Morgunblaðið - 24.05.1935, Blaðsíða 2

MO' G i’NBI A Ð 1 r
Útget.: H.f. Árvakur, KeykJav. k.
Ritstjörar: J6n Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Ritstjórn og afgreiBsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Auglýsingastjðrt: J3. Hafberg.
Auglýsingaokrifstofa:
Austurstræti 17. — Sími 3700.
Heimasímar:
J6n Kjartansson, ivr. 3742.
Valtýr Stefánsson, nr. 4220.
Árni Óla, nr. 3045.
B. Hafberg, nr. 3770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuSl.
Utanlands kr. 3.00 á mánuiSl.
í lausasölu: 10 aura eintakiS.
20 aura meS Uesbök.
Fundur saltfisks-
framleiðenda.
Fundur saltfisksframleiðenda
um enduiTeisn. Fisksölusam-
bandsins hófst í Kaupþingssaln
um kl. 5 síðd. í gær.
Haraldur Guðmundsson at-
vinnumálaráðherra setti fund-
inn, en fundarstjóri var kjör-
inn Magnús Sigurðsson banka-
stjóri og fundarritarar þeir
Árni Jónsson frá Múla og Arn-
ór Guðmundsson skrifari hjá
Fiskifjelaginu.
Því næst stýrði atvinnumála
ráðherra frá fundarboðuninni
og lýsti því hver væri tilgangur
fundarins.
Hann rakti sögu fisksölu-
málsins í stórum dráttum frá
haustþinginu. Hann skýrði og
frá þeim samningaumleitúnum
um endurreisn Fisksölusam-
bandsins, sem fram höfðu farið
frá því að síðasta þingi lauk
og árangri þeirra.
Undirtektir saltfisksframleið-
enda úm þátttöku í fjelags-
skapnum urðu þær, að þegar
iokið var að taka á móti svör-
um, höfð,u tjáð sig fylgjandi
samtökunum framleiðendur, er
höfðu yfir að ráða 247 þús.
skpd. af afla s.l. árs, eða sem
næst 64% framleiðslunnar.
Síðar hefði talsvert af mönn-
um bætst við, svo nú næmi fisk
magn þeirra, er með voru sam-
tökunum rúml. 254 þús. ckpd.,
eða 65.7% af framleiðslunni.
Þessu næst gaf ráðherrann
yfirlit yfir sölu- og markaðs-
horfur í markaðslöndunum,
fiskmagn hjer og í nágranna-
löndunum.
Að því loknu tilnefndi ráð-
herra 7 menn til þess að taka
sæti í kjörbrjefanefnd, er rann
saka skyldi fiskmagn það, er
fundarmenn hefðu umboð fyrir.
Þessir voru tilnefndir í kjör-
brjefanefnd:
Thor Thors, Rvík, Emil Jóns
son, Hafnarfirði, Helgi Pjeturs-
son, Rvík, Jón A. Jónsson, Isa-
firði, Ólafur Sveinsson frá Eski
firði, Jónas Jónsson, Vest-
mannaeyjum og Haraldur Böðv
arsson, , Akranesi. Einnig var
Ólafur Briem kjörinn nefnd-
inni til aðstoðar.
Kjörbrjefanefnd byrjaði þeg
ar að fundi loknum að starfa
og kemur aftur saman í Kaup-
þingssalnum ld. 10 árd. í dag.
Á kjörbrjefanefnd að hafa
lokið störfum áður en næsti
fundur verður haldinn, sem
verður kl. 2 síðd. í dag.
Fiskframleiðendur. Annar fund-
ur fiskframleiðenda er í Kaup-
þingsalnum kl. 2 í dag.
Ófriðarhræðslan er mesta
meinið, segir Stanley Baldwin.
„Nóttin dimmust rjett fyrir dögun“.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
BINKASKBYTl TIL
MORGUNBLAÐSINS
Hin langa og ítarlega ræða
Stanley Baldwins ráðherra í
breska þinginu í gær ,er skoðuð
sem einhver hin snjallasta ræða
er iiann nokkru sinni liefir haldið
—ög er þá mikið sagt, því Stanley
Baldwin er ræðuskörungur hinn
mesti.
Er því veitt sjerstök athygli
hversu vinsamlega hann talaði í
garð Þjóðverja, og forðaðist á
allan hátt að segja nokkuð það er
gæti styg't þá eða komið illa við
þá.
Hann lagði megináherslu á það,
að benda á, að menn yrðu að taka
fult tillit til ræðu Hitlers, er hann
helt á þriðjudaginn. Bn með ræðu
þessari væri afstaðajtÞjóðyérj'a til;
Evrópumálanna mup skýrári, en
hún hefir áður vériðt
í endalok ræðu sinnar kömst
Stanley Baldwiii að' orði á þessa
leið:
Mesta meinið í heiminum er
það, hve þjóðirnar ala í brjósti
mikla tortrygni gagnvart hvor
annari. Allar óttast þær hern-
aðarárásir. Hræðsla þessi er þó
ástæðulaus sem stendur. Jeg
vona, að eigi sje hægt að líkja
ástandinu í heiminum nú við á-
standið eins og það var í ágúst-
byxjun 1914.
Gleymið ekki, að nóttin er
dimmust rjett áður en dagur
rennur .
Loksins í dag skýrði Times
fýá því, að breyting á bresku
stjórninní vteri í vændum.
En úr því að Times viðurkendi
að svo væri, ieikur enginn efi á
því lehgur.
Segir blaðið, að Mac Donald
láti af forsætisráðherrastörfum
samkvtemt læhnisráði, og Stanley
Baldwin taki við af' honum.
Þá segir blaðið ennfremur, að
þéir Mae Donald og Stanley
Baldwin sjeu ásáttir nm, að þjóð-
stjórn verði áfram í Englandi.
Páll.
Ummæli um ræðu
Stanley Baidwins.
Lfittdon.' 23. maí. FtJ’
Athygli heimsbjaðánna beind
ist í dag iangmest áð ræðu
þeirri, sém Stanley Baldwin
hjelt í eriska þinginu í gær.
í umræðúm þéim, sehl fóru
fram á eftir raíðunni voru allir
stjórnarandstæðingar sammála
um það, að aukning enska ioft-
flotans væri ekki hepþileg, og
sumir þeirra efuðúst um að
hún væri nauosynleg. Þeir skor
uðu á stjórnina að Íáta ekki ó-
l notað það tækifæri, sem ræða
| Hitlers biði til þess að taka upp
aftur umræðurnar um afv.opn-
lun- —■ ■ - nuÞ:
j Þýsku blöðin segja, að!;ræða
| Baldwins hafi lýst 3áttfýsi og
góðvild.
I . urgoo u’.
I Frönsku biöðin leggjá aðal-
■ áhersluna á umrnæli hans um
aukningu enska loftflotans • og
láta í ljós ánægju sína yfir því.
CiDftherinn þrefaldaður
huað sem þaQ kostar.
Skýrsla breska flugmála-
ráðherrans.
KAUPMANNAHÖFN 1 GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Á meðan Stanley Baldwin
flutti ræðu sína í neðri mál-
stofu breska þingsins gaf flug-
málaráðherrann, Londonderry,
skýrslu í efri málstofunni um
fyrirætlanir stjórnarinnar í loft
varnamálunum.
Hann komst m. a. svo að
orði:
Við Englendingar megum
ekkí standa neinni þjóð að
baki að því er snertir vígbúnað
í lofti.
Það er napðsynlegt, að Eng-
lendingar byggi hernaðarflug-
vjelar. Þeir mega ekkert tillit
taka til þess hvað þær kosti.
Þó kostnaðurinn verði svo
mikili að útgjaldaáætlanir fjár
laga standist ekki, má það eng-
in áhrif hafa á framkvæmdir í
þessu máli.
Þess vegna hefir stjórnin á-
kveðið að byggja 1000 hern-
aðar flugvjeiar, er verði fuli-
gerðar í mars 1937.
Með því móti þrefaldast loft-
varnir Breta.
Auk þess verða æfðir 2500
flugmenn og férður 31 flug-
völlur. s, ,
En við fiughérinn verður
bætt 20 þúsund manns.
Páll.
Minnispeningar
vegna sænska þing-
afmælisins.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
í tilefni af 500 ára afmæli
'sænska þingsins hafa verið
gerðir dýrindis minnispeningar
úr gulli.
Minnispeningum þessum verð
ur úthlutað til konungs Svía
og ríkíserfingja, svo og til lög-
gjafarþinganna á Norðurlönd-
um, Páll.
Föstudaginn 24. maí 1935.
Litlar horfur á að 5ogsöeilan
uerði leyst fyrst um sinn.
Sáttasemjari hefir afhent
möliö óleyst frö sjer.
Eftir þeim fregnum, sem Morgunblaðið fekk
seinnipartinn í gær, eru litlar borfur á því, aS
takast megi að leysa vinnudéilu þá fyrst um sinn,
sem staðið hefir yfir nú í mánaðartíma milli verk-
fræðingafirmans Höjgaard og Schultz og Vöru-
bílastöðvarinnar, eða Alþýðusambands íslands.
I gærmorgun afhenti Höj-
gaard verkfræðingur sáttasemj
ara tiiboð til sátta í deilu þess-
ari, þar sem hann bíður þessi
kjcr.
Hann býðst til þess að fje-
lagsmenn í Vörubílastöðinni
Þróttur ;fái keyrslu fyrir bíla
fjelagsmanna á öliu því efni til
íSogsvirkunarinnar, sem bílar
þeirra eru hæfir fyrir, og sje
flutniúgUr ;sá greiddur eftir
reikningi. Bílarnir sjeu 2%
tonna bílar í stöðugum rekstri.
Við útreikning á flutnings-
kostnaði sje auk vinnulauna
;tekið tillit til slits og fyrningar
á bílunum, stjórnarkostnaði
stöðyarinnar og síðan sje
rgreiddur ágóði. Segir í brjefi
verkfræðingsins, að þá sje öll
áhætta bílstjóranna eða stöðv-
arinnar útiiokuð.
En annar flutningur, sem er
svo þungur, að bílar stöðvar-
innar eru óhentugir fyrir hann,
sje fluttur á hinum tveim 'bíl-
um firmans.
Engin ágiskun er í tilboði
véfkfröcíðm'gsms um það, hve
verðlagið á fiutningunum verð-
ur með þessu móti.
En ef út af þessari tilhÖgun
er brugðið, í atvinnubótaskyni
fyrir bílstjórana, ætlast Höj-
gaard verkfræðingur til þess,
að bæjarsjóður greiði þann mis
mun að hálfu, sem er á milii
hins reiknaða kostnaðarverðs
við flutningana og hins raun-
veruiega flutningskosnaðar. En
að hálfu býðst hann til að
greiða þann mismun, þó ekki
yfir 5000 krónur.
Sáttasemjari gefur
málið frá sjer.
Blaðinu tókst ekki í gær að
ná tali af sáttasemjara. En
sennilega hefir hann skýrt um-
boðsmönnum bílstjóranna frá
þessu tilboði, sem að vísu er
frekar grurtdvöllur til samn-
inga, heldur en ákveðið tilboð,
þar sem ^ftir er að komast að
niðurstöðíU /rpeð hvernig kostn-
aður við flutningana yrði reikn-
aður.
En síðari hluta dags í gær,
skýrði sáttasemjari bæjarráði
frá þvB að hann teldi frekari
tilraunir til sáttagerðar í deil-
unni tilgangslausar og gæfi
málið frá sjer.
Bæjarráðið vill ekki
taka að sjer auka-
greiðslur til flutning-
anna-
Um leið og Höjgaard verk-
fræðingur skrifaði sáttasemj-
ara, skrifaði hann bæjarráði
um þessa afstöðu sína.
Bæjarráðið kom saman á
fund í gær, og tók þetta mál
til meðferðar,
Þar var gerð svohljóðandi
samþykt út af brjefi Höjgaard
verkfræðings:
„Bæjarráðið vill taka það
fram, að það getur ekki fallist
á aukagreiðslur til verktaka,
nema því aðeins að hann þurfi,
með samþykki bæjarráðs, að
greiða hærri verkalaun en voru
samkvæmt kunnum kauptöxt-
um hjer í bænum þegar verk-
taki gerði tilboð sitt og samn-
ingar voru gerðir, eða í annan
stað, ef vinnunni yrði, fyrir for
göngu bæjarráðs, hagað sein
atvinnubótavinnu og verfcið
yrði dýrara af þeim ástæðum,
en bæjarráðið hefir ekki hugs-
að sjer slíka tilhögun á fram-
kvæmd verksíns að neinu leyti“.
Hvað næst?
Ilvað næsta skrefið verðúr í
þessu rnáli er óvíst.
Aðalmálgagn la ndsstjórnarinn
ar, Alþýðublaðið, lætur allóírið-
lega í gær. Er elcki annáo sýni-
iegt af ski’ifum blaðsins, en það
óski einkis frekar, en að deilan
ieysist ekki, verkið verði stöðv-
að, skip það, sem beðið hefir
afgreiðslu í mánuð fári hjeðan,
og virkjun Sogsins verði tafin
um ófyrirsjáanlegan fcíma.
Sennilega verður þetta mál
á einhvern hátt lagt fyrir lands
stjórnina, enda er það henni
skylt.
En eftir því sem málgagn
hennar skrifar, eru ekki horf-
ur á, að í herbúðum hennar
ríki mikill áhugi fyrir því, að
koma virkjuninni áleiðis.
Vaxtatap bæjarins fyrir
hvert ár sem Sogsvirkjunin
tefst er um 300 þúsund krónur.
Konur i iier-
§kylduvínnu
sainkvæmt hinum
nýju herlögum
Þjóðverja.
KAUPMANNAHÖFN í GÆR.
EINKASKEYTI TIL
MORGUNBLAÐSINS.
Hin nýju herskyldulög Þjóð-
verja kveða svo á, að herþjóm-
ustutíminn verði eitt ár. En áð-
ur en sú eiginlega herþjónústa
manna byrja eiga menn að vera
eitt ár í þegnskylduvinnu, sem
sje einskonar undirbúningstími
undir herþjónustuna.
Þá er ríkisstjórninni heimil-
að að skylda konur til þegn-
skylduvinnu við ýms störf, ef
til ófriðar kemur.
Páil.