Morgunblaðið - 24.09.1935, Blaðsíða 6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudaglnn 24. sept. 1935,
Frá Mentaskólanum á Akureyri,
Nýja stærðfræðideildin tekur til starfa.
Samtal við Sijjurð Guðmundsson
•kólameistara.
Morgunblaðið átti tal við Sig-
urð Guðmundsson, skólameist-
ara, við Mentaskólann á Akur-
eyri, sem undanfarið hefir dval-
ið hjer í bænum.
— Ög nú eigið þið að fá
stærðfræðideild þar nyrðra,
segjum Vjer.
Jafnrjetti náð.
— Já — og með því hefir
Méntaskólinn á Akureyri feng-
ið sömu rjettindi til að brott-
skrá og undirbúa nemendur til
háskólamentunar og Mentaskól-
inn hjer í Reykjavík.
— Og var nú veruleg þörf á
þessari nýju stærðfræðideild?
— Já, eindregin þörf, því
það er vitað mál, að Mentaskól-
inn á Akureyri er með allra ó-
dýrustu skólum landsins, og
getur því verið kleifur kostnað-
ur' fyrir fátæka nemendur að
sækja þangað nám, sem alls
ekki gætu stundað nám við
Mentaskólann hjer, sakir fjár-
skorts.
— Gerið þjer þá ráð fyrir að
aðsókn til skólans muni aukast
þegar ^tærðfræðideildin tekur
nú til starfa?
— JáT en reyndar hefir að-
sókn að skólanum aukist svo á
síðustu árum, að nemendafjöld-
inn er alveg að sprengja utan
af sjer skólahúsið. Síðasta vetur
stunduðu rúmir 200 nemendur
nám við skólann — og er það
mun fleira en það hefir verið
noKkru sinni áður.
Allir nemendur skól-
ans verða að búa í
heimavist.
— Verður þá ekki að reisa
nýtt skólahús?
— Jú — fyr eða síðar verður
það óhjákvæmilegt.
— Og hvernig hafið þjer
hugsað yður þau mál?
— Jeg hefi nú mikið brotið
heilann um þetta — og það,
sem jeg stefni að og mun leggja
aðaiáhersluna á, er að bygt
verði svo ríflega, að allir nem-
endur, sveinar og meyjar, geti
búið í heimavist — líka þeir,
sem ættu foreldra í bænum.
Innánbæjarnemendur gætu borð
að heíma hjá foreldrum sínum
og jafhvel lesið þar líka — þó
þeir svæfu í heimavist, og lytu
þar með sömu lögum hvað snert
ir að vera, inni fyrir ákveðinn
tíma á kvöldin. Jeg hefi óbif-
andi trú á heimavistarskólum,
og reýnslá mín er sú, að heima-
vistarnemendur gefast betur —
eru áhugasamari við námið og
reglusamari en þeir, sem búið
hafa í bænum. Auk þess verður
kynning milli nemenda mun
betri ef þeir búa allir á sama
stað, en meðan sumir búa í
heimavist og aðrir í bænum
— og aðstaða þá öll miklu jafn-
ari. Eftirtektarvert er það og
í heimavístarskólum, hvem!ig
eldri nemendur ala upp ný-
nema, og mundi uppeldisstarf-
Sigurður Guðmundsson.
semi sú vaxa að vonum við sam-
býlið.
Það verður að venja
menn við frelsið.
Ætlið þjer þá ekk: að láta
eitt ganga yfir alla, og loka alla
inni á sama tíma, þegar allir
nemendur skólans geta búið í
heimavist?
Nei. Mjer hefir dottið í hug
að láta aldur nemenda ráða
þar nokkru. T. d. að 5. og 6.
bekkingar fengju að vera leng-
ur úti en 1. og 2. bekkingar —-
því að þeir hinir yngri þurfa
meiri svefn. Þeir eru og lík-
amlega veikbygðari og van-
þroskaðri.
Álítið þjer ekki að sá grein-
armunur milli eldri og yngri
nemenda verði misskilinn og
illa sjeður?
Jú, það get jeg ímyndað
mjer — en það er vandstjórn-
að svo vel fari og allir megi
hljóta gott af. Eitt finst mjer
líka mæla með því að eldri
nemendur njóti meira frelsis í
sameiginlegri heimavist, og það
er: að efribekkinga verður að
smávenja við frelsið áður en
þeim er að fullu gefinn laus
taumurinn — en það er þegar
þeir koma í háskólana og eiga
í höfuðatriðum að stjórna sjer
sjálfir. Neðribekkingar geta og
huggáð sig við það, að bráðum
verða þeir sjálfir efribekking-
ar.
Fyrst verður að
byggja yfir mötuneyt-
ið og söfnin.
Og hvað verður fyrst að
byggja?
Eins og nú standa sakir ríð-
ur mest á að koma mötuneyt-
inu og söfnunum út úr húsinu.
Mjer hefir dottið í hug, að
reist yrði húsaþyrping í stað
þess að viðgengist hefir að
reisa stórhýsi fyrir skóla. — í
húsum þessum ætla jeg að rúm
yrði fyrir kennara skólans og
mætti skifta þeim niður í nem-
endaíbúðirnar þannig, að nem-
endur yrðu undir kennara eft-
irliti og umsjá bæði nótt og
dag. Með því hygg jeg að kynn-
ing milli kennara og nemenda
mundi aukast og við það bund-
inn endi á ýms vankvæði í
skólarekstrinum,, svo sem ó-
stundvísi, slæpingsháttur við
lestur, drykkjuskapur og önnur
vandræði, sem skólum vilja
fyigja.
Það verður að læðast
að Bakkhusi.
Já, vel á minst. Þjer Ijetuð
þess getið í opinberu samtali
við yður nýlega, að Bakkhus
yrði best unninn með því að
læðast að honum. Hvað áttuð
þjer við með því?
Jeg sagði líka að menn
þyrftu að kynnast honum og
skilja hann. Með því að læð-
ast að Bakkhusi átti jeg við að
óbeinlínis mætti vinna á móti
honum á ýmsan hátt og hefir
mjer gefist það betur en að
koma í berhögg við hann. —
Fyrst er að vita, af hverju
menn drekka, og síðan að
finna leiðir til að ráða bót á
drykkjuskapnum. —- Margir
drekka af því þeir eru feimnir
— drekka, til að losa um höml-
ur og hemla, sem há þeim í
daglegri framkomu. Þá er að
gera menn ófeimna og djarfa
og hygg jeg til þess besta ráðið
fjallgöngur og útiíþróttir. —-
Með því að klifa háar fjalls-
hlíðar og snarbrattar urðir og
kletta, liggja úti í kofum og
snæða nesti í hreinu og örf-
andi háfjalaloftinu, kynnast
nemendum betur og verða
djarfari og frjálsmannlegri
hver við annan, en á meðan
þeir sitja hlið við hlið í upp-
ljómuðum sölum skólahússins.
Fjallgöngurnar svala
frumstæðum kvötum.
Hitt er og vitað, að í f jallgöng-
um og útilegum, sem þessum,
þar sem frumstæðir manna-
siðir eru hafðir um hönd og
hver verður að bjarga sér eins
og best gengur, fullnægja
sumir þeim frumstæðu kend-
um, sem fá þá til að drekka.
Slarkhneigðin og æfintýraþrá-
in er okkur öllum í blóð borin
og merg runnin, og allar á-
stríður eru sterkastar, og þá
um leið hættulegastar, hjá ung-
lingnum. Þessum hneigðum
þurfa menn að svala og veitá
viðnám — og hygg jeg, að fjall
göngur, með þeim erfiðleikum
og torfærum, sem þeim eru
samfara, geti það komið þar
að miklu liði. Þetta og þessu
líkar krókaleiðir til að varna
unglingunum áfengisneyslu,
kalla jeg að læðast að Bakk-
íusi — og Bakkhus verður
aldrei unnin nema hann sje
rjett skilinn, og það sje fylli-
ega vitað hversvegna hver og
einn láti tælast af veigum hans.
Ekki uppeldisfræði —
heldur sálsýkifræði.
Og hafið þjer þá einhverjar
uppeldisfræðilegar kenningar,
og staðreyndir, að styðjast við
í þessum efnum?
Að nokkru leyti ,— og að
nokkru leyti ekki.
Þegar jeg hefi þurft að leysa
vandamál þau, sem allri upp-
eldisstarfsemi eru, og verða,
samfara — hefir mjer jafnan
að litlu liði komið lestur kunnra
uppeldisfræði nga. Það heíir
verið fyrir rr ;, að +ara í geitar-
hús að leita ullnr. En af sál-
sýkifræðingu^x ýn'sum hefi jeg
t Landrjetfir.
Sætaferðftr frá
Bifreiða«löð íslands.
Sími 1540,
Kaupum flöskur
eina viku, frá miðvikudegi 25. þ. mán. að telja. — Auk
venjulegra tegunda kaupum við einnig hálf-líter og
heil-líter flöskur.
Áfengisverslun ríkisins,
Nýborg.
Komið með kjöiílái -
og látið okkur salta í þau.
— Hvammstanga dilkakjöt drýgst og best. —
Isliúsið HerOubreið,
Fríkirkjuveg. — Sími 2678.
Málara- og teihniskóli
Finns Jónssonar og Jóhanns Briem
tekur til starfa upp úr mánaðamótunum. Teikning, olíulit-
ir, vatnslitir og pastel. Einnig eftir lifandi fyrirmyndum.
Veitum tilsögn fólki á öllum aldri.
Finnur Jónsson,
Laufásveg 2A. Sími 2460.
Jóhann Briem,
Skólastræti 1.
Teikmistofa.
Tek að mjer teikningar á húsum. Sömuleiðis útreikninga
óg teikningar af miðstöðvum og járnbentri steinsteypu á
teiknistofu minni, Hellusundi 6, sími 2176.
Jón Magnússon, arkitekt.
Fyrirligg jaodi:
Kartöf lur — Laukur,
Rúsínur — Gráfíkjur,
Kúrenur — Bláber.
'«1 .ðkúd.b ó imf .
Eggert Kristiánsson & Co,
Sfmx 1400.
mikið lært, sem mjer hefir
íomið að hagkvæmum notum.
Freud er ,,móðins!“
Hvað segir þjer um Freud?
Freud er góður, það sem
hann nær, og svo er hann líka
móðins — kannske of móðins!
Hvað segið þjer þá um
kenslu í kynferðismálum við
æðri skóla?
Jeg lít svo á, að hún geti
verið þarfleg og komið að góðu
gagni. En ekki má þó leggja
of mikið upp úr fræðslunni
einni saman. Auk þess eru fáir
þeim vanda vaxnir að géta
kent þau fræði, svo þau nái til-
ætiuðum árangri — og sje góð-
um árangri ekki náð, er betra
heima setið.
I lok máls síns segir skóla-
meistari: Jeg ætla að biðja yð-
ur að geta þess, að fyrir skól-
ans hönd vil jeg þakka öllum,
þeim góðu mönnum og konum,
sem fyr og síðar, með ráðum
og dáðum og í orði og verki,
hafa styrkt hann í baráttunni
fyrir rjetti sínum og tilveru —
sem og öllum þeim, sem hafa
og munu, á órunnu skeiði, auka
hlýju í skólans garð.
S. B.