eystra. Er að vonum að
jafnvel þetta einfalda atriði sje
Eysteini ekki ljóst er hann talar
um smáútgerð, því það er mál
manna að sjaldan hafi verið tal-
að af meira óviti um atvinnu-
hættj landsmanna, heldur en í
fyrra, er hann ljet ljós sitt skína
þar eystra.
Mundi ekki hafa verið minst
á þetta hjer, ef ekki hefði í sömu
grein verið vikið svo hastarlega
frá rjettu mál, að ekki má ómót-
mælt vera, enda þótt almenning-
ur telji nú aldrei sagðan nema
hálfan.sannleikann, ef ,,Tíminn“
segir frá.
I sömu grein er þessi klausa:
„Sumstaðar í því kjördæmi, t. d.
á Fáskrúðsfirði, er verslunin í
hinu mesta ólagi. Sjómenn, sem
eru upp á hlut á vjelbátunum,
eru-neyddir til að selja vissum
kaupmönnum aflann, og hafa
ekki frelsi um afhending eða
verð“.
Sannleikurinn er þessi: Við
Faxaflóa og í Vestmannaeyjum
eru hásetar á vjelbátum alment
ráðnir upp á 20. til 24. part af
afla. A Austfjörðum t. d. Norð-
Á vjelbátum undir 10 tonnum
l 16. þartur. Frá 10—14 tonnum
i 18. partur. Frá 14—20 tunnum
20. partur. Frá 20 tonnum og
þar yfir 22. partur.
En á Fáskrúðsfirði hafa sjó-
menn 14. part af afla, auk þe§s
formaður 2 kr. og vjelstjóri 1
krcnu af hverju skippundi. Mun
leitun á hagkvæmari ráðningar-
skilyrðum fyrir sjómenn á vjel-
bátum hvar sem er á landinu. Þá
er það hin mesta fjarstæða að
sjómenn á Fáskrúðsfirði hafi
el ki „frelsi um afhending og
verð á fiski sínum“. Samkvæmt
samningum og fastri venju eru
þeir að öllu leyti sjálfráðir með
hlut sinn og geta selt hann hverj
um sem þeir vilja og á því verði
sem um semst.
Til frekari skýringar og sam-
anburðar skal það framtekið að
sjómenn á Fáskráðsfirði hafa al-
ment selt hlut sinn á síðustu yetr
arvertíð á 20—22 aura kg. labra
dorfisk og 24—26 aura kg. stór-
fisk, hvort tveggja miðað við
fullstaðinn fisk upp úr salti. —
Verð þetta mun vera alt að 6
aurum hærra en gefið hefir ver-
ið fyrir saltfisk á Suðurlandi í
vetur.
Það er ekki orðum eyðandi að
þeirri ffirru að verslunin á Fá-
skrúðsfirði sje ,,í hinu mesta ó-
lagi“. í’yrir þessu eru vitanlega
engin rök færð. Til upplýsingar
er vert að benda greinarhöfundi
og öðrum á þá staðreynd að S. I.
S. hefir í mörg ár haidið uppi
kaupfjelagi í næstu sveit, og það
hefir ekki gengið betur en svo,
að meir en helmingur bænda þar
hefir sótt viðskifti til hinnar
frjálsu verslunar á Fáskrúðs-
firði. Þar var fyrir skömmu
sett á laggirnar kaupfjelag. Ár-
angurinn af því ,viðreisnarstarfi‘
er ekki kominn í ljós ,,en aldrei
var því um Álftanes spáð að
ættjörðin frelsaðist þar“.
Austfirðingur.
Bókarfregn.
Lítio rit kom út síðastliðið sum-
ai'. sem lieitir „Yfirsýn“ og in\ui
fást hjá bóksölum.
Jeg vil benda fólki, bæði full-
orönu og ekki síst unglingum, að
kaupa rit þetta og lesa vandlega.
Þar ér traustur grundvöllur heil
brigðrar Jífsskoðunar bvgður á
hornst.einum þeim, sem kristskenn
ingin lagði í upphafi, þó vikið
sje frá sumu sem vio hefir bæst,
eða misskilið hefir verið. Það sjest
glögt — ef skilriingur er til —
að engin manneskja mun vilja,
eða getur verið guðlaus. Engin
jurf. getnr staðist storma nema
liún sje rótföst. Það er einmitt
skörtur á rótfesíu, sem yngri
kynslóðina ,sjerstaklega, gerir svo
ískyggilega hæfa ti| ■ bvlting'a og
anar því hugsunarlaust út í alla
ófæru sem bæði kemur til af því
að skólarnir eru nú algjörlega að
vanrækja það starf — ef þeir þá
ekki vinna í gagnstæða átt ■— sem
bæði heimili og prestar veittu áð-
ur. En kirkjukenningar þær og
starfsaðferðir, sem áður-fyr full-
nægðu fólki, gera það ekki lengur,
að minsta kosti fæstu af hinu
yngra fólki, en við það hefir
grundyöllurmn bilað, rótin hefir
losnað eða meira og' minna slitn-
að, og er þá hægt fyrir misvinda
veraldarinnar að feykja því strái
bvert sem vill.
í riti þessu eru sýndir megin-
þættir traustrar lífsskoðunar á
þann hátt, að hver mannesk.ja
ætti að geta skilið, með góðri at-
hugun, og sem mun ávalt verða í
samrtemi við óspiltan bugsunar-
Lesandi.
kom hingað í fyrradag og
ðan næstkomancli þriðju-
vestur um Jand í strandferð.
t
Erlendur Jónsson
frá Svarfhólí i Svínadal.
ar hann er horfinn. En jeg veit
a.ð eftir nokkur ár sjáumst við j
aftur inni á - landi ljóssins, þar J
sem alt er horfið, sem þreytir.
Því trúr er hann, sem fyrirheitið
Hrsmann
Hann Ijest 13. mars á lieimili
sínu, Suðurvöllum, Akranesi, eft-
ir stutta, legu. Var jarðsunginn að
Saurbæ 22. sama mán. Erlendur
Jónsson var fæddur á Hóli í
Svínadal 11. nóvember 1861. For-
eldrar hans voru þau Jón Er-
lendsson og Guðrún Hannesdóttir,
voru þau ættuð austan úr Gríms-
nesi. Þegar Erlendur var 9 ái*a
að aldri fluttust foreldrar hans
að Svarfhóli í Svínadal og dvöld-
ust þar það sem eftir var æfinn-
ar. Olst Erlendur þar upp með
foreldrum og systkinum. Strax
eftir fermingu r.jeðist hann til
sjóróðra, til Erlendar heitins föð-
urbróður síns á Breiðabólstað
Álftanesi, var hann hinn mesti sjó-
g'arpur. Erlendur lærði fljótt sjó-
menskuna, og var með duglegustu
sjómönnum. Yar ekki heiglum
hent að stunda sjómenskn á opn-
um skipum. Hann reri margar
vertíðir, en hinn tímann var hann
lieima hjá fólki sínu. Hann var
elstur sinna, hræðra og rjeði rnestu
á heimilinu með föður sínum, >em
átti við vanheilsu að stríða. Á
Breiðabólstað kyntist hann eítir
lifandi konu sinni, Guðbjörgu
Bergsveinsdóttur. Þau byriuðu
búskap í Kjalardal í Skilmanna
hreppi árið 1885, var hann þá rrnn
lega tvítugur að eldri. Árið efl.r
fluttust þau að Lit.lasandi á Hvai-
fjarðarströnd, og bjuggu þar í 13
ár, þangað til að þau fluttust að
Svarfhóli árið 1899. Þráði hann
mest að búa á æskuheimili sínu,
þar hjugg'u þau í 20 ár myndar-
búi. Hann bygði þar íveruhús og
öll peningshús, girti timið og
græddi það mikið út. Harin var sí-
vinnandi, enda með efnuðustu
bændum hreppsins. Lítið var hann
út á við, og gaf sig lítið að fje-
lagsmálum, því hann var ekki svo
skapi farinn að láta mikið á s.jer
bera. Hann lagði orku sína og
krafta í að bæta og prýða jörð-
ina sína, sem hann unni af a.lhug.
Árið 1919 seldi liann jörðina
mági sínum, Iljálmari Guðnasyni
og búa synir hans þar nú, systur-
synir Erlendar, en þeir eru mikl-
ír atorku menn. Flnttist hann þá
ásamt konu sinni að Suðurvöll-
um Akranesi og dvaldist þar til
dauðadags. Þeim hjónum varð eigi
barna auðið, en þrjú hörn ólu þau
upp að nokkru leiti. Jeg, sem
þessar línur skrifa, þekti vel Er-
lend sálaða, jeg ólst upp hjá hon-
um frá því jeg var 6 ára, en 19
ára var jeg þegar að jeg'-fór frá
honum, vorið sem hann hætti að
búa. Jeg minnist hans með þak.k-
látum huga, hann var mjer góðijr
þegar jeg var lítill drengrir og
arð 'að skilja við foreldra mína.
Jeg á margar góðar endurminn-
ingar með honum.
Erlendur v>ar stór maður vexti
og vel þrektnn, og karlmenni að
burðum og mikill áhugamaður.
Hann hafði viðkvæma lund, en var
þó stefnufastur í skoðunum. Frem-
ur var hann þunglyndur síðari
hluta ævinar, en hann treysti
guði og var j>að homnn styrkur til
hinstu stundar. Hann var tryggur
og’ góðiir vinur. Mjer finst því
öggið skarð í vinahópinn, ])eg-
hefir gefið, hverjum þeim sem trú-
ir. —
Kæri vinur, hjartans þökk fyr-
ir alla góðvild. Guð blessi þig og
minningu þína um eilífð.
H. E.
■4
vanan öllum algengum sveita-
störfum, vantar á lítið hehnilí.
Upplýsingar á Hótel Skjaldbreið
kl. 12—1 og 6—71/2. Ekki svarað.
í síma.
frá Hrafnagili í Skagafirði.
Fædd 21. nóv. 1888.
Dáin 8. mars 1934.
Heima aftur liallast raá,
hjer er gott að vera.
Völunds kveðju öllum á
’íslendingum hera.
Gardínustengur.
„REX“ stengur, einfaldar, tvö-
faldar og þrefaldar, sem mé
lengja og stytta, „505“ patent
stengur (rúllustengur), mahogni-
stengur, messingrör, gormar.
Mest úrval.
Ludvig Storr,
Laugaveg 15.
Aðeins örfá þakkarorð til þín,
elsku systir, að skilnaði. Þú ert
farin yfir landamærin. — Yið
erum bæði hrygg og glöð, móðir
okkar og' bræður þínir, en við
lifum í þeirri von, að við hitt-
umst öll aftur, þar sem engip
sorg eða söknuður er til, og þá
fáum við altaf að vera saman.
Við vorum hryggari en fátækr,
leg orð fá lýst þegar þú mistir
heilsuna, en við glöddumst þegrJ
ar þú fekst hvíld, því jiú þráðiri
hana svo óendanlega mikið, og1
þú varst orðin svo þreytt, þótt
aldur þinn væri ekki hár, því þú
vanst af frábærri atorku og dngnJ-J
aði meðan þjer entist dagur, Það1
var eins og' þú ættir einhverja ó-
tæmandi orkulind, og altaf varý
jiað Jfitt takmark að vera fremst
í flokki þar sem reyndi á dugnað
og trúmensku.
Við þökkum þjer öll
— bræður — og allir nánustu ætt-;
ingjar, fyrir þá ósegjanlega miklu
ástúð sem j)ú sýndir okkur í
orði og verki, meðan .þjer entist
heilsa og líf. Og jeg þakka þjer
sjerstaklega fyrir alt sem þíídj
gjörðir fyrir mig — yng'sta bróðnj;1
h- þinn — sem þú breiddir þigiifetúseign með tilheyrancli hey
út yfir með allri þeirri blíðu og hlöðu fyrir 500 hesta af heyiv
ást, sem þú áttir til, og sem þú f'jósi fyrir 20 gTÍpÍ, Off tún
áttir í svo ríkum mæli. Þú tóksfi'Hett við bæinn í ágætri rækt
mig í faðminn þinn — litla bróðv ! - yæti fyjo't.
i,- þinn — og huggaðir mig, þeg- Allar nánari upplýsingar
ar jeg var sorgpiæddur sem harnfl jrefur
— og þú hug'gaðir mig, og talaðií i j *
.n
móðir
Ólg
KLEIN
Baldursgötu 14. — Sími 3073.
Til SSIH.
urn fyrir mjer með skyiisamleg-
um fortölum .eftir að jeg varðJ
fullorðinn, þegar þú Vissir að eitt-
lnrað amaði að mjer/ því fátt var
])að, sem jeg ekki trúði þjer fyA
ir bæði af gleði og mótlæti.
Æfidagur þinn var stuttur, —
en dagsverkið var ótrúlega mikið
og unnið af frábærri trúmensku.
Blessuð sje minning þín, hún
geymist í hjörtUm okkar, sem eft*-':
ir lifum og sem jiektum jiig’ svó
vel, og við þökkum þjer af öllu
hjarta fj>rir alt, því þú hugsaðiv
aldrei um sjálfa þig, heldur
breiddir þú þig út yfir okkur,
j)ína nánustu, og helgaðir okkur
ávöxt iðju þinnar í smáu sem
stóru
Hjartans þökk fyrir allar samr
verustundirnar, elskulega systír
n
nrin.
Gunnar Guðmundsson.
— Hvernig stendnr á })ví, að
allar dyr og allir gluggar í skól-
anum, standa upp á gátt í dag?
— Þáð er vegna jiess að skól-
inn er lokaður.
Jónas H. Jónsson
Tíafnarstræti 15. Sfmi 3327-
Nýkomið:
Naglaáhöld, limsprautur, limvötn
púðurdósir, baðhettur, g'reiður..
fílabeinshöfuðkambar og Clips-.
Verslunin Ooðafoss,
Laugaveg 5.
Kýju
Sumarkjólatauin
eni komi naftul-.
iBiciMter
jeg lagi nefið á málverkinu. ers
Kubistiskur málari: Maðurinn mj man jeg alls ekki hvar jeg;
kemur hjer og heimtar ])að, að sagði honum að nefið væiú.