Morgunblaðið - 16.05.1937, Page 3
Sunnudagur 16. mai 1937.
6EGUNBLAÐIÐ
3
Ríkisstjórnarafmælið Yfir 60 miljónir
—og Islendingar—
FRA FRJETTARITARA VORUM
KAUPMANNAH#FN I GÆR
I tilefni af ríkisstjórnarafmæli konungs gefa blöðin í
Khöfn út geysistór hátíðablöo, og eru þar nokkrar greinar
um Island.
Forsíður nokkurra blaðanna eru prýddar með danska
og íslenska fánanum.
I Politiken birtist samtal við Svein Björnsson sendih'erra
um menningar samband Dana og íslendinga. önnur grein er
þar eftir Tryggva Sveinbjörnsson sendiherraritara um stjórn-
mál Islands siðan 1918.
Dr. theol. Jón Helgason biskup skrifar í „Berlingske
Tidende“ og Fontenay sendiherra Dana á íslandi skrifnr í
„NationaItidende“ um hinar frábæru framfarir á íslandi á
ríkisstjórnarárum Kristjáns X.
Islenski fáninn blaktir ótrúlega víða á stöng í Kaupm.-
höfn í dag. íslenskur fáni er t. d. fyrir framan Amalienborg,
fyrir framan allmargar opinberar byggingar og einnig fyrir
framan íbúðarhús.
Framhliðar húsa eru víða skreyttar með hinum íslensku
fánalitum.
á þrem árum
FramboO
SjállstæOis-
flokksins.
Flokksfundir,
Af hálfu Sjálfstæðisflokksins
verða í kjöri í Suður-Múla-
stýslu þeir Magnús Gíslason sýslu-
maður <>g Kristján Guðlaug’sson
lögfræðingur.
*
Flokksfund lijeldu Sjálfstæðis-
menu í Keflavík í gær. Voru
fhndarmenn mjög eindregnir á
því að vinna ötullega að kosn-
iugunum, og- það alveg jafnt þótt
kosning' Olafs Thors sje örugg,
með þvt að meirihlutavaldið á Al-
þingi gæti oltið á kjörsókn Sjálf-
•tæðismanna í Gullbringu- og
K.jósarsýslu.
A fundinum mættu þeir Olaf-
»r Thors ®g Bjarni Benediktsson
prófessor, og töluðu þeir báðir.
*
Eins og getið var um hjer í
blaðinu í gær h.jelt Thor Thors
flokksfund á Patreksfirði. Aulc
Thors töluðu þar þeir Jónas
Magnússon kennari og Gísli Jóns
son vjelfræðingur, frámbjóðandi
flokksins í Barðastrandarsýslu. A
fúndinum ríkti ei.rihugá áhugi fyr
ir kosningunni.
Knowden' lávarður.
Snowden
lálinii.
KONUNGUR KVADDI
MEÐ HANDABANDI.
London í gær. Fl’.
Fulltrúar hinna ýmsu landa, á
krýningarhátíð bresku kon-
ungshjónanna kvöddu konungs-
hjóuin í dag.
Höfðu fulltrúarnir komið sam-
an í höllinni, og stóðu um kring
í einum sal liennar, en konungur
«g drotning, ásamt hertoganum
«g hertogafrúnni af Gloucester,
gengu á röðina og kvöddu hvern
• einn með handabandi.
London í gær. FÚ.
Einn af helstu stjórnmála-
mönnum Breta, Philip Snowden
lávarður, andaðist í tiag. Hann
hafði margra ára stjórnmála-
feril að baki sjer, og var t. d.
f jármálaráðherra í fyrstu
stjórn Verkamannaflokksins.
Snowden var af fátæku fólki
kominn. Faðir hans var verka-
maður í baðmullarverksmiðju,
en kom syni sínum til mentun-
ar.
Fjármálastefna rauðliða hlýtur
að enda með allsherjar hruni.
Tölur l«nd§reikn*
inj^anna lala.
Fjármálin eru á hverjum tíma mikilsverðustu mál
sjerhvers ríkis. Á þeim hvílir fyrst og fremst
afkoma ríkisbúskaparins sjálfs, en hún verkar
svo aftur á atvinnuvegina og þegnana.
Ríki, sem er fjárhagslega sterkt, hefir mikla og marg-
víslega möguleika til þess að láta þegnum sínum líða vel.
En aftur á móti ríki, sem er skuldum vafið og í fjárhags-
kröggum, dregur allan kjark og þrótt úr þegnum sínum,
vegna óbærilegrar skattaálögu.
Þar sem kosningar standa nú fyrir dyruni, er nauðsyn-
legt að þjóðin kynni sjer rækilega meðferð fjármálanna á
undanförnum árum, því að hennar framtíð byggist mjög á
því, hvernig haldið er á þessum málum.
Hjer verður gerður nokkur sam-
anburður á meðferð fjármálanna
í stjórnartíð Sjálfstæðisflokksins
á árunum 1924—1927 og þeirra
stjórna, er setið liafa við stýrið
síðan.
Stjórnartímabil
S j álf stæðism ann a.
Stjórn Sjálfstæðismanna fór
riieð völd 4 ár, 1924—1927. Þessi
ár urðrt tekjur ríkissjóðs sem hjer
segir, taldaf í niiljónum króna:
1924 11.6 milj
1925 16.7 milj
1926 13.1 milj
1927 11.8 mil j
Samtals 53.2 milj.
Fimleikamót
r
Islands hefst
á morgun.
Fimleikamót íslands hefst á
morgun kl. 1 með því að
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur
á Austurvelli og að allir þátt-
takendur mótsins, rúmlega
200 talsins, ganga í skrúðgöngu
suður á íþróttavöll.
Hefir áður hjer í blaðinu ver-
ið skýrt ítarlega frá þessu mótti,
sem er annað Fimleikamót Is-
lands, sem háð er.
Eflaust verða margir áhorf-
endur á Iþróttavellinum þessi
þrjú kvöld, sem mótið stendur
yfir, verði veður hagstætt.
•eða Í3.3 milj. til jafnaðar á ári.
Þegar Sjálfstæðismenn tóku við
völdum, voru skuldir ríkissjóðs
18.1 milj. kr.; en þegar þeir skil-
uðu af sjer í liendur fyrri stjórnar
Tímamanna og sósíalista, voru
skuldirnar 11.3 milj. kr. Skuldirn-
ar höfðu þannig lækkað um 6.8
milj. kr. Einnig liafði sjóður auk-
ist á þessu tímabili um 2 milj.
króna.
Fyrra valdatímabil
Framsóknar og
sósíalista.
Þetta tímabil tekur yfir árin
1928—1931. Þessi ár urðu tekjur
króna. Sjóður hafði einnig MINK-
AÐ um 2.4 milj. kr.
Samsteypustjórnin.
Iíennar valdatímabil nær yíir
árin 1932—1933. Þessi ár nrðu
tekjur ríkissjóðs eins og hjer seg-
ir:
1932
1933
12.8 milj.
15.6 milj.
ríkissjóðs sem hjer segir:
1928 14.3 milj.
1929 16.3 milj.
1930 17.2 milj.
1931 15.2 milj.
ftamtal s 63.0 milj.
eða 15.8 milj. til jafnaðar á ári.
Við valdatöku fyrri stjórnar
Framsóknar og sósíalista voru
skuldir ríkissjóðs 11.3 milj., eins
og fyr segir. Þegar hún skilaði af
sjer í hendur samstéypustjórnar-
itmar voru skllldirnar 39.4 milj.
lcr. Skuldirnar höfðu þannig
HÆKKAÐ á þessum 4 valdaárum
rauðu flokkanna nm 28.1 milj.
Samtals 28.4 milj.
eða 14.2 milj. til jafnáðar á ári.
Skuldir ríkissjóðs voru 39.4
milj, þegar samsteypustjórnin tók
við völdum, en 39.9 milj. er hún
skilaði af sjer. Skuldaaukning
þannig um milj. kr., en sjóður
hafði vaxið nál. um sömu upphæð.
Síðara valdatímabil
Framsóknar off
sósíalista.
Það nær yfir árin 1934—1936
og eru það valdaár núveraudi
stjórnar. Þessi ár hafa tekjur rík-
issjóðs verið sem hjer segir:
1934 16.5 milj.
1935 18.1 milj.
1936 áætl. 18.2 milj.
Samtals 52.8 milj.
eða 17.6 milj. til jafnaðar á ári.
Þess skal getið að tekjur ársins
1936 eru áætlaðar, því að lands-
reikningur þess árs er ekki kom-
inn.
Eins og áður greinir voru sknld-
ir ríkissjóðs 39.9 milj. þegar nú-
verandi stjórn tók við viildnm, en
voru við síðustu áramót sam-
kvæmt skýrslu fjármálaráðherra
á þinginu í vetur 46.7 milj. króna.
Skuldirnar hafa þannig HÆKK-
AÐ um 6.8 milj. króna Sjóðnr
mun einnig hafa rýmað á þessum
árum um nál. miljón króna.
Hvað sýna tölurnar?
Tölumar sem að framan greinir
sýna þetta:
FRAXS. Á 8JÖTTU S»H.
Sóslalistar
í Hafnaifirði^
beita frekari
skoðanakúgun
Oll líkindi benda til þess,
að sósíalistair í Hafn-
arfirði hafi íjripið til enn
víðtækari skoðanakÚRana
við verkamenn.
AJþýðublaðið í . .gan- er iátið
birta „yfirlýsiugu“, frá aamverka
mönnum Hermanns Guðmundsson
ar, þar <sem þeir segja, að Morg-
unhlaðið hafi farið lueð ósann-
indi í þessu máii.
Morgunblaðið sneri sjer í gær
til Hermanns Guðmundssonar og
lagði fyrir hann eftivfarandi
spnrningar -.
Hvað viljið þjer ségja u yfiv-
lýsingn starfsbræðra yðav i Al-
þýðnblaðinu? i .
— Jeg varð alveg undrandi er
jeg' frjetti um þessa yfirlýsingu,
var svarið, og satt að segja trúði
því alls ekki, að hún hefði kom-
ið fram fyr en jeg sá hana í blað
imi með mínum eigin augum.
— Hafið þjer ekki talað við
þessa menn, sem «• yfirlýsing-
unni standa 1
—- Jú, t. d. Guðjón Þorkelsson.
Hann hitti jeg og spurði, hvort
það væri virkilegja rjett, að hann
hefði leyft að setja nafn ,sitt und
ir yfirlýsinguna. Svar^ði hann því
játandi.
Jeg sagði honum, að jeg væri
undrandi yfir því, að hann skyldi
skrifa undir slíkar lygar, sem þar
væri með íarið.
Sagði hann þá, sennilega í af-
sökunarskyni fyrir sjálfan sig, að
hann hefði ekki verið viðstaddnr
er atburðurinn gerðist, fyr en í
lokin.
Jeg sagði, að ípjer i^yndist und-
ariegt, að bann g'æfj yfirlýsingu
um mál, sem hann vissi ekkert
c.6 fvti í*i<5 í.í.r r’O 1 í
um. En þá fór hann nndán, í flæm
ingi og svaraði ekki.
Við Karl Kristjánsson hefi jeg
einnig átt viðtaj um |)etta mál.
Hann sagði, sem rjett er, að
! ' • 0 £
hann geti ekkert um þennan at-
bnrð sagt, þar sem hann sje svo
HEYRNARSLJÓR, að hann hafi,
ekkert heyrt, sem fram fór.
Að lokum segir , Hewjaann: r,( <
— Frásögnin í M,ai'gua,þlaðinu
nm brottrekstur minn úr vinmanni
er rjett.
Þessu til söununar skal jeg geta
þess, að jeg hefi vitni að því, að
siimir þeirra manua, sem skrifa
undir yfirlýsingu Alþýðublaðsins
í gær, hafa sagt, siiguna mönmim
í Hafnarf. þannig,að hún ber í öll
um aðalatriðum samaii við írá-
sögn Morgunblaðsins.