Morgunblaðið - 29.02.1940, Blaðsíða 3

JPimtudagur 29. februar 1940
MORGUNBLAÐIÐ
3
Flöskumjólk
hækkar um
2 aura Ifterinn
Afundi Mjólkurverðlagsnefnd-
ar í gær var samþykt að
hækka mjólkurverðið hjer í hæn-
um um. 2 aura lítrann af mjólk í
flöskum, en um einn eyri mjólk-
urlítrann í „lausri vigt“.
Er liter flöskumjólkur þá kom-
inn í 48 aura.
Ekki er talið, að því er heim-
ildarmaður blaðsins skýrði frá, að
verðhækkun þessi falli framleið-
endum í skaut.
Fulltrúi Sjálfstæðisflokksins í
nefndinni, Guðm. Eiríksson,
greiddi ekki atkvæði um verð-
hækkun.
Talað var um í nefndinni, að
eigi yrði breytt um. mjólkurverð
næstu mánuði.
r
¥m§
'VT' okkur frumvörp hafa verið
' lögð fyrir Alþingi síðustu
dagana og skaJ hjer getið þeirra
helstu:
Meðferð opinherra mála; flm.
Bergur Jónsson. Þetta er sama
frumvarpið sem allsherjarnefnd
Ed. flutti á síðasta þingi eftir
ibeiðni dómsmálaráðherra. Frum-
varpið, sem er mikill bálkur, er
samið af lögfræðinganefndinni,
sem skipuð var seint á árinu
1934.
Skógrækt; flm. Bjarni Ásgeirs-
son. Frumvarp þetta er flutt að
tilhlutun landbúnaðarráðherra, en
samið af skógræktarstjóra. Er í
frumyarpinu safnað í heild gild-
andi ákvæðum um skógrækt og
breytingar gerðar, þar sem nauð-
syn hefir þótt. Frumvarpinu fylg-
jr löng og merkileg greinargerð,
þar sem rakin er í stut.tu máli
saga skóganna hjer á landi, eyð-
ing þeirra og viðleitni bestu
manna í þá átt, að stöðva eyðing-
una.
Vörugjald fyrir Vestmannaeyj-
ar; flm. Jóhann Jósefsson. Er
hjer farið fram á að framlengja
lög nr. 66, 1938 til ársloka 1942,
en lög þessi fjalla um sjerstakt
vörugjald fyrir Vestmannaeyja-
kaupstað.
Vátryggingarfjelög fyrir vjel-
báta; flm. Sigurður Hlíðar. Vill
flm. veita vátryggingarfjelögum
þeim, er um ræðir í 1. 27, 1938
heimild til að taka til vátrygg-
ingar skip alt að 250 lestir brúttó
að stærð.
Sækið skömtun-
arseöla i dag
Rúmlega 10 þúsund manns
hjer í bænum eiga eftir að
sækja skömtunarseðia -sína fyrir
marsmánuð. En síðasti dagurinn
er í dag til að sækja seðlana.
f gær sóttu samt&ls 11.760
manns skömtunarseðla.-
Hjer er mynd af lömunarveikum manni í stállunga. Andlit hans sjest í speglinum á stállunganu.
Þessi maður, sem er í stállunganu, er sonur mlijónamærings í Ameríku. Sonurinn var staddur í
Kína er hann fjekk lömunarveiki í öndunarfærin. Var hann fluttur í stállunganu yfir þvert Kyrra-
haf heim til Ameríku. Hjúkrunarkonurnar á myndinni eru kínverskar.
Gefið hiogað
af Nuffield
lávarði
NUFFIELD LÁVARÐUR, hinn breski, sem
frægastur er orðinn fyrir miljónagjafir sínar
til góðgerða, vísinda og lista, hefir gefið
hingað til lands „stállunga“ (,,ironlung“).
En það er læknisfræðilegt áhald, sem notað er til
hjálpar lömunarveikissjúklingum og hefir oft bjargað
lífi þeirra.
Stállungað er gefið hingað fyrir milligöngu dr. Macintosh,
prófessors við Oxfordháskóla, en hann var bjer á ferð í sumar og
kom á Landsspítalann.
Dr. Macintosh er ráðunautur Nuffields lávarðar í heilbrigðis-
málum og hefir annast um gjafir á þeim fjölda stállungum, sem Nuf-
field lávarður hefir gefið víðsvegar um breska heimsveldið.
Stállungað er nú komið hingað
til lands og er í vörslum Ófeigs
Ófeigssonar læknis, sem mun af-
henda það Landsspítalanum, en
þar verður þetta merkilega áhald
geymt.
Morgunblaðið hefir átt tal við
dr. Gunnlaug Claessen um gjöf
þessa. Taldi hann þetta mikils-
verða gjöf.
Er vjer spurðum. hann að því,
hvort dæmi sje til þess hjer á
landi, að þurft hefði að nota slíkt
áhald sem þetta, sagði hann:
— Já, það má segja, að slíkt
hafi komið fyrir hjer á landi.
Stállungu eru notuð fyrir
sjúklinga, sem hafa fengið löm-
unarveiki í öndunarfærin, en slík
lömunartiifelli batna oft eftir nokk
urn tíma, og þá er gott að geta
hjálpað sjúklingnum yfir það erf-
iðasta með þessu áhaldi.
★
Stállungu eru ákaflega dýr tæki,
nemur verðmæti þeirra tug þús-
undum króna. Má telja ,víst, að
mörg ár hefðu liðið þar til ís-
lenskt sjúkrahús hefði getað afl-
að sjer slíks tækis.
★
Gefandinn, Nuffíeld lávarður er
löngu kunnur alþjóð manna, því
hvað eftir annað hafa borist frjett
ir um miljónir, sem hann hefir"
gefið vísindastofnunum, sjúkra-
húsum o. s. frv. í heimalandi sínu.
Nuffield lávarður var fátækur
handverksmaður í æsku, en hann
vann sig upp með dugnaði og
þrautseigju. Verksmiðja hans
framleiðir m. a. Morrisbifreiðar,
sem þektar eru um allan heim.
Dettifoss
frá Ameríku
Dettifoss kom í gær frá Ame-
ríku. Hafði skipið fengið
góða ferð og verið 11 daga á leið-
inni, þó farin væri hin svonefnda
syðri leið, sem er heldur lengri.
Með skipinu voru engir farþeg-
ar, en það var með fullfermi af
vörum. Var það aðallega stykkja-
vara, matvara, járn o. fl., alls um
800. smálestir. Auk þess flutti
Dettifoss nokkuð af kolum fyrir
Eimskipafjelagið sjálft.
Lðgreglan hand-
samarskotmenn
I Viðey
TJl yjabændur hjer í nágrenni
Reykjavíkur verða venjulega
fyrir allmiklum búsifjum þegax
fer að líða á vetur, af völdum
manna, sem gera sjer það til
skerr.tunar og dundurs að skjóta
fngla upp í landsteinum við eyj-
arnar. Eyðir þetta ekki aðeins
fugli þeim, sem drepinn er, held-
ur fælist fuglinn frá varplöndum.
Ráðstafanir bænda, svo sem
i auglýsingar um að bannað sje að
J skjóta fugl í landi þeirra, hafa lít-
inn árangur borið, og hafa þeir
því tekið það ráð til að reyna að
friða varplönd sín, að kæra um-
sviftalaust alla veiðiþjófa og af-
henda þá í hendur lögreglunni.
í fyrri viku bar það við í Við-
ey, að bóndinn þar heyrði skot-
hvelli á sjó úti, rjett hjá eynni, og
litlu síðar fóru veiðiþjófarnir upp
á eyna. Bóndinn náði í hát þeirra
og kallaði á lögregluna hjer í
Reykjavík, sem kom að vörmu
spori og fór með skotmennina til
Reykjavíkur. Hafa þeir nú verið
sektaðir fyrir tiltæ.kið.
í gær varð aftur vart við veiði-
þjófa hjá Viðey og var kallað á
lögregluna. En að þessu sinni
sluppu þrjótarnir úr höndum lög-
reglunnar. Þyrftu bændur í eyj-
unum hjer í kring að fá einn
mann, sem hefir hát til umráða,
loggiltan sem löggæslumann í
þessum efnum. Ætti það að geta
dregið úr eða fyrirbygt með öllu
veiðiþjófnað og eyðiléggingu á
varplöndum hjer nálægt hænum.
Skipað í embætti. Jónataö Hall-
varðsson sakadómari og Agnar K.
Hansen lögreglustjóri hafa báðir
verið skipaðir í embætti sín.
Uppbót til 1
sjómanna
______ .4
Sigurður Kristjánsson flytuy
svohljóðandi þingsályktun-
artillögu í sameinuðu þingi:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni; .
1. Að ákveða, að þeim skipverj-
um á íslenskum skipum, er sigla
milli Islands og annara landa, sje
heimilt að flytja inn, án afskifta
gjaldeyris- og innflutnnigsnefud-
ar, varning til eigin heimilisþarfá
fyrir alt að helmingi launa sinnai
2. Að gera ráðstafanir til þess,
að tollskoðun varnings þessa og
tollgreiðsla af honum fari fram I
skipi því, er hann er fluttur með.
í greinargerð segir; ii ' !
„Heimild þá, sem felst í þe?»-
ari tillögu, má að sönnu telja sjer-
rjettindi. Þó er hjer ekki farið
fram á annað en það, sem vera
ætti hverjum íslenskum borgaxa
frjálst. En sú staðreynd, að versL
un íslendinga er hnept í óeðlileg
höft, veldur því, að gera verðnr
jafnsjálfsagðan hlut og þennan að
sjerrjettindum. Er þá á það að
líta, hverju fórnað er af hálfu
ríkisins, ef tillaga þessi verðun
samþykt, og hvort. þeir, sem fríð-
indanna verða aðnjótandi, eru
þeirra verðir, , ,, ,
Um fyrra atriðið má fuilyrða,*
að ríkið fórnar engu, þótt heim-
ild þessi yrði veitt. Ætlast er til,
að lögboðin gjöld verði greidd al
því, sem þannig verður flutt inn,
pvo ríkið missir þar einskis.
Hinsvegar mundu sjófarendur,
er til annara landa sigla, hafa
af þessari heimild talsverð haga-
muni. Mundu þeir geta á þenna
hátt aflað sjer margra heimilis-
nauðsynja með bærilegri kjörulh
en ella.
Enginn getur neitað því, að
þeir, sem sigla til annara landá
meðan styrjöldin varir, leggja sig
og heimili sín í mikinn háská.
Jafnvíst er hitt, að þeir firra þjóð
ina alla þeim mikla háska, sein
henni stafar af því, að siglingar
stöðvist milli fslands og annara
landa. Hin svo kölluðu hlutlaustt
lönd eru ekki hlutlaus nema að
nokkru leyti í styrjöldinni, sem
geisar. Allir þeir skipverjar, sem
sigla um ófriðarsvæðin, eru í raun
og veru í ófriðnum, þótt þeir beri
ekki vopn, sjeu frá hlutlausra
landi og veiti því einu lið. Yfir
höfði þeirra vofir hvert augnablik
að Verða brytjaðir fyrir úlf og
örn. íslensku skipverjarnir í milli
landasiglingunum eru landvarnar-,
,lið fslands í styrjöldinni. Mun ís-
enska þjóðin telja starf þessara
manna þess vert, að þeim verði
veitt þau fríðindi, er í tillögunui;
segir, ekki síst vegna þess, að það
er ríkinu meinfangalaust“.
Skákeinvígið
Ásmundur vann
Onnur skákin í einvíginu Á»-
mundur—Gilfer var tefld i
gærkvöldi. ...
Úrslit urðu þau, að Gilfer gaf
eftir 37 leiki. Gilfer hafði hvítt.
Næsta skák hefst á sunnudag-
inn kemur.