Morgunblaðið - 25.10.1939, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
3
Miðvikudagur 25. okt. 1939.
Paasikivi og Tanner
fara heim með nýjar
kröfur
Kjósa Rússar taugastríð
fram yfir hernaðaraðgerðir?
Sjötti fliaðurinn
bætist i þjófa-
Frá frjettaritara vorum.
Khöfn í gær.
SAMNINGAMENN FINNA, þeir Paasikivi sendi-
herra og Tanner fjármálaráðherra fóru frá
Moskva í gær áleiðis til Helsingfors, og höfðu
meðferðis nýjar kröfur frá Sovjet-stjófninni á hendur
Finnum. Ekkerf liggur fyrir opinberlega um, hvað þess-
ar nýju kröfur hafa að innihalda.
Sa.nmingafundh’ stóðu til klukkan 3 í nótt í Kremt o'f. tóku ekki
aðrir þátt í þeim en Paasikivi tíg Tanner af hátfu Pinna öfj' Stalin ok
Molotoff af hendi Rússa.
Tilkynt hefir verið, að sainninpaumleitununi muni haldíð áfram,
en ekki er ákveðið, hvort. Paasikivi og Tanner 'fara aftur tií Moskva.
Prjettaritári Berlingske Tidende í Helsingfors símar blaði sínu,.
að menn hafi verið hjartsýhir í Héisin'gfors í gærkvöldi og áð Svo
hefði litið út; seth Russar værii vingjarnlégM'í V'iðmóti en fýr.
En hin óvænta heimför Paasiki-
vis og Tanners er talin vera fyr-
irboði jiess, að Rússair hafi bor-
ið fram einhverjar þær kröfur,
sem sjeu óaðgengilegar og ósam-
rýananlegar hlutleysi Norðurlanda,
' Er óttast, að sjerStaklega verði
erfitt að samrýma kröfiir RúSsa
um ‘vináttiísamniilg við Finná Við
sjálfstæði Finnlands. Ennfremur
ér talið, að Rússar muni enn
standa fast á þeim kröfum sínum,
að Finnar láti landssvæði af hendi
við þá.
Rússneskt
taugastríð.
Sænska blaðið „Aftonbladet"
segir, að alt útlit sje fyrir, að
▼andræðin xit af kröfum Rússa
sjeu nú að ná hámarki sínu, þó
enn sje samningaumleitunum hald
ið áfram.
Segir „Aftonhladet“, að líklegt
sje að Rússar kjósi heldur ,að hafa
þá aðferðina að heyja taugastríð
við tiltölulega veikan andstæðing
heldur en að nota hervald.
Reuters-frjettastofan er bjartsýn
og telur allar líkur benda til þess,
að Finnar komist að hagkvæmum
samningum við Rússa. Festa Finn-
Iands og vinátta Norðurlanda og
annara landa í gai’ð Finna muni
hafa þan áhrif, að Rússar verði
hógværari í kröfum sínum.
Það er ekki búist við að þeir
Paasikivi og Tanner komi til Hels-
ingfors fyr en á fimtudagsmorgun.
Aðrir samningamenn, sem með
þeim voru, dvelja enn í Moskva
og ef þeir Paasikivi og Tanner
fara ekki aftur til Moskva, mun
samningunum verða haldið áfram
með milligöngu finska sendiherr-
ans í Moskva.
Finnar hervæðast
af kappi.
Engar opinherar tilkynningar
hafa verið gefnar út um viðræð-
ur Finna og Rússa í Moskva, og
finska stjórnin lætur af kappi
halda áfram að treysta hervarn-
ir lamlsins.
Tanner bjargaði
lífi Stalins
Váino Tanner.
B1 ö ð i n í Helsingfors
skýra frá því, að Váino
Tanner f jármálaráðherra
Finna, sem fór í fylgd með
Paasikivi til Moskva hafi
bjargaði lífi Stalins árið
1905.
Það gerðist eftir hina mis-
hepnuðu byltingartilraun í
Rússlandi það sama ár. —
Keisaralögreglan rússneska
var á hælum Stalins, en
hann komst undan fyrir til-
stilli Tanners.
Þá segja blöðin einnig
frá því að Tanner hafi nú
haft með sjer til Moskva
skjöl frá 1917, þar sem
Stalin styður sjálfstæðis-
kröfur Finna.
Getgátur voru uppi um
það, þegar Tanner var vai-
inn til fararinnar með
Paasikivi, að það væri
vegna þess, að hann væri
verklýðsleiðtogi, en sam-
kvæmt þessurn upplýsing-
um hafa legið veigameiri
ástæður til þess að hann
var valinn.
Rannsókninni að
mestu lokið
Sjötti maðurinn hefir nú bland
ast inn í þjófamál það hið
mikla, sem lögreglan hefir haft til
rannsóknar undanfarinn máJiuð.
Er það Þórður Erlendsson, af-
greiðslumaður hjá Kol og Salt, sem
játað hefir að hafa selt kol af
birgðum fjelagsins fyrir 30—35
krónui- sipálestina c>g stungið and-
virðinu í eigin vasa.
Fyrir nokkrum dögum hjelt lög-
reglan, að,( q11 kurl í ,þessu mikla
þjófnaðarmáli væru komin til
grafar vegna þess, að þeir fimm
íúennj sem hándteknir voru, höfðu
játað á sig svo að segja alla meiri
hátfar 1 þjófnaði. : séiii. framdir
höfðu verið síð'asfliðin tvo ár, og
sem tilkyntir höfðu verið. Bíðu
hinir fimm, þjófar dóms.
En þann 17, þ. m. kom bóndi
úr Kjósinni að máli við dögregl-1
una og skýrði frá því, að hann
hefði keýpt tvær'smálestir af kol-
nm af einum þjófanná, Jóhannesi
Hannessyni.
Aftur settir í
varðhald.
Brá nú Iögreglan við og setti
fjóra af fimm þjófunum í gæslu-
varðhald aftur. Voru það þeir Jó-
hanues ffaunesson, Skarphjeðinn
Jónsson, Sigurjón Sigurðsson og
Sigmundur Eyvindsson. Guðmund-
ur Einarsson var ekki talinn við-
riðinn þenna kolaþjófnað, er nú
var á döfinni. Hafa hinir fjórir
ásamt Þórði setið í gæsluvarðhaldi
síðan, en Þórði hefir þó verið slept
fit.
Við rannsókn kom í ljós, að þeir
Jóhannes og Skarphjeðinn höfðu
stolið 4 smálestnm af kolum úr
kolabing Kolasölunnar s.f. og selt
bóndanum í Kjósinni nokkuð af
þeim og eitthvað austur fyrir
fjall.
Þá upplýstist og, að þeir fje-
lagar höfðu stolið 23 tunnum af
sementi úr stafla, er var í port-
inu við austurgafl Hafnarhúss-
ins. Nokkuð af sementinu hafði
verið selt upp í Kjós, en eitthvað
hafði Jóhannes notað í eigin þarf-
ir.
Góður„hagnaður4
af kolaverslun.
Ennfremur játuðu þeir Skarp-
hjeðinn og Jóhannes, að þeir hefðu
keypt kol af Þórði Erlendssyni
afgreiðslumanni hjá Kol og Salt,
fyrir '30—35 krónur smálestina og
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Rlæðist
í§len§kri till!
Vpplýsingamiðsfðð fyrir þá
er stunda tóskap opnuð
i nœsta mánuði
TVÆR áhugasamar reykvískar konur, frú Lauí-
ey Yilhjálmsdóttir og frú Anna Ásmundsdótt-
ir hafa tekið sjer það þjóðnytjamál fyrir hend-
ur að vinna að endurbótum á íslenskri tóvinnu og fyrir-
greiðslu á því, að, fatnaður unninn úr íslenskri ull kpmist
á markað. I
Þær byrjuðu á þessu starfi sínu í fyrra. Þær gengust fyrir
prjónlessýningunni, er hjer var haldin í Markaðsskálanum og
mikla athygli vakti. I sumar hafa þær fengið tækifæri til þess
að ferðast nokkuð um landið til þess að kynna sjer tóvinpu, eins
og hún er nú í sveitum og skilyrði hennar.
rtrrrf-
Þessari forgöngu þeirra var
Vel tekið í fyrra. Þá birtust í
blöðunum bendingar þeirra um
það. hve mikið væri hjer van-
gert, ullarfatnaðurinn, er fram-
leiddur væri, væri ekki flokk-
aður eftir ákveðnum gæðum og
öll sala mjög á ringulreið, erfitt
fyrir þá, sem vilja gera sjer tó-
vínnú að átvinnu að koma
þrjónávai’ningi á markað. Samt
héfir vérið vaxandi áhugi á þess-
um efnum undanfarin ár, enda
hefir tóvinnan átt ýmsa góða
formælendur, eins og til dæmis
frk., Halldóru Bjarnadóttur,
Heímilisiðnaðarfjelagið o. fl.
í'J En háfi verið ástæða í fyrra
til þéss að hef jast handa, í þessu
máli, þá eru margfaldar ástæður
til þess nú, síðan styrjöldin
braust út, allur erlendur fatn-
aður stórlega hækkað í verði,
en eldiviðarskortur gerir fólki
það lífsnauðsynlegra en áður a|5
klæðast hlýjum fötum.
Að tilhlutun Búnaðarfjelags
fplands og ríkisstjórnarinnar
hafa nú þessar tvær tóvinnu-
konur, frú Anna og frú Laufey
ákveðið að opna skrifstofu, eða
leiðbeiningarstöð um íslenska
ullarvinnu. Verður skrifstofa
þeirra opnuð í næsta mánuði,
í Suðurgötu 22, hjer í bænum.
Skrifstofan á að heita „fslensk
.ull“.
í gær átti blaðið tal við frú
Laufeyju Vilhjálmsdóttur um
æssa fyrirhuguðu starfsemi
þeirra. Hún skýrði svo frá:
Fyrsti þátturinn í starfsemi
okkar verður sá, að safna upp-
lýsingum af öllu landinu um
það, hvar eru spunavjelar,
prjónavjelar og vefstólar. Höf-
um við sett tilmæli um það í út-
varpið að okkur verði sendar
skýrslur um þetta. Ætlumst við
til þess, að kvenfjelögin annist
um þetta fyrir okkur, og sendi
okkur yfirlit yfir þetta, hvert
af sínu fjelagssvæði. En þar sem
ekkert kvenfjelag er, þar sjái
hreppsnefndin um þetta.
Þegar við höfum fengið full-
Fomið yfirlit yfir það, hvar
tóvinnutækin eru, vefstólar og
spunavjelar, þá getum v,ið haft
dast samband við þá, sem þessi
tæki nota.
Við þurfum að vita hvað
þeir framleiða, hvernig bandið
er frá hverjuum einstökum t. d.
og í hvaða prjórdes það héntár
beát. : T- rt
Nu or mikil éftirspurn eftir
hvítu. fínu bandi úr vel hærðri
ull, einbandi og tvíbandi í nær-
föt, bandi í sokka í ýmsum lit-
um, helst þrinnað, margþættu
bandi úr hreinu togi í gólfdúka
og hærubandi í skjólföt og
dúka. Væri nauðsynlegt að fá
sem fyrst sýnishorn af þessum
bandtegundum, og sje ekki far-
ið að vinna að þeim nú, þá
senda af síðasta árs fram-
leiðslu. Mun skrifstófan þá
þanta fyrir kaupendur, sénda
sýnishorn og gefa eftir mætti
allar þær upplýsingar, sem ósk-
að er eftir. Nú sem stendur eru
ágæt skilyrði til að selja vand-
aðar vörur úr íslenskri ull, svo
sem sokka, vettlinga, nærföt og
yfirleitt allskonar ullarvörur>,
Á skrifstofunni ætlum við sVö
að hafa sýnishorn af prjónlesij.
sem útgengilegt er, láta þeim,
,sem selja vilja, þessi sýnishorn
í tje og setja þá síðan í sam-
band við verslanir, er vilja
selja prjónlesið. Verslanirnar
geta pantað prjónlesið hjá okk-
ur, gert ákveðnar pantanir á
þeim tegundum, sem við vitum
að hægt er að framleiða, og*
síðan söfnum við söluvarningnT
um frá þeim, sem eru í sam-
bandi við skrifstofu okkar. Á
ferðalagi okkar í sumar urðum
við þess varar,að það er hentugt
samband milli framleiðenda og’
seljenda sem vantar. Og úr þvl
ætlum við að bæta eftir föngum.
En, sagði frúin að lokum,
,minnið fólkið á, að láta okkur
í tje skriflegar skýrslur um
það, hvar eru spunavjelar,
prjónavjelar, vefstólar og hve
langan tíma á árinu þess er að
vænta, að þessi tæki sjeu notuð.
Alhvít jörð við
ísafjarðardjúp
Talsvert' hefir fent við ísafjarð
ardjúp undanfarna daga og
er nú jörð orðin alhvít af snjó
þar vestra.
Áætlunarferðir bíla vestur yfir
Breiðadalsheiði stöðvuðnst uih
helgina.