Morgunblaðið - 21.04.1938, Blaðsíða 2

2
MORG UNBLA^lt)
Fimtudagur 21. apríl 1938.
Hitler
800 liðsforingjar rauðliða skotnir
Uppreisn í
Barcelona
Sókn Francos
ti! Kataloníu
Ekkert
bresktlántil
Mussolinis
-- fyr en Spánar-
styrjðldinni er lokið
Frá frjettaritara voruvi.
Khöfn í gær.
Bresk blöð gefa í skyn í dag
að Mussolini fái ekki
lán í Bretlandi, sem hann þó
nauðsynlega þarf að fá, fyr en
hinu, spánska æfintýri hans er
lókið. Á sínum tíma var það
taiin aðalorsök þéss, að Musso-
lini hóf samninga við Breta, að
hann vildi fá Breta til þess að
lána ítölum 25—30 miljón
sterlingsþtind.
Engan pólitískan dóm.
London 20. apríl F.Ú.
Franklin Rooseveit, Banda-
ríkjaforseti, lætur í ijós við
blöð í Bandaríkjunum ánægju
með að Brgtar og ítalir skuli
hafa jafnað deilumál sín með
sam'ningum, með því að stjórn
hans líti svo á, að það sje spor
i áttina til þess að varðveita
friðinn. Hinsvegar- vilji hann
ekki látá í ljós neinn pólitískan
t dóm um. sáttmálann.
'ii Diplomatischer Korrespond-
enz í Berlín iætur aftur á móti
í Jjós mjög mikla ánægju með
sáttmálann og segir, að hann
sje einmitt af þeirri gerð, sem
þýska stjórnin óski að sjá ríkj-
andi í samningum milli þjóða.
„gení“ í
hermálum
Frá frjettaritara, vorum.
Khöfn í gxr.
Hitler varð 49 ára gamall
í dag. Þýsk blöð Ærifa
á þá leið, að í dag sje haldið
stoltasta afmæii Hitlars. Hitler
er hyltur sem faðir Stór-Þýska-
lands, ,,geni“ í hermálum og
sem verndari friðarins.
í grein sem Göring skrifar,
segir hann að „leiðtoginn hafi
á fimm síðastliðnum áruru gert
meir til þess að varðveita frið-
inn, en allir friðarpostular og
allar friðarráðstefnur hafi gert
samanlagt síðastliðna öld
Hersýning í Berlín.
London 20. apríl F.Ú.
Um alt Þýskaland fara nú
fram mikil hátíðahöld 1 dag.
I Berlín fór fram stórkost-
leg hersýning 1 viðurvist Hiti-
ers, og var tveimur austurrísk-
um fótgönguliðshersveitum skip
aður heiðursstaður í skrúð-
fylkingunni.
jiiitiiiiiiiinm Landrými imniiitmifiu*
j fyrir Itali á Spáni |
| Frá frjettaritara vorum. \
Khöfn í gær. §
f í skeyti frá Genf segir að i
1 lausafregnir gangi um það f
f að Franco hafi samþykt tii-1
| boð frá Mussolnii um það, að f
f ein miljón ítalskra manna og \
| kvenna verði send til Spán- f
f ar til þess að setjást þar að 1
I og hjálpa til þess að reisa f
f spanska ríkið úr rústum, eft- f
f ir sigur Fancos.
f M.eð því fá ítalir land- f
I rými, sem ekki er hægt að f
f veita þeim heima fyrir og f
f sem ekki var hægt að nota i
i í Abyssiníu, eins og Musso f
H
HUNDRUÐ MANNS
FARAST í JARÐ-
SKJÁLFTA.
GÓÐIR DÓMAR UM
BÓK EFTIR KAMBAN.
London 20. apríl F.Ú.
Pað er óttast að 250 til 300
manns hafi farist í jarð-
skjálfta sem varð í Tyrklandi
í gær.
Frjettaritari Reuters í Istam-
bul skýrir svo frá, að mest hafi
tjónið af jarðskjálftunum orð-
ið 1 Ankhara, en annars hafi
15 þorp eyðilagst meira og
minna.
Frá frjettaritara vorum.
Kháfn í gær.
ersveitir Francos sækja fram á prem
stöðum í Kataloníu. Ein herdeild
sækir fram suður á bóginn meðfram
Jli„ih,fMgert ,jervo„ir»™,] Miðjarðarhafsströnd fyrir sunnan Benicarlo og
| miðar henni vel áfram. önnur deild sækir austur
á bóginn meðfram Pyreneaf jöllum og nálgast nú
landamæri smáríkisins Andorra (í Pyreneaf jöll-
Jaoanar r6Vna Þriðja herdeildin reynir að ná Tortosa víð
■ " Miðjarðarhafið á sitt vald. Mætir sú deild harð-
snúinni niótstoðu. Franco hefir látið flugvjelar
sínar halda uppi loftárásum á borgina í tvo sólar-
hringa og herdeildir sækja að borginni að norðan
og að sunnan.
I vegna þess að ítalir
| ekki loftslagið þar.
•miiiHiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiin
reyna
að stððva sðkn
Kfnverja
Khöfn í gær F.Ú.
Bók Guðmuhdár Kambams,
,,Jeg Ser Et Stort Skönt
Land“ er fyrir nokkru komin
út í New York, og hefir feng-
ið góða dóma.
New York Times segir m. a.
um bókina, að hún sje ein af
hinum stórfenglegustu skáld
sögum, þó að miðað sje við alla
tíma. Önnur blöð hafa farið
mjög lofsamlegum orðum um
bókina og flutt greinar og
myndir um ísland í sambandi
við ritdómana.
Hraðskreiðari mótorbátur, en
inenn eiga hjer að venjast, hefir
sjest á liöfnirini um hátíðisdagana.
Bát þennan hafa tveir bræður,
Árni og Sigurður H. Ólafssynir
(Einarssönar) smíðað. f dag mun
mönnum gefast kostur á að fara
smáferðir um höfnina á bátnum
fyrir væga borgun. Þeir bræður
hafa lofað að gefa alt sem inn
kemur í dag til Sviffiugfjelags
íslands. Ættu menn þarria að
veita sjer góða skemtnn og efla
um leið viðgang svifflugsins á ís-
landi.
CODREANN I SEX
MÁNAÐA FANGELSI.
London 20. apríl F.Ú.
Codreanu, leiðtogi rúm-
enskra fascista, hefir verið
dæmdur í herrjetti í sex mán-
aða fangelsi, fyrir að hafa
móðgað fyrverandi forsætisráð-
herra Jorga.
Frá Happdrætti Styrktarsjóðs
sjúklmga á Reykjahæli. Eun er
óvitjað eftirtalinna vinninga: Nr.
391 ljoSmyndavjel, nr. 3701 50 kr.
í peningum, nr. 2070 25 kr. í pen-
ingurn. Verða vinhingarina eigi
vitjað fyrir 31. maí 1938 verða
þeir eigi afgreiddir.
Póstferðir á morgun. Frá Rvík:
Mosfellssveitar, Kjalarness, Kjós-
ar. Reykjaness, Ölfuss og Flóa-
póstar. Hafnarfjörður. Seltjarnar-
nes. Austanpóstur. Laxfoss til
AkraneSs og Morgarness. Vestan-
póstur. Til Rvíkurí Mosfellssveit-
ar, Kjalarness, Kjósar, Reykja-
ness, Ölfuss og Flóapóstar. Hafn-
arfjörður. Seltjarnarries. Laxfoss
frá Borgarnesi og Akránesi. Huna-
vatnssýslupóstar.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Japanar reyna nú að vinna
aftur svæði það, sem þeir
hafa orðið að láta af hendi við
Kínverja undanfarið. Hafa þeir
dregið saman mikið lið í
Shantung og í dag hafa stóror-
ustur geisað við Lingyi, þar sem
er , mikilvæg járnbrautarmiðj
stöð. Lyngyi hefir mikla þýð-
ingu frá hernaðarlegu sjónar-
miði.
Á 40 stöðum.
London í gær F.Ú.
Annars er nú talið, að Kín-
verjar og Japanir berjist orðið
á 40 vígstöðvum, og er þetta
hernaður alt frá smáskæru-
hernaði og upp í skotgrafa- og
setuhernað, þar sem fleiri
hundruð þúsund manns taka
þátt í bardögum á hvora hlið.
800 LIÐSFORINGJAEFNI SKOTIN.
Suðurherinn hefir strandað sunnan við Ebro og kemst ekki
yfir ána. Herinn sem sækir fram að norðanverðu er að reyna að
umkringja borgina, og hina 20 þúsund menn, sem hana verja.
Yfir þúsund af verjendum borgarinnar hafa verið tekn-
ir fastir sunnan við Ebro. — Þeir ætluðu að flýja yfir
ána, en tókst það ekki.
Mótstaða stjórnarliða að baki víglínunnar er nú farin að
molna. Átta hundruð liðsforingja-lærisveinar í liðsforingjaskól-
anum í Barcelona hafa gert uppreisn og neituðu þeir að fara til
vígstöðvanna. Alþjóðahersveitin var látin bæla niður uppreism
ina. Hún gerði það méð því að raða lærisveinunum upp við múl'
og skjóta þá.
>>
Revyan „Fornar dygðir“ hefir
nú verið leikin í 2] skifti fyrir
troðfullu húsi. Allir, er revyuna
hafa sjeð, eru samniála um það að
þetta sje tvímælalaust besta og
heilsteýptasta revyan. er hjer hafi
verið sýnd. Má segja að áheyr-
endur hafi ekki við að hlæja frá
byrjun fyrsta þáttar til leiksloka.
Fáir niuim fyrsta sprettinn gleyma
„tveimtír ‘syngjandl sjóínörinum1
(Ilar. Á. Sigurðssyni og Trýggva
Magnússyni), eðá gerfi og ieik
Alfreðs Arldrjessonár. Vafalaust
væri hægt að leika ]>essa revyu
langt frarn á sumar, en vegna þess
að nokkrir leikendur þurfa að
fara úr bænum í byrjun næsta
mánaðar, búast forstöðumenu revy-
unnar við því, að sýningar hætti
iippúr mánaðamótunum. Er það
leiðinlegt að sýningar Jnirfi að
falla svo fljótt niður, þar sem
miklu fleira fólk á ef.tir áð
revyuna en það, sem getuv kömist
þau kvöld, er hún verður sýnd
hjer eftir.
Vjer höfum sigrað“. .
London í gær F.Ú.
Franco hershöfðíngi sagði í
útvarpsræðu sem hann flutti í
gærkvöldi: „Vjer höfum unn-
ið stríðið“. Hann sakaði lýð-
veldissinna um að vera valdir
að morði 400 þúsund Spán-
verja, og sagði, að þeir myndu
verða Iátnir sæta hegningu fyr-
ir það.
Franco skýrði þvínæst frá
þeim umbótum, sem hann
myndi gera á stjórnarfari lands
ins og á sviði þjóðfjelags-
mála. M. a. sagðist hann ætla
að byggja upp öflugan her og
flota, og gera Span aftur að
mikilli þjóð.
VINNUFRIÐUR í
FRAKKLANDI.
Afmæliskaffi drakk starfsfólk
Isáfóldarprentsmiðju og Morgun-
hlaðsins í gær á Hótel ísland með
frk. Einfríði Guðjónsdóttur,
..Fríðu á hókbandinu“, sem liún
oft er kölluð, í tilefni af afmæli
liennar. Mintist samstarfsfólk
hennar ágætrar samvinnu, dugn-
aðar hennar og árvekni 1 starfinu.
í siigu Mbl. verður þess minst,
að hún lagði fyrstu tölubíöð hlaðs-
ins í prentvjelina, hanstið 1913,
sjfr4'.yrir tæplega 25 árum.
Tveir franskír togarar komu
liingað í gær til að fá sjér lcol
og vist.ir.
London 20. apríl F.Ú.
Hlutabrjef í frönskum fyr-
irtækjum hafa . enn
hækkað í kauphöllinni í París
og er það talin afleiðing þess,
að nú má kalla að almennur
vinnúfriður sje kominn á.
Fjármálaráðherrann skýrði
stjórninni frá því í morgun, að
ef hægt væri að halda í þessu
horfi, mætti vænta þess að
stjórnin gæti fullnægt fjár-
málaskuldbindingum ríkisins
án þess að grípa til neinna sjer-
stakra fjáröflunarráðstafana.
H. M. S. Hasting-s, breska her-
skipið, sem hjer hefir legið únd-
anfarna daga, fór lijeðan í gær
áleiðis til Englands. Á meðan skip
ið var hjer dó eirin skipverjanná,
imdirforingi, úr lungnahólgu á
Laudakotsspítala. Hann ljest í
fyrradag og var jarðaður í Foss-
vogskirkjugarði í gærdag. Jarð-
arförin var mjög hátíðleg og var
hinum látna sýnd milcil virðing
að hermanna sið. Liðsforingjar og
sjóliðar af lierslcipunum „Ailette"
og „Hvidbjörnen" fylgdn liinum
látna hermanni til garfar, ásamt
enskum skipsmönnum af „Hast-
ings“ og heiðursverði alvojniuðum
frá slcipinu.