Morgunblaðið - 22.11.1938, Blaðsíða 6

6
Þriðjudagur 22. nóv. 1938.
ÚR DAGLEGA I
LlFINU |
«]□□□□□□□□□□ □nDDQOOCDCDO
Minningarorð um
Stein Lárusson
SíSan minst var hjer á það, hvaSa
nafn skyldi velja hinu væntanlega,
skipi Eimskipafjelagsins hafa ýmsir
brotiS heilann um það, og komist aS
mismunandi niðurstöðum.
Austfirðingur skrifar:
Jeg vil leggja til að skipið heiti
„Göngufoss“. Göngufoss er í Gilsá í
BreiSdal. Spýtist hann langt fram af
háu bergi, en undir því er skúti, og er
altaf hægt að ganga undir fossinn, hve
mikil sem áin er. Fossinn myndar því
samgönguleið milli bæja, því áin er
straumhörð og fljótt ófær yfirferðar í
vatnavöxtum.
★
„Múrari sendir þá tillögu, að skipið
verði látið heita „Hjálparfoss". Sendir
hann svohljóðandi vísu:
Hjálpi goðin, hjálp í oss
hjálpi góður andi.
Hjálpargnoðin Hjálparfoss
hjálpar þjóð og landi.
★
„Nafnlaus náungi“ sendir eftirfar-
andi hugleiðingar:
Hingað til hefir skipum Eimskipa-
fjelagsins verið valin nöfn hinna
stærstu fossa. Menn hafa hugsað meir
um fegurð og vatnsmagn fossins sjálfs,
heldur en fegurð og tign nafnsins. En
almenningi mun vera augljóst að fæst-
um þeim, sem sjá skipið, heyra eða
lesa nafn þess, gefst nokkurtíma tæki-
færi til þess að sjá fossinn sjálfan.
Þess vegna verður aldrei neitt samband
milli fossins og skips þess, sem ber
nafn hans. Mjer finst því engin ástæða
til þess að hugsa eingöngu mn stærö
og fegurð fossins sjálfs, enda hefir
nafnavalið oft mishepþnast.
★
. Dettifoss er til dæmis ákal'! >a óvið-
feldið nafn á skipi. I nafninu Selfoss,
sem skipsheiti, er ekkert vit. Lagarfoss
er aftur á móti viðeigandi nafn á skipi.
Nöfnin Brúarfoss og Gullfoss eru fal-
leg og táknræn. — En hinu fagra og
foma nafni Goðaf*ss er því miður svo
oft misþvimt af útlendingum vegna
stafsetningarinnar. Og Danir hafa snú-
ið því upp í Go’da’-foss.
★
Þetta nýja skip á að vera miklu
stærra og hraðskreiðara en liin. Þess
vegna væri það viðeigandi að því yrði
valið fallegt og tignarlegt nafn. TröIIin
I þjóðsögum okkar voru geysistór, og
einnig voru þau fljót í ferðum.
Af ofantöldum ástæðum vil jeg að
hið ný.ja og stóra skip verði kallað:
„Tröllafoss“.
Fyrir útlendinga munu engir staf-
setningarörðugleikar vera í þessu nafni,
enda munu Norðurlandaþjóðimar skilja
það, og þar með óhugsandi að það
verði afbakað.
En fyrir okkur Islendinga er nafnið
fallegt og tiikomumikið og mun sóma
nýja skipinu vel.
Að lokum er sú tillaga, sem er frá
blaðipu, að skipið verði látið heita
„Skógafoss". Þó það sje rjett, sem sá
„nafnlausi“ segir, að fæstir, sem skipin
sjá, hafi nokkumtíma tækifæri til að
sjá fossana, sem þau heita eftir, og
meira sje því um vert, að hafa sjálft
nafnið fallegt, en að nefna skipin eft
ir fallegum fossum, þá kemur hjer til
greina, að fegurð Skógafoss er þjóð-
kunnug af myndum.
En hitt er það, að með því að láta
skipið heita þessu fallega nafni, þá
minnir það alla, sem það nefna á, að
'dið sje ekki gróðurlaust heimsskauta
iand, sje ekki í eðli sínu ís-landT
★
Jeg er að velta því fyrir mjer hvort
Nýja-Dagblaðið hafi ekki dáið fyrir
tímann.
Hinn 12. þ. m. andaðist á
sjúkrahúsinu Sólheimum
Steinn Lárusson í Gerðum, sem
elstur var eftirlifandi í Garði af
hinum eldri útvegsbændum þar.
Hann var fæddur 4. júlí 1857 í
Reykjavík. Foreldrar hans voru:
Lauritz Michael Knudsen kaup-
maður og kona hans Jóhanna Sig-
mundsd. Johnsen. Föðursystkini
hans voru Lúðvík Knudsen versl-
unarmaður, frii Guðrún Guðjónsen
og þau mörgu Knudsenssystkini og
er það alkunn ætt. Steinn notaði
þó aldrei Knudsensnafnið en rit-
aði sig Lárusson, mun hafa þótt
það íslenskulegra. Ársgamall flutt-
ist hann til Kálfatjarnar á fóstur
til síra Stefáns Thorarensens og
konu hans Steinunnar Sivertsen og
dvaldi þar til þrítugsaldurs. Síra
Stefán vildi setja hann til menta,
en hann kaus sjálfur heldur sjó-
menskuna, þótt hann skorti ekki
námshæfileika. Um þrítugt flutti
hann suður í Garð og hefir búið
þar aila tíð síðan til dauðadags
iltvegsbóndi og formaður á opnum
skipum meðan hann mátti sjó
sækja, alls milli 40 og 50 ár. Hinn
21. des. 1894 kvæntist hann Guð-
rúnu Þórðardóttur skipasmiðs
Jónssonar, síðast í Gróttu. Þau
áttu eina dóttur barna, Steinunni,
sem gift er Gísla Sighvatssyni út-
vegsbónda í Garði.
Stéinn var maður mjög yfirilæt-
islaus, en miög var hann mikils
metinn og virtur af öllum sveit-
ungum og stjettarbræðrum og tal-
inn jafnan með hinum fremstu
þeirra, jafnt sakir mannkosta og
atorku. Formenskan fórst honum
farsællega, var sjósóknari og afla-
maður, enda við sjálfstæð efni þótt
ekki væri hann ríkur.. Opinberum
störfum gegndi hann lítið, var
lengi sóknarnefndarmaður og
stundum meðhjálpari. Mjer er af
kunnugum skrifað um hann:
„Hann var hvers manns hugljúfi,
prúður og stiltur og orðvar. Af-
burða dugnaðarmaður og fjell
aldrei verk úr hendi. Sjerstaklega
söngelskur og hafði góða söng-
rödd“. Sjálfum var mjer og alt
þetta kunnugt, og minnist ekki að
hafa kynst grandvarari manni.
Nokkur síðustu árin var hann
haldinn þjáningamiklum sjúkdómi.
En 'alt bar hann það með karl-
mensku og trúartrausti, enda
hafði verið karlmenni að burðum
og kjarki.
Jeg á í honum tryggum 35 ára
vini á bak að sjá og bið nú ásamt
ástvinum hans og sveitungum guð
að blessa minningu góðs manns.
Kristinn Daníelsson.
MORGUNBLAÐIÐ
Takið vel
góðum gestum
Hr. ritstj.
Síðastliðið fimtudagskvöld
fóru skátarnir Víða um bæ-
inn og söfnuðu fje til byggingar
nýrra kirkna í Reykjavík. — í
kvöld munu þeir fara í sömu
erindum um þau stræti, séín
þeir komust ekki yfir að heim-
sækja þá. Eru þessar líhur rit-
aðar til þess að gera þeim, sem
hafav ekki áður verið heimsótt-
ir, aðvart um þetta.
Sumum hefir þótt þessi tími
illa valinn til þessarar fjár-
söfnunar, — vegna annarar að-
kallandi söfnunar. En þeir eru
beðnir um að athuga það, að
þessri fjársöfnunardagar voru
ákveðnir fyrir alt að því mán-
uði, og var mjög erfitt að
breyta þeirri ráðstöfun vegna
annara starfa, sem að fjársöfn-
unarmönnunum — skátunum
— kalla.
Það er aðdáunarvert hve
mikið starf þeir leggja á sig
fyrir almenn velferðarmál, og
er vonandi að ríki og bæjarfje-
lag sýni í verkinu, að þessi
mikla fórnfýsi þeirra sje ein-
hvers metin, — og að viðtök-
urnar verði fyrir það hlýrri hjá
þeim heimilum, sem þeir heim-
sækja nú í kvöld, sem sam-
verkamenn þeirra sem eldri
eru að eflingu guðríkis í Rvík.
Fylgi blessun Drottins ferð-
um þeirra.
F. Hallgrímsson.
SAMTAL VIÐ ERLING
PÁLSSON,
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
þær götm-, þar sem börmnn ea'
leyfilegt að vera með sleða. Voru
allar sleðaferðir barna, sem við
sáum, vítalausar nema að á stöku
stað voru smábörn með sleða á ak-
brautinni. Myndi það án efa vera
til bóta, að foreldrar mintu börn
sín á, að þau mega ekki vera með
sleða á akbrautum.
— En hvað er að segja um gang
andi fólk, fer það alment eftir
settum reglum 1
— Nei, á það vantar töluverl
ennþá, að fólk gangi eftir gang-
brautvumm og gangi rjett yfir
götur. Er það sjerstaklega hættu-
legt nú, meðan hált er á götunum
og erfitt að stjórna ökutækjum.
Nú eru umferðarmerkin á götun-
um víðast hvar fent í kaf og því
erfitt að áitíta sig á, hvar leyfilegt
er að ganga yfir akbrautirnar. Er
í ráði að setja greinileg merki við
krossgötur. Þá er og í ráði að
setja upp umferðarsteina 1 þver-
götur, hjá krossgötum, en ekki þar
sem krossgötur skerast, eins og
gert hefir verið. Verða það tveir
steinar með sjerstöku lagi og á
gangandi fólk að ganga yfir göt-
una milli þessara steina. Munu
veir sjást greinilega, þó dálítið
snjói. Bæjarverkfræðingur er nú
að láta gera þessa steina, en það
er seinlegt verk. Verður því samt
vonandi hraðað eins og tök eru á.
Að lokum sýndi Erlingur mjer
skrá yfir bíla og ökutæki, sem
lögreglan hefir haft afskifti af
undanfarið vegna einhverra brota
á umferðarreglunum. Var það
langur listi, sem sýndi að mikið
starf hlýtur að fara í að sinná
þessum málum.
I
X Hjartans þakkir fyrir ástúð og vinsemd, gjafir, blóm og
■j.
heillaskeyti á 85 ára afmæli mínu.
I loilcn'H ■
j*j Ingibjörg Helgadóttir frá Vbgi.
1
Tilkyniniiiig.
Skv. heimild í 4. gr. laga nr. 70, 31. des 1937, er hjer með lagt
fyrir alla þá, sem versla með vefnaðarvörur, byggingarefni eða bús-
áhöld í umboðssölu, heildsölu eða smásölu, að gera verðlagsnefnd
grein fyrir, hvaða reglum þeir nú fylgja um verslunarálagningu á
vörur þessar.
Samkvæmt sömu heimild er hjer með einnig lagt fyrir allar
saumastofur, þar með taldar kjóla- og kápusaumastofur, klæðskera-
saumastofur, skyrtugérðir, húftt- og hattagerðir, hálsbindagerðir,
vinnufatagerðir og hverskonar aðrar fatagerðir, er sauma pg selja
til verslana eða beint til neytenda, að gera verðlagsnefnd grein fyrir
hvaða reglum nefndar stofnanir nú fylgja um verslunarálagningu á
framleiðslu sína.
Nefndar skýrslur um verslunarálagningu skulu gefnar á eyðu-
blöðum, sem verðlagsnefnd leggur til og fást á skrifstofu nefndar-
innar í Atvinnudeild Háskólans, Reykjavík og hjá lögreglustjórum
eða uinboðsmönnum þeirra úti um land, eftir komu fyrsta pósts frá
Reykjavík eftir 21. þ. m.
Með nefndum skýrslum skulu fylgja til verðlagsnefndar ým»
gögn og upplýsingar, sem nánar er kveðið á um á skýrslueyðublöðun-
um sjálfum.
Fyrnefndar skýrslur og gögn skulu vera komin til skrifstofu
verðlagsnefndar í Reykjavík svo sem lijer greinir,-
1. Úr Reykjavík og næsta nágrenni ekki síðar en 6. des. n.k.
2. Annars staðar að af landinu ekki síðar en 22. des. n.k.
Reykjavík, 22. nóvember 1938.
Verðlagsnefnd.
Tiskusýning
verslunarinnar „Gullfoss“ verður haldin að Hótel Borg:
n.k. fimtudag kl. 4 og kl. 9 síðdegis.
Sýnt verður: Hádegis-, eftirmiðdags-, cocktail- og
kvöldkjólar, saumaðir á saumastofu vorri Austurstræti 5.
Hattar frá Hattabúð frú Gunnlaugar Briem, Austur-
stræti 14. Skíðaföt, frakkar og loðskinnskápur frá klæða-
verslun Andrjesar Andrjessonar, Laugaveg^3. Náttkjólar
frá Saumastofunni „Smart“, Kirkjustræti 8 B. Hanskar
frá Hanskagerð frú Guðrúnar Eiríksdóttur, Austurstræti
5. Snyrting og hárgreiðsla frá Snyrtistofunni „Edina“,
Pósthússtræti 13.
Þar eð oss vantar heimilisfang margra viðskiftavina
vorra, eru þeir, er láðst hefir að senda kort til, en mættu
óska að fara á sýninguna, vinsamlegast beðnir að vitja að-
göngumiða í verslun vora hið fyrsta, því pláss er mjög
takmarkað.
Virðingarfylst
Verslunin GULLFOSS
Austurstræti 1.