Morgunblaðið - 08.02.1941, Blaðsíða 6

6
Láugardagur 8. febr. 1941.
MORGUNBLAÐIÐ
Þattir.úr atvinnulifinu
qw
)tfU
,ffLÖ í.
FEAMH. AF FIJÍTU SÍÐU.
^ildandi skattaiikvæíSum því op-
inbéra að verulegum hluta, en
gróði Eimskipafjelags Islands er
gróði alþjóðar, trvggasti, arðvæn-
legasti og blessunarríkasti vara-
sjóður, sem þjóðin fram að þessu
iefir eignast. Þjóðin þarf að eígn-
ast ný skip, mörg skip og góð.
Eimskipafjelag íslands á að hafa
þar forystp. en margar aðrar
hendur eiga að leggjast á þann
plóg. Það er órannsakað mál hvort
▼iturlegra er, að leggja einhliða
áherslu á framleiðsluna eða ; að
Sytja gull inn í tandið á stórum
kaupskipaflota, er siglir um út-
hðfin, í annara þjónilstu, en eign
íslendinga. En hvað sem því líð-
ur. er víst, að eftir ófriðirin verða
íslendingar að auka skipastól
■inn, og er því íjársöfnun í því
skyni beint hagsmunairiál alírar
þjóðarinnar.
Myndi nú raargur kjósa að
flotinn væri stærri, og má líka
▼era að svo hefði verið, ef allir,
«r blut eiga að máli, hefðu í tæka
tíð lagst á sveif um að tryggja
▼öxt hans og viðgang, og gætt
þess að gera tií hans þær einar
kröfur. er hann gat risið undir.
★
Þá skal stuttlega vikið að
noíckrum stofnunum, er sjerstak-
*lega snerta sjávarútveginn eða
útflutningsverslunina, og falla
nndir stjórn ráðuneytisins að ein-
hverju eða öllu leyti.
Útflutningsnefnd.
Aðalverkefm Utflutriingsnefrid-
ar hafa á árinu verið þessi.-
1. Að leiðbeina útflytjendum um
markaðsstaði og markaðsverð
íslenskra afurða á hverjum
tíma.
2. Að tryggjá eftir föngum, að
^fgrÚir landsmaima seldust
jafnan fyrir hæsta markaðs-
verð.
3. Að hafa itákvænit eftirlit með
’ kauþum erlendra skipa á nýj-
íffin fiski og eins fiskkaupum
■ ifslendinga í erlend leiguskip.
.Eftirlit þetta miðaði að því að
tryggja eftir föngum að sem flest
ar verstöðvar landsins gætu selt
nýjan fisk. Jáfnframt var sett lág-
markskaupverð á þennan fisk.
Nær öll íslensk fiskiskip hafa
selt afla slinri í Fleetwood. Til
þess að þeim yrði sem mest not
af fiskmarkaðinum þar, Setti út-
flutningsnefndin það skilyrði fyr-
ir fisksölu í erlend skip, að sá
fiskur yrði seldur á austurströnd
Englands. Mun það hafa trygt ís-
lenskum skipum hærra verð en
ella hefði orðið.
yiðskiftanefnd.
Af störfum viðskiftanefndar
hefir atvinmimálaráðuneytið eigi
haft önnur bein afskifti en þari,
er varða sölu á útflutningsvöru
landsmanna. .Seldi nefndin í ágúst
byrjun í umboði síldarverksmiðj-
anna 25 þús. smálestir af hvoru,
síldarlýsi og síldarmjöli. Var verð-
ið 23 £ fyrir lýsið, en 18 £ fyrir
mjölið cif. England, þá hefir nefnd
in og selt frosið kjöt, en auk þess
með samningi heimilað Bretum
kaup og útflutning í eigin skipuru
á nýjum fiski. Þá hefir nefndin
og aðstoðað við sölu síldar til Sví-
þjóðar.
S. I. F.
Sölusamband íslenskra fiskfram-
leiðenda hafði með höndum alla
saltfisksöluna og rak auk þess
niðursuðuverksmiðju sína hjer í
Reykjavík og seldi afurðir henn-
ar fyrir rúmar 11 hundruð þúsund
krónur, eða nær 5-falda upphæð
þess, er seldist 1939. Fórst þó'fyr-
ir sakir aflabrests verkun Faxa-
flóasíldar, pn hún var fyrirhuguð
á síðastliðriu hausti í all ríkum
mæli. Er hjer um mikilsvarðandi
nýmæli að ræða, þar sem er nið-
ursuðan, og er þess að vænta, að
S. í. F. fylgi því fast eftir og hafi
forystu um þær framkvæmdir á
komandi árum.
Aðallega seldust vörurnar í Eng-
landi, en nokkuð þó í Ameríku.
Fiskimálanefnd.
Fiskimálanefnd hefir haft með
höndum sölu á hraðfrysta fisk-
inum. Var sú starfsemi rekin á
fullkomlega frjálsum grundvelli,
þareð eigendur allra frystihúsa á
landinu af frjálsum vilja fólu
fiskimálanefnd umboð til sölunn-
ar.
Nokkrum vandkvæðum hefir
verið hundið að koma frá sjer
hraðfrysta fiskinum. Eina kæli-
skip Islendinga er Brúarfoss. Þá
hafa skip þau, er Eimskipafjelagi
fslands hefir lánast að leigja,
nokkurt kælirúm, en lítið þó. Var
þetta allsendis órióg fyrir fisk og
kjöt, að ekki sje nefnt ef slys.
hefði herit, eða hin erlendu skip
verið af okkur tekin. Hefir því
lengi verið rætt um að búa Súð-
ina kælitækjum. Er hún til þess
illa fallin, gömul og lítil, og auk
þess nauðsynleg til strandferða.
Myndi þetta kosta um 300 þúsund
kr. og mætti það til að eigi sje úr.
góðu að ráða, úr því komið hefir
verið á fremsta hlunn með' sllkar
neyðarráðstafanir. En góð skip er
eigi að fá.
J því skyni að ráða eilitla bót
á þessu, festi fiskimálanefnd seint
á árinu kaup á litlu skipi, er
Artic heitir. Rúmar það um 350
tonn af hraðfrystum fiski. Kaup-
verðið var ekki hátt. Fiskimála-
nefnd vissi að skipið gæti verið
gallað. Það virtist þó verra en
nokkurn óraði fyrir. Hvert óhapp-
ið af öðru elti það, hver viðgerð-
in varð annari dýrari, en þær voru
framkvæmdar án tafar. Nú virð-
ist sem örðugleikarnir sjeu yfir-
stignir.
I fiskimálanefnd eru nú 3
menn, í stað 7 áður.
★
Stjórn síldarverksmiðja ríkisins
annaðist rekstur verksmiðjanna,
að þyí fráskildu, að nær öll sala
afurðanna var að þessu sinni fal-
in viðskiftanefnd.
Verður ekki að svo stöddu sagt
um afkomuna.
Síldarútvegsnefnd annaðist að
venju sölu matjessíldar, en auk
þess samkvæmt sjerstöku umboði
í samráði við tíkisstjórnina og
viðskiftanefnd sölu sjerverkaðrar
síldar, er söltuð var á ábyrðð rík-
issjóðs.
Sendiherra
Roosevelts
Roosevelt npplýsti í gær, að
J. Winand, hinn nýi sendi-
herra Bandaríkjanna, myndi
leggja af stað til London innan
10 daga.
Utnefning Winants var gerð
samtímis því, sem nýir sendiherr-
ar voru skipaðir í mörgijm öðrum
löndum.
Sjerstakur séndiherra hefir ver-
ið skipaður við ráðuneytj Norð-
nianna, Pólverja, Hollendínga og
Belga í London. f þetta embætt.i
var valinn Anthony Biddle, sem
áður var sendiherra Bandaríkj-
anna í Varsjá.
Skipun þessa sendiherra er með-
al stjómmálamanna talin vera
vottur um það, að Roosevelt við-
urkenni ekki yfirráð Þjóðverja í
hinum undirokuðu löndum.
Þýska herstfómir-
tilkynnlngln
Tilkynning þýsku herstjóm-
arinnar í gær var á þessa leið:
ýskur kafbátur hefir sökt
tveim óvinakaupskipum, sam-
tals,'12 þús. smálestir. Við austur-
strönd . Englands sökti þýskur
tundurskeytabátur breskum varð-
bát.
Þrátt fyrir slæm veðurskilyrði
fór þýski flugherinn könnunar-
flugferðir yfir hafinu umhverfis
Bretlandseyjajr.
Haldið var áfram að leggja
tundurduflum við breskar hafnir.
Þýskar sprengjuflugvjelar gerðu
árásir á herstöðvar á Malta.
í gærkvöldi og í nótt reyndu
eins^aka óvinaflugvjelar að fljúga
um yfir hernumin lönd Þjóðverja
meðfram Ermarsundsströndinni.
Eldsprengjum var varpað á strand
borg eina og komu upp nokkrir
litlir eldar þar, en þeir voru fljótt
slöktir af borgarbúum. Ein óvina-
sprengjuflugvj el, Armstrong-Whit
kvy-vj.el. var skotin niður af loft-
varnabyssum. Önnur óvinaflugvjel
var neydd til að lenda. Áhöfnin
var tekin til fanga.
Sóknin
i Libyu
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
Mikilvægi iBenghazi felst
í því, að þar er ágæt
flotahöfn, þar sem jafn
stór skip og beitiskip geta
haft bækistöð. Einnig eru
þar ágætar strandvamir.
Þar er einnig bækistöð
fyrir sjóflugvjelar og flug-
völlur fyrir landflugvjel-
ar.
ítalir notuðu Benghazi sem
aðal-birgðastöð sína, á meðan
þeir voru að undirbúa innrás-
ina í Egyptaland, þótt hafnar-
skilyrði sjeu betri í Tripoli. En
með því að nota Benghazi,
spöruðu þeir sjer hina löngu
landflutninga, frá Tripoli til
Benghazi, pg síðan þaðan til
landamæra Egyptalands.
íbúar í Benghazi eru um 65
þús., þar af þriðjungur ítalir.
Sendisveinn óskast
Upplýsingar á afgreflHsln
Morgnnblaðsins.
Auslýsins
um bann gegn samkomum og skólahaldi
vegna infiúensuíaraldurs,
Vegna infláensnfaraldurs,
lijer og víðai á flandinu,
Aiefflr liefllbrflgöflssi jórnfln
ákveðið, að banna alt
skélahald og allar al-
mennar lamkomur bjer i
umdæminu, frá og með
deginum i dag, uns ððru-
vísi verður ákveðið.
Lðgreglaslfórinn ■ Reykjavík, 7. febr. 1941
Agnar Kofoed-Hansen.
Tilkynning.
Frá og með deginum í dag hækkar allur akstur með
fólksbifreiðum.
Innanbæjarakstur, minsti túr, kr. 1.50
Tímaakstur — 7J50
Utanbæjarakstur 5 aurar á hvem hlaupandi kílómeter.
Frá sama tíma er allur akstur gegn staðgreiðsln.
Bifreiðastððvarnar I Raykjavlk.
Tftlkynning
frá Gjaldeyris- og innflutningsnefod.
Hjer með eru öll þau gjaldeyris- og innflutn-
ingsleyfi, sem út yoru gefin fyrir 1. janúar
1941 og ekki eru bundin við kaup frá Bret-
landi, feld úr gildi.
Þurfa því allir þeir, sem kunna að eiga í pönt-
un vörur, sem keyptar hafa verið samkvæmt
leyfum þessum meðan þau voru í gildi eða eiga
ógreiddar vörur, sem fluttar hafa verið inn
samkvæmt þeim, að snúa sjer til nefndarinnar
og gera henni grein fyrir þessu og sækja um ný
leyfi, sem svarar þeim kaupum, sem gerð hafa
verið, enda afhendist gömlu leyfin þá um leið.
Reykjavík, 7. febrúar 1941.
GJALDEYRIS- OG INNFLUTNINGSNEFND.