Morgunblaðið - 25.08.1938, Blaðsíða 2
m
MORGUNBLAÐIÐ
Fimtudagur 25. ágiist 1938.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiimi
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
Þátttaka Is-
landsáiónlista
hátfðinni I Höfn
nauiutfumiimiiiiiiti
miiiiiiiiiiiiiiiimiinm
Khöfn í gær F.Ú.
Dagskrá norrænu tónlistar-
hátíðarinnar í Kaup-
mannahöfn verður birt á morg-
un í blöðum Kaupmannahafn-
ar. Annars byrjar tónlistahá-
tíðin 3. september í Oddfellow-
höllinni.
Stjórna þeir Páll ísólfsson og
Jón Leifs hljómsveitarkoncert-
um. Einsöngvarar í hinum ís-
lenska hluta dagskrárinnar
verða María Markan og Eyvind
Johan Svendsen, sem einnig
les upp „Galdra-Loft“ Jóhanns
Sigurjónssonar við undirleik
Jóns Leifs.
Ánnars verða flutt þarna tón-
verk eftir ýms íslensk tónskáld.
T. d. Pál Isólfsson, Jón Leifs,
Sigurð Þórðarsoh, Markús
Kristjánsson, Þórarirm Jónsson,
Karl Runólfsson og Sigfús Ein-
arsson.
Kammermusik tónleikar fara
fram 6. september og þann dag
syngur Stefanó íslandi einsöng,
en Haraldúr Sigurðsson aðstoð-
ar. Syngur hann lög eftir Árna
Thorsteinsson, Sigvalda Kalda-
lóns, Pál ísólfsson, Sigurð Þórð-
arson og Björgvin Guðmunds-
son.
9. september syngur ungfrú
Elsa Sigfúss einsöng, en frú
Valborg Einarsson aðstoðar.
Syngur hún lög eftir Sigfús Ein-
^rsson, Sveinbjörn Sveinbjörns-
son, Þórarinn Jónsson, Árna
Thorsteinsson og Pál ísólfsson.
Öll Norðurlöndin efna þarna
til stórra sjálfstæðra tónlcika.
Krónprinsh j ónunum
tekið sem gömlum
vinum á Islandi
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Poul Hansen ritstjóri, sem
hjer var á ferð með krón
prinshjónunum fyrir blað sitt
Berlingatíðindi, hefir skrifað
kjallaragrein í blaðið um Is-
landsferð krónprinshjónanna.
Fyrirsögn greinarinnar er:
„íslendingar og krónprinshjón-
in þeirra“.
I greininni segir Poul Han-
sen, að þrátt fyrir meðfædda
feimni íslendinga, hafi þeir tek-
ið á móti krónprinshjónunum
eins og tveimur gömlum vinum,
sem hefðu komið heim eftir
langa fjarveru.
Hann segir ennfremur: Frjáls
mannleg framkoma íslendinga,
sem hefir verið aðalsmerki
þpjrra' gegnum aldirnar, auð-
kennir ennþá nútíma íslendinga.
íslendingar eru frjálsmann-
legasta þjóð Norðurlanda og
mest blátt áfram í framkomu
allra frændþjóðanna.
Litla bandalagsríkin óttast vin-j jRunciman von-
. j i t t • T . , jv . góður um lausn
attu Ungverja og Þjoðverja
Ungverjum veitt íull
vígbúnaðarrjettindi
Sudetendeil-
unnar
_______LSuJíiiXií ÍTI
Þjóðverjar reyna
að tryggja sjer
viðskifti Balkan-
landanna
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
/\ meðán Horty ríkisstjóri
** er á ferðalágfi í Þýská-
landi hefir Ungyerjaland oy
Litla bandalagið (Tjekkó-
$lóyajíij3, Rúmenía og; Júgfó-
slavía) gert með sjer sátt-
mála um að ráðast ekki hvert
á annað með herafla.
Um leið hefir Litla banda-
lagið samþykt að afnema þau
ákvæði Trianon-sattmálans, sém
lutu að vígbúnaði Ungverja
lands, en samkvæmt ákvæðúm,
sáttmálans mátti Ungverjaland
ekki háfa nema takmarkaðan
her og engan loftflota.
Betri sambúð
Balkanþjóðanna.
„The Times“ í -London lítur,
svo á, að afnám þessa ákys^ðjis
úr Trianon-sáttmálanum muni
hafa ómetanleg áhrif til að
bæta samkomulag Balkanríkj-
apna og til að varðveita frið-
inn í Suðaustur-Evrópu, þó
vandamálin um rjettarstöðu
minnihluta þjóðflokka innan
Litla bandalagsríkjanna hafi
enn ekki verið leyst. ,
Blaðið „Daily Telegraph“
lítur svo á, að þessi sáttmáli,
sem Litla bapdalagsríkin hafa
nú gert við Ungverjaland boði
það, að Ungyerjai; vilji ekki
binda sig altof sferkum vin-
áttuböndum við Þýskalandf
Þjóðverjar á verði.
Atvinnumálaráðherra Þýska-
lands, Fúnk, hefir ákveðið að
taka sjer ferð á hendur til Balk-
anríkjanna í septérhbermánuði
til þess að treysta viðskiftasam-
bönd Þýskalands við Balkan-
ríkin, sem Schacht ríkisbanka-
stjóri kom á í ferð sinrii 1 fyrra-
haust.'
Búist er við, áð Funk bjóð-
ist’til að kaupa mikið af land-
búnaðarvörum af BalkaníÖnd-
RUNCIMANN LAVARÐUR
OG BENES FORSETI.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Runcimann lávaxður held-
ur áfram sáttatilraun-
um sínum í deilumáli Tjekka
og Sudeten-Þjóðverja. Hefir
lávarðurinn átt langar við-
ræður við Benes forseta
Tjekfiósfóvakíu og aðra, máls-
metaijdi. menn af báðum
flokkum.
Er talið að horfumar á
samkomulagi haf i stórum
batnað síðustu dagana, og
eru menn farnir að vonast til
þess að Runcimann lávarði
takist að máðla málum á frið-
vænlegan hátt.
Reuter-frjettastofan sendir
út í da£f þá frjett að öll lík-
incíi bendi til þess, og hefir
eftir Runcimann sjálfum, að
vænta megi lausúar á deilu-
málum Sudeten-Þjóðverja og
Tjekka fyr en menn hafa al-
ment getað gert sjer í hug-
arlund.
Æsingar í Frakklandi út af við-
reisnartillögum Daladiers
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Farið er að bera á æsingum í Frakklandi út af viðreisnartil-
lögum Daladiers forsætisráðherra. Kommúnistar og
jafnaðarmenn eru taldir andvígir tillögunum með öllu, en hægri
*
flokkarnir og miðflokkarnir munu styðja stjórnina.
Talið er, að ríkisráðið komi saman í næstu viku til þess að
ræða tillögur Daladiers um afnám 40 stunda vinnuvikunnar.
fyrir þýskiiV "?**? fj#,d*
! ÁUiT
unum
ur.
Litið er á þettaI;fýx‘irHugáða
ferðalag þýska atvirinumáíafáð-
herrans, sem gágrixáðstöfiih á
móti tilraunum FrákVá og Breta
til þess að spilla fyrir’ því, 'áfe
Þjóðverjar fái of mikiimfjár'-
Frá Romer' símað, að ákveð
ið hafi verið að segja öllum
kennurum í ítalíu upp stöðum
þeirra frá 1. október að telja.
(Samkv. einkaskeyti).
Franco sækir
fram við Ebro
l
London í gær F.U.
tilkynningu spænsku stjórn-
arinnar í dag er viðurkent,
að. upppeisnarmenn hafi sótt
fram á Estramaduravígstöðvun-
um og við Ebrofljót. Þar hafa
ákriðdreka í sókn sinni.
Ný fjarsýnistæki
vekja athygli
London í gær F.Ú.
. . ... , 7Áj n résfia útvarpssýningin eða
hagsleg og viðskíftaleg''itök _ ,. , . .
O ólympia Radio syningin
með Balkanþjoðunum. ^ ^
höfst í morgun og vöktu þar
njéstá athýgíi fjarsýnistæki
þau, er þar eru sýnd, ög var
mikil aðsókn, þar sem fólki var
gefinn kostur á að prófa þau.
Verð sumra tækjanna er að-
eins 20—30 sterlingspund.
Verkamannaflokkarnir eru
farnir að þúa sig undir að þerj-
ast gegn tillögunum um leng-
ingu vinnutímans upp í 48
stundir á viku og hafa margir
þingrnenn hætt við sumarfrí sitt
í miðju kafi.
Leon Blum, foringi jafnaðar-
manna hefir aðvarað Daladier
um að jafnaðarmenn muni
aldrei ganga inn á að hann róti
við þeim rjettindum verka-
manna til handa, sem Alþýðu-
fylkingin hafi komið á. Segir
Blum, að jafnaðarmenn muni
ekki styðja stjórn Daladiers, ef
hann skerði á einhvern hátt nú-
verandi fríðindi verkamanna.
Gefur Daladier eftir?
London í gær F.Ú.
Forsætisráðherra Frakklands,
Daladier, hefir átt annríkt í
dag. Hefir hann verið á mörg-
um fundum, til þess að ræða
lenging vinnutímans, og ætla
menn, að hann muni ef til vill
hverfa að því ráði, að fara með-
alveg, og gefa út tilskipun um
að auka vinnustundafjöldann
nokkuð, en þó ekki upp í 48
klst. úr 40, eins og hann taldi
þó nauðsynleg í útvarpsræðu
sinni. Mun hann þá ekki kalla
saman þingið til aukafundar.
Fjöldafundir
verklýðsfjelaganna.
Fjölmennir fundir eru haldn-
ir í verklýðsfjelögunum um
þetta mál.
Boðskapur Daladiers hefir
haft góð áhrif á kauphallar-
gengi. En stjórn verklýðsfjelags
lillllllllllllllll
lllllllllllllllfVll
200 manns
| slasast í ílugslysi |
London í gær. FÚ. f
| / vvanalegt flugslys varð í I
| V_y dag í niða))oku vfir |
1 Tokio-borg. Tvær farþegaflug- |
= vjelar rákust á í lofti og hröp- |
| uðu til jarðar. Kom önnur =
i þeirra niðúr á verksmiðju- |
\ byggingu og fórust fimm |
| menn, sem í flugvjelunum |
| voru, en auk þeirra níu verka- |
1 menn.
= £
Alls meidaust um 200 <f
| manns af völdum þessa flug- I
| slyss, inargir mjög hættulega. i
| Eldur kom upp í verksmiðj- |
| unni, er kviknaði í bensín- |
I geymi flugvjelarinnar, og 1
| fengu margir menn brunasár. 1
iiiiiiimiimimimiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiii'i
sambandsins heldur því fram,
að rekja megi ýmislegt, sem
miður fari á sviði fjármála og
viðskifta í Frakklaridi, til fas-
eistiskra áhrifa.
Daladier hefir tilkynt, að
ráðherrafundur verði haldinn á
morgun, til þess að ræða þessi
mál. Allir ráðherrarnir sitja
fundinn og verður Lebrun rík-
isforseti í íorsæti á fundinum.
íþróttafjelögin Þór og Týr í
Ves 1 maigt ae vj urn keptu nýlega í
knattspvrnu um svonefnt Fram-
horn. Týr vann með þremur mörk-
um 'gegn einu.