Morgunblaðið - 16.12.1941, Blaðsíða 3

Þriðþadagur 16. des. l'Hl
MORGUNBLAÐIÐ
3
Gullna-
hliðið
Jólaleikritið
#• * r
\ ar
Leikf jelagið hefir, sem kunnugt
er, tekið leikrit Davíðs Stef-
ánssonar, „Gullna Miðið“, sem
jólaleikrit sitt. Verður frumsýning
á 2. jóladag,
Er leTkrit þetta rni æft af rniklu
kappi. Er leikútbiínaður allur með
rnesta ug vandaðasta móti.
Leikstjöri er Larus Pálsson. En
aðaUtlntverkiri Jeika þau Arndís
BjÖTOsdóttir og' Brynjólfur Jó-
txannesson. .„'ProTagus“ les Indriði
Waage.
Auk þess eru tuttugu leikendur
og þar að arik þegjandi persónur,
söngkór og 'hljómsveit. Hljóm-
sveitiirni stj'órnar dr. Urbant-
sehitseh. L'árus íngólfsson hefir
■sjeð um gerð búninga og málað öil
iéiktjöld.
011 tónverk í léikritið hefir Pgii
ísölfsson samið.
Leikendur eru ’þessir: 'Gunnþór-
linn Halldórsdóttir, Bjarni Bjöms-
‘’sori, Anna Guðmundsdóttir, Gunn-
ar , Stéfánsson, Jón Aðils, Karl
Andrjesson, Alfred Andrjesson,
Þöra Piorg Einarsson, Lárus Ing-
ólfsson, Pjetur Á. Jónsson, Lárus
Páísson, Guðný Berndsen, Soffía
Guðlangsdóttir, Valdimar Helga-
son, Gestur Pálsson, Ilaraldúr
Björnsson, Edda Kvaran, Ævar R.
Kvaran, 'Válur Gíslason, Þorsteóma
Ö. Steþhensén.
Ameríkupústurinn
EINS ®g kunnugt er, hefir
allur almennur póstur millí
Islands og Ameríku verið send-
ur yfir Eagland frá því skömmu
eftir hernám Islands. — Virðist
ýmislegt benda til þess, að
breyting hljótí að geta orðið á
þessu á næstunn’i.
Nú þegar Ameríka er komin
i ófrið, Tilýtur af því að leiða
að ritskoðun verði komið á í
landinu. Allur póstur, sem út
úr landinu fer, verður skoðaður
og ætti því að vera óþarfi að
senda hann til Englands til rit-
skoðunar. Stendur því aðeins á,
að hjer verði komið á ritskoð-
un á pósti, sem sendur er hjeð-
an vestur um haf. Ætti að vera
auðvelt að fá Bandaríkjamenn
til að koma upp slíkri ritskoð-
un hjer.
Áður en Bandaríkin fóru í
stríðið höfðu farið fram samn-
ingar milli íslenskra og amer-
ískra stjórnarvalda um að
.kippa því ólagi í lag, sem var
á póstsamgöngum milli íslands
cg Ameríku og var útlit fyrir
að samningar tækjust um bein-
ar póstsamgöngur.
Hjónaefni. Nýlega hafa opinber-
að trúlofun sína ungfrú Ingibjörg
Eyjólfsdóttir, Þrastalundi, Saiid-
gerði og Kristinn H. Magnússon
skipstjóri', Berg. 86, Rvík.
Þrenn mikilsverö
bráðabirgöalög
Miniiingarathöín
m skipverjana
á „Sviöa"
Úlför annars
kyudarans
Minningarathöfn
um skipverjana, er
fórust með togaranum „Sviða“
fer fram í Hafnarfjarðar-
kirkju á morgun og hefst kl.
1 s. ih.
Samtímis fer fram útför
Julíusar Ágústs Hallgríms-
sonar kyndara, en það var
lik hans, sem rak á Rauða-
sandi skömmu eftir slysið.
Líkið verður í Hafnarf jarðar-
kirkju meðan minning-arat-
höfnin fer fram og þvínæst
jarðsett í Fossvogs-kirkjn-
garði.
Báðir prestar Hafnarfjarð-
ar munu tala við minningar-
athöfnina. Söngfjel. „Þrestíri*
aðstoöar við sönginn. Athöfn-
inni verður útvarpað.
400 manns á árshátíð
Siáifstæðismanna
f KeflavfK
Sjsálfstæðísfjelag Keflavíkur.
hrepps hjelt árshátíð sína jlJL
laugardag.
Hófst samkoman kl. 9 um kveld-
»8 í ungmennafjelagshúsinu á
-staðnum. Saméiginleg kaffi-
da*ykkja var og voru ræður flutt-
ar undir iborðum.
Sverrir Júlíusson, formaður
S.já,ífstæðisf jelagsins, setti sam-
konrnna og hauð fjélagsmenn og
gesti velkonœa.
Þá fluttu ræður ólafur Thors
atvinnumálaráðherra, Bjarni Bene
diktsson borgarstjóri, Bjarni Snæ-
björnsson alþm. og Jóhann Ilaf-
stein lögfræðingur.
Ágsptur rómur var gerður að
ræðunum.
Til skemtunar var kórsöngur,
blandaður kór söng undir stjórn
síra Eiríks Brynjólfssonar, Ágúst
Bjarnason og Jakob Hafsteín
sungu tvísöng með aðstoð Bjarna
Þórðarsonar og Lárus Iugólfsson
siing gamanvísur.
Að lokum var dansað fram eft-
ir nóttu.
Nær fjögur hundruð manns sátu
árshátíðina og fór hún í hvívetna
hið besta fram og mmn ein hin
allra f jölmennasta, sem haldin
liefir verið í Keflavík. Er fylgi
Sjálfstæðismanna mjög öflugt eins
og sjá má af þessari þróttmiklu
samkomu þeirra.
Allir beri vegabrjef - Eftir-
lit með ungmennum ~
Skyldur á húseigendur
NÝLEGA hafa verið gefin út þrenn bráðabirgða
lög pg snerta þau öll almenning. Ein lögin
. veita stjórninni heimild til að skylda alla
meim, 12 ára og eldri, til að bera vegabrjef. Önnur fyrir-
skipa eftirlit með ungmennum innan 20 ára aldurs. Þriðju
leggja skyldur á húseigendur.
Hjer verður getið í stórum dráttum efni þessara laga, en þau
eru íbirt í síðastö Lögbirtingablaði.
VEGABRJEF
Ríkisstjórnin getur fyrirskip-
-að að allir merm, konur og karl-
ar, 12 ára og éldri, skuli bera
vegabrjef, er lögreglustjóri
gefur úr. Skylt er að sýna vega-
brj-ef þessi, hvenær sem lög-
gæslumemi kre'fjast. —• Einnig
geta við'komandi eftirlitsmenn,
svo sem dyraverðir, krafist þess
að vegabrjef sje sýnt, ef tiltek-
Inn aldur eða hæfileiki er skil-
yrði fyrir komu eða dvöl á staðn
m Stjórnin setur reglugerð
v.m gerð og inriihald vega-
brjefa. Brot varða 10 þúsund
króna sektum.
EFTIRLIT MEB
UNGMENNUM
Barnavérndarnefndir og
skólanefndir hafa eftirlit með
nppeldi og hegðun ungmenria
ínnan 20 ára áldurs. — Verði
nefndír þessar þess vísar, að
hegðurt ungmQnms sje ábóta-
vant, „svo sem vegna lauslæt-
is, drykkjuskapar, slæpings-
háttar, óknytta eða annara
slíkra lasta“, gera þær foreldri
eða Tögráðamanrii aðvart. —!-
Batní ekki hegðun ungmennis,
má beita þvingunarráðstöfun-
um, koma því í vist á góðu
heímilí, á hæli eða skóla. Slík
vist getur komið í stað refsivist-
ar, ef um refsivert athæfi ung-
mennis er að ræða. — Greiðir
ríkíð kostnaðinn. — Sjerstakur
dómstóll, ungmennadómur, sem
hjeraðsdómari og tveir sam-
dómdómlendur skipa, fer með
öll slík mál, einnig refsimál
ungmenna innan 20 ára aldurs.
Þung refsing er lögð við, að
leiða ungmenni í siðferðilega
glapstigu, „eða lætur saurlífi
viðgangast í húsum sínum, bif-
reiðum eða öðrum þeim stöð-
um, sem hann ræður yfir“. —
Refsingin er sektir, varðhald
eða fangelsi, allt að 4 árum;
einnig rjettindasvifting.
ELDVARNARTÆKI
í HÚSUM
Þar segir:
„Húseigendum skal skylt, hinu
opinbera að kostnaðarlausu, að
annast um, að til sjeu í húsum
þeirra nauðsynleg eldvarnar-
tæki, eftir því sem loftvarna-
nefnd með samþykki bæjar- eða
bæjarstjórnar nánar ákveður“.
Rússar taka
K]in
Rússar bafa náð borginni
Klin, 80 fem. norðvestur af
Moskva, á sitt vald aftur.
í tilkynniugu russnesku her-
stjórnarinnar í nótt segir :
Þaan 15. deserriber börðust herir
okkar víð óvinína á öllum vigstöðv-
nmmu Á mörgum hlutum vestur og
Fuðvesturvígstöðvanna háðu herir
okkar harða bardaga við óvinina tog
fcjeldu áfram sðkn sinni og töku borg-
írnar Klin, Yesnaya Polyana (í suð-
ur frá Tula), Bedilovo og Bogoro-
ditsk (í suðaustur frá Tula).
Þann 14. desember voru 24 þýskar
flugvjelar skotnar niður, við mistum
sjö. Þ. 15. des. voru 6 þýskar flug-
vjelar skotnar níður í loftbardögum
í grend við Moskva.
HEIL KYNSLÓÐ
Næstum allir herír sovjeti-íkjanna á
Moskvavigstöðvunum sækja fram,
sagði Moskvaútvarpið í gærkvöldi.
31 þorp hefir verið tekið aftur. —
Teknar hafa verið 300 þýskar bíf-
reiðar, þrjátiu fallbyssur, margar
aðrar byssur og gífurlegt magn
byssukúlna. Deild (regiment) úr 35.
fótgönguliðsherfylki Þjóðverja hefir
verið afmáð.
Þýsku hermennirnir, segir útvarpið
liggja undir „ægilegum“ árásum frá
rússneska flughernum.
Flugvjelar hafa eyðilegt 120 bif-
reiðar, 11 skriðdreka, 6 fallbyssur og
drepið yfír 500 þýska hermenn.
Á norðurvígstöðvunum segjast
Eússar hafa hrakið óvinina frá járn-
brautarlínunni Tikhvan-Volkov.
Rússneska frjettástofan segir, að
Þjóðverjar hafi mist í minna en mán-
aðarorustum við Moskva 85 þúsund
menn fallna.
í 5 mánaða styrjöld, segir frjetta-
stofan, hefir heil kýnslóð Þjóðverja,
6 miljónir manna, farist, særst eða
verið teknir til fanga.
„STAÐBUNDNAR“
í tilkynningu þýsku her-
stjórnarinnar í gær var skýrt
frá því, að staðbundnum árás-
um Rússa hefði verið hrundið,
cg að tjón Rússa hefði orðið
mikið.
DagheimillD
„Tjarnaiborg“
Bamavitiafjelagið Sumargjöf
hefir nú aukið við starf-
semi sína með því, að setja á
stofn nýtt barnaheimili, Tjam-
arborg, í Tjamajrgötu 33.
Þetta nýja heimili gerir fje-
laginu fært að starfa allan árs-
:ns hring, en áður var starfsemi
þess aðallega bundin við sumar-
mánuðina.
Blaðamönnum var í gær boð-
ið að skoða nýju húsakynnin
kynna sjer starfsfyrirkomulag
þess. Húsið hefir reynst tiltölu-
lega hentugt, þegar tekið er til-
lit til þess, að þetta var áður
íbúðarhús og hefur fremur litlu
þurft að breyta, sem héfir þó
orðið mjög kostnaðarsamt.
Neðri hæðin er notuð fyrir
dagheimili og leikskóla. Eru
það þrjár rúnigóðar og sólrík-
ar stofur. Dagheimilið starfar
frá kl. 9 á morgnana til 6 síðd.
Þar eru börnin 36, á áldrinum
21/2—6 ára. Leikskólinn, en í
honum eru 35 börn, er tvískift-
ur og fást börnin við leiki.
teikningar o. fl.
Á efri hæðinni er vöggu-
stofa. Er hún aðallega ætluð
börnum á fyrsta ári, en sem
stendur eru börn þar, alt að
tveggja ára gömul. Eldri börn-
in hafa verið tekin vegna hús-/
næðisvandræða eða annara erf-X
Iðleika.
Vögg-nstofan hefir til umráðaX
3 stofur. og í einu þeirra hefir^
verið afmarkaður klefi, ef/
nauðsyn bæri til að einangra
börn vegna sjúkdóms.
Góður garður er þarna kring-0’
um húsið, en leikvöll vantar þarX
enn. Leikur fjelaginu hugur áÞ
að fá óbygðan lóðarblett, sem^
bærinn á þarna rjett hjá og>
væri það mjög hentugt. — Til
þessa hafa, börnin notað HljÓTrtgj
skálagarðinn. J|
Forstöðukona cfagheimilipins
og leikskólans er ungfrú Þórþ
hildur Ólafsdóttir, en forstöðuT,
kona vöggustofunnar er ung-
frú Guðrún Ö. Stephensen.
Aðsóknin að þessum stofnurtT"
unum hefir verið meiri en hægt
er að fullnægja og æskilegt
væri að hægt yrði að koma upp
fleiri slíkum stofnunum í bæn-
um. Væri það mikill ljettir fyrir
foreldra, sem þurfa að koma
þangað börnunum sínum, ati1
sem stytst væri að fara. II9(i
-----»—------- n ■/
Þýskirflugmenníflug-
liði Japana
Frjettastofa hollensku stjórnar-
innar í Austur-Indlandseyjum
tilkynti í gær, að það væri opinber-
lega uppl. að þýskir flugmenn hefðu
tekið þátt í loftárásum Japana á Kota
Bahru, hina mikilvægu flugvjelabæki-
frtöð Breta í norð-austur homi Mál-
akkaskagans. j
Flugliðsforingi breska flughersins,
sem nú er staddur í leyfi í Singapore,
hefir skýrt frá því, að þýskur flug-
liðsforingi hefði stýrt einni flugvjel-
inni, sem skotin var niður við yl^^taj *>
Bahru.