Morgunblaðið - 12.04.1940, Blaðsíða 2

2
MORG UNBLAÐIÐ
Föstudagur 12. apríl 1940.
Fr anski herinn býst við sókn
Norðmenn verj-
ast hraustlega
sókn Þjóðverja
En Þjóðverjar segjast ekki eiga
I styrjöld við Norðmenn!
ÞJÓÐVERJAR virðast sækja fram í þrjár áttir
frá Osló.
Suður á bóginn sækja þeir fram í áttina til
sænsku landamæranna. Fregnir frá landamærunum í gær-
kvöldi hermdu að reyksúla sæist yfir Frederikstad. Er tal-
ið að Þjóðverjar hafi varpað sprengjum yfir borgina.
Þýskar flugvjelar sáust á lofti yfir Halden í gær. — En
sænskar fregnir í gærkvöldi hermdu, að báðar þessar borgir
væru enn í höndum Norðmanna. Eins virðast nokkur strand-
virki beggja megin við Oslofjörðinn enn vera í höndum Norð-
manna.
Norður á bóginn frá Oslo sækja tvær herdeildir, önnur
eftir járnbrautinni um Hamar, en hin meðfram sænsku landa-
mærunum. Þjóðverjar skýrðu frá því í gær, að þeir hefðu tekið
Elverum skamt fyrir norðan og austan Hamar.
Norska stjórnin hafði flúið til Elverum frá Hamar, en hef-
ir nú haldið lengra inn í landið. Var hún í gær sögð vera
borg einni skamt frá sænsku landamærunum.
%
En Norðmenn mótmæla því
að Þjóðverjar hafi tekið El-
verum. Þeir segja, að þýskt her-
lið hafi sótt til borgarinnar und-
ir stjórn flugmálaerindreka Þjóð-
verja við þýsku sendisveitina í
Osló. Markmiðið hefði verið að
taka Elverum með skyndiáhlaupi
og ná þar norsku stjórninni og
þingmönnum Stórþingsins, sem
þar voru með henni.
En norskt varnarlið, sem kvatt
var saman í skyndi, og sem skip-
að var mönnum, sem yfirleitt náð-
ist til og byssur áttu, hratt á-
hlaupinu. Fjellu margir af Þjóð-
verjum, þ. á. m. foringi þeirra.
Á meðan Þjóðverjar komast
þannig ekki áfram, segjast
Skagerak'
fjarar út
' jóorustan við Kattegat virð-
' ist hafa fjarað út í gær.
Sænskir fiskimenn skýra frá
því, að lík svo hundruium skiftir
geta skipulagt liðjgjeu á floti út af ströndinni hjá
Daladier á ráðstefnu með
herforingjum Frakka
Norðmenn
sitt.
Á vesturströndiuni segja Norð-
menn að barist sje á þrem stöðum,,
hjá Bergen, Þrándheimi og hjá
Narvik.
Fregnir bárust til London í gær
kvöldi um að norskt herlið hefði
náð Bergen aftur á sitt vald,
uema sjálfri höfninni í borginni.
Hjá Þrándbeimi og Narvik hef-
ir sókn Þjóðverja í áttina til
sænsku landamæranna verið stöðv
uð.
Frjáls og fullvalda.
Koht, utanríkismálaárðherra
Norðmanna, talaði í útvarp í dag
og sagði, að norska þjóðin vildi
vera frjáls og fullvalda.
Yið eigum, í styrjöld við Þjóð-
verja og erum því bandamenn
allra þjóða, sem í styrjöld eiga
við þá eins og við.
Hann sagði, að yfirforingja
3iorska hersins hefði verið falið
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
•Marstrand. En engar áreiðanleg-
ar fregnir hefir verið hægt að
fá um skipatjónið, sem þarna
hefir orðið. •. ,
Fiskimennirnir sænsku segja,
að þeir hafi sjéð þýsk flutninga-
kip sigla fram hjá á leið norður
á bóginn til Noregs í dag.
1 þýskum frjettum er því
haldið fram að siglingaleiðín til
Noregs sje opin og að liðsafli
hafi verið settur á land, ekki að
eins í Osló, heldur og í Stav-,
anger og Bergen í gær.
Mr. Churchill sagði ekkert í
ræðu sinni í gær, um orustur í
Kattegat eða Skagerak, annað
en að mörgum flutningaskipum
Þjóðverja hefði verið sökt þar.
Bandamenn munu ekki leyfa, að
Þjóðverjar dragi að sjer liðs-
auka og hergögn þessa leið.
Breskir kafbátar hafa fengið
fyrirmæli um að skjóta á öl,l
skip, sem fara um Kattegat eða
Skagerak.
Sjóorusta
undan
Þrándheimi
Samkvæmt fregn frá
Svíþjóð> stóð yfir orusta
milli breskra og þýskra
herskipa undan Þrándheimi
í gærkvöldi. Þjóðverjar
sögðu í gærkvöldi að þeir
hefðu hrundið árás breskra
herskipa hjá Þrándheimi.
Sú fregn var röng, eins
og við gátum skýrt frá í
mestu af upplagi blaðsins í
gær, að breskt herlið hefði
verið sett á land í Þránd-
heimi og Bergen.
En það er skoðun manna,
að markmið Bandamanna
hafi frá upphafi verið að
setja herlið á land í þessum
höfnum. Má búast við sjó-
hemaðaraðgerðum þar á-
fram.
★
I dögun í gærmorgun
flugu breskar hemaðar.
flugvjelar vopnaðar tund-
urskeytasprengjum (torpe-
dobomben) yfir Þrándheim
og ætluðu að varpa
sprengjum yfir þýskt beiti-
skip af Hippergerð, sem
þeir höfðu frjett að verið
hefði þar um nóttina. En
þegar flugvjelamar komu
þangað var beitiskipið á
bak og burt, en í staðinn
var þar tundurspillir, sem
gerð var atlaga að.
Þjóðverjar segja, að
Bretar hafi gert loftárás á
Þrándheim, en árásinni
hafi verið hrundið.
„Hollendingar og
Belgir við ðllu búnir“
FRANSKA ÞJÓÐIN hefir verið aðvöruð um að
vera við öllu búin. Það er búist við að hernað-
araðgerðir fari að byrja á vesturvígstöðvun-
um. Öll leyfi í franska hernum hafa verið afnumin um
stundarsakir.
Daladier, hermálaráðherra Frakka hjelt í dag ráð-
stefnu í París með Gamelin yfirhershöfðingja, Weygand
hershöfðingja (sem stjórnar hersveitum Bandamanna í
Litlu Asíu), Vuillemin hershöfðingja, yfirmanni franska
flugliðsins og nokkrum öðrum foringjum í her Frakka.
Öll leyfi í breska hernum hafa einnig, eins og kunnugt er,
verið afnumin.
Mr. Churchill sagði í ræðu sinni í breska þinginu í dag, að
sjer fyndist eins og hinn hirðuleysislegi áhættuleikur, sem nasist-
ar ljeku með þýska flotann, er þeir hættu honum út á opið hafið,
að hjer væri um fyrirboða aukinna aðgerða á landi að ræða“.
En við erum við öllu búnir, bætti Churchill við.
HOLLAND.
í Hollandi er haldið áfram að gera varúðarráðstafanir. —
Coljin, fyrverandi forsætisráðherra Hollendinga, ljet svo um
mælt í dag, að hann fengi ekki sjeð, að nokkur þjóð hefði hag
af því, að gera innrás í Holland. Innrásarþjóðin myndi komast
að raun um, að það væri örðugt, að brjóta Holland á bak aftur.
,,Við munum verjast og ekki láta vaða yfir land okkar, eins og
gert var í Danmörku", sagði Coljin,
BELGÍA.
Miklar stjórnmálaumræður hafa farið fram í Briissel (Bel-
gíu) í dag. Leopold konungur átti síðdegis í dag tal við Spaak,
utanríkismálaráðherra sinn og síðan gengu sendiherrar Banda-
ríkjanna, Breta og Frakka á fund Spaaks.
í kvöld fór Dillon yfirhershöfðingi Belga, á fund konungs.
Dillon ljet svo um mælt við erlenda blaðamenn í Briissel í
dag, að Belgir væru staðráðnir í að verja land sitt. Hann sagði,
að alt landið væri eitt varnarbelti. Það væri ekki rjett, að belgi
íski herinn myndi hörfa undan frá landamærunum, ef innrás
væri gerð, og taka sjer stöðu í varnarlínu lengri inni í landi.
Skipatjónlð
Narvík svikin
1 í hendur
Þjóðverjum
i
Himbro stórþingsforseti, sem
nú er staddur í Stokkhólmi
í umboði norsku stjórnarinnar,
hefir skýrt frá því, að Narvik
var svikin í hendur Þjóðverjum.
Áfirforingi Norðmanna þar, sem
er mikill vinur Quislings, „for-
sætisráðherra" í Oslo, tók þeg-
ar upp samninga við foringja
þýska landgönguliðsins.
Norska stjórnin hefir fyrir.
skipað að handtaka skuli yfir-
foringjann.
I
orustuniun síðan á þriðjudags- Þýsk flugvjel steypti sjer fimm
morgun hefir herskipatjón
Þjóðverja orðið (skv. breskum
fregnum).
Sökt hefir verið:
4 beitiskipum.
(Bretar segja, að það sje helm-
ingur þeirra beitisldpa, sem, Þjóð-
verjar áttu í stríðsbyrjun, og
meir en helmingur af því, sem
þeir áttu þegar orustan hófst).
'á tundurspillnm.
12 herflutningaskipum.
1 kafbát (sem tundurspillirinn
Zuiu sökti hjá Scapa Flow).
Laskast hafa:
Scharnhorst, orustuskipið.
4 tundurspillar.
★
Sitt tjón telja Bretar vera:
Sökt hefir verið
4 tundurspillumi (þar af*tveir,
„Glowworm“ og „Gurkha“ stórir,
(nœstum 2000 smál.). Gurlcha var
í fylgd með beitiskipinu „Aurora“.
sinnum yfir „Aurora“ og varpaði
niður sprengjum án þess að hæfa
skipið. Eii' „Gurkha“ varð fyrir
sprengjum og sökk á 4—5 klst.
ÖUum nemg/ 14 manns var bjarg-
að).
Laskast hafa
Itodney, orustuskipið, sem gat
þó haldið áfram- ferð sinni. Skip-
ið reyndist svo vel brynvarið, að
sprengja, sem hæfði það, fór ekki
í gegnum þiljurnar.
„Renown“, orustubeitiskipið,
sem laskaðist lítilsháttar ofan-
þilja.
Tvö beitiskip, sem sögð eru
hafa laskast aðeins lítilshá’ttar.
★
Samkvæmt þýskum fregnum er
tjón Breta margfalt meir en hjer
er talið. Þjóðverjar segja að flug
vjelar, sem gerðu árás á Scapa
FRAMH. Á SJÖUNDU BÍÐU.