Morgunblaðið - 24.12.1937, Blaðsíða 4
MORGCJNBLAÐIÐ
GLEÐILEG JÓL!
Húsgagnaverslun
Fri'ðriks Þorsteinssonatr,
Hntanönlbnlbnlbnl bfnbnlbnlbn&n&nl^ni
I
GLEÐILEG JÓL!
=p Helgi Hafberg,
gjjj Laugaveg 12,
I fr3 __________
Óskum öllum okkar J
l>iffsJdftavinum t
GLEÐILEGBA JÓLA •
OG NÝÁBS*‘ *
Þvottahúsið Drífct, t
GLEÐILEG JÓL!
Klceöavtrksmiðjan Álafoss.
| GLEÐILEGRA JÓLA |
Y óskar öllum viðskiftavinum X
Y V
v sínum. y
*i* Skóbúð Beykjavíkur %
i 4
LANDSTJABNAN
HEILDVEBSLTJNIN
’úsendir viðskiftavinum sínumi
zinnilegusiu jóla- og nýárskveðj-%
|ur með þakhlœíi fyrir árið, sem\
nú er að líða.
GLEÐILEG JÓL!
Prjónastofan HLÍN.
GLEÐILEG JÓL!
Verksmiðjan VENTJS h.f.
mola me® hunangi, til þess að
lífið líði ljúflega og erfiðleika-
laust.
Fjölskyldumeðlimirnir geta
einnig markað hamingju sína
af hnetum þeim og heslihnot-
um, sem þeim er útbýtt: góð-
ur kjarni táknar velgengni.
Vondur kjarni erfiðleika. Lífið
er reyndar fullt af erfiðleikum,
en gott og illt er frá Guði og
er afborið möglunarlaust. Þeim,
sem fyrst hnerrar þetta kvöld,
er óskað til hamingju og fær
fyrirheit um að eignast fyrsta
lambið, kálfinn eða folaldið,
sem fæðist næsta vor. Að lok-
inni máltíð ganga allir samtím-
is út úr herberginu til þess að
hænurnar Ijúki við að unga út
ölljum eggjunum, og matarleif-
arnar eru gefnar búpeningnum.
„Koledado“. Svo er nefndur
síðasti þáttur jólagleðinnar og
ein af skemtilegustu viðhöfn-
um þessa heilaga kvölds. Helgi-
siðunum er nú lokið, og nú
hefst glensfull og gamansöm
skemtun, sem þó er einnig
gegnsýrð af táknmáli.
Húsbóndinn er úti í húsa-
garðinum, og ungu konurnar
bíða eftir kærkomnum gestum,
svonefndum „koledari“. Hlut-
verk „koledari“ leika unglingar
í þorpinu eða giftir menn. Með-
al þeirra er einn svonefndur
„stanik“ eða afi. Hann er leið-
togi hinna, venjulega sá elsti,
og kann alla söngva, sem til-
heyra athöfninni. Annar, svo
kölluð „baba“ — amma — er
trúður, klæddur að hálfu leyti
eins og kvenmaður og skreytt-
ur blómum. Hlutverk hans er
að koma fólki til að hlæja.
Þriðji er „blagosloVenik“, sá,
sem blessar. Fjórði „gajdarat“,
flautuspilarinn. Fimti „mag-
áre“, asninn, sem ber poka með
gjöfum í. Sjötti „kotka“, kött-
ur, sem á að hrópa á götunni.
Auk þess eru einnig þrír til
fjórir unglingar, sem syngja
jólasöngva. Þetta er söngkór-
inn, eins og hann er minstur,
en í honum geta verið fleiri
unglingar.
Þá, er allir hafa safnast sam-
an á heimili leiðtogans eftir
merki, sem gefið er á miðnætti,
hefja „koledari“ upp hróp og
söng á götum úti, í húsagörð-
um, inni í húsum, alls staðar.
Móttakan, sem þeir fá, er sjer-
staklega merkileg. Hún fer
fram í húsum, þar sem fyrir eru
stúlkur. Þegar þeir koma inn í
húsið, syngja þeir söng um
húsbóndann, húsfreyjuna, um
elsta soninn, elstu 'dótturina o.
s. frv. Um sjerhvern í fjölskyld-
unni er til sjerstakur söngur og
fer söngurinn eftir starfi persón-
anna, sjerstakur söngur um
jarðyrkjumanninn, annar um
plægingamanninn, þriðji um
fjárhirðinn, fjórði um býflugna-
ræktarann, fimti um prestinn,
sjötti um kennarann, sjöundi
um vínsalann o. s. frv. Þegar
búið er að syngja söngvana,
byrjar flautuspilarinn að leika
á pokaflautuna, en „afi“ og
„amma“ dansa fyrir framan
hvern fjölskyldumeðlim og fá
gjafir.
Þannig enda þá hátíðahöldin
á undraverðum, litauðgum og
margbreytilegum, táknrænum
Búlgarar leika á sekkjapípur eins
og Skotar.
siðum, gegnsýrðum af hag-
kvæmum skilningi trúarbragð-
anna á lífinu, sem litið er á frá
hinu fagra sjónarmiði hugsjón-
arinnar og birtist þar í sjer-
stakri dýrð og ljóma, hafið upp
í hærra veldi af hreinleika og
einfeldni, með dýrkun á guði
og hinu eilífa í heiminum.
Þó er enn þá margt frásagn-
arvert af þessum fögru, gömlu
venjum jólanna í Búlgaríu, en
það er best að láta hjer staðar
numið.
Vert er samt að geta þess, að
safnað hefir verið yfir 20.000
búlgörskum alþýðusöngvum og
þeir verið gefnir út af búlg-
arska kenslumálaráðuneytinu,
þar sem jólin eru vegsömuð og
sungnar heillaóskir til húsráð-
andanna, Þar að auki er margt
til af þessu tagi í óbundnu
máli, sem ekkert lag er við, svo
sem blessanir og heillaóskir frá
leiðtogum ,,koledari“ til hús-
bændanna, oft þrungið mikilli
fyndni og gamansemi.
Yfir jólahátíðarnar er borð-
ið ávalt hlaðið alls konar mat,
sætindum og drykkjum. Á þess-
um hátíðisdögum telur hver
Búlgari það skyldu sína að
bjóða til borðs með sjer, hverj-
um, sem hann hittir, sjerstak-
lega fátæklingum, útlendingum,
einstæðingum og aumingjum.
f™vað er ljóst, að þessir fornu
*** helgisiðir fela í sjer anda
meðaumkunar, gagnkvæms
kærleika, hjálpsemi við fátæk-
linga og aumingja. Til dæmis
tíðkast það enn þá með Shopi-
þorpsbúunum umhverfis Sofía,
að hver húsbóndi býður inn til
sín á jólahátíðinni öllu því
fólki, sem hann mætir, þar á
meðal þeim snauðustu, útlend-
ingum, einnig beiningamönn-
um, án þess að spyrja þá að
nafni, þjóðerni eða trúarbrögð-
um. „Þetta eru menn. Þess
vegna eru þeir bræður okkar“,
segir hann á þessum hátíðis-
dögum.
Það er því skiljanlegt, hvers
vegna kristin trú löghelgaði
þessar fornu hátíðar, og hver
kristinn maður getur endurtek-
ið í einlægni á þessum stórhá-
tíðum hina fögru ræðu, sem
sungin er í öllum kirkjum á
jólunum í Búlgaríu:
„Dýrð sje guði í upphæðum,
friður á jörðu og andi samá-
byrgðar og gagnkvæmrar ástar
ríki meðal mannanna!"
Ivan H. Krestanoff,
Föstudagur 24. des. 1937,
GLEÐILEG- JÓL!
Heildversl. Edda h.f.
M
V
0
oooooooooooooooooooooool
GLEÐILEG JÓL!
Verslunin Edinborg.
Heildverslun Ásgeirs Sigurðssonar.
^oooooooooooooooooooooooP
GLEÐILEG JÓL!
Baftœkjaverslunin Jón Sigurðsson.
I