Morgunblaðið - 18.08.1940, Blaðsíða 2
2
MÖRGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 18. ágúst 1940.
Petsamoskip U.S.A.
á hættusvæðinu
Engin
loftárás á
England
í gær
Þjóðverjar aðvara Banda-
| ríkjastjórn: Neita að
ábyrgjast afleiðingarnar
. ... ■ . .
PÝSKA STJÓRNIN tilkynti ameríska sendiráð-
inu í Berlín í gær, að Ieið sú, sem ameríska
skipinu „American Legion“ hefði verið val-
in frá Petsamo til Ameríku, væri hættuleg og ráðlagði
þýska stjórnin, að stefnu skipsins yrði breytt.
„American Legionu fór á föstudaginn var frá Petsa-
mo í Finnlandi með rúmlega 1800 ameríska flóttamenn
frá Norðurlöndum áleiðis til New York. Hernaðaraðilj-
um var tilkynt, hvaða leið skipið myndi fara vestur og að
það myndi sigla með fullum ljósum að næturlagi og væri
greinilega merkt amerískum hlutleysismerkjum.
HÆTTUSVÆÐIÐ.
Það er kunnugt, að „American Legion“ á að fara fyrir
norðan Skotland á leið sinni vestur og aðvörun Þjóðverja er sett
í samband við tilkynningu þeirra um algert hafnbann á Bret-
landseyjar, sem gefið var út í gærmorgun og sem samkvæmt
frjettum hinnar opinberu þýsku frjettastofu hefir verið tilkýnt
öllum hlutlausum ríkjum. /
Fregnir frá Bandaríkjunum herma hinsvegar að
Bandaríkjastjórn hafi neitað að breyta stefnu skipsins
að það sigli vestur hina fyrirhuguðu ákveðnu leið.
Þjóðverjar tilkyntu þá aftur á móti, að þeir bæru ekki á-
byrgð á afleiðingum, sem af því kynnu að leiða, að hið
ameríska skip sigldi um hættusvæðið.
Þetta er ekki skilið svo, að
Þjóðverjar hafi í hyggju, að
sökkva „American Legion“,
heldur vilji þeir undirstrika, að
siglingar nálægt Englands-
ströndum sjeu hættulegar vegna
hilis algerða hafnbanns, sem
þeir hafa boðað.
MARTHA
KRÓNPRINSESSA
MEÐAL FARÞEGA
Meðal farþega á „American
Legion“ er sennilega Martha
krónprinsessa Noregs og börn
hennar, er hún hefir sem kunn-
ugt er þáð boð frá Roosvelt
forseta, um að dvelja sem gest-
ur hans á meðan Noregur er í
höndum Þjóðverja.
HAFNBANN ÞJÓÐVERJA
Tilkynning Þjóðverja um hið
nýja hafnbann á Bretlandseyj-
ar var á þá leið, að lagt hefði
verið tundurduflum umhverfis
Bretlandseyjar og að siglingar
til og frá höfnum í Bretlandi
sjeu hættulegar. Þau skip, sem
sigli á þessum slóðum geri það
á eigin ábyrgð.
Þá er sagt í tilkynningunni
að öllum skipum, sem sigla til
og frá enskum höfnum verði
sökt og að Þjóðverjar muni
nota öll ráð sem þeir ráða yfir
til að gera hafnbannið algert.
Loks er í tilkynningunni sagt,
að hafnbann þetta sje sett á
þenna hátt vegna þess, að Bret-
ar hafi brotið öll alþjóðalög um
siglingar.
SVAR BRETA
Bretar svöruðu hafnbannstil-
kynningu Þjóðverja með því, að
tilkynna ný hættusvæði fyrir
skip í Ermarsundi frá Bishop-
Rockvita, suður með Frakk-
landsströndum að Biscayaflóa.
Breska upplýsingamálaráðu-
neytið sendi út tilkynningu í
gær, vegna hafnbanns Þjóð-
verja. Segir upplýsingamála-
ráðuneytið að það sje einkenni-
legt að Þjóðverjar ásaki Breta
um brot á alþjóðalögum í sigl-
ingamálum, þar sem þeir sjálfir
hafi brotið öll lög frá upphafi
ófriðarins. Hinsvegar hafi hafn-
bannstilraun þeirra á England
algerlega mishepnast. Bretar
hafi nú í sinni þjónustu 82%
af norska verslunarflotanum,
92% af hollenska flotanum,
83% af þeim belgíska og 60%
af danska flotanum.
Pólskir strlðs-
fangar látnir
lausir
Samkvæmt boði Hitlers hef-í
ir nú mikill hluti pólskra
stríðsfanga verið látnir lausir
og er í ráði að leysa alla pólska
strísfanga úr fangaherbúðum í
náinni framtíð.
Föngunum er gefinn kostur á
að vinna að landbúnaði fyrir
Þjóðverja og segir þýska frjetta
stofan að 90%. fanganna hafi
valið þann kostinn.
Sí^ar verður reynt að sjá
föngunum fyrir atvinnu í
ve'rksmiðjum og öðrum atvinnu-
greinum, eftir þörfum.
Þý s k a)r flugvjelar gerðu
enga tilraun til loftárása
á England í gær og er það
fyrsti dagurinn, esm líður í
heila viku, án þess að þýskar
flugvjelar sýni sig yfir Eng-
landi.
Frjettastofufregn getur þó
um að á einum stað á Suður-
Englandi hafi loftvarnabyssur
verið teknar í notkun, en ó-
vinaflugvjelarnar flugu svo
hátt, að skotin náðu ekki til
þeirra.
Þjóðverjar segja, að þetta
hlje á loftárásunum stafi af
slæmu veðri.
Opinberlega er tilkynt í
London að síðastliðna viku
hafi 491 þýsk flugvjel
verið skotin niður yfir eða
við England. Sjálfir segj-
ast Bretar hafa mist 150
orustuflugvjelár í vikunni.
57 þessara fulgvjela voru
skotnar niður með loftvarna-:
byssum, en hinar í loftorust-
um. Breskar flugvjelar hjeldu
áfram ioftárásum sínum á
Þýskaland í fyrrinótt og gerðu
m. a. árás á raforkustöðina í
Leuna hjá Leipzig, Jena og
fleiri þýskar iðnaðarborgir.—- I
þessum loftárásum segjast Bret-'
ar hafa mist 3 flugvjelar.
Hudson flugvjel úr breska
strandvarnarliðinu gerði árás í
gærmorgun á loftvarnaskip hjá
Stafangri.
LOFTÁRÁSIN
ÁLONDON
Bretar vilja ekki viðurkenna
að Þjóðverjum hafi hepnast
loftárásin á London. Að vísu
hafi orðið nokkrar skemdir á
húsum í úthverfum, en að
minsta kosti % hlutar af 8
miljónum íbúum Lundúnaborg-
ar hafi ekki haft hugmynd um
hina þýsku loftárás á borgina.
Hún hafi ekki verið meiri en
þetta.
Nokkrar sprengjur hafi fallið
á sumarbústaðahverfið East-
burne og smáskemdir hafi orðið
á jámbrautarstöð, en þó ekki
meiri en svo, að tekist hafi að
gera við allar skemdir þegar
í gær.
Kvöldárásir.
Frjettir seint í gærkvöldi frá
London sögðu frá því, að eftir að
diinma tók hafi þýskar flugvjel-
ar gert árásir á Suður-England
og Mið-England.
Bretar segja, að England sje nú eitt virki. Hjer á myndinni
er sýnd varðstöð ein við enskn ströndina. Slík virki eru hundr-
uðum saman á ströndum Englands.
Bretland eitt virki..
Wilkie forsetaefni,
lýsir síq anúvígan
einræðisherrunum
Wendell Wilkie, forsetaefni
Rebublikana í forsetakosn-
ingunum í BandaríkjunUin, sem
fara fram eftir 2% rnánuð, sam-
þykti opinberlega í gær að verða
í kjöri, Við það tækifæri hjelt
hann fyrstu ræðuna um stefnu
sína í utanríkismálum.
W'ilkis lýsti sig andvígan ein-
ræðisherrum. og ofbeldisstefnu
þeirra og kvaðst fylgja Roosevelt
að málum í því, að Bandaríkja-
menn veittu þeim þjóðum, sem
berjast gegn ofheldinu, aðstoð, en
kvað sig hinsvegar andvígaú því,
að Bandaríkin færu í stríð með
Evrópnþjóðum.
Hann ásakaði Roosevelt forseta
fyrir að hafa í ræðum notað stór-
yrði, sem vel gætu hafa leitt
Bandaríkin út í ófrið, er þau væru
ekki undirbúin undir hann. Sjálf-
nr kvaðst hann reiðuhúinn til að
leiða Bandaríkin lit í ófrið, ef
verja þyrfti sjálfstæði þeirra. En
jeg mun ekki hóta neinni þjóð á
maðan jeg er ekki reiðubúinn að
framfylgja hótnnum.
Hann kvað það rjett vera, að
erfiðara væri fyrir Bandaríkin
eftirá en áðnr ef hreski flotinn
yrði eyðilagður, því vegna þess
að floti Breta hefði hingað tii
ráðið á Atlantshafi, hefði Banda-
ríkjaflotinn svo að segja óskift,-
ur getað snúið sjer að Kyrrahaf-
inu.
Wilkie sagði, að Bandaríkja-
þegnar mættn búast við erfiðum
tímum, þnngum sköttum og á-
lögum, en það yrði að taka fyr-
ir meinsemdina, sem væri farin
að grafa nm sig í þjóðfjelaginu
og byggja upp að 'nýju sterk og
heilbrigð Bandaríki.
"Bresktir kafbátur
ferst
"Dreska flotamálaráðuneytið
tilkynti í gær, að breski
kafbáturinn „Opheus“ hafi far-
ist. Líklega hefir enginn af á-
höfninni bjargast.
„Opheus“ var rúmlega 1400
smálestir að stærð.
Italir hörfa
úr Kabutzo-
virkinu
Hírstjóm Breta í Kairo, til-
kynti í gær, að ítalir
hafi hörfað úr Kabutzo-virkinu
á landamærum Libyu og Eg-
iptalands. Er þetta í annað sinn,
sem ítalir yfirgefa þetta virki.
Bresk herskip gerðu árás á
strönd Libyu og Bretar, telja
sig hafa skotið niður 11 ítalsk-
ar flugvjelar í gær.
Strax og Italir fóru í stríðið,
gerðu breskar hersveitir árás á
virkið og tóku það með skyndi-
áhlaupi.
Litlu síðar unnu Italir virkið
aftur með því, að tefla fram
ógrynni liðs og biðu þá ógurlegt
manntjón.
Á Súdan landamærunum
hitti bresk lögregla 50 manna
ítalskan herflokk, sem var á
rannsóknarför. Lögreglan drap
7 Itali án þess að verða sjálf
fyrir mannfalli. Hinir flýðu.
Herstjórnin í Kairo segir, að
frá Breska Somalilandi sje ekk-
ert að frjetta.
Italskar frjettir herma aftur
á móti, að ítalskar hersveitir
hafi brotist í gegnum aðalvarn-
arvirki Breta eftir fimm daga
harða bardaga. Telja ítalir nú
aðeins tímaspursmál hvenær
Breska Somaliland gefist upp.
Ungverjar krefjast
2|3 af Transylvaniu
Ríkisráð Rúmena kom sam-
an í gær til að ræða kröf-
ur Ungverja á hendur þeim.
Er talið að Ungverjar muni
krefjast % hluta Transylvaníu
hjeraðsins.
Samningafundir liggja niðri
yfir helgina, er talið að þeim
verði lokið á morgun.
Samkomulag hefir að mestu
leyti náðst um kröfur Bulgara,
að því er talið er.