Morgunblaðið - 11.06.1940, Blaðsíða 4

Irætt
igið I
ÍO.OOC
14
5.000
1
2000
13242
1000
12607
500
7916
15972
200
1204
5182
6716
10624
14337
16410
19209
23924
100
23
498
862
1255
1487
1904
2214
2567
2884
3891
4217
4906
5611
6225
6807
7079
7546
7876
8020
8273
8580
908C
9368
9703
10397
10895
11338
11518
11631
12411
12938
13400
13679
14479
14870
15083
15198
15558
16197
16450
16697
16963
17369
17723
17858
18059
18670
18868
19487
20139
20379
20674
21051
21353
21798
21938
22529
22861
23373
23506
24135
24677
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 11. júní 1940.
Lanðssambanð Sjálfstæðis
verkamanna stofnað
§lofnþinginu lauk
í gærkvöldi
SAMBANDSÞING fjelaga Sjálfstæðisverkamanna
var sett í Varðarhúsinu s.l. sunnudag kl. 2 e.
h. Nítján fulltrúar frá 13 fjelögum Sjálfstæðis-
verkamanna víðsvegar um landið sóttu þingið. — Vegna
óheppilegra skipaferða gátu ekki öll fjelög sent fulltrúa.
Hermann Guðmundsson, formaður Verkamannafjelagsins Hlíf í
Hafnarfirði og formaður undirbúningsnefndar, setti þingið og bauð
íulltrúa og gesti þingsins velkomna.
Dagskrá þessa fundar hófst á
því, að Olafur Thors atvinnumála-
ráðherra flutti ávarp.
Þá flutti Bjarni Benediktsson
prófessor erindi um skipulag Al-
þýðusambands Islands og afstöðu
Sjálfstæðismanna til þess.
Því næst flutti Gunnar Thor-
oddsen erindi um upphaf og þró-
un verkalýðshreyfingarinnar.
Þá lagði undirbúningsnefnd, sem
starfað hafði að undirbúningi
þingsins, fram frumvarp til laga
fjTÍr Landssamband Sjálfstæðis-
verkamanna.
Hafði Hermann Guðmundsson
Eramsögu fyrir hönd nefndarinnar
ag var formaður hennar.
Þá var gengið til nefndakosn-
inga og voru þessar nefndir kosn-
ar;
Kjörbr jef anefnd:
Sveinn Sveinsson, Rvík.
Leó Árnason, Akureyri.
Axel Guðmuudsson, Rvík.
Laganefnd:
Sigurður Ilalldórsson, Rvík.
Sveinn Sveinsson, Rvík. ,
Ingvi Jónsson, Hafnarfirði.
Stefán Magnússon, Sauðárkróki.
Svanur Karlsson, Stokkseyri.
Verkalýðsmálanefnd:
Gísli Guðnason, Rvík.
Jón Bjarnason, Akranesi.
Valdemar Pálsson, Blönduósi.
Ásgeir Gunnarsson, Siglufirði.
Oskar Kárason, Vestm.eyjum.
Hermann Guðmundsson, Hafnar
!irði.
Atvinnumálanefnd:
Leó Árnason, Akureyri.
Ólafur .1. Ólafsson, Rvík.
Guðm. Magnússon, Keflavík.
Axel Guðmundsson, Rvík.
Arinbjörn Clausen, fsafirði.
Jón B. Björnsson, Borgarnesi.
Sigurður Þórðarson, Rvík.
Þá var þessum fundi slitið, en
afnframt boðaður fundur á mánu-
lag.
Um kvöldið hjelt miðstjórn
5jáIfstæðisflokksins fulltrúum
úngsins kaffisamsæti og kynn-
ngarkvöld í Oddfellowhúsinu. —
5tóð það með ágætum fagnaði
engi kvölds.
Voru þar lialdnar yfir 20 ræð-
ir og mátti glögglega af þeim
narka með hverjum þrótti og
rorhug Sjálfstæðisverkamenn
:anga til baráttunnar fyrir þeim
jetti, sem ójafnaðarmenn hafa
etið á fyrir þeim á liðnum árum.
Á mánudag hófst fundur kl. 10
rdegis, og stjórnaði Sigurður
Halldórsson honum, en ritarar
voru Stefán Magnússon og Jón B.
Björnsson.
Pyrir þessum fundi lá, að full-
trúar hinna einstöku fjelaga gæfu
skýrslu um stofnun og starfsemi
fjelaga sinna.
Voru þessar skýrslur mjög ýtar-
legar og sýndu í senn ljóslega þá
áþján og þann ójöfnuð, sem Sjálf-
stæðisverkamenn hafa átt við að
búa innan verkalýðssamtakanna aí
hálfu hins þrýngsýna flokksliðs
rauðu flokkanna, og gildi þess
starfs sem unnið hefir verið nú
þegar í fjelögum Sjálfstæðisverka-
manna.
Á fundi, sem hófst kl. 1 e. h.,
flutti svo Ólafur Thors atvinnu-
málaráðherra erindi um atvinnu-
mál og horfur í þeim efnum.
Kvað ráðherrann mikla óvissu
ríkja um þessi mál og örðugt um
vik að spá miklu um framtíðina.
En örðugleikarnir væru til þess
að sigrast á þeim, en ekki til þess
að bugast fyrir þeim.
Stefna Sjálfstæðisflokksins bygð
ist á starfi og baráttu frjálshuga
manna. Sjálfstæðismenn hlytu nú
að beita sjer fyrir því, að þjóðin
stæði sem best saman í þessari
baráttu. Þar hlytu allar stjettir að
ganga saman. Þjóðarheill krefðist
þess.
Þá flutti Bjarni Snæbjörnsson
alþm. erindi um íslensku verka-
lýðshreyfinguna.
Næsti fundur var settur kl. 4 e.
h. Stjórnaði honum Guðm. Magnús
son, Keflavík, en ritarar voru
Sveinn Sveinsson og Leó Árnason.
Þá flutti Thor Thors alþm. ýtar-
legt erindi um vinnulöggjöf.
Að því loknu hófust umræður
um nefndarálit, en nefndir höfðu
nú lokið störfum.
Framsögumaður verkalýðsmála-
nefndar var Jón Bjarnason.
Eftirfarandi tillaga var samþ.:
„Landssamband Sjálfstæðis-
verkamanna lýsir yfir því, að það
telur breytingar á Alþýðusam-
bandi íslands til frekara frelsis og
jafnrjettis innan þess óhjákvæmi-
legar. Landssambandið telur, að
með núverandi skipulagi Alþýðu-
sambandsins sje Sjálfstæðisverka-
mönnum og sjómönnum gert ó-
mögulegt að vinna innan sam-
bandsins. Landssambandið felur
því stjórn sinni að styðja að því
eftir fremsta megn, að breyting á
Alþýðusambandinu fáist hið bráð-
asta, að öðrum kosti heimilar
Landssambandið stjórninni að
Fulltrúar á stofnþingi Landssambands Sjálfstæðisverkamanna.
Efsta röð, talið frá vinstri: Axel Guðmundsson, Stefán Magnús-
son, Ragnar Elíasson, Jón Bjarnason, Ólafur J. Ólafsson og Sveinn
Sveinsson. — Miðröð, talið frá vinstri; Svanur Karlsson, Gísli Guðna-
son, Arinbjörn Clausen, Sigurður Þórðarson, Valdemar Pjetursson,
Jón B. Björnsson og Ingvi Jónsson. — Sitjandi, talið frá vinstri: Leó
Árnason, Óskar Kárason, Ilermann Guðmundsson, Sigurður Halldórs-
son, Guðmundur Magnússon og Ásgeir Gunnarsson.
gera nauðsynlegar ráðtafanir til
rjettarverndar fyrir Sjálfstæðis-
verkamenn og sjómenn“.
Framsögumaður atvinnumála-
nefndar var Ólafur J. Ólafsson.
Miklar umræður urðu um nefnd-
arálitið og voru að lokum sam-
þyktar þessar tillögur;
„Landssamband Sjálfstæðisverka
manna og sjómanna telur eftir-
farandi megin-úrlausnarefni til út-
rýmingar hinu stöðugt vaxandi
Mvinnuleysi, bjargarskorti og fá-
tækraframfæri fullkomlega starf-
liæfs fólks: , -
1. Að alt ræktanlegt land, sem
liggur innan takmarka bæja, kaup
staða og kauptúna, og ekki er út-
lit fyrir að notað verði sem al-
ment lóðaland næstu 10—12 ár,
eða er nú þegar nýtt á annan
hátt, verði skift upp í 1—2 ha.
reiti og úthlutað til eignalausra
fjölskyldumanna sem erfðafestu-
land.
Að afnotagjald verði svo lágt
sem frekast er unt.
Að ákveðin upphæð fylgi hverri
landspildu sem kiigildi eða hið
opinbera hlutast á annan hátt til
um að Iandið komi móttakanda að
fullum notum.
2. Að ríkissjóður, bæjarsjóðir og
sveitasjóðir kaupi bústofn (kú-
gildi) fyrir hvert nýbýli, sem tek-
ið er til ábiiðar eftir áramót 1940
—1941. Bústofn þessi skal ávalt
fylgja býlinu og endurnýjast af
ábúanda.
3. Að gera nú þegar víðtækar
athuganir á íslensku efni til bygg-
inga og styðja að byggingum úr
því.
Að afnema toll af efni til mótor-
skipa- og bátasmíða og að þal
opinbera, bæir, sveitafjelög og
ríki hlutist til um að einstakling-
ar eða fjelög hefjist þegar handa
um smíði opinna vjelbáta og end-
urnýjun stærri báta og skipa, eft-'
ir því sem frekast er unt.
Að iðnlöggjöfinni sje breytt
þannig, að ekki sje hægt að úti-
loka menn frá því að læra hverja
þá iðngrein sem er. En kjör nem-
enda verði aftur gerð svo góð, að
j þeir skapi ekki óhæfa samkepni
i við Sveinana.
Að það opinbera hlutist til um,
að fjárslátrun fari ekki fram í
þeim hjeruðum, sem enn eru trygg
gegn inæðiveikinni og komi þann-
ig í veg fyrir að bústofn lands-
manna rýrni til stórra muna.
Að iðnaði landsmanna, sem þarf
erlent hráefni, verði trygt nægi-
legt efni svo iðnaðarframleiðslan
]>urfi ekki að stöðvast þeirra or-
saka vegna.
Að iðnaðurinn fái rekstrarlán
með hagkvæmum kjörum.
Að hið opinbera hlutist til um
að sem flestir vinnuþiggjendur
geti fengið hlutdeild í arði þeirra
fyrirtækja sem þeir vinna við.
Ennfremur að samræmt verði arð-
skifti fyrirkomulagið við sjávar-
útveginn og fundið alment og rjett
látt hlutaskiftafyrirkomulag fyrir
alt landið.
Að tolla- og skattalöggjöfinni
verði breytt þannig, að hún ýti
undir athafnastarf og framtak
einstaklinganna.
Að siglingafloti landsmanna
yerði aukinn svo fljótt sem verða
má“.
Framsögumaður laganefndar
var Sveinn Sveinsson.
Nokkrar umræður urðu um
frumvarp til laga sambandsins, og
var.það samþykt með smávægileg-
um breytingum.
Þá var og samþykt eftirfarandi
tillaga frá Hermanni Guðmunds-
syni, Sig. Halldórssyni og Ólafi
J. Ólafssyni:
„Landssambandsþing Sjálfstæð-
ásverkamanna skorar á ríkisvald-
ið að afnema allar hömlur á rjett-
látri kauphækkun verkalýðsins“.
Þá fór fram stjórnarkosning:
Forseti sambandsins var kjör-
inn Hermann Guðmundsson, Hafn-
arfirði, og varaforseti Sigurður
Halldórsson, Rvík. Ritari var kjör-
inn Ólafur J. Ólafsson, Rvík, gjald
keri Axel Guðmundsson, Rvík og
fjármálaritari Ingvi Jónsson, Hafn
arfirði.
FKAMH. A SJÖTTU SÖ>1T.