Morgunblaðið - 03.07.1934, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
3
Vígsluhátíð MarkarfIjótsbrúar,
* r gá m w ! lúðrasveitin liek þjóðsönginn
ijolmeniiasta utisamkoma sem „Ó, guð vors lands“, en mann-
/ jfjöldinn stóð berhöfðaður á
maldiii hefir weriíi hjer á landi, mefn R . v.
* Þvi næst steig Bjorgvm Vig-
i fússon sýslumaður í ræðustólinn
og setti hátíðina.
Hann gat þess, að þiþú rheg-
- , m I inöfl hefðu hrundið mahnvirkj-
Eftir pvi sem næst vexður komist, munu : um þessum af stað: Þekking,
, . „ j líkamleg atorka og fórnfýsi.
hatiðargestir hafa verið um 7000 talsins.
önnur en Alþingisháfíðm 1930.
Harkarfljótsbrúm.
Verkfræðingarnir hefðu lagt til
þekkinguna, verkamennirnir
hina líkamlegu atorku, en fórn
fúsir menn í Reykjavík og inn-
an hjeraðs hefðu lagt fram fjár
magnið, sem ríkið hefði svo
tekið að láni.
Tvær þriggja manna nefndir
hefðu linnið að fjársöfnuninni,
önnur í Reykjavík, hin í hjer-
aðinu. í Reykjavík hefðu ann-
ast fjársöfnunina þeir A. J.
Johnson bankagjaldkeri, Jón
Kjartansson ritstjóri og' Vigfús
Guðmundsson frá Engey, en
innan hjeraðs þeir Björgvin
Vigfússon sýslumaður, síra
Sveinbjörn Högnason á Breiða-
bólstað og Ágúst Andrjesson
bóndi í Hemlu.
Þakkaði sýslumaður öllum,
sem stutt hefðu að því, að koma
mannvirkjum þessum upp. Sjer-
staklega þakkaði hann ríkis-
stjórninni fyrir þann mikla
áhuga og skilning, sem hún
hefði sýnt þessu máli frá upp-
hafi.
Að lokinni ræðu sýslumanns
var leikið á lúðra og sungið:
íídím vafalaust heÆir verið 2— Brúarljóð H. Hafstein, Þunga
Hátíðasvæðið. morgun og fram til kl. 2 síðd. og er þá ótalinn allur skar-
Vftr'íliihátíð Mar-knrfliót«hrii var látlaús bílastraumuFánþjóð-j inn úr hjeruðunum fyrir austan,
-*» vafalaust hafh- veri5 2-
var. Fóru aðalhátíðahöldin fram ur 1 Landeyjum bættust við hóp 3000 manhs. Er giskað á, að á sigursöngva
í Litla-Dimon, sem er lágt, sjer- ar ríðandi fólks’ j hátíðina hafi komið um 7000 ’
stakt fjall, fast við fljótið aust- Þegar komið var austur að rr.anns.
an megin, en brúin er þar skamt fljóti, mætti manni þar sami |
frá. Er ágætt útsýni af Litla^fólksstraumur austan frá, ýmist! Guðsþjónusta.
Dimon yfir brúna og hina miklu 1 bílum eða ríðandi. j Um kl. 1 miðdegis hófust há-
varnargarða, sem bygðir hafa i Var þegar augsjeð, að þarna tíðahöldin með guðsþjónustu á
verið frá brúnni beggja megin yrði saman kominn meiri mann Litla-Dimon, Hófst guðsþjón-
og nær garðurinn vestan fljóts fjöldi en áður hefir þekst á ustan með því, að Lúðrasveitin j ^ryggvi Gunnarsson, verið
alla leið upp í Stóra-Dimon. ( útisamkomu hjer á lándi, þegar undir stjórn Páls ísólfssonar, or-1 staddur j Noregi, þá’á unga
Var ræðupallur reistur uppi fra er talin Alþingishátícjin j gelleikara; ljek sálm: ^aklr'aldri Hann hefði ferðast þar
á Litla-Dimon, en tveim gjall- 1930. Þarna var fólk úr öllum ; dr0ttinn árs og auðs, eftir Stein 1 um tjyggjna gitt sinn er hann
arhornum komið fyrir þar áttum, úr Reykjavík, Lest- Sigurðsson skáld. Páll ísólfsson a ferð sinni, tók hann
skamt frá svo ágætlega heyrð- mannaeyjum, ollum sveitum haf6i einnig með sjer söngflokk eftjr smá-maur er skreið á jörð-
ist yfir hátíðasvæðið. Var þarna hjer austan fialls og alla leið úr Reykjavík og söng hann inni fyrir framan fætur hans.
tilvalinn staður fyrir útisam- austan ur Mýrdal. undir. Fer einkar vel á því að Maurinn hjelt áfram, þar til
komu.
Fólkið streymir að úr öllutn
áttum.
Það var fyrir fram vitað, að
Llm sjö |iúsundir hátíðagesta.
hafa lúðraflokk og söngflokk jitij jarðrauf var á vegi hans,
saman á útisamkomu, því horn- sem hann komst ekki yfir. Tek-
Vegamálastjóri ljet fram- in hljóma svo vel úti og bera ur hann þá stint strá og fer
kvæma talningu á bílum er fóru ; Uppj sönginn. að bisa við að koma því yfir
fram hjá Ölfusárbrú og komu Hinn nýkjömi prestur þeirra raufina. Eftir mikla fyriihöfn
margt yrði um manninn við austan að á: sunnudagskvöld. Eyfeilinga, síra Jón Guðjónsson tekst þetta og maurinn gekk
Markarfljót, ef veður yrði gott ralningip fór fram frá kl. 4 j jf0jti prjedikaði. Hann lagði yfir
vígsludaginn. Og ekki brast síðd. , á ftmmudag og stóð til i
veðrið. Á sunnudagSmorgúh i kl- 4 aðfaranótt mánudags.
var ljettskýjað og lítill and-: Á þessu tímabili fóru vestur
vari áf vestri. Þegar leið á dag- yfir Ölfusárbrú 262 fólksbílar 1
inn, hurfu skýin smám saman; 5—7 farþega, 106 fólksbílar
og glaðasólskin var komið um 16—18 farþega, 21 kassabíll 16 . .. .„ ,
það bil er hátiðaholdm hofust.;—18 farþega, og 17 motorhjo! ,
Fólkið fór að streyma að i 2—3 farþega, eða samtals 389
brúnni þegar á laugardágs-, bílar og 17 mótorhjól með um
kvöld. Voru það einkum Reyk- 3 770 farþega.
víkingar sem þá fóru austur; Á sama tíma fóru fram hjá
höfðu þeir tjöld með og sváfu Tryggvaskála og suður Eyrar-
þar yfir nóttina. Á sunnudags-' bakkabraut 12 fólksbílar 16—
morgun voru talin yfir 60 tjöld i 18 farþega, 2 kassabílar 16—
fýrir austan Litla-Dimon, þar 18 farþega og 4 fólksbílar 5—
sem hátíðagestir höfðust við í. 7 farþega.
Alla sunnudagsnótt var fólk; í farartækjum þeim, er þarna
að koma að Markarfljóti. Enjfóru framhjá á umræddu tíma- Var nú sjálf vígsluhátíðin
frá því snemma á sunnudags- þili hafa verið yfir 4000 manns1 sett. Hófst hún með því, að
út af textanum í Jóh. guðspjalli
1. kap. 9. v.: „Hið sanna ljós,
sem upplýsir hvern mann, var
að koma í heiminn.“ Presti
: mæltist vel og skörulega. Að
lúðra og sungið: Faðir and-
anria.
Guðsþjónustan var mjög á-
hrifarík. Hátíðasvæðið norðan
og austan í Litla-Dimon var
þjettskipað fólki, er sat ber-
höfðað í veðurblíðunni undir
guðsþj ónustunni.
Hátíðin sett.
gætu horfið frá 1000 ára gam-
alli rányrkju og snúið sjer að
jarðyrkjubúskap nútímans. Því
væru samgöngubæturnar nú,
fremur en nokkru sinni áður,
orðnar lífæðar landbúnaðarins.
Ein slík lífæð hefði nú opn-
ast með brúnni á Markarfljót
og þeim samgöngubótum, sem
gerðar væru lengra austur. —
Þessar samgöngubætur myndu
fæi-a hlutaðeigandi hjeruð fram
um heila öld.
Þessu næst lýsti Þ. Br. hvern-
ig samgöngubætur þessar hefðu
orðið til fyrir samvinnu manna
innan og utan hjeraðsins og rík
isstjórnarinnar. Þakkaði hann
þeim, er haft höfðu hjer for-
göngu og ekki síst þeim, sem
lánað höfðu vinnukaup sitt.
Lýsing Markarfijóts-
brúar og mannvirkja.
Þessu næst lýsti Þ. Br. Mark-
arfljóisbrúnni og mannvirkjum
þeim, sem bygð eru í sambandi
við hana. Sú lýsing var svo-
hljóðandi:
Brúin er úr járnbentri stein-
steypu, 242 m. að lengd, og
standa undir henni 11 stöplar
auk landstöplanna. Brúaropin
næst landstöplunum eru 16 m. að
vídd, en hin 10 opin eru 21 m.
hvert. Breidd brúarinnar milli
handriða er 3 m. Ofan á brúar-
gólfinu er kúpt slitlag úr steypu
samfelt við gólfið.
Undir hverjum stöpli standa
7—11 sívalir staurar, um 20 cm.
gildir að þvermáli um miðju, og
eru víðast reknir 6—m. í
botn, og var þá undir sumum
stöplunum komið á fastan botn.
Þungi á hvern stöpul getur orð-
ið um 100 tonn, og kemur þá ná-
lægt 10—12 tonn á hvern staur.
Stauraendarnir ná nálega upp
að venjulegu vatnsborði. Áður
en staurarnir voru reknir, var
rekinn plankaveggur um undir-
stöðurnar og grafið fyrir þeim
innan veggjar um 1,5 m. niður
fyrir venjulegt vatnsborð. Síðan
voru undirstöðurnar steyptar.
Byrjað var á brúargerðinni í
apríllok sl. ár, og var allri steypu
lokið um miðjan októbermánuð.
Umferð um brúna hófst fyrstu
dagana í nóvember sl. vetur. 1
brúna fóru samtals um 1000 tn.
sements og 40 tonn af steypu-
styrktarjárni. Brúarefni alt á-
samt áhöldum hefir verið að
þyngd um 400 tonn og var flutt
á bifreiðum sumpart frá Eyrar-
bakka og sumpart frá Reykja-
vík. Brúin sjálf kostar fullgerð
um 128 þús. kr. Hefir efni og á-
höld kostað sem næst 55 þús. kr„
en vinnulaun numið rúmum 50
þús. kr. og flutningar efnis og
áhalda um 19 þús. kr. Er nú brú-
in sjálf fullgerð að öðru leyti en
því, að enn þarf að flytja nokk-
uð meira grjót að stöplum.
Jafnframt brúargerðinni eða
öllu fyr var sl. vor byrjað á varn-
argarði frá vestari brúarenda
'upp í Dímon, og er garður þessi
2000 m. að lengd. Garðurinn er
um 2 m. á hæð yfir aurinn,
breiðari að néðan, þar seril mest
reynir á, en mjókkar, er ofar
dregur, og er efst aðeins 60 cm.
á breidd. Sjálfur er garðurinn
Samgöngubætumar væru frum 1 úr möl, eins og hún kemur fyr-
skilyrði þess, að sveitir landsins! ir úr árfarveginum. Er hann þak-
Vígsluræða atvinnumálaráðh.
Þá tók Þorsteinn Briem, at-
vinnumálaráðherra til máls, og
flutti vígsluræðuna.
Hann minti í upphafi á það,
að fyrir hálfri öld hefði einn
ágætasti sonur lands vors,
Hefði Tr. G. síðar sagt svo
frá, að þarna hefði fyrsta brúin
á íslandi orðið til, enda reynd-
ist það svo, því þessi framsýni
maður hefði gefið þjóð sinni
fyrstu brúna, bæði efni, smíði
og flutning.
Síðan hefði þjóðin eignast
margar brýr og hefði Tr. G.
staðið fyrir smíði flestra hinna
elstu, þ. á. m. fyrstu stórbrú-
arinnar austan fjalls, er talin
var þjóðarviðburður. Og nú
ætti landið mörg hundi'uð brúa.
Þessu næst lýsti Þ. Br. þeirri
þýðingu, sem samgöngubæturn
ar hefðu fyrir landbúnaðinn. —