Morgunblaðið - 15.03.1935, Qupperneq 5

Föstudaginn 15. mars 1935
MORGUNBLAÐIÐ
Fundur Mafjessíldar-
, Wí iíi«f'
Iramleiðenda.
Finnur Jónsson má láta
i mftnni pokann.
Þann 3 .mars s. 1. var samlag
'.Ásl. matjessíldarframleiðenda stofn
'íít) á Akureyri af 42 stofnendum.
Á stofnfundi voru þeir Otto
Tuliníus og Ásgéir Bjarnason
kosnir til þess að sækja um lög-
gildingu samlagsins hjá síldarút-
fhitningsnefnd, svo og til þess að
.afla þessu nýstofnaða samlagi
nýrra meðlima sunnanlands.
Til þess að samkomulag mætti
nást ákvað fundurinn á Akureyri
, að kjósa 1 fulltrúa fyrir Sunnlend-
inga í stjórnina, Hafstein Berg-
þórsson og 1 fulltrúa fyrir Yest-
firðinga, Finn Jónsson. Auk þess
mæla lög samlagsins svo fyrir,
- td þess að tryggja rjett nýrrar
síldarframléiðenda, — að hver
nýr saltandi fái 1 atkvæði fyrir
fyrstu 250 tunnumar, sem hann
• saltar og tilkynnir samlaginu að
tilbiinar sjeu til útflutnings.
Á fundi síldarframleiðenda, sem
haldinn var í Reykjavík 8. mars
■,s. 1. voru þessir menn kosnir til
’þess að reyna að ná samkomulagi
milli Samlagsins og andstöðu-
manna þess. Ásgeir Bjarnason,
- Jón Arnesen, Hafsteinn Bergþórs-
son, Óskar Jónsson og Finnur
- Jónsson.
Nefndin sat að störfum í 3 daga
•en samkomulag náðist ekki, sjer-
staklega af eftirfylgjandi þreni
i ástæðum:
1. Finnur Jónsson, sem auðvit-
að vildi ekki vera með í Samlag-
inu nema liann væri í stjórninni
og hefði þar hreinan meiri hluta,
neitaði öllu samkomulagi ef ekki
;yrði strikaður 1 maður út, sem
'þegar var kosinn í stjórnina, og
fulltrúi fyrir Alþýðusamband ís-
lands settur í staðinn. Allir nefnd-
; armenn vildu ganga að þessu til-
hoði Finns, nema Ásgeir Bjarna-
son. Hann áleit það ósanngjarna
kröfu, að þeir sem seldu síldina
‘ferska, heimtuðu meirihluta í
þeirri solunefnd sem hefði sölu
‘Síldarínnar á hendi, eftir að húið
væri að kosta til hennar tunnum,
-salti, verkun o. s. frv.
Auk þess áleit Ásgeir Bjarna-
•son ósanngjarnt að Alþýðusam-
’band íslands fengi 1 aðila í stjórn-
ina, án þess að Yinnuveitendafje-
lag fslands fengi einnig annan
;aðila á móti.
2. Þá var einnig ósamkomulag
um 1 grein í lögum Norðanmanna,
sem kveður svo á, að stjórnarfund-
ir Samlagsins skuli haldnir á Ak-
'ureyri eða Siglufirði.
Þessi grein var sett í lögin,
vegna þess, að Finnur Jónsson
hafði haft þá frekju í frammi s.(
1. haust, að flytja stjórnarfundina
■til Reykjavíkur, þrátt fyrir það
þótt nógu margir varamenn
•stjórnarmeðlimanna væru á Siglu-
firði. Ásgeir Bjarnason áleit að
heppilegra væri að stjórnin sæti
á Siglufirði, þar eð þangað koma
útlendir síldarkaupmenn til þess
að skoða síldina og ráðfæra sig
við stjórnina. Einnig taldi Ásgeir
Bjarnason það algjört aukaatriði,
þótt Finnur Jónsson hefði öðrum
störfum að gegna, og gæti þar af
leiðandi ekki tekið þátt í störfum
stjórnarinnar þar.
Finnur Jónsson notað þá aðferð
s. I. haust að flytja stjórnarfundi
Samlagsins með sjer til Reykjavík-
ur, þegar hann þurfti að taká sæti
á Alþingi, og reynslan er búin áð
sýna, að Samlagið tapaði kr.
96.000 á þeim mistökum sem skeðu
eftir að stjórnin fluttist suður.
3. Ásgeir Bjarnason fellst á þá
lagabreytingu að öll síldveiðaskip
skyldu fá 1 atkvæði, en hinsvegar
gat hann ekki fallist á að Matjes-
síldar-framléiðendur fengju að-
eins 1 atkvæði fyrir hverjar 1500
tunnur fram yfir 300 tunnur,
vegna þess að þá væri sýnt áð
seljendur fersksíldarinnar hefðu
öll umráða um sölu síldarinnar
eftir að hún væri ltomin í tunnur
og salt.
fiamkvæmt atkvæða-tdlögum
Finns Jónssonar, sem notuð var
á fundinum, höfðu veiðiskipin 101
atkvæði, en síldarkaupendur að
eins 48 atkvæði.
Eins og áður er frá skýrt þá
klofnaði nefndin út af framan-
greindum atriðum og Ásgeir
Bjarnason stóð þar sem 1 á móti
4.
Síðan var haldinn fundur í Odd-
féllow-húsinu, 12. mars, og hann
fór á þá leið, að frumvarp meiri
hluta nefndarinnar var felt m,eð
70 atkv. gegn 62 atkv. en frum-
varp Ásgeirs Bjarnasonar — sem
fól í sjer viðurkenningu hins ný-
stofnaða samlags ísl Matjessíldar-
framleiðenda — var samþykt með
72 atkv. gegn 16 atkv.
Að samlagið er ekki pólitískt,
sjest best á því, að Sveinn Bene-
diktsson og Hafsteinn Bergþórs-
son — viðurkendir sjálfstæðis-
menn voru fylgismenn Finns
Jónssonar á þessum fundi og
greiddu atkv. samkvæmt því.
Einnig má geta þess, að á fund-
inum voru mættir 6—8 fulltrúar
verkamanna og sjómanna, sem
Finnur Jónsson hafði boðað þaríg-
að, þar á méðal Sigurjón A. Ólafs-
son og Jón Sigurðsson. Sá síðar-
nefndi bar frarn tillÖgu um að
sjómenn héfðu 35% atkvæðamagn
á móts við skipin. Sigurjón A.
Ólafsson tók ekki eins djfipt í ár-
ina, og kom fram með tillögu um
að Sjómanriafjelögin fengju að
hafa 7 atkv. á Samlagsfundum.
Tillaga Sigurjóns A. Ólafssonar
var borin upp fyrst og var hún
feld með miklum átkvæðamun.
Jafnaðarmönnum líkaði þetta. illa,
og heimtuðu tillöguna borna upp
aftur, og jafnframt að atkvæða-
greiðslan færi fram með nafna-
kalli. Sú atkvæðagreiðsla fór
þannig að tillagan var feld með
23 ; 19. Eftir þessar ófarir dró Jón
Sigurðsson sína tillögu til baka.
Eftir að samlagslög Ásgeirs
Bjarnasonar voru samþykt, hlupu
þeir Finnur Jónsson og Ingvar
Guðjónsson af fundi við lítinn
orðstir.
Jón Bjömsson
Seyðisfirði.
Sykofanlurinn
i Ftekifjelaginu.
í Morgunblaðinu 7. mars, segir
Guðm. próf. Hannesson lítilsliátt-
ar frá sykoföntunum í Aþenu-
borg til forna, og minnist noltkuð
í því sambandi á nýmóðins syko-
fanta. Jeg fæ ekki betur sjeð en
að Kristján Bergsson eigi fullan
rjett til þess að vera settur á bekk
með þeim nýmóðins sykoföntum,
sem prófessorinn talar um og legg
hjer með til, samkvæmt þeirri
reynslu, sem jeg' hefi haft af Kr.
B. nú í nærfelt lieilt ár, að liann
liljóti alla þá sæmd og virðingu,
sem því nafni fylgir.
Grein. Kr. B. í 53 tbl. Morgun-
blaðsins er sönnun þess, að liann
er einn þeirra manna, sem halda
að það sje nóg að bera sig' manna-
lega og endurtaká eintóm ósann-
indi og' blekkingar, þegar ekki er
hæg't að færa rök fyrir sínu máli.
1 grein Jjessari hefir Kr. B. fært
sig noklmð upp á skaftið frá því,
sem áður var, því að þar heldur
hann því fram, að fundargerðin
frá 30. apríl, sýni að jeg hafi
greitt atkvæði með Ströndum, sem
stað fyrir væntanlega síldarverk-
smiðju. Það er satt að segja leið-
indaverk að eiga í deilu við mann,
þar sem rökrjett hugsun gengur
jafnmikið á trjefótum og hjá Kr.
B., en þar eð Kr. B. hefir ekki
næga sómatilfinningu til þess að
láta sem minst á sjer bera í þessu
máli, þá sje jeg ekki ástæðu til að
draga neitt undan og ætla því að
birta hjer með kafla þá, sem um
hefir verið deilt úr fundargerð
síldarverksmiðjunefndar frá 30.
apríl 1934, þar sem Kr. B. var
fundarritari, og úr nefndaráHti
Kr. B. dags. 12. maí s. 1.
Ur fundargerð 30. apríl.
' „Þá var gengið tH atkvæða um,
hvar setja ætti umrædda verk-
smiðju og fjellu atkvæði þannig:
Sveinn Benediktsson, mælti með
Siglufirði.
Loftur Bjarnason mælti með
Ingólfsfirði.
Kristján Bergsson mælti með
Ströndum. Guðm. Hlíðdal mælti * með
Ströndum. Trausti Ólafsson mælti með
Ströndum?' t
Á þessum fundi kvaðst jeg ekki
að svo stöddu greiða atkvæði.
(Endanleg' atkvæðagreiðsla fór
fram noltkrum dögmn síðar), og
þegar fundargerðin var lesin upp
á næsta fundi varð Ivr. B. að við-
urkenna, að ofangreind bókun um
atkvæði mitt væri ekkert annað eii
getgáta frá sinni hendi og Jiar áf
leiðandi markleysa, eins og Iiver
heilvita maður getrn- sjeð (vegna
spurningarmerkisins). — Nú böl-
sótast Kr. B. yfir því, að honum
yar J>á Slept við frekari áminningu
óg niðurlægingu, því að það er
hans einasta vörn, að hann hafi
ekki verið látinn slá J)ví föstu í
’næstu fundargerð, að þessi get-
gáta lians væri virkilega mark-
leysa. Kr. B. segir, að undirskrift
formanns sje sönnun þess, að rjett
sje bókað. Jú, vissulega er bók-
unin rjett að því leyti, að hún
segir ekki neitt ákveðið um það,
með hvaða stað jeg væri og þess
vegna Ijet jeg hana afskiftalausa,
að öðru leyti en því, sem að fram-
an greinir, en spurningamerkið, sem
sýndi að atkvæði mitt var óálcveð-
ið, gat Kr. B. ekki sjeð í friði,
þegar liann samdi nefndarálit sitt
og við því sá jég ekki ástæðu til
að Jiegja. Kr. B. mætti vera J)að
ljóst, að enda þótt fundarbókunin
sje kjánaleg og virðist eftir því
sem á daginn er komið, hafa verið
gerð í illkvitnislegum tilgangi,
})á liefði liann sloppið við ö]l þau
leiðindi, sem hann liefir liaft af
þessu máli, ef hann licfði ekki
faríð að falsa fundargerðina, þeg-
ar liann samdi nefndarálit sitt. n
hver skyldi annars trvia {>ví, að
Kr. B. liefði farið að falsa fundar-
gerðina, ef híin sýndi það, að jeg
hafi greitt atkvæði með þeim stað,
sem Kr. B. bar fyrir brjósti. Það
nní )neð sanni segja, að kjánaskap-
ur Kr. B. ríður ekki við einteym-
ing.
Og loks sltulu menn taka eftir
hvernig frásögn um ofangreinda
atkvæðagreisðslu lítur út í nefnd-
aráliti Kr. B. Þar segir svo:
,,Þá var gengið til atlcvæða í
nefndinni um, hvar byggja ætti
fyrirhugaða síldarbræðslu og fjellu
þá atkvæði þannig:
Sveinn Benediktsson lagði til
að liúrí yrði byggð á Siglufirði.
Loftur Bjarnason lagði til að hiín
yrði bygð á Ingólfsfirði. Kristján
Bergsson, Sveinn Árnason, Guð-
anundur Hlíðdal og Trausti Ólafs-
son lögðu til að hún yrði bygð á
Ströndum.
Það skal tekið fram í sambandi
við atkvæðagreiðslu Trausta Ólafs-
sonar, að atkvæði hans var því
skilyrði bundið, að hægt væri að
koma upp síldarbræðslu á Strönd-
um fyrir síldveiðitíma 1935“.
Þetta var það sem jeg leyfði
mjer að kalla heimildafölsun og
sltil jeg vel að Kr. B. svíði undan
}>ví. Hið gáfulega! spurningar-
merki ritara (Kr. B.) er felt úr
fundargerðinni en upplogið skil-
yrði sett í staðinn.
Það er hart, að maður, sem er í
opinberri trúnaðarstöðu skuli gera
sig svona beran að vísvitandi
blekkingum og fölsunum á skjal-
festum heimildum. Drengskapur
þess manns getur ekki verið upp
á marga „fiska“.
Á dómi Kr. B. um áhuga minn,
víðsýni, manndóm o. fl. tek jeg'
ekki hið minsta mark. Eftrí* hina
ódrengilegu framkomu Kr. B. og
hrakfarir J>ær, sem hann. hefir far-
ið vegna skrifa srírna mundi eng-
inn treysta lionum trí þess að
greiða rjett atkvæði um slíka hluti.
Býst jeg við að hjer með geti
verið útrætt um þetta mál frá
mrími hendi.
Trausti Ólafsson.
Maðurftnnf
sem fann upp lindarpenna.
Nýlega er látinn í Brooklyn
Mr. Paul Wirt, sá sem fann upp
lindarpennann. Hann varð 85 ára
Hann var lögfræðingur og með-
an hann hafði lögfræðisskrifstofu,
var hann oft að velta því fyrir
sjer hvort ekki mundi unt að finna
upp penna, sem ekki drypi úr.
Þótti lionum það óþolandi að skila
skjölum, sem voru með blekkless-
um, sem höfðu dropið úr penna.
Hann fann svo upp lindarpenn-
ann og fyrsti penninn var boðinn
trí sölu 1885.
6 ’
„Normandfte^
getur ekki borið sig.
Framkvæmdastjóri gufuskipa
fjelagsins franska, sem lætur
smíða hið mikla farþegaskip
„Normandie", sagði fyrir
skemstu í ræðu sem hann helt,
að þótt dýrtíð og örðugleikar
yxi ekkert fram úr þessu, væri
engin von til þess að „Norman-
die“ mundi geta haft meiri
tekjur af siglingum sínum, en
rjett fyrir rekstrarkostna’ði.
Talið er að skipið muni kosta
um 100 milj. króna þegar það
er fullsmíðað. En skipið getur
í hæsta lagi stundað siglingar
í 20 ár. Nauðsynlega fyrningu
getur skipið sjálft fyrirsjáan-
lega ekki greitt, og þess vegna
verður ríkið að leggja fram ár-
legan styrk til þess. Er talið að
ríkisstjórnin hafi þegjandi tek-
ist slíka skuldbindingu a herð-
ar þegar f jármálaráðherrann
krafðist þess að fullnaðarsmíðí
skipsins skyldi hraðað.
Og það er sjálfsagt, sagði
framkvæmdastjórinn, að ríkið
styrki ,,Normandie“, því að það
er hin besta auglýsing fyrir
Frakkland í Ameiúku, og auk
þess hefir fjöldi manna, sem
annars hefði verið atvinnulaus
og upp á ríkið kominn, fengið
atvinnu við smíði þess.
Rúm Napóleons
er einum metra of
stutt fyrir Flandm.
Frá París er símað 18. febrú-
ar: Fyrir nokkrum dögum
vígði Flandin forsætisráðherr£v-
salinn í hinni veglegu og
fornu Malignon-höll. Yar þá
mikið um dýrðir og vax for-
sætisráðherrann orðinn mjög
þreyttur um kvöldið og feginn
hvíld. Hann fleygði sjer upp í
hina skrautlegu sæng, sem hon-
um hafði verið búin en spratt
upp undir eins alveg eins og
byssubrendur og varð bonum
þá ljótt á munni.
Því að rúmið var einum
metra of stutt fyrir hann.
Alt komst nú i uppnám og
var kallað á þjóna og skrif-
ara. Kom þá í ljós að rúm þetta
hafði verið sótt til safnsins í
Coynpiegni, og það hafði áður
verið rúm Napoleons Bona-
parte. Var það gert í virðing-
arskyni við Flandin að láta
hann sofa í rúmi Napoleons. En
svona er þeirra mikill stærðar-
munur.
Flandin varð að leigja sjer
herbergi í gistihúsi um nóttina,
og daginn eftir voru smiðir
fengnir til þess að búa til nógu
stórt forsætisráðherra rúm í
Malignon-höllinni. (Eftir Aft-
enposten).
Tímarnir breytast.
I Þýskalandi var um dagríin
sögð sagan um Rauðhettu fyrir
skólabörn í yngstu bekkjunum.
Síðan áttu börnin að endursegja
söguna. Lítrí stúlka sagði söguna;
þannig: Og þegar úlfurinn mætti
Rauðhettu sagði hann: Heil Hitler,
bvert ert þú að fara?