Morgunblaðið - 01.06.1934, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ
m
KVENÞJOÐIN OG HEIMILIN
Qarðrækt
Grisjun og klipping
trjáa.
MorgunblaSiíS hefir beðið mig að
benda á hversu skera eða klippa
eigi trje veg'na þess að mörg dæmi
úr görðum fejer í bæ sýna, að síst
mun vanþörf á því.
Til þess að skera trjen á rjettan
hátt verða menn fyrst og fremst
að gera sjer grein fyrir, hvernig
og í hvaða tilfellum skera á trjen.
Ef trjeð er heilt og vel vaxið, er
alls ekki nauðsynlegt að klippa
það, að minsta kosti ekki á hverju
ári. Oðru máli er að gegna, sje
trjeð illa vaxið og greinist mjög
frá rót í stað þess að hafa einn
beinan aðalstofn, eða ef það hef-
ir veikst af einhverjum sjúkdómi.
í fyrra tilfellinu verður að smá-
fækka stofnumim áður en trjeð
verður of stórt, en í síðara til-
fellinu verður að skera alt það
burt, sem sýkt er. Venjulega sjest
það ekki með berum augum, hve
langt sjúkdómurinn er kominn á-
leiðis. Verður því að skera trjeð
nokkru neðar en sjúkdómurinn
virðist ná. (Sbr. greih í Mbl. þ.
23. rnars þ. á.: „Sveppur í reyni-
vi&“.
---------rangur skurður.
Ávalt A'erður að gæta þess, að
skera rjett fyrir ofan brum eða
smágrein, annaðhvort með flug-
beittum 'hníf eða trjáklippum. Hníf
urinn eða kiippurnár eru sett að
greininni í sömu hæð og brumið
situr, en hinumegin greinarinnar.
Síðan er skor.ið skáhalt upp á við,
svo að sknrðurinn endi dálítið
hærra (2 mm.) heldur en brum-
ið Kitur, (Sjá mynd). Svona
skurðír læknast fljótt, því að
börkur getur vaxið yfir þau á
skömmam trma. Gildari greinar
eni tetenar af á líkann hátt, en
við þaer verður að nota klippur
eða jafntæl sög. Eftir skurðinn
er sárið sljettað með hníf og síð-
an er í það trjávax eða máln
ing tjl að hindra það að
trjeð verói fyrir sýkingu ut frá
sárimx.
Erkiiidum trjátegundum hættir
oft við teppkali hjer á Jandi á
haustÍB veturna. Þetta toppkal
gerir veujtiiega lítið til á runn- j
tim, tm sje im trje að ræða, get- j
tu tjénið nrðið meira. Ef menn J
gefa J#esáu ekki gætur, verða trjen
Miss Peta Davis,
ensk blómarós á leið til Bticknig-
ham-hallar til þess að vera þar í
fyrsta skifti á heiðursdansleik.
BúningUr Iiennar hefir kostað of
fjár.
Maria Stuart.
! Ameríku er verjð að gera
kvikmynd út af æfisögu hinnar
þgæfusömu sltosku drotningar,
Mariu Stuart. Hlutverk drotning-
arinnar leikur Helen Heyes.
Richard Barthelmess,
hinn alktinni kvikmyndaíeikari
lauk nýjega við að leika aðaB
hiutverk í úO. stórmyndinni.
oft margstofna og greinótt, en á
því verðttr að ráða bót með klipp-
um. Jarðlægar greinar verður að
skera alveg' af, en greinar á neðri
hluta stofns má stytta urn '/>
hluta.
Eins og áðui' hefir verið tekið
fram er grisjun og klipping trjáa
frekai' haust en vorvinna og verð-
íu því nánai' ritað nm Jtetta í
haust.
Alfred Schneider,
garðyrkjum.
Matreíðsla.
Snyrting.
Lfl X.
Þar sem laxinn er nú að hyrja
að koma á markaðinn ,fylgja hjer
á eftir tveir einfaldir rjettir úr
soðnum laxi.
Soðinn lax.
iy2 kg. lax.
3. 1. vatn.
1 matsk. salt.
Einkenni á nýjum og góðum
laxi er, að hann sje stinnur, lykt-
argóður og aug'un gljáandi.
Hausinn er skorinn af og laxinn
slægður. Sjeu lirogn í laxinum,
eru þau tekin frá og hreinsuð. Þá
er laxinn skafinn, fyrst með lireistr
inu svo að slímið fari, síðan móti
hreistrinu svo að það losni. Þveg-
irm úr köldu vatni, salti stráð utan
og' innan í laxinn og bíði í % klst-
Þá er hann aftur þveginn úr köldtt
vatni og skafinn. Uggarnir eru
klipt-ir af og laxinn skorinn í
freltar þunnar sneiðar. Soðinn í
vatni með salti Jiar til beinin eru
laus frá. Sneiðunum raðað eftir
œiðju fati, hausinn látinn á ann-
an enda fat.sins, en á hinn end-
ann eitt gfænt salathöfuð. Sítrónu
sneiðum raðað yfir laxinn og
scðnum kartöflum raðað utan um,
og saxaðri steinselju stráð yfir
þær. Borðað með bræddu smjöri
eða sósu ,t. d. sítrónusósu (sem
áður er komin í blaðinu) eða
hollenskri só.su, Got'í. er að hafa
nýtt gúrkusalat með soðnum laxi.
Kaldur, soðinn lax með pip-
arrótarsósu.
Piparrótarsósa:
3 dl. rjómi.
40 gr. rifin piparrót.
iy2 tesk. edik.
2i/2 tesk. syknr.
Best, er að rjóminn sje súr í
þessa sósu. Rjóminn er stífþeyttur.
Þar í er blandað piparrótinni, sem
skafin er mjög smátt. Sykur og
edik látið í svo sósan verði sæt-
súr.
Roð og' bein er tekið úr laxin-
um. Laxinum raðað öðru megin á
fat, liinumegin er sósan sett.
Þetta er ákjósanlegur rjettur á
kvöldborð.
Aths. Þegar líður á sumarið og
hixinn verður ódýrari mun jeg
láta fleiri og breytilég'ri uppskrift
ir af laxrjettum.
Helga Sigurðardóttir.
M U N I Ð
— — — að joðblettmn er náð
úr með þyntum salmíakspíritus.
Ávaxtablettum, með því að hella
á þá .sjóðandi vatni, málningar-
blettum, með terpentínu, smurn-
ingsolíu- og tjörublettum með
smjöri, og' síðan er fitublettinum
náð úr tneð bensíni.
Þegar reyna á, hvort bensín er
hreint, er eins og einum dropa
helt á hvítt pappírsblað. Bem.ínið
gufar fljótt upp, en verði blettur
eftir, er það ónothæft til lireins-
v.nar.
--------að garnla skinnhanska
ei hægt að nota í hanka í þungar
yfirhafnir. Sltinnið er klipt í mjó-
ar ræinur og síðan vafið utan nm
séglgarn, sem rná þó ekki vera of
fínt.
-----— að gamla/vindlakassa
er hæg't að nota til margs. En
fyrst verður að ná burt reykingar-
lyktinni,- Það er gert með því að
hella ögn af hrensluspíritus í kass
ann, kveikja í.og skella síðan lok-
ir.u fljótt í til þess að kæfa eld-
inn.
— —. — að lauklykt fer af
hnífum, sjeu þeir nuddaðir með
matarsalti.
--------að silkihanska á að þvo
mjólkttr- og súkkulaðiblettum, er
efnið fyrst sett í kalt, vatn og
jtví næst, er Jtað þvegið úr heitu
sápuvatni.
------ — — að hafa mottur fyr-
ir framan baðkerið. Annars kemur
Jiað Jiráfaldíega fyrir, að fólk
renni til á gólfinu Jtegar stigið er
upp úr baðkerinu, og hljóti meiðsli
af. Kork- og gúmmímottur eru
bestar, Jtær renna síst til.
--------að gras- og vínblettum
ei náð úr með heitum brensluspíri-
tus. (Spíritus er helt í skál, og
'hún látin standa í heitu vatni).
| — — — að hvítum blettum á
mahogniborðum. sem komið bafa
l
af því að eitthvað heitt hefir ver-
ið sett á borðið. er náð af með
kamfúru. Mjúkur klútur er vætt-
| ur í kamfúru og síðan nuddað
yfir blettinn með hontim (nudd-
að í hring). Á eftir er strokið yf-
ir með hreinum, mjúknm klút.
Tarzan 1934.
Á eyjunni Levant í Signu á>
heima lítill drengur, setri heitir
Miehael Tlieillet. Hann hefir nú
lifað í einn vetur án þess að hafa
nokkurntíma komið í eina spjör.
Hann fæddist ttndir berum himni.
í nóvembermánuði í „rúmi“, sem
‘búið var til úr trjágreinum.
Pabbi hans var dálítið hrædd-
ui um barnið og ljet lækna í París
skoða það. En þéir fullyrða að
Michael litli sje óvenju hraust
barn.
Enda hefir honum aldréi orðið
misdægurt, síðan hann fæddist,
þó hann hafi aldrei undir húsþak
komið og ávalt verið nakinn.
Hann er koparbrúnn á hörund
og hefir sítt og þykt. Kár. Hann
iðar af fjöri, skríðnr mn. alt og
reynir að hafa eftir hljóð fugl-
:anna og annara dýra.
) Móðir Michaels litla fylgir hinni
svonefndu ,,Nögenkultur“-stefnu.
Gengur hún ávalt nakin, lifir á
jurtafæðu eingöngu og laefir
miklar mætur á köldú vatni. Bað-
ar hún sig á hverjum degi í köldu
fljótinu á öllurn árstíðnm, jafnt
vetur sem sumur.
Hirðinghúðarinnar
Það er nauðsynlegt að lialda,
húðinni, eklti aðeins andlitshúðinni
heldtir og' allri líkamshúðinni, vel
hreinni, og losa hana daglega við
þau óhreinindi, svita og önnur
eiturefni, sem safnast í hana.
Sem dæmi Jiess hve eitraður
svitinn er, mætti geta þess, að
gerð hefir verið tilraun með dýr
og Jtau sprautuð með manns-svita.
Drápust þau þegar.
Gott og ódýrt ráð til þess að-
halda húðinni hreinni, er að nota
hina svonefnclu luffasvampa (þ. e.
japönsk gurkutegund, þurkuð.
Þeir fást hjer víða. Kosta aðeins
35 aura).
Best er að taka sjer daglega
steypibað, en ])ó verður komist
af með nóg' af vatni og góðri sápu.
Er öll húðin nudduð duglega
með luffasvampi og sápu, sápan
þvegin af og síðan nuddað með
þurrunt luffasvampi. Þarf að eiga
tvo svampa til skifta.
Með |)ví að nudda húðina þann-
ig á hverjum degi, er hægt að
koma í veg' fyrir bólur og nabba
á baki og brjósti, sem er algengUr
og leiðinlegur kvilli. Eins er það
gott f,yi'i r fætur að öll húðin sje
daglega nudduð og hirt.
Það má vel vera að nuddiS sje
dálítið óþægilegt fyrst í stað,en vel-
líðariin, sem af því leiðir, að gæta
þessarar hreinlætisvenju að stað-
aldri, sigrar b-rátt alla örðugleika.
Áuk ])es,s. verður húðin við það
héilbrigð og i'allega mjúk.
Vera.
Leikni í að skrifa á ritvjel.
Það er ekki aðeins í íþróttum,
sem fólk setur met. í daglegu
starfi sínu reynir það að skara
fram úr, og vera meira en í
meðallagi.
Þannig Iiefir pólsk stúlka, sem
haft hefir þann starfa að skrifa.
á ritvjel, náð fe.ikna mikilli leikni
í því.
Stúlkan á heima í Varsjau
Hefir hún þar vakið á sjer mikla
eftirtekt fyrir dugnað sinn og
sjaldgæfa hæfileika.
Hún getur skrifað eftir upp-
lestri, tvö brjef í einu, án þess
að skeiki. Hún skrrfar á tvær rit-
vjelar í einu, með sitt hvorri
hendi. Og það stendur á sama þó
brjefin sjeu ólík að efni.
Stúlkan lief'ir fengið fjölda til-
boða um atvinnu. En hún hefir
hafnað þeim ölltdn. Henni finst
hún ekki fá þau latin, sern benni
beri með rjettu.
En ltún er ekki í vandræðum
með að nota hæfileika sína á
arðsaman hátt. HÚn sýnir listir
sínat' á smá veitíngahúsi í borg-
inni. Hún er orðin „stjarna“ og
á fjölda aðdáenda, sem safnast
þar saman á hver.ju kvöldi og
dást að henni.
Strigakjóll.
Við móðasýningu í stóru versl-
unarhúsi í KaupHiannahöfn var
Jiað strigakjóll, skreyttur með
gi(H-„brokade“ blómum, sem vaktv
mesta. hrifningu og eftirtekt.