Morgunblaðið - 08.03.1940, Blaðsíða 7

M
Föstuda^ur 8. nfiárs 1940.

MORGUNÖLAÐIÐ
Minninoarorð um
Sigriði Helgadóttur
Opið brfef til próf.
Sigurðar Nordal
Vegna ummæla yðar 22. febr.
í erindinu „Er nokkuð hinu
megin um það, að prestarnir
einir eigi sök á deyfð trúarlífsins
í landinu, vil jeg taka þetta fram:
Það er töluvert algengt að heyra
þessu haldið fram, sjerstaklega
af þeim mönnum þjóðfjelagsins,
inu, þótt þau hafi sem betur fer
oft verið órjettmæt; og það skal
játað, aÖ við höfum gert full lítið
að því sjálfir að bera blak af
okkur, svo að sumir hafa sjálf-
sagt komist á þá skoðun, að við
hvorki gætum svarað fyrir okk-
ur eða þyrðum að gera það. En
sem kunna öðru betur en að hlusta þetta er misskilningur. í hópi
Idag verða til moldar bornar
jarðneskar léifar frú Sigríð-
ar Helgadóttur, Hverfisgötu 65,
hjer í bæ. Hún hafði um langt
skeið þjáðst af ólæknandi sjiik-
dómi, sem hún bar með sama
þrekinu og liafði einkent hana alt
hennar líf.
Frú Sigríður var fædd 28. júní
1876 á Syðriparti á Akranesi, dótt-
ir merkishjónanna Helga Guð-
mundssonar frá Ytra-Hólmi og
Sigríðar Jónsdóttur frá Heima-
skaga. Sigríður fluttist til Reykja-
víkur árið 1901 og fór þá til síra
Haralds Níelssonar og Bergljótar
konu hans, þar sem hún dvaldi
þangað til hún giftist, árið 1904,
. Jóni Guðmundssyni frá Höfnum.
Hann misti hún af afleiðingum
spönsku veikinnar árið 1919. Árið
1924 giftist hún eftirlifandi manni
síriutn, Pjetri Ólafssyni.
Einhver mesta revnslustundin í
lífi Sigríðar Helgadóttur var sú,
er hún árið 1905 varð fyrir þeirri
stóu sorg, að sjá á bak fimm
systkina sinna í einu, er bátur,
sem þau voru á, fórst á leið til
Akraness hjeðan úr Reykjavík,
með allri áhöfn. Mintist h ú n þessa
atburðar jafnan sem þess bitrasta
í öllu sínu lífi, er henni hurfu alt
í einu fjórir bræður og einka-
systir, alt framúrskarándi efnilegt
fólk í blóma lífsins. En þá varð
það hennar hlutverk að hvérfa um
stund heim til aldurhniginna for-
eldra, til þess að bera með þeim
hina þungu byrði sorgarinnar.
En lífið færði henni einnig sín-
ar sólskinsstundir í sambúð við
vini og venslafóik, og þó að oft,
(syrti að, þá var lund hennar ætíð
örugg og glöð. Ilún átti alveg
úbifanlega vissu um sigur lífsins
yfir sorgum og dauða. Sannfær-
ing hennar um, að jarðlífið væri
aðeins einn áfangi á langri leið
til æðra og betra lífs, þar sem
öllu rjettlæti yrði fullnægt og öll
á okkur prestana.
Og í raun og veru eru sumir
furðu fáfróðir um það, sem prest-
arnir kenna, þótt vel fróðir sjeu
um margt annað. Jeg skal nú ekk-
ert segja um það, hvernig þessu
er varið með yður, hr. prófess-
or, þar sem jeg er yður persónu-
lega ókunnugur, en mjer fundust
fyrnefnd ummæli yðar á þá leið,
að þjer hefðuð ekki gert yður
neitt sjerstakt far um að kynna
yður þaS, sem þjer þó leyfðuð
yður að segja í áheyrn allrar
hinnar íslensku þjóðar. pess hefði
þó mátt vænta af manni í yðar
stöðu. Og þar að auki voru þessi
ummæli yðar alveg án nokkurra
raka. Þeim var varpað fram án
presta hafa altaf verið vel ritfær-
ir menn, er hafa þorað að sýna
fulla djörfung, en þeim hefir
vafalaust fundist flestum, að þeir
gætu gert annað þarfara en að
eiga í ritdeilum um sína eigin
verðleika eða óverðleika, og hafa
því ekki kipt sjer upp við það,
þótt kaldur gustur bljesi um þá.
En þessi utanaðkomandi, órök-
studdu og ósvöruðu spörk hafa
.eðlilega komið þeirri hugsun inn
hjá fólki, að það væri víst ekki
mikið leggjandi upp úr því, sem
prestarnir væru að segja, því að
t. d. ekki ómerkari maður en Sig-
urður Nordal prófessor hefði sagt
blátt áfram, að þeir einir ættu
sök á hnignun trúarlífsins í land-
minstu tilraunar til þess að sýna inu og varla færi hann að fara
fram á, að þau væru rjettmæt. með annað en það, sem hann
Þessháttar málflutningur hefir
aldrei þótt sæma mentuðum mönn
um.
Og nú vil jeg spyrja yður, hr.
prófessor, í allri hreinskilni: Er
það samkvæmt sögunni og reynsl-
unni sannleikur, að þeir, sem
ieggja sig fram í störfum sínum,
eigi einir sök á því, hafi störf
þeirra ekki borið tilætlaðan ár-
angur ? Á t. ,d. góður kennari einn
sök á því, þótt áhugalitlir nem-
endúr hans taki ekki góð próff
Á bóndinn, sem býr á harðbýlis-
jörð, einn sök á því, þótt eftir-
tékja hans verði rýr og svari vart
kostnaði ?
Nei, prófessor góður; sökin er
sjaídnast eins aðila, en oftast
tveggja eða fleiri, ef um það er
að ræða. Og eins ætla jeg a,ð sje
með starf okkar prestanna. Söfn-
uðirnir eiga án alls efa sinn þátt
i því, að betri árangur hefir ekki
náðst. Það er áhugi þeirra og
fórnarlund fyrir málefninu ekki
síður en áhugi og hæfni prestanna,
sem hjer kemur til greina,
Jeg ætla ekki að halda því
fram, að við prestarnir sjeum án
galla og yfirsjóna. Nei, við erum
ófullkomnir, skammsýnir menn
eins og áliir aðrir, að prófessorn-
um ekki úndaúteknum, og kýmni-
sögur ganga bæði um presta og
prófessora eins og allir vita. En
við eigum kröfu til þess eins og
vissi full skil á.
Nei, prófessor góður, þetta er
ekki leiðin til farsældar, og með
því að halda þessu fram takið
þjer sjálfur þátt í því að grafa
festuna undan trúarlífi landsins
barna, þessu, sem þjer tölduð þó
sjálfur að væri jafnvel mannsins
dýrsta hnoss.
Og að síðustu skal dæmið tek-
ið svo skýrt, að allir skilji, bæði
lærðir sem ólærðir og spurt : Eiga
t. d. síra Bjarni Jónsson, síra
Friðrik Hallgrímsson og síra Árni
Sigurðsson, svo að nöfn sjeu
nefnd, einir sök á því, ef trúar
lífi Reykvíkinga er að hraka?
Valgeir Helgason.
5 mínútna
krossgáta 14
Dagbók
Álftanespóstur, Laxfoss til Vest-
mannaeyja. Til Rvíkur: Mosfells-
sveitar, Kjalarness, Reykjaness,
Olfuss og Flóapóstar, Hafnarfjörð-
ur, Álftanesspóstur, Rangárvalla-
sýslupóstur, Vestur-Skaftafells-
sýslupóstur, Austur-Skaftafells-
sýslupóstur, Akranes.
Útvarpið í dag:
Í2.00 Hádegisútvarp.
18.20 íslenskukensla, 1. fl.
18.50 Þýskukensla, 2. fl.
19.15 Þingfrjettir.
19.45 Frjettir.
20.20 Spurningar og svör.
20.35 Kvöldvaka:
a) Bjarni Ásgéirsson alþingis-
maður: Þingvísur.
b) 21.05 Jón Skagan prestur:
Hugleiðingar um Njálsbrennu.
c) 21.35 Harmóníkuleikur
(Bragi Hlíðberg).
21.50 Frjettir.
I.O. O. F. 1 = 12í388‘/j = F).
Veðurútlit í Rvík í dag: Mink-
audi N- eða NA-átt. Ljettir til.
Veðrið (fimtudagskvöld kl. 6):
Lægð er fyrir austan og norð-aúst-
an land og vindur víðást N hjer
á landi, víða hvasst með snjókomu.
Á S- og A-lándi er víðast 1—-3 st.
frost, en 5—11 st. á N- og V-landi.
Veður mun lægjá heldur á morg-
un. —
Næturlæknir er í nótt Eyþór
Gunnarsson, Laugaveg 98. Sími
2111.
Næturvörður er í Reykjavíkur
Apóteki og Lyfjabúðinni Iðunn.
Næturakstur annast ænstu nótt
Bifreiðastöð íslands. Sími 1540.
Björgunarskútan „Sæbjörg"
dróg í gær v.b. „Gullþór" frá
Norðfirði, er var með bilaða vjel
á Sandgerðismiðum, til Keflavík-
ur. Er þetta fimti báturinn sem
hún dregur til lands á rúmum
sólarhring. Allir þessir bátar
höfðu talstöðvar, og hefði senni-
lega orðið lengri leit að þeim ef
þeir hefðu ekki getað látið vita
af sjer.
Á Eyrarbakka hefir verið opnuð
ný gufubaðstofa á vegum Ung-
mennafjelagsins á staðnum. Flat-
armál hússins ér um 22 fermetrar
og lofthæð 2.30 metrar. í húsinu! .011um sem með P«ninga-
er: Baðklefi með nær 10 fermetra Sjöfum e^a á annan hátt glöddu
gólffleti, búningsklefi með rúm-' miS og sýndu mjer vinarhug á 75
lega 6 fermetra gólffleti og auk ára afmæli mínú, þ. 2. rnars, þakka
þess forstofa og smáklefar fyrir jeg hjer með alla vélvild og vin-
hitun, steypubað og gæslumann. semd í minn garð. Sjerstaklega
Stjórnmálanámskeið
HEIMDALLAR
Fyrirlestur í kvöld í Varðar-
húsinu kl. 8.30. Sósíalisminn: Jó-
hann G. Möller.
Þakkarávarp.
(FU).
Gengið í gær:
Sterlingspund 25.37
100 Dollarar 651.65
— Ríkismörk 260.76
— Fr. frankar 14.59
— Belg. 110.18
— Sv. frankar 146.35
— Finsk mörk ,13.27
— Gyllini 346.84
— Sænskar krónur 155.46
— Norskar krónur 148.29
— Danskar krónur 125.78
vil jeg biðja þá byggingameistar-
ana Einar Kristjánsson og Sigurð
Jónsson að meðtaka mitt alúðar-
fylsta þakklæti fyrir hugulsemi
þeirra og rausn, svo og samverka-
menn mína fyrr og síðar fyrir
gjafir þeirra og hlýleik í minn
garð.
Eyvindur Eyvindsson.
Póstferðir á morgun. Frá Rvík:
Mosfellssveitar, Kjalarness, Reykja
ness, Olfuss og Flóapóstar, Laug-
arvatn, Hafnarfjörður, Grímsness
og Biskupstungnapóstar, Akranes,
EGGERT CLAESSEN
hæstarj e ttanaéiafl h taio«Bm»Cwr.
Skrifstofa: Oddfflllewhúe&B,
Vouantmti 10.
tJsufangv um wrtmiyt).
r.nx
tár þerruð, var svo örugg, að þar ' -hverjir aðrir borgarar þjóðf je-1
komst ekki neinn efi að. Þessi
langþjáða þrekkona átti þá lífs-
skoðun, sem ein getur bjargað úr
öllum þrengingum. Þegar jeg kom
til hennar í síðasta sinn, eftir að
höfgi dauðans var tekinn að fær-
ast yfir þreytta ásýnd hennar,
talaði hún með fögnuði um þá
lieimkomu, sem í vændum væri og
eiidurfundina við þá, sem á undan
véru farnir.
t dag kveðja hana syrgjandi
'éiginmaður, ættingjar og vinir,
fjær og nær, með þökkum fyrir
sámvinnuna, fyrir ástúðina og
« '" Ti i ; _ , . 'Qyý', y't’tZ'r'1 ' ’ *
fórnarlundina, sérfi aldrei brást.
Kunnugur.
lagsins, að tekið sje tillit til okk-
ar, og að við sjeum ekki bornir
staðlausum stöfum.
I þessu sambandi detta mjer
í hug orð Jesú við þjón æðsta
prestsins, er laust Jesú kinnhest
fyrir það, að honum fanst hann
ekki svara æðsta prestinum nógu
virðulega. Orðin eru þessi: Hafi
jeg illa mælt, þá sanna þxi að það
hafi verið ilt, en hafi jeg talað
rjett, hví slær þú mig? (Jóh
18.23). Það hefir sem sje verið
gert full mikið að því oft og ein-
eins og allir aðrir, að prófessor-
bæði af ólærðum sem lærðum, og
þessi spörk hafa haft sína þýð-
Lárjett.
1. herskip. 6. skrift. 8. vatn. 10. j
hrylli. 11. tárvot. 12. samtenging.
13. frumefni. 14. fugli. 16. hest-
liús.
Lóðrjett.
2. enskur þingm. 3. töfra. 4. for-
nafn. 5. blaðamaður. 7. eyja. 9.
vatn. 10. skelfing. 14. matarhæf.
15. líkamshluti.
Hjer með tilkynnist vinum og vandamönnum, að
SÓLBORG SIGURÐARDÓTTIR
andaðist í gær að Vífilsstöðum. — Jarðarförin ákveðin síðar.
Aðstaudendur.
Kirkjuritið, 2. hefti þessa ár-
gangs, er komið út. í því eru
meðal annars greinar eftir próf.
Ásmund Guðmundsson, Jóhann Jó-
hannsson, síra Pjetur Oddsson o.
fl. kennimenn. Ragnar Ásgeirsson
ritar í þetta hefti um Vígðu laug-
ina á Laugarvatni, þar sem heiðn-
ir menn voru skírðir til foma.
Hjer með tilkynnist vinum, og vandamönnum að fóstra mín,
GUÐLAUG ÞORSTEINSDÓTTIR,
andaðist að heimili mínu, Suðurgötu 34 á Akranesi, þ. 5. þ. m.
Guðm. E. Guðjónsson.
Jarðarför mannsins míns,
DIÐRIKS STEFÁNSSONAR,
er andaðist 2. mars, fer fram að Mosfelli í Grímsnesi þriðju-
daginn 12. mars n.k. kl. 2 e. h.
Kveðjuathöfn fer fram að heimili hins látna, Baldursgötu
18, laugardaginn 9. mars kl. 11 f. h.
Ólöf Eyjólfsdóttir.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
ÁSMUNDAR JÓHANNSSONAR vigtarmanns.
Guðrún Jóhannsdóttir og fjölskylda.