Morgunblaðið - 21.06.1934, Qupperneq 4

4
MORGUNBLA0ÍÐ
Kaflar úr útvarpsræðu
Olafs Thórs.
Ólafur á’tfOfs hrakti fyrst firr-
ur andstæðúaganHa en snjeri sjer
sí6an að þáó8i»álnnuin.
Brá hauM upp mynd af við-
horfinu: ,rIf5jéyana fíkissjóður,
fátœk þjóS, lamað atvinnulíf og
vaxandf nfftti. f’etta er viðhorfið
í íslensku þjóðlífi".
Síðan talaði Ólafur nokkuð um
í'járhagins,, en vjek svo að at-
vÍDnulífina. Pórust honum orð á
Bfiönduftílr ef'u aðþreng'dastir
íilra máaMá í þessu þjóðfjelagi.
Þeir eru 1*tii kúgaða stjett. f»öl-
mfktir og j»rautseigir þræTa þeir
myrkranáé 4 milli aílan ársins
hring’ og Imm ekki annað úr tíýt-
tutt, en «f lwegja beinum skorti
frá dyriBÉÍ slnum. Hófsamir og
sparneyftíii' háfast þeir margir
hverjir vil t Ijeíegum húsakynn-
um, köldttiM, rökum og dimmum,
óg fá ekftí etau sinní notið þeirrar
dýrðar sew Menskt sttráar býður
uppá í skanii náttúrunnar, af því
að þeir verfia að þr®eía, þræla og
þræla. Og þó hafíar altaf undan
fjárhagslega fyrir þeim.
TJm þessa* ntenn þarf að hugsa,
bæði af því að þeir sjálfir verð-
skulda þai, og eins vegna hins,
að hvort ««nt litið er á málið frá
menningarlegtt eða f járhagslegn
sjónarmiði, þá er það augljós
nauðsyn allrar ísl. þjóðarinnar að
límdbúnaftítttiltt farníst sem best.
Það hefir miargt verið gert fyrir
bændurna* á undanförnum árum,
en ekki alt, jafn hyggilegt. Kapp-
hlaUpið ttiia ’kjjörfylgi þeirra, hefir
ruglað gagnrýnina. Þess vegna
hefir velviljinn ekki orðið að sama
liði og ella hefði mátt verða. Og
nú, þegar verðfesting og verð-
hækkun áfttrðanna, er eina eða
a. m. k. aðalbjarg'ræðið, nú, þegar
svo er komið, að bændur selja alla
mjóík, sem þeir hafa aflÖgum og
% hluta kjöi.+i á íslenskum mark-
aði, og þegár sýnt er að enn mun
þrengja ans markað fyrir þann
hluta afurðanna sem út er flut'tur,
þá er þaS eia og fyrst og' freinst
ein spurning, sem bændur verða
að fá svaraS, en hún er þessi:
Vilja sijóramálamennirnir með
breyttri löggjöf' tryggja það, að
íslehskir bassdui' fái einir að búa
að þeírri ttejjrslúþorf og þeirri
kaupgétú seáa íslenskur markaður
hefir að bjófa.
Þetta eí- rajög pólitísk spurning,
af því, al þa® verður ekki komist
hjá að viÖttlrfeenna að afleiðingar
áf slíkri I *g gjöf, hitna á öðrum
borgunm þjóðfjelagsins. Neyslu-
þörfinni «■ nefnilega vel hægt að
fullhægja meá aðkeyptum ódýrari
framleiðslttvörum nágrannaþjóð-
anna. Bn þó að svo sje, þá svara
samt sem áður Sjálfstæðismenn
þessari apHmingu alveg hiklaust
játandi, og svarið er játandi, af
því, að eklcert annað er hægt að
gera fyrfr landbúnaðinn, sem er
honum jafmnikils virði, og vegna
þess, að e*ns og komið er málum
bænda, ©r elcki sýnt að þeir kom-
ist af án élfks stuðnings löggjaf-
anna.
En vilji iásgjafans er ekki ein-
hlýtur. Alt veltur á því, að á
hinum iunlenda markaði sje kaup-
getan sem allra mest. Þessi kaup-
geta skapast ekki með öðru móti
en því, að sem hæst verðlag sje
á þeim hluta framleiðslunnar
sem fluttur er út úr landinu, þ. e.
a. s. sjávarafurðunum, og' að út-
veginum megi sem best farnas-t.
^Er nú það komið á daginn, sem
Sjálfstæðismenn altaf hafa sagt,
hve nátengdir eru hagsmunir
framleiðenda til lands og sjávar,
o g hvílík dauðans fávita-háttur
ræður athöfnum þeirra manna,
sem spanað hafa og engt saman
stjettir þjóðfjelagsins. Hinníst nú
sjálfsagt marg'ur bÓndínn með
hrollkendri ónotatilfinningu þess
kjörorðs Jónasar Jónssonar að
útvégsmenn sjeu bændum skað-
legri heldur en drepsóttir, eldgoS
og haliæri.
Stærsta hagsmunamál bændanna
er velgengi sjávarútvegsins. Bænd--
ur eiga því með valcandi og vax-
andi áhuga að spyrjast fyrir um
afkomuhorfur útvegsins, og fylgj-
ast með, hvað g'ert. hefir verið,
og gera ber til að tryggja út-
veginp. Jjöggjafinn hefir fátt eitt
fyrir, útveginn gert, en skattlagt
alíar þans notaþarfir og afurðir.
Utvégsmenn hafa því orðíð að
vera sjálfum sjer nóglr. Þeir íiufa
líka reynt að vera það. Þeir hafa
af sjálfdáðum stofnað itil og eflt
með sjer fjelágsskap, sem bjarg-
að hefir þjóðínni frá fjárhagslegu
hruni, markað tímamót í atvinnu
og fjármálalífið og aukið hróður
þjóðarínuar í augum erlendra
þjóða, svo að íslendingar eru nú
víða nefndir sem alveg einstakt
fórdæmi um fjelagslegan þroska.
Pisksölusamlagið á þá líka mjög
almennum vinsældum að fagna, og
jafnvel óhróður kommúnistanna,
er í sjálfu sjer lof um stárfsemi
þess, því sá flolckur, sem beinlínis
byggir allar pólitískar vonir sínar
á hruni þjóðskipulagsins, hann
heiftast af alveg eðliIegUm ástæð-
um mest gegn þeirri starfsemi,
sem best hefir staðið undir slcipu-
laginii og varið það hruni.
Jónas Jónsson, slógst í gær í
för með þéssum óvinum Fisksölu-
sambandsins. Hann hefir lengi
langað ti 1 þess, en ekki þorað að
kveða tipp úr. Ónot frá Jónasi
Jónssyni um Fisksölusambandið
vekja tilhneygingu til samanburð-
ar á honum og því. Fisksölusam-
bandið hefir á 2 árum grætt fyrir
framleiðendum a. m. k. 10 til 12
milj. kr. Þetta er svona viðlíka
upjihæð eins og J. J. tók úr ríkis-
sjóði og' eyddi í óhóf og óparfa á
stjórnarárum sínum, en alls eyddi
hann í heimildarleysi þrefaldri
þessari upphæð.
Óhróðurinn um Fisksölusam-
bandið býtur ekkert á okkur rrt-
vegsmenn. Við ætlum að efla þau
samtök. Við ætlum að brjótast
inná nýja marlcaði fyrir saltfisk-
inn, við ætlum aj5 leggja inná
nýjar brautir í meðferð fiskjarins,
við ætlum með hinum nýju frysti-
og kæliaðferðum, að ná sambandi
við alla þá mikj. tugi neytenda
sem vantar nýjan fislc, við ætlum
með þessu að skapa ný atvinnu-
skilyrði í landinu, ný og betri skil-
yrði fyrir nýjan og aukin útveg.
Við ætlum að gera þetta alt undir
forystu þeirrar þekkingar og vits-
muna sem Fisksörusambandið ræð-
ur yfir. Við ætlum að gera það
ríkissjóði að kostnaðarlauSU, en
við krefjumst þess, að fá þá íög-
vernd sem reynslan kann að sýna
að ísíenskir hagémnnir þarfnist,
geg'n iíívígri samkeppni erlends
guðvalds.
Síídarútvegsmenn eiga að fylgja
fordæmí þessu, og alíir úftvegs-
menn eiga nú samtímis að léggja
áhéTsIu á niðurfærsht á útgerðar-
kostnaði, einkum og sjerstaklega
með því að knýja fram lækkun á
olíu og bensínverðinu.
Takíst svo að friða fiskimiðin,
ög bregðist ekki aflí, eru framtíð-
arvonir sjávarútvegsins engan
vegínn claprar. Jeg vií f þvf sam-
bandí aðeins segja frá því, að
Sjálfsíæðismenn hafa lengi undír
forystu Bjeturs Ottesen, stefnt að
því að fá Faxaflóa fríðaðan. Það
hefír lítínn árangur boríð, en þó
hafa nú aíveg nýveríð heyrst radd-
ir, sem vekja votiír nm það, að
enskir og þýskír útgerðarmenn
sjeu að vakna til skilnings á, að
friðun Faxaflóa, er þegar til
lengdar lætur einnig þeirra á-
hugamál. Nái sá skilningur út-
breíðslu vinst þétta mál, en áf því
mun ftiikla blessun Ieiða.
Með þessu móti er jeg nú hefi
minst á, ætlum við að tryg'gja
framtíð okkar og samtímís, með
aðstoð hin.s hlómgandi iðnaðar,
sem formaður Sjálfstæðisflokksins
lýsti í ræðu sinni í gær, að skapa
bændum kaupgetu fyrir landbún-
aðarafurðirnar á innlendum mark-
aði, og verkamönnum og sjómönn-
um aukna atvinnu.
Þeim verkamönnum og sjó-
mönnum fer fjölgandi sem skilja
það, að hagur þeirra er eklci sá,
að hafa sem hæst kaup og sern
minst að vinna, heldur sá, að
vinna sje sem stöðugust og kaup-
gjaldið svo hátt sem atvinnu-
reksturinn getur með eðlilegu
móti borið, en heldur ekki hærra.
Þeim er að fjölga sem skilja það,
að blómgun atvinnulífsins er höf-
uð velferðamál verlcalýðsins, og
þeim er að fjölga sem skilja það,
að einræðiskend forysta alþýðu-
foringjanna er almenningi ekki til
farsÆldar. Alþýðuforingjarnir hafa
flestir þá aðstöðu í lífinu, að þeir
eiga ekkert á hættu. Þeir sitja
í hæstlaunuðum embættum og
stöðum í þjóðfjelaginu og hafa
lagt upp fje í erlendum og
innlendum bönkum þessi ár-
in, sem við atvinnurekendur
flestir höfum tapað öllu okkar.
og sumir meiru, á viðleitninni til
að halda uppi atvinnulífi þjóðar-
innar; Þessa menn skortir því
skilyrði til að fá sýnt atvinnu-
rekstrinum þá nærgætni, sem
nauðsynleg't er vegna sameigin-
legra hagsmuna atvinnurekenda
og verkalýðsins, og kröfur þeirra
hafa jafnan verið fremur miðaðar
við að trygg-ja sjálfum sjer póli-
tískt fylgi, heldur en verkalýðnum
varanlega hagsmuni. Traustið á
þeim fer því þverrandi og fylgi
verkalýðsins við Sjálfstæðisstefn-
una vex að sama slcapi.
Góðir hlustendur, að lokum vil
.jeg segja þetta:
1 sjerhverju þjóðfjelagi skift-
ast borgararnir af alveg eðlileg'-
um orsökum í mismunandi stjórn-
málaflokka. Af alveg jafneðlileg-
um orsökum er það, að þegar
óvenjulegir örðugleikar steðja að
þjóðinni og tefla velferð hennar
í tvísýnu, þá sameinast ábyrgir,
hugsandí og vitibornir menn undír
þá forystu, sem þeir best treista,
alveg án hliðsjónar af dægurþrasi
'og deilumálum.
Það er af þessum á.s-tæðum að
margir fyígja Sjálfstæðisflokkn-
um við þessar kosníngar, þótt þeir
aðhyllist ekki stefnu flokksins í
einstökum málum. Traustið á því,
að Sjáífstæðisflokkurinn ráði yfir
haldbærri þekkingu og meiri lífs-
reynslu á sviði fjármála og at-
vinnnmála, ríkari ábyrgðar.tíl-
finningu og hluílausari velvilja
t.il allra stjetta þjóðfjelagsins en
aðrir flokkar, meðvitundin um það,
að Sjálfstæðisflokkurinn sje eini
flokfeurinn sem náð geti þingmeiri
hluta og vantraustíð á því þíng-
valdi, sem byggisf á valdi margrá
smáflokka sem ganga feaupum ög
sölum og því framfevæmdarvaldi
sem styðst við slífet þingvald, —
þetta traust á Sjálfstæðisflokkn:
um þessi Örugg'a víma um að
Sjálfstæðisflofefeurinn sje eíni
flokkurinn sem hugsanlegt er að
geti sigrast á örðugleikunum, mun
á þesstri örlagaríku hættunnar
stundu, sópa að flokknum kjós-
endafylgí langt út yfir takmörk
hinna eiginlegu flokksbanda og fá
flokknum hreinan Jdrigmeirihluta.
Sjálfstæðsflokkurínn treystir
því, að þeim þingmeirihluta megi
takast að bjarga þingræðínu, tak-
ast að bjarga Iýðræðinu, t.akast að
bjárga almenningi úr hrömmum
hurigut'K og hörmungá, takast að
bjárga framtíð íslensku þjóðar-
innar.
Ljáið okkur, góðir hlustendur,
stuðöing til þessa.
Öóðá nótt, ,

maður og stundum skipstjóri á
botnvörpungum, lengst á skipum
ÍH.f. Alliance.
Stefán sál. var fyllilega með-
almaður á hæð, þjettur á velli og-
hiun vasklegasti; bar hann glögg
einkenni hins vaskleg'a og drengi-
lega íslenska sjómanns, enda
reyndi oft á hreysti kappans, í
hinní hrikalegu viðureign við
risavaxnar öldur úthafs.
Það reynir ekkí á hreysti kapp-
an.s fyr en á hólminn kemur. Það
var Stefáni fyllilega ljóst, enda
var hann aldreí óviðbúinn, og
jfyrir því gelck hann svo éftir-
ininnilega, með sigur af hólmL
jbótt stundum yrðu fangbrögðin,
bæði löng og ströng og neyta yrði
hinna ítrustu krafta og þols.
Stefán sál. mim lengi lifa, í end-
Urminningum sinna samverka-
manna. sem afburða sjóbetja, e»
fengst mun þó minningin lifa, um
hijm siðprúða drengskaparmánn,
mannínn, sem sífelt Iagði gott til
allra mála, manninn, sem í engu
mátti vita rjett annara fyrir borð
borinn, hvorlci í smáu nje stóru.
Svóna eru hinir sönnu drengskap-
armenn. Þú varst einn af þeim.
Ög þótt samverkamönnum þín-
liiii og vinum, þyki hart, að sjá
þig svo snogglég'a hverfa á braut
úr hinum stérka fylkingararmi ís-
lenskra sjómanna, þá er það hugg-
un vor, að vita, að þú fórst ekki
Óviðbuinn, þótt undirbúningstím-
inn væri stuttur.
Mjer finst, sém jeg sjái þig,
þem ímynd hinnar sönnu hetju,
og jeg veit, hvað þú hefir hugsað
,og viljað segja:
,,Dauði, jeg óttast eigi,
afl þitt nje valdið gilt,
í Kristí krafti jeg segi:
Kom þú sæll, þegar þú vilt“.
Farðu í friði. — Minningarnar
deyja aldrei um góðan dreng.
Vinur.
Stefán Ragnar Benediktsson.
í dag' verður fluttur til grafar,
Stefán Ragnar Benediktsson, skip-
stjóri. Hann I jetst á Landakotsspít-
ala 13. þ. m. Hann var fæddur að
Krosssteklc í Mjóafirði eystra,
hinn 29. júlí 1892. Voru foreldr-
ar hans, Benedikt Pálsson og
Svanhildur Jóhannsdóttir.
Stefán var giftur Elku Svein-
bjarnardóttur, sem lifir mann sinn,
ásamt, tveim dætrum 5 ára
gömlum (tvíburar). Var sambúð
þeirra hjóna hin innilegasta, svo
prýði var að. Er því þungur harm-
ur kveðinn af ekkju og börnum
hins ágæta húsföður.
Stefán hneygðist snemma að
sjómenslcu, gerðist formaður á
opnum slcipum, strax eftir' ferm-
ingu, bæði Norðanlands og sunn-
an og þótti brátt sýnt, að um ó-
venju mikinn afla- og hreysti-
mann var að ræða.
Síðar gelck hann á Sjómanna-
skólann og lauk þar prófi vorið
1923. Eftir það gerðist hann stýri-
ASkvæHIIS þitf.
Meðan hin úreltu kosningalög
voru í gildi, meðan engin voru
uppbótarþingsætin, var það að-
eins í þeim lcjördæmum þar sem
kosning var óviss, að eitt atkvæði
gát valdið úrslitum.
Nú þegar atkvæðatala flokk-
anna í heild sinni ræður tölu upp-
bótarþingsæta, getur eitt atkvæði
fleira eða færra, hvar sem er á
landinu ráðið úrslitum um fjölda
uppbótarþingsæta, ráðið úrslitum
um meirihlutavald á Alþingi.
I kjördæmum eins og t. d. Gull-
bringu og Kjósarsýslu, þar sem
tirslit kosninganna eru alveg viss,
að Olafur Thors verður kosinn
þingmaður kjördæmisins, með
miklurn atkvæðamun, þar bafa
iftenn hugsað sem svo, að ekkerfc
íriunaði um eirfct atkvæði.
En nú er öðrn máli að gegna.
Atkvæðatala Sjálfstæðisflokksins
í alt, þegar atkvæði eru talin sam-
an í öllum kjördæmum landsins,
ræður úrslitum um það, hve mörg
uþpbótarþingsæti floklcurinn fær.
Þess vegna kjósandi sæll!
Mundu, að elckert Sjálfstæðisat-
kvæði má missast við kosning'arn-
ar á sunnudaginn. Eltki eitt ein-
asta.
Að hver sá einn Sjálfstæðis-
kjósandi, sem hirðir ekki um að
nota kosningarjett sinn, hann
getur með því gert floklcnum,
þjóðinni og sjálfum sjer ómetan-
legt tjón.