Morgunblaðið - 02.04.1941, Síða 6

Morgunblaðið - 02.04.1941, Síða 6
6 morgunblaðið Páll Isólfsson á 25 ára tónleikaafmæli TÓNLISTARFJELAGIÐ minnist þessara merki- legu tímamóta í sögu tónlistarlífs bæjarins með sjerstökum hljómleikum, þar sem Páll situr við hljóðfærið og leikur nokkur sömu verkin og fyrir 25 árum, og meðal annars sín uppáhalds tónverk. Páll ísólfsson kom hingað í mars 1916 til þess að halda hjer fyrstu Mjómleika sína. Á þeim hljómleikum Ijek Páll verk eftir Liszt, Bach. Brahms og Mendelssohn. Yar aðsókn svo gífurleg, að lík- ast var því, sem nú er að óperettu- sýningu Tónlistarfjel. og L. R. Pjetur Halldórsson fyrv. borgar- stjóri söng nokkur einsöngslög með undirleik Páls á þeim hljóm- leikum. Siðar mun Páll hafa hald- ið hjer árlega tónleika, og er ó- liætt að fullyrða, að þeim aðdá- endum hans, sem kunna að meta alvarlega list og þroskaðan lista- mann, fjölgar enn með hverjum Mjómleik, sem hann heldur. Þau 25 ár, Sem liðín eru síðan Páll bom hiiígað beint frá einni( höfuðborg tónlistarinnar, Leipzig, til þess að leika í fyrsta sinn fyr- ir landa sína, hefir hann verið meginstoð alls tónlistarlífs í land- inu. Með hinum óteljandi hljóm- leikum sínum, og þá sjerstaklega með túlkun sinni á Bach, hefir Páll alið hjer upp allstóran hóp tónlistaráhugamanna, sem eru nauðsynlegir á hverjum hljóm- leik og gott hljóðfæri, og sem aft- ur hafa reynst öruggir bandamenn hans í baráttunni fyrir málefn- um tónlistarinnar, stofnun hljóm- sveitar og tónlistarskóla. Tónlistarskólinn hefir nú starf- að í 10 ár á þessu ári undir stjórn Páls og er nú talinn jafn sjálfsögð stofnun og mentasbóli og háskóli og verður vafalaust á næstunni tekinn í tölu ríkisskóla. Stjórn og undirbúningur fyrsta óratórísins- á fslandi, „Sköpunin“ eftir Haydn, var verk Páls. Páll sló upp á J>ví fyrir 3 árum við einn erlendan tónlistarmann, sem hjer var mjög kunnugur allri að- stöðu, að hjer yrði reynt að koma upp óratóríi Haydns „Sköpunin“, eða Mattheusarpassion Bachs, bað hann Pál að minnast ekki á hluti, sem væru einber fjarstæða. Hvern- ig þetta' tókst hja Páli er óþarfi að fjölyrða um. jl er miðstöð verðbrjefa- [j| 1!1 viðskiftanna. Sími 1710. I bp ii .11 ~i t.-'! Páll ísólfsson hefir haldið fjölda hljómleika í Kaupmannahöfn, Múnchen, Berlín og víðar erlend- is. Hann var tvö ár organisti við Tómasarkirkjuna í Leipzig og starfaði þar með Bachfjelaginu og ijek með á orgel eða cembalo við fjölda hljómleika hjá því og Gewandhaus. Páll er , nemandi hins heims- fræga kennara, söngstjóra og org- elleikara Straube, og hann hefir hlotið þann einstaka heiður að vera um skeið nemandi Max Reg- ers. Vinsældir Páls, sem listamanns, tónsbálds og manns, eru sjald- gæft fvrirbrigði hjer á landi. Páll á vini og aðdáendur í öllum stjett- um og öllum sveitum, en þeir, sem um þessar mundir senda Páli heit- astar ástarkveðjur og þakkir, koma sjaldan fram með þær í brjefum, skeytum eða blaðagrein- um. Það eru þeir, sem fyrir hans tilstilli hafa fengið að kynnast meistaranujú Joh. Séb: Bach. Þeir hafa mest að þakka. 250 ára venjan sigraði Neðri málstofa breska þings- ins feldi í gær úr gildi leyfið, sem innanríkismálaráðhérr- ann, Morrison, veitti fyrir nokkr- um vikum, um að leikhús og Wjómleikasalir mættu hafa opið á sunnudÖgum. Þingmönnum var gert frjálst, af hálfu flokksstjórn- anna, að greiða atkvæði eftir eig- in geðþótta, og var leyfið felt með 140 atkv. gegn 136. Með leyfinu, sem Morrison hafði veitt, var verið að brjóta í bág við 250 ára gamla venju. Reynaud og Daladier slept FrÖiisku ráðherrunnm Daladier og Reynaud hefir nú verið slept úr varðhaldi (að því er segir í fregn frá Vichy). Nf æglleg sprengjutegund notuO I loftárðs ð Emden Breskar flugvjelar notuðu nýja ægilega sprengju- tegund er þær rjeðust á Emden í fyrrinótt (að því er segir í fregn frá London). Það er ekkert at- riði, þótt þær sjeu e. t. v. ekki mjög þungar, en sprengjuefnið í þeim er geysilega áhrifamikið, segir í fregninni. Frjettastofa breska flugmála- ráðuneytisins skýrir frá því, að flugvjelarnar hafi fyrst kveikt ^okkra elda um miðbik borg- arinnar, til þess að geta betur sjeð skotmörk sín, og verið ör- uggar um að nýju sprengjurnar hittu beint í mark. Til marks um hve tundrið í hinum nýju sprengjum er ógurlegt, getur frjettastufan þess, að sprekið, sem hentist í loft upp við eina sprenginguna, hafi legið eins og ábreiða í meir en 2 mínútur yfir eldi, sem kviknað hafði í 70—80 metra fjarlægð. Heil hús þeytt- ust í loft upp. I fyrrinótt voru breskar flug- vjelar einnig yfir Marienwerder. Bremerhafen, Oldenburg og Rott- erdam. Ennfremur söktu breskar flug- vjelar tveimur þýskum olíuflutn- ingaskipum við strendur Prakk- lands, sprengja hæfði stóran þýsk- an tundurspilli, og auk þess var stórt kaupskip skotið í kaf úr skipaflota, sem varinn var af mörg um þýskum herskipum. í dagsbirtu í fyrradag gerðu breskar flugvjelar loftárás úr lít- illi hæð á fallbyssuvirki, hermanna skála, og herfylkingar á Fris- landseyjunum Ameland og Terch- élling. Bylfingin, f Júgóslafíu PRAMH. AP ANNARI SÍÐU. reglustöðina, utanríkismálaráðuneyt- iS, innanríkismálaráSuneytið, síma- stöðina og útvarpsstöðina. Öllu þessu var framfylgt, og skilaboð voru sím- uð til hermálaráðuneytisins jafnóð- um og hver byggingin var tekin. Það voru 8 flugliðsforingjar, sem tóku lögreglustöðina. Margir háttsett- ir lögregluforingjar voru handteknir, vegna þess að þeir voru grunaöir um að vera í makki við Þjóðverja. Jafnóðum og hver bygging var tckin voru ráðherramir seldir í hend- ur háttsettra flugliðsforingja til gæslu“. ALLIR háttsettir embættismenn, sem vinveittir eru Þjóðverjum, hafa verið sviftir Störfum og handteknir. Þar á meðal eru lögreglustjórinn í Belgrad, vfirmaður ritskoðunarinnar, yfirmað- ur útvarpsfrjettastofunnar, forstjóri hinnar hálfopinbera „Avala“ frjetta- stofu og ritstjóri blaðsins Yreme. „Times“ frjettaritarinn segir, að í Belgrad ríki nú einbeitt festa og hæg- lát gleði yfir sjálfsvirðingu þeirri og heiðri, sem borgarbiúar hafa nú end- urheimt. Hann segir, að ekkert ó- venjulegt sje á seiði, annað en hin asalega hrottför þrjú þúsund Þjóð- veria. Atlantshafsorustan Enn minkandl skipatjón Skipatjónið vikuna, sem end- aði 23. mars var (skv. tilkynningu breska flotamála- ráðuneytisins í gær) 17 skip, samtals 59.148 smálestir. Þar af 10 bresk skip, um 25 þús. smá- lestir, 6 skip Bandamanna sam- tals um 27.5 þús. smálestir og eitt skip hlutlausrar þjóðar 6.600 smál. Þessa sömu viku segjast Þjóðverjar hafa sökt 397 þús. smálestum (Scham- horst og Gneisen.au voru þá á ferðinni í Atlantshafi). í London er vakin athygli á, að tjón þetta er mjög miklu minna heldur en tjónið undangengnar þrjár vikur. Með þessu sje þó ekki sagt, að tekist hafi að sigrast á siglingahættunni; svo geti far- ið, að tjónið verði meira næstu vikur, en að það geti líka orðið minna. Tjónið vikuna, sem endaði 16. mars hefir orðið meira, heldur en áður var tilkynt. Þrjú bresk skip og eitt skip bandamanna hefir ekki komið fram svo að þá viku varð skipatjónið 27 skip samtals 94 þús. smálestir. Vikuna þar áður var tjónið tæpar 99 þús. smálestir, en þar áður 148 þús. smál. Þýska herstjórnar- tilkynningin Þýska herstjórnin tilkynnir; ýskar flugvjelar fóru vopnaö könnunarflug yfir svæðið umhverfis England og söktu 10 þús. smálesta kaupskipi, sem sigldi í skipaflota. Stórt skip var al- varlega laskað. Þýskar sprengjuflugvjelar gerðu árás, úr lítilli hæð, á flugvöll í Suður-Englandi og hæfðu fjögur flugvjelaskýli og kviknaði eldnr í þeim. Sprengjuárásir voru einnig gerðar á höfnina í Falmouth. Tvæi- breskar flugvjelar voru skotnar niður 1 lofbardögum yfir Ermar- sundi. Síðdegis í gær hófu langdrægar þýskar fallbyssur skotbríð á mik- ilvægáT herstöðvftr í Dover og varð árangurinn góður. í gærkvöldi gerðu þýskar sprengjuflugvjelasveitir árásir með góður árangri á hafnarmann- virki í Hull og Great Yarmouth. Miklir eldar komu upp og ollu miklu tjóni. í höfninni í Great Yarmouth var kveikt í skipi. í Norður-Afríku rjeðust þýskar stéypiflugvjelasveitir tneð góðum árangri á herstöðvar Breta og skriðdrekasveitir og sleptu yfir þær þungum sprengjum. Fáliðaðar breskar flugvjela- sveitir sleptu tundursprengjum og eldsprengjum í Vestur- og norð- vestur-Þýskalandi í gærkvöldi. í lítilli borg í Norð-vestur-Þýska- landi hlaust talsvert tjón á hús- um. f grend við Bielefeld var varpað sprengjum á Bethel-sjúkra- húsið, í annað sinn á nokkrum vikum. Ein af sjúlcrahúsbygging- unum var hæfð. Margir menn fór- ust eða særðust. Þýskir varðbátar skutu niður tvær breskar flugvjelar, og þýskar loftvarnabyssur skutii niðúr þriðjú flugvjelina. Miðvikudagur 2. apríl 1941. Júgóslafía FRAMH. AF ANNARI SÍÐU. Þá var þess getið í fregnum frá Belgrad í gærkvöldi, að hinn nýi utanríkismálaráðherra Júgó slafa hefði tvisvar átt samtal við Washington í gær. Roosevelt ræddi við Sumner, Welles í gær, og er talið, að hann hafi verið að spyrjast fyrir um horfurnar í Júgóslafíu. SERBAR OG KRÓATAR. Hin hálf-opinbera AVala- frjettastofa skýrði frá því í gær, að Simovich-stjórnin væri að vinna að því, að sameina þjóð- ina um stjórn sína. Hann skýrði frá því, að algert samkomulag hefði tekist með Serbum og Kró- ötum. Þessi fregn er enn borin til baka í Belgrad, og því haldið fram, að horfur sjeu á, að sam- komulag takist með dr. Matsjek, og frelsisflokki Króata. Yfirleitt er það tekið fram í þýskum og ítölskum fregnum, að engin óvinátta sje sýnd Þjóð- verjum og ítölum í Króatíu og Dalmatíu, heldur sje þeim oft og tíðum sýnd þar sjerstök vin- átta. í útvarpinu í Belgrad var enn í gærkvöldi varað við æsifregn- um erlendra áróðursmanna og fólkið hvatt til þess að vera ró- legt. Það var borið til baka, að nokkrar ofsóknir á hendur Þjóð- verjum og Itölum í Júgóslafíu hefðu átt sjer stað, heldur hefðu fregnirnar um fagnaðarlæti þjóðarinnar við valdatöku Pjet- urs konungs verið teygður og úr lagi færðar. OFSÓKNIRNAR. í þýskum og ítölskum fregn- um er því enn haldið fram, að þorp og sveitabýli Þjóðverja á Júgóslafíu sjeu brend, og leið- togar þýska þjóðernisminnihlut- ans hafi verið teknir fastir. Fregnin um handtöku þessara leiðtoga hefir sjerstaklega verið borin til baka í Belgrad. Aðrar fregnir herma, að um- ferð um brúna frá Júgóslafíu til Fiume, í Italíu hefir verið tak- mörkuð og jarðsprengjur settar undir brúna. Einnig halda Þjóð- verjar því fram, að Júgóslafar hafi takmarkað járnbrautarsam göngur yfir landamæri Þýska- lands og Júgóslafíu. ítalska Stefani-frjettastofan heldur því fram, að hervæðingu júgóslafneska hersins muni •erða að fullu lokið 3. apríl. Engir ítalskir þegnar eru nú í Belgrad, nema sendiherrann, starfslið hans og ítalskir verðir, sem gæta send'iherrabústaðar- ins. Þýskir flóttamenn streyma nú til Þýskalands, en einnig til Rúmeníu og Búlgaríu. I ítölsk- um og þýskum fregnum er því haldið fram, að það sjeu ekki aðeins Þjóðverjar og Búlgarar, sem orðið hafi fyrir árásum, heldur einnig Rúmenar og Búlg- arar. Fleiri og fleiri kaupa STUART í TRILLUNA.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.