Morgunblaðið - 19.09.1939, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 19. sept. 1939.
Fjórða skifting Póllands milli
Hitlers og Stalins
Frakkar óttast
stríð Rússa við
Vesturríkin

„Couragous“.
22 þús.smálesta
bresku flugvjela-
móðurskipi
sökt: Með ca.50
flugvjelum
Frá frjettaritara, vorum.
* Khöfn í gær.
ÞÝSKUR KAFBÁTUR skaut í gærkvöldi breska
flugvjelamóðurskipið ,Couragous‘ í kaf. Þetta
var 22.500^ smálesta skip með um 1100 manna
áhöfn. Á skipinu munu hafa verið um 50 flugvjelar.
Breska upplýsingamálaráðuneytið birti tilkynningu um þetta í
dag.
Ráðuneytið segir að breskir tundurspillar hafi þegar í stað ráðist
á kafbátinn og ástæða sje til þess að halda að tekist hafi að sökkva
honuni niður á hafsbotn.
í kvöld komu tundurspillar til enskra liafna með 400 inanns a£
áhöfninni af „Couragous". En vitað er þó að fleiri hafa bjargast, um
borð í liollenskt’ flutningaskip og amerískt skip, sem voru þarna á
feí’ð.
Einn af áhöfninni hefir skýrt svo frá, að hann hafi heyrt tvo skot-
hvelli og að skipið hafi alt nötrað. Fimm mínútum síðar var gefin
fyrirskipun uin að hver ætti að bjarga sjer sem best hann gæti.
Bretar og Frakk
ar sökkva
3 þýskum
kafbátum
Skipið tók þegar í stað að hall-
ast. Talið er að flestir af áhöfn-
inni hafi bjargað sjer með því að
kasta sjer í sjóinn.
SUNGU í SJÓNUM.
Tuttugu mínútum eftir að tund-
urskeytin hæfðu skipið var, það
sokkið. Skuturinn lyftist upp úr
sjónum og síðan stakst það í kaf.
Annar sjóliði hefir skýrt svo
frá, að skömmu eftir að tundur-
skéytin hæfðu skipið hafi öll Ijós
sloknað.
Þriðji sjóliðinn, sem var 75 mín-
útur í sjónum áður en honum var
bjargað, segir að sjóliðarnir hafi
sungið og verið kátir í sjónum.
Þéir hafi jafnvel kastast á keskn-
isyrðum.
Couragous var eitt af elstu skip-
unum í breska flotanum. Það hljóp
af stokkunum árið 1916. í ágúst
síðastliðnum var það tekið í þjón
ustu, sem eitt af varaskipum flot-
ans. Það var upprunalega bygt
sem' orustuskip, en síðar var því
breytt í flugvjelamóðurskip.
Undir venjulegum kringumstæð-
um er áhöfnin á skipum eins og
„Couragous“ 1216 manns. En skip-
ið var ekki mð fulla áhöfn, og er
talið að áhöfnin hafi ekki verið
nema um 1100 manns.
Fallbyssn-
skotbríH
á Varsjá
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Idag hófu Þjóðverjar fallbyssu-
skothríð á Varsjá, eftir að
orustur höfðu legið niðri í tvo
daga.
Síðan í gær hafa Þjóðverjar
'tvisvar sent varnarliðinu í Varsjá
úrslitakosti um að gefast upp.
Þegar ekki var komið fullnægj-
andi svar í dag, ákvað þýska her-
stjórnin að bíða ekki lengur og
láta til skarar skríða.
Ekkert nýtt á vestur-
vígstöðvunum
Ihemaðartilkynningu Frakka
í kvöld segir, að litlar að-
gerðir hafi farið fram á vestur-
vígstöðvunum síðasta sólar-
hringinn. Hefir verið haldið
uppi fallbyssuskothríð á víð
og dreif.
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Breska upplýsingamálaráðu-
neytið birtir í dag fregn
um að tveim þýskum kafbátum
hafi verið sökt og í hemaðarr
tilkynningu Frakka segir, að
frönsk herskip hafi ráðist á
þýskan kafbát og sökt honum.
Annar kafbátanna, sem um
getur í fregn upplýsingamála-
ráðuneytisins í London er sá,
sem sökti „Couragous“.
Hinum var sökt af flugliðs-
foringja frá Suður-Afríku. Er
gefin ítarleg Iýsing á því,
hvernig bátnum var sökt.
SPRENGJA HÆFÐI
KAFBÁTINN.
Flugliðsforinginn kom auga
á kafbátinn í þriggja kílómetra
fjarlægð. Til þess að gera ekki
vart við sig flaug liðsforinginn
ofar skýjum á meðan hann var
að komast að bátnum. Síðan
ljet hann nokkrar viðvörunar
sprengjur falla umhverfis bát-
inn, svo að þeir sem um borð
væru gætu gefið til kynna
hverrar þjóðar báturinn væri.
En ekkert merki var gefið og
lækkaði liðsforinginn þá flug-
ið og skaut af vjelbyssu á mann,
sem stóð á palli bátsins. Maður-
inn hvarf strax undir þiljur.
Flugliðsforinginn ljet nú
fyrstu sprengjuna falla og kom
hún niður rjett framan við bát-
inn um það bil sem hann var
kominn hálfur í kaf. Bátnum
skaut upp aftur vegna þrýst-
ingsins frá sprengjunni, og
næsta sprengjan hæfði mark
sitt. Varð ógurleg sprenging og
báturinn stakst í kaf; myndaði
skuturinn 30° horn við sjávar-
flötinn.
Strelcher
handtekinn!
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
Julius Streicher, GyÖ-
ingahatarinn þýski, er sagð-
ur hafa verið handtekinn.
Samkvæmt fregn, sem bor-
ist hefir um þetta til Kaup-
mannahafnar, var það Her-
mann Göring, sem gaf fyr-
irskipunina um að taka
hann fastan.
Bretar segja: Enginn
friður við Hitier
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn % gær.
KLUKKAN 6 á sunnudagsmorgun hóf miljón
manna rússneskur her innrás í Pólland að
austan. Innrásin var gerð eftir öllum pólsk-
rússnesku landamærunum.
Þessi innrás hefir ekki komið á óvart í Vestur-Evrópu,
þótt hún sje harðlega fordæmd. Innrásin var gerð þrátt
fyrir að í gildi væri pólsk-rússneskur ekki-árásar-sáttmáli.
YFIRLÝSING BRETA
I kvöld var birt opinber yfirlýsing í London um inn-
rás Rússa og segir í henni, að breska stjórnin sje að bíða
eftir nánari upplýsingum frá sendiherra sínum í Moskva.
En nú þegar sje hægt að slá því föstu að hún breyti í
engu afstöðu Breta til styrjaldarinnar við Þjóðverja. Þeir
sjeu staðráðnir í því að halda henni áfram þar til þeir
hafi náð því marki, sem þeir hafa sett sjer.
1 yfirlýsihgunni segir, að Bretar geti á engan hátt viður-*
kent þau rök, sem Rússar beri fram fyrir árás sinni á banda-
mann, sem eigi í vök að verjast.
Mr. Chamberlain og Halifax lávarður sátu á ráðstefnu í
allan dag, áður en þessi yfirlýsing var birt.
EKKI STRÍÐSYFIRLÝSING
Það er talið ólíklegt, að Bretar og Frakkar segi Rússum
stríð á hendur á meðan þeir hafast ekki annað að en
þegar er fram komið með innrás þeirra í Pólland. Elr
litið svo á, að stríðsyfirlýsing á hendur Rússum myndi á
engan hátt hjálpa Pólverjum, en gæti aftur á móti orð-
ið hættuleg Bretum, ef Rússar rjeðust t. d. á Indland.
Rússar hafa aftur á móti fyrir sitt leyti afhent sendiherr-
um erlendra ríkja í Moskva yfirlýsingu, þar sem segir, að þeir
muni gæta strangasta hlutleysi gagnvart styrjöldinni, annars
staðar en í Póllandi.
1 París gætir samt nokkurs ótta við að Rússar muni ætla að
taka virkan þátt með Þjóðverjum í stríðinu gegn Vestur-Ev-
rópu-þjóðunum.
VARNIR RÚSSA
Molotoff, forsætisráðherra Rússa varði árás rauða hera-
ins á Pólland í útvarpsræðu frá Moskva á sunnudaginn með
því að segja, að pólska ríkið væri hrunið í rústir
Síðasta stig þessa hruns, sagði Molotoff, hefði tekið á sig
þá mynd, að hætta gæti af því stafað fyrir Sovjet-Rússland.
Hann sagði, að Rússar gætu ekki látið sig engu varða örlög
hinna rússnesku minnihluta í Vesturúkraínu og vestra Hvíta-
rússlandi.
Rússneska stjórnin liti á það sem skyldu sína að rjetta
þessum minnihlutum hönd til hjálpar. Rauði herinn hefði hjer
virðulegt hlutverk að rækja, og hvatti hann rússnesku þjóð-
ina til að styðja í öllu starfi sínu þetta hlutverk.
SÓKN RÚSSA
1 hernaðartilkynningu, sem birt var í Moskva í kvöld seg-
ir, að rússneski herinn, sem sæki fram nyrst á víglínunni hafi í
dag tekið borgina Vilna um 140 km. frá rússnesku landamær-
unum. Borgin var tekin viðnámslaust og útvarpið í Moskva seg-
ir, að hermönnunum hafi verið tekið með húrrahrópum.
FP.AMH. Á SJÖTTU SÍÐU.