Morgunblaðið - 18.02.1938, Blaðsíða 5

Morgunblaðið - 18.02.1938, Blaðsíða 5
Fostudagur 18. febrúar 1938 MORGUNBLAÐIÐ 5 Útg:ef.: H.f. Árvakur, Reykjavík. Ritstjórar: Jón Kjartansson og Valtýr Stefánsson (ábyrgTSarmaíSur). Auglýsingar: Árni Óla. Ritstjórn, auglýsingar og afgreitSsla: Austurstræti 8. — Sími 1600. Áskriftargjald: kr. 3,00 á mánuíSi. í lausasölu: 15 aura eintakiö — 25 aura með Lesbók. Á AÐ BJARGA ÚTVEGINUM? H [INN 5. mars næstkomandi verður haldinn aukafund- ur , Sölusambandi íslenskra fiskframleiðenda, til þess að ræða um fjárhagsafkomu út- vegsins. Á aðalfundi S. í. S. í haust ■yar kosin 5 manna nefnd til þess ^að eiga viðræður við ríkisstjórn, bankastjóra og formenn stjórn- málaflokkanna, um leiðir, er, líklegar þættu til bjargar útveg- inum. Nefndin kynti sjer rækilega' .ástand útvegsins. Var ríkis- stjórninni síðan send ýtarleg skýrsla um þessi mál og víðtæk- :ar kröfur til hennar gerðar, Að- alkröfurnar voru: Að útgerðar- menn fengju frjáls umráð yfir þeim gjaldeyri, sem útgerðin leggur til, að afnumið yrði út- flutningsgjald af sjávarafurð- um, að ljett yrði öllum tollum ,af kolum, salti, olíu og öðrum ’útgerðarvörum, og að vextir af útgerðarlánum yrðu 5%, þar í falið framlengingargjald. Ríkisstjórnin fekk í hendur skýrslur útgerðarmanna og kröfur í desembermánuði síðast- liðnum, eða áður en síðasta Al- þingi var slitið. Eina hjálpin, sem ríkisstjórnin og meirihluti Alþingis fekst til að veita út- •vegnum var afnám útflutnings- .gjalds af saltfiski og heimildin 'til stjórnarinnar, að fella niður toll á kolum til skipa, er salt- fisksveiðar stunda svo og salt- vtollinn. En þessi litla hjálp útgerð- m til handa var aðeins á papp- ’árnum, því að stjórnarflokkarn- ir lögðu samtímis nýjan verðtoll 2—6% á ailar notaþarfir út- vegsins, nema kol, salt og olíu, •=og að auki 12% álag á alla skatta og tolla, hverju nafni sem nefnast. Þegar því öll kurl koma til grafar, er ekki vafi á, ,að útkoman verður sú, að síðasta Alþingi hefir þyngt — en ekki ijett — byrðarnar á útgerðinni. Við þetta bætist svo það, að margar erlendar notaþarfir út- "vegsins hafa hækkað allveru- lega í verði undanfarið en -yerðið á afurðunum ýmist staðið í stað eða það hefir stórfallið. iSjerstaklega hefir verðfallið •verið mikið á síldarafurðunum. Þar hefir beinlínis orðið verð- lirun. Það er því síst að undra þótt útvegsmenn horfi nú kvíðandi anóti framtíðinni. Nefnd sú, sem stjórn S. í. F. kaus í haust til þess að athuga -.■og gera tillögur í þessum mál,- um, fór í vetur þess á leit við ríkisstjörnina, að hún fengi ráð- andi stjórnmálaflokka til að tilnefna sinn manninnn hver, til þess enn á ný að reyna að finna oinhverjar leiðir til hjálpar út- vegnum. Hafa þessir menn síð- an starfað með gömlu nefnd inni. Aukafundur S. 1. F., sem á að koma saman 5. mars næstkom- andi, fær nú þessi vandamál öll til meðferðar. Það verður verk- efni þessa aukafundar, að gera enn á ný tillögur til valdhaf- anna. En auðvitað veltur það ein- göngu á ríkisstjórninni og ráð- andi meirihluta á Alþingi, hvort útgerðin á að lifa eða deyja. — Eigi þar áfram að ríkja sama skilningsleysið og ríkt hefir hingáð til, er „óumflýjanlegt hrun“ framundan, eins og stjórn S. í. F. komst að orði í brjefi til ríkisstjórnarinnar. Ekki hefir enn bólað á neinu á Alþingi frá ríkisstjórninni, út- veginum til viðreisnar. Þar er aðeins kominn sá stjórnarboð- skapur, að framlengja skuli enn á ný alla skatta og tolla. Ekki verður það ljettir fyrir útveg- inn. Stúlkan, sem hratt af stað ..hreinsunmni“ í Þýskalandi Erika Gruhn, sem nú er fiú von Blomberg Mjólkurmálið Eftir bæjarstjórnarfundinn stendur málið þannig: Sjálfstæðismenn í bæjarstjórn hafa valið þá léið, sem bæði framleiðendur og neytendur geta best sætt sig við. Að unnið verði að því, að fá á því full- i komna rannsókn hvað gera megi, til þess að auka mjólkur- neysluna í' bænum. Kemur þar vitaskuld til greina tvent jöfnum höndum, bæði mjólkurverðið og mjólkurgæðin. Vinstriflokkarnir viðurkenna, að þessi leið sje hin færasta og sjálfsagðasta. Jafnframt viður- kenna allir flokkar þá ómótmæl- anlegu staðreynd, að forráða- menn mjólkurskipulagsins hafa gersamlega vanrækt þá sjálf- sögðu skyldu sína, að reyna af fremsta megni að auka mjólkur- neysluna. Næsta sporið verður að vera það, að vinstri flokkarnir viður- kenni, að einhliða verðhækkunar- pólitík skipulagsmanna er bæði framleiðendum og neytendum til ills. Og að núverandi skipulag beinlínis ýtir undir þessa vit- leysu. Bráðabirgðaumbót er það, og ekki annað, ef takast má, að gera mjólkina svo fitgengilega, að hægt verði að auka neysluna að verulegujn mun. En fullnaðarleið- rjetting fæst vitaskuld ekki á þessu máli, fyr en málið verður tekið úr höndum þeirra manna, sem einblína á stundarhag fjar- sveitamanna, en láta sig litlu eða engu skifta, þó hjer sje skort ur á góðri mjólk, svo sú heilsu- lind, sem best liefir dugað ís- lensku þjóðinni, nýmjólkin, komi Reykvíkimgum að vafasömu gagni, en búrekstur fjölda manna leggist í auðn. 5? Stúlkan, sem hratt at- burðunum af stað í Þýskalandi, sem leiddu til brottvikning'ar 15 hershöfðingja, þ. á. m.. þýska hermálaráðherr-' ans og íyfirforingja þýska hersins, enn frem- ur gerbreytingar á þýsku stjórninni, með afleiðingum, sem það hefir haft (Austurríki) og kann síðar að hafa á utanríkisstjórnmál í Ev- rópu, heitir Erika Gruhn - 26 ára að aldri. Hún tekur nú sæti meðal þeirra fáu kvenna, sem karl- menn fórna fyrir metorðum og völdum og þannig eiga þátt í og breyta lífi þjóða. Orsök þeirra vandræða, sem gifting Eriku og Werner von Blombergs, fyrrum hermálaráð- herra Þjóðverja, hafi í för með sjer, var auðvitað að hún var af lágum ættum, en innan þýska hersins er það orðin hefð- bundin venja að herforingjar leiti sjer kvonfangs meðal að- alsmanna, embættismanna eða forstjóra. Engin tilraun hefir verið gerð af hálfu nazistastjórn arinnar til þess að breyta þessu. Sagan segir að von Fritsch yfirforingi þýska landhersins, hafi borist til eyrna, að þýskir herforingjar hefðu nafn Eriku von Blomberg í flimtingum. — Ilann fór þessvegna á fund Hitlers og krafðist þess í nafni þýska heragans, að von Blom- berg yrði látinn fara. En um leið lagði hann fram lausnar- B beiðni sína, því að það eru ó- skrifuð lög innan þýska hers- ins, að sá, sem reynir að fá ann- an færðan niður í tign, megi ekki hagnast á því sjálfur og verði að vera við því búinn að leggja sjálfur niður embætti. Hvort von Fritsch hafi reynt eins Oig' sagan segir, að fá Hitl- er til að svifta von Blomberg em- bætti, verður sennilega seint npp- lýst, þar sem annað og meira virðist hafa búið undir, er þeir báðir voru látnir fara von Fritsch og von Blomberg, en gifting Blom- bergt. Sjálfur hafði von Blom- berg afhent Ilitler lausnarbeiðni sína, áður en hann fór með Eriku í brúðkaupsferð til Capri. rika og von Blomberg eru enn á Capri (þau fóru j)ang; að með Hitler-snekkjunni „A- viso Grille“, sem lijer var í fyrrasmnar) og búast við að vera þar lengi enn. Breskur blaða- maður, sem fór nýlega til Capri, lýsir Eriku þannig, að hún sje há, þrekin og í góðum holdum. „í hvítri skikkju og með kór- ónu á höfði gæti hún leikið Bryn- hildi“. „En í nýtísku klæðnaði er hún ein þeirra kvenna, sem sjá má „von Blomberg, sem fórn- aði metorðum og völdum fyrir konuna, sem hann unni“. á, að jafnan er þess albúin að gefa manm góðan kaffisopa, og hafa morgunblöðin ávalt liggj- andi á morgunverðarborðinu“. Á daginn gengur hún í óbreytt um og blátt áfram klæðnaði, en á kvöldin er hún oftast í dökk- um öklasíðum kjólum, sein eru næstum alveg án útflúrs. Til skrauts hefir hún klasa af silfur- blómum á kjólbrjóstinu, eða ann- að blómaskraut á öxlunum, alt mjög blátt áfram“. „Augu hennar eru blágrá, og augnatillit liennar er rólegt og kvíðalaust, án nokkurs urmuls af sjálfsþótta. Þessa fáu daga, sem hún hefir verið hjer á Capri, hef- ir liún hlotið ástúð allra“. „Ilörundið er bjart, og hún notar ekkert annað en „piiður' neglur liennar eru ekki litaðar“. „Hún reykir mjög lítið, einn vindling eftir hverja máltíð“. „Þeir sem virða þau fyrir sjer, sjá undir eins, að Erika elskar manninn sinn; hún er altaf nær- gætin, og' hlustar með mikilli at- hygli eftir öllu því, sem hann segir. Einu sjerkenni veitir mað- ur strax atliygli: Þegar þau eru riti að ganga, er hún altaf hálfu spori á undan honum“. * Aiur en Erika giftist, bjó hún með foreldrum sínum í leigu íbúð í Neukölln, verkamanna- hverfi Berlínarborgar. Faðir henn ar er trjesmiður, í lág- um launastiga, en móðir liennar er nuddlæknir, miðaldra kona, glaðleg og bústin. Erika gekk á gagnfræðaskóla en fjekk síðan fyrsta starf sitt í eggjadeild þýska landbúnaðar- ráðuneytisins. En síðastliðið ár fjekk hún annað starf í þýska hermálaráðuneyti nu. F)'rir tveim árum vaknaði sá grunur, að nokkrar af hinum að- albornu skrifstofustúlkum í leyni þjónustudeild ráðuneytisins væru njósnarar og voru þessvegna nýj- ar stúlkur teknar í þeirra stað. Ein þeirra var Erike Gruhn. Hún var dugleg, en hún var einnig húsleg. von Blomberg veitti því brátt athygli, að á hverjum morgni, þegar hann kom á skrifstofu sína, voru ný blóm á skrifborði hans. „Hversvegna kvænist þú ekki Eriku?“ sagði ein af dætrum hans. von Blomberg er faðir fimm barna. Og von Blomberg fór að ráðum dóttur sinnar. * rika Gruhn er hæglát stúlka og orðvör. Ástaræfintýri vou Blombergs og hennar var eitt- hvert best geymda leyndarmál Þýskalands; jafnvel foreldrar hennar vissu ekkert um það. Hinn fyrsti ávæningur, sem þau fenigu um það, var brjef frá Eriku, er hún var í sum- arleyfi í Thiiringen. Hún skrif- aði í þessu brjefi, að hún hefði fötbrotnað á skíðum, en að henni liði vel og að von Blomberg hers- höfðingi hefði lieimsótt sig í sjúkrahúsið. Sannleikurinn var sá, að hann sendi henni daglega blóm. Skömmu síðar gerði hermála- íráðherrann sjer ferð niður í verkamannaútborgina, og heim- sótti foreldra hennar. Hann var ekki einkennisklæddur. Foreldr- um hennar fanst hann vingjarn- legur og skemtilegur. En samt sem áður fjell þeim það eklti vel, að úr kunningsskap hennar o>g Herforingjans væri orð- ið heitorð. En hjá því varð ekki komist. Hitt olli þeim engum áhyggj- um, að von Blomberg var 59 ára og dóttir þeirra 26 ára. Slíkt er ekkert óvenjulegt, að aldurs- munur sje á lijónaefnum í Þýsba- landi. Þegar Erika og von Blomberg voru gefin saman, voru Ilitler og Göring svaramenn. En þýsk blöð sögðu frá þessum atburði aðeins í fjórum línum. Nú er gert ráð fyrir, að þau hverfi ekki - aftur til Þýskalands „fyrst um sinn“. Það er þó talið víst, að þau fari frá Capri fyrir vorið, er Ilitler kemur til Róm. Það er búist við að Hitler fari einnig til Capri, og mikill undirbúningur er þar undir komu hans. (Þessi grein er að mestu eftir Frank Gervasi, f r j ettaritara „Daily Express“ í Róm).

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.