Morgunblaðið - 21.06.1934, Qupperneq 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
orðið landi og lýð til hagsældar,
og stuðlað að almennri velmegun
og bættum lífskjörum, ef ástæðan
yæri sú, væri þó að minsta kosti
hægt að segja að tilgangurinn
væri góður, jafnvel þó að hann
væri naumast fær um að helga að-
ferðina.
Nei! — Því miður er ástæðan
fyrir þessari fáránlegU en ófrá-
víkjanlegu blekkingarkröfu, alt
annars eðlis, og þá fyrst og fremst
sú að tryggja sjer völdin til fram-
búðar hjá þeirri þjóð sem hefir orð
ið svo ógæfusöm að verða þeim að
bráð með því að verða ginkeypt
fyrir fláttmælgi og raupi „for-
ingjanna“.
Það er augljóst mál að besta og
öruggasta leiðin til að hlúa að,
viðhalda og vernda „pólitíska“
siðspillingu, er einmitt þjóðnýt-
ing'. Þegar ríkið eitt er orðið alls-
herjar atvinnurekandi, þá er vit-
anlega það fyrsta hjá viðkomandi
stjómarvöldum, að treysta og
- öryggja sem best sína eigin „póli-
tísku“ undirstöðu, með því að
setja þæga og einsýna sálufjelaga
til stjórnar og viðhalds öllum at-
vinnurekstri.
Hvorki er það æskilegt, nje
heldur líklegt, að fslendingar kæri
sig um, að slík andleysis, dáðleys-
is og ófremrar húmnótt, sem þjóð-
nýtingin er, fái nokkurn tíma að
skygg'ja á íslenska framfara- og
athafnaþrá.
Heilbrigður þroski, frelsi og
framför þessarar þjóðar, er sann-
arlega of dýru verði keypt, til að
það verði haft að leiksoppi ábyrgð
arlausra óheillamanna.
Eeynslan hefir sýnt, að skipu-
lagsbundið mútu- og siðspillingar-
kerfi myndast alstaðar í kjölfari
einráðandi ríkisreksturs, auðvirði-
lega fyrirlitleg hræsni og heiguls-
báttur, og yfirleitt flestur sá ó-
sómi sem hvergi væri liðinn eða
látinn viðgangast hjá einkafyrir-
tæki, er bæði mögúlegur og mjög
líklegur, þar sem um mjög víð-
tækan ríkisrekstur er að ræða, því
jafnaðarmennirnir sem era svo
gjarnir á að finna óvægilega að
misfellunum hjá öðrum, er ekki
umburðarlyndari en svo gagnvart
öðrum, að þeir leyfa ekki nema
takmarkaða, og helst enga ,krítik‘
á sínum gjörðum.
Annars er algjör óþarfi að fjöl-
yrða við íslenska kjósendur um
hvernig þjóðnýting myndi verða,
við höfum ýms, en sjerstaklega
eitt alveg gullvægt dæmi, „Síld-
areinkasöluna“, þetta tröllaukna
stórfyrirtæki, þar sem jafnaðar-
mönnum og kommúnistum var lagt
þetta ágæta tækifæri upp í hend-
urnar, til að sýna yfirburði þjóð-
nýtingarinnar, fram yfir einka-
framtak. Um afdrif „Síldareinka-
sölunnar“ er lýðum fullljóst, og
sum af þeim sárum, sem hún
veitti þeirri atvinnugrein, sem
flest verkafólk á sumarafkomu
sína undir, munu hvergi nærri full
gróin enn.
Það er staðreynd, sem þýðingar-
laust er að mæla á móti, að ein-
staklingsframtakið hefir öll skil-
yrði til að þroska einstaklinginn,
og þar með tryggja þjóðinni af-
burða athafnamenn ,sem þjóðnýt-
ingin er ekki fær um, vegna þess,
að tií fullnægingar þeim kröfum
sem einstaklingsframtakið krefst,
þarf gáfur, þekkingu og dugnað,
en við þjóðnýtingarkerfið er
„pólitísk“ ratvísi, látin sitja í fyr-
irrúmi. — Það skapar giftumun-
inn. —
Reykvíkingar, sem eiga alla sína
framtíð undir því, hversu vel tekst
með stjórn atvinnufyrirtækjanna,
munu vissulega ekki láta ómerki-
legt hjal og görgeir sveinstaula
þeirra sem sökum úrræðaleysis og
ódugnaðar sjá engan annan kost
fyrir hendi, en að híma og láta
fyrirberast á hinni hraðsökkvandi
þjóðnýtingarfleytu, án þess að
hafa ráð og rænu til að reyna
einhverjar bjargráðatilraunir.
Reykjavík er langsamlegast eft-
irsóttasti dvalarstaður á öllu ís-
landi, vegna þess að hjer hefir
blessun einstaklingsframtaksins og
sjálfsbjargarvitleitninnar þróast
betur en í öðrum hjeruðum lands-
ins. —
Bú þróun er fyrst og fremst
Sjálfstæðismönnum af öllum stjett
um að þakka.
Hug'sandi menn og konur, fjöl-
mennið og kjósið „Sjálfstæðislist-
ann“; E-listann, 24. júní næstk.
Steinn K. Steindórsson.
,.Opólitísk
Búnaðarfjelag íslands er ó-
pólitísk stofnun, og allir flokk-
ar virðast verða innilega sam-
mála um að svo eigi að vera,
það sje alveg sjálfsagt og öll-
um fyrir bestu. Ekki vantar
það. Jeg hefi trúað þessu eins
og allir aðrir, en nú er jeg orð-
inn efagjam.
Einyrki í afdal nyrðra bað
mig að reka erindi sitt við Bún-
aðarfjelag íslands, hann vildi
verða sjer úti um styrk úr
verkfærakaupasjóði, til kaupa
á sláttuvjel. B,. Isl. skiftist eins
og kunnugt er, í „efri deild“
og ,,neðri deild“, sín með hvor-
um búnaðarmálastjóra, og leik-
ur grunur á að töluvert djúp sje
staðfest þar á milli. Erindi mitt
heyrir undir „efri deild“. Jeg
hringi þangað. Steinhljóð. Jeg
hringi ;aftur og aftur. Sama
steinhljóðið. Þá hringi jeg á
símanúmer „neðri deildar“. —
„Það er ekki svarað í síma
efri deildar, hvernig sem jeg
hringi.“ „Nei, það er ekki von,
það er enginn heima þar.“ I
því tekur landssíminn samband
ið, svo jeg fæ ekki fleiri svör í
svipinn.
Síðar um daginn á jeg leið
um Lækjargötuna og nota tæki
færið og arka inn í Búnaðarfjel.
íslands „neðri deild.“ — Þar
sitja þeir Ásgeir Jónsson frá
Tröllatungu, ritari deildarinnar
og ,,ritari“ Bændaflokksins,
stjórnamefndarmaður í Ingólfi,
fjelagi bændaflokksmanna o. s.
frv., og gjaldkeri B. I. Guðjón
Guðlaugsson. Jeg spyr Ásgeir
um fjarvistir „efri deildar-
manna“. Hann er greiður í svör
um eins og ætíð. Húsbóndi „efri
deildar“, Sig. Sigurðsson er aust
ur í Árnessýslu í framboðser-
indum. Pálmi Einarsson ráðu-
nautur er austur í A.-Skaftafells
sýslu í framboðserindum. Sam-
starfsmaður hans, Ásgeir L.
Jónsson „verkfræðingur" er
austur í S.-Múlasýslu í fram-
boðserindum og Gunnar Árna-
son aðstoðarmaður Pálma, er
norður í Barðastrandarsýslu á
sýningarferðalagi fyrir Pál Zop-
honíasson, sem er á framboðs-
ferðalagi í N.-Múlasýslu. Er þá
liðið talið.
„Hver annast þá afgreiðslur
viðvíkjanddi verkfærakaupa-
sjóði?“ Það veit Ásgeir ekki,
en jeg vil ekki gefast upp, og
vil leita fregna hjá einhverjum
af stjórnarnefndarmönnum B.
1., hvernig erindi mitt megi ná
fram að ganga. Jeg hringi því
í Búnaðarbankann og spyr eft-
ir Bjarna Ásgeirssyni, því jeg
hefi áður sjeð í blöðunum, að
form. B. 1., Tryggvi Þórhalls-
son, sje farinn norður í Stranda
sýslu í framboðserindum. —
„Bjarni Ásgeirsson? Nei, hann
er ekki við“. „Er hann ekki í
bænum?“ „Við vitum það ekki
með vissu, en annað hvort er
hann rjett ófarinn eða nýfarinn
upp á Mýrar í framboðsferða-
lag“. Þriðji stjórnarnefndar-
maðurinn, Magnús Þorláksson,
situr að búi sínu á Blikastöðum.
Jeg þykist vita að hann sje ekki
á neinu framboðsferðalagi, en
fiesta að leita fregna hjá hon-
um. Gef mig á tal við Guðjón
gjaldkera. „Jeg held þið sjeuð
að verða pólitískir hjer í B.
ísl. Ert þú ekki genginn í bænda
flokkinn?“ Gamli maðurinn
svarar hýrlega: „Nei, en jeg á
nú líka að hætta. Þetta er síð-
asti mánuðurinn, sem jeg er
gjaldkeri“. Best að hætta og
spyrja ekki meira um það. Rjett
í því kemur Metúsalem Stefáns
son húsbóndi „neðri deildar“
inn úr dyrunum. Mér þykir ná-
lægð hans skjóta nokkuð
skökku við þær fregnir, sem jeg
hefi fengið um aðra starfsmenn
fjelagsins, og spyr um leið og
jeg heilsa: „Hví ert þú ekki í
framboði?“ „Það kemur nú
ekki til af góðu“, segir Metú-
salem. „Hvað þá?“ „Einhver
verður að vera heima“. — Jeg
gugna alveg fyrir þessum rök-
um, kveð og fer. Fram á gang-
inum les jeg á næstu dyrum:
Framsókn — skrifstofa Bænda-
flokksins. — Jú, jú, þetta er
ópólitísk stofnun, alt í lagi.
— En þú bóndi sæll, þarna
norður á heiðarbýlinu, hættu
þessu nuddi um sláttuvjelina.
Hjakkaðu túnið þitt eins og þú
hefir gert, eða láttu það bara
vera, ef þú kemst ekki yfir það.
Búnaðarfjelag íslands er ópóli-
tísk stofnun, en menn geta, þar
eins og annars staðar, haft öðru
að sinna en að sitja heima og
svara kvabbí kotkarla, vittu það
— og líklega býð jeg mig líka
fram við næstu kosningar, ef þá
skyldi vera búið að stofna ein-
hvern nýjan flokk, t. d. „ein-
yrkjaflokk“, eða eitthvað þess
háttar.
Agr.
Millnersbdð
Laugaveg 48.
hefir á boðstólum allskonar fyrsta
flokks kjöt, ávexti og ýmsar aðr-
ar matvörur.
Sími 1505.
SkíDslifirðlielagið Mdan
heídtrr fund í íþróttahúsí K. R., tippí í kvöld
kl. 8*/*.
Aríðandí málefní.
Fýelagar fjölmenníð.
STJÓRNIK.
„Bombur“
sósíalista. IV
Ílí
sem allar springa
framan í þá sjálfa.
Alþýðublaðið, aðalmálgagn ís-
lenskra sósíalista er eitthvert hið
þægilegasta blað fyrir andstæð-
inga þess, sem hugsast getur.
Ekki líður svo vika, að ritstjórn
þess finni ekki nýja „kosninga-
bombu“, sem sett er af stað með
miklum fitonskrafti.
En svo bjánalegar eru aðfarirn-
ar ,að allar „bomburnar“ springa
framan í sósíalista sjálfa.
„Stórkostleg fjársvik í
Brunabótaf j elaginu“
birtist í Alþýðublaðinu um daginn.
„Krafa nm sakamálarannsókn á
htndur Pjetri Halldórssyni skrif-
ara Brunabótafjelagsins fylgdi
með.
Nokkrum dögum seinna birtist
leiðari í Alþýðublaðinu, þar sem
frá því var sagt, að Pjetur Hall-
dórsson í Brunabótafjelaginu nyti
almenns trausts í Alþýðuflokkn-
um.
Þá sprakk sú blaðran.
Rannsókn þarf fram að fara í
Brunabótaf jelaginu. En síðan leið-
arinn kom út í Alþýðublaðinu um
það mál og Pjetur, er það sýnt,
að það verður ekki Alþýðuflokk-
urinn, sem gengur eftir því.
Næst þetta:
Helðhjfiiin
Hamlet og Þór seljast nú «ieí
15—25% afslætti gegn staö-
greiðslu.
ReiðhiólasmiSjs
Sigurþ&rs lönssonar
Veltusundi 1.
Sími 3341.
Veítíð því
athyglíj |
hve fægingin er
skínandi björt og
endingargóð úr
Ffalífcona-
fægílegíntim
Þeir, sem einw
sinni hafa notað
Fjallkonu fægi-
löginn, dást að
þessum kostum
hans.
Hi. Efuages-ð leyfcjayíbnr
Pelsvarer
Btor Specialforretn ir»g.
,Reykjavík á að fá raforku
og hita úr Henglinum“
segir Alþýðuhlaðið.
er vitleysa. Stöðvum hana!
Þetta átti þann
Kgen Import og egen Pabrikatlon.
Foraaret 1934:
Kœmpeudvalg i pragtfLilde Sólvræve^
mgte Koraræve, m0rker0de Ræ’Te i alle Ar-
Qr.r.'cnnrlrinnter, hvlde, graa og Blaaræve m. m. CoHier l
ÖOgSVirKJunQag^ Maar og Graaværk.
Skindkaaber:
. I et elegant Udvalg i alle Skindarter.
dagmn að veraKLaaber fra sidste Sæson ekatra nedsatte.
Ka.kin(]RÍnkker, BesœtningBskind m. IX..
Vareme kan beses uden at k0be.
Internatlonal Pelsvare Import
aðalkosninganúmer þlaðsins.
Að fordæma Sogsvirkjnn, Qg
treysta því að hiti og afl fengist
úr Henglahverum.
Nokkrir dagar liðu. i
Þá gerði St. Jóh. Stefánsson út,
af við þá bombuna.
Hann skrifaði langa grein tím
það, að sósíalistar hefðu altaf bor-
ið Sogsvirkjunina fyrir hrjósli,
það væri þeirra hjartans mál, sem
Alþýðtíblaðið ætlaði fyrir nokkr-
um dögum að tefja.
Þriðja bomba Alþýðublaðsins er
þessi:
„Sj álfstæðismenn hafa sam-
ið við Bændaflokkinn um að
lækka gengi krónunnar“.
Miðstjórn Alþýðuflokksins bið-
ur blaðið um fyrirspurn um það
hvort það sje satt, sem Alþýðu-
blaðið segi.
Þá er skrípaleikurinn kominn. í
hámark.
Útgefendur Alþýðublaðsins
spyrja andstæðingana, hvort vog-
andi sje að trúa þeim fregnum,
sem blaðið flytur!
Þeim ætti þó að vera um það
kunnugast, að engu þess orði er
trúandi.
V. lá. P. Lauritsen - Amagertorv 7, 1. Sal.
Klip Adressen ud !
Kaupsýslumenn!
flytur auglýsingar yöar
og tilkynningar tif
flestra blaðleseuda um
alt land, í sveit og viö
sjó - utan Reykjavíkur,
Blaðið kemur út vikulega
8 síður samanlímdar. —
Auglýsið í
ísafold og Verði.
)