Morgunblaðið - 24.03.1942, Blaðsíða 6

' «
MORGUNBLAÐIÐ
1‘riðjiidafíur 24. mars 1942.
Minningarorð um
Sigurbjört Halldórsdóttur
Merlíiskonati Sigurbjört Hall-
(Jéj'sðóttir í Kirkjubrú á
Áfttóesí Ijest 25. júlí s. 1. í sjúkrá
húsi 'íi Hafaarfirði, eftir stutta
iegu. Hún var fædd á 'Grundum
í;j.Kollsvík 27. okt. 1878. Poreldrar
Kennar vpru Ilalldór Ólafsson
bóndi á Grundum og kona hans,
Halldóra M. Halidórsdóttir. Eign-
uðust þau tíu börn. Sigurbjört var
snemmá tápmikil og neytti þess
yið hið fjölmenna heimili. En eins
og oft átti sjer stað á þeim heim-
ilum, þar sem systkinin voru
hpörg, varð Sigurbjört að ráða sig
Ijvist hjá vandalausum. Urðu þeir
ujnglingar, sem það gerðu, jafnan
ajð leggja krafta sína fram sleitu-
laust, og svo > mun Sigurbjörtu
hafa reynst þetfa í framkvæmd-
inni. Um tvítugt varð hún fyrír
þeirri raun að missa heilsuna.
Varð hún þá að flytja til Reykja,-
vikirV tíl áð leita sjer heilsubótar,
sern húu fjekk, en var þó alla ævi
heiís/utæp mjög og lá með köflum
rúmföst.
Árið 1900 giftist hún eftirlif-
andi manni sínum, Helga Gísía-
Syni skipstjóra. Um langt skeið
var hann sjómaður og skipstjóri
á þilskipum frá Reykjavík. Þau
reistu hjer hús í Revkjavík og
bjúggu þar þangað til vorið 1910,
að þau kaupa jörðina Hliðsnes á
Álftanesi og bjuggu þar þangáð
til þau kaupa Brekkú í sömu Sveit
og síðar Kirkjubrú, og hafa búið
þar síðustu árin.
Gigurbjort var gáfuð og sköru-
leff kona. Heimili hennar var
mesta mvndar heimili, þrátt fyrir
heilsuleysi og þar af leiðandi' erf-
iðleika. Gerði hún sjer far um
góða reglu og sýndi mjög í starfi
sínju fyrir heimili sitt alúð og
festu og naut mikillar tiltrúar ná-
búa sinna.
Uengst- af var hún forstöðukona
kvenfjelags sveitarinnar, og var
það, er hiín fjell frá. Sýnir það
best hvaða traust konur sveitar-
innar báru til hennar, enda stjórn-
aði hún fjelaginu með festu og
myndarskap, svo að var til mikils
sóma og gagns fyrir sveit hennar,
sem of langt yrði upp að telja.
Þeim hjónum varð flmm barná
auðið. Þrjú þeirra ljetusie ung, en
tvö kofnúst upp, bæði vel gefin,
Björgvin, sjómaður, búsettur í
Hafnarfirði og Hulda Sigurveig,
feeinia hjá föður sínum, vel mentuð
og mesta efnis stúlka. Þau hjón-
in ólu auk þess upp tvö vanda-
laus börn og það þriðja að nokkru
leyti.
Af þessu fáorða yfirliti um æfi-
feril Sigurbjartar Halldórsdóttur
er það Ijóst, að lát bennar vakti
vinum og vandamönnum sáran
söknuð og ekki eldri en hún var,
sár vonbrigði, þar sem heilsa henn
ar ívar með besta móti, er bana-
meinið bar að garði, betri en oft
áðUr. Vinir hennar og nágrannar
sakna hennar og sjá að sbarðið
verður eigi fylt, en minningarnar
frá samverunni gleymast eigi, þær
breiða óafmáanlega hugljúfar til-
finningar yfir söknuðinn.
Fjelagssystur.
Næturakstur annast Áðalstöðin.
Sími 1383.
Sigurbjört Halldórsdóttir.
Til almennings
Margir hafa spurt loftvarna-
nefnd hvaða gagn sje að
því að hafa sand og önnur eld-
varnatæki í húsunum, þegar al-
menningur á að hafast við í kjöll-
urum, meðan loftárás fer fram,
því fólk verði þess þá ekki vart,
þegar íkveikjusprengja fellur á
húsið.
Það er að vísu rjett, að ef allir
eru í kjallara, þá er óvíst að fólk
verði þéssa vart. Þessvegna Kefir
loftvarnanefnd frá upphafi ráð-
lagt að í hverju húsi sje að minsta
kosti 1 maður eða. kona á varð-
bergi og gæti að því, sem fram
fer. Ef íkveikjusprengja fellur á
húsið, reynir þéssi húsvörður að
granda henni eins og áður þefir
verið frá skýrt. Auk þess hafa
verið stofnaðar sjerstakar slökkvi-
liðssveitir, hverfaslökkvilið, sem
hafa það starf að aðstoða almenn-
ing við eyðileggingu á íkveikju-
sprengjum og að slökbva smáelda
Hver þeirra manna, sem þessar
sveitir skipa, gæta 8 ákveðinna
húsá. Með samvinnu þessara
slökkviliðsmanna og almennings á
að vera hægt að koma í veg fyrir
stórtjón af völdum íkveikju-
sprengja.
(Prá Loftvarúanefnd).
Þýskir, ílalskir og
japanskir einkennis-
búningar í U. S. A.
WASHINGTON í gær.
inkennisbtiningar þýska, ít-
alska og japanska hersins
og flotans, landabrjef og myndir
af hersvæðum voru meðal muna
þeirra, sem erindrekar rannsókn-
arskrifstofu Bandaríkjanna fundu
í leitinni sem gerð var í íbúðum
yfir átta þúsund óvinaþegna hjer
vestra, að því er sakadómari
Bandaríkjanna, Praneis Biddle,
tilkynti í gær.
Hann skýrði einnig frá því, að
2400 óvinaþegnar hefðu verið
handteknir fyrir að hafa u ndir
höndum hluti, sém bannaðir voru
með forsetatilskipun, þ.á.m. 1500
byssur, 131 myndavjel, 1200 út,-
varpstæki, 157 þúsund skotfæri,
og auk þess sverð, rýtinga og
dynagút. — Reuter.(
Árshátíð Menta-
skólans á Akur-
eyri
Akureyri í gær.
Arshátíð Mentaskólans á Ak-
ureyri var haldin laugar-
daginn 21. þ. m. Fór hún fram
í samkorauhúsi bæjarins og hef-
ir svo verið nokkur síðustu ár
végna þrengsla í skólanum
sjálfum.
Skólameistari, Sigurður Guð-
mundsson stjórnaði samkom-
unni og bauð gesti velkomna.
Við borðhald voru flutt þessi
minni.
Steindór Steindórsson kenn-
ari: Minni íslands. Magnús
Torfason, 5. bekk: Minni skól-
ans, Bjarni Benekitsson 4. bekk:
Minni kvenna óg Anna Snorra-
dóttir 6. bekk: Minni karla. -
Sigurður Eggerz bæjarfógeti
þakkaði fyrir hönd gesta og
niintist skólameistara.
Hátíðin fór hið besta frám og
var dans stiginn til kl. 4að
morgni.
MiOjarOarhafíð
FBAMH. AF ANNARI MtÐXS
bresku beitiskipi hefði verið
sökt og stóru flutningaskipi og
auk þess hefðu önnur skip ver-
ið alvarlega löskuð.
í hinni opinberu tilkynningu,
sem birt var um loftárásir á
Malta í gær, er m. a. skýrt frá
látlausum árásum þýskra flug-
vjelá á skip í grend við Málta.
Arásimar voru gerðar af stór-
um hópum þýskra sprengjuflug
vjela og stóðu yfir allan daginn,
segir í tilkynningunni.
Samtímis halda lofthernaðar
aðgerðir áfram við Miðjarðar-
haf og hjeldu öxulsríkin vuppi
hinum hörðu'stu áírásum á
Malta yfir helgina. Einhver
harðast árás sem gerð hefir ver-
ið á Malta í öllu stríðinu var
gerð á laugardagsnóttina, og
segjast Bretar hafa skotið nið-
ur 17 þýskar flugvjelar í þess-
ari árás.
1 gær voru gefin lO loftvarna
merki á Malta og þrjár þýskar
flugvjelar skotnar niður að því
er breska herstjómin tilkynn-
ir.
Breskar flugvjelar hafa fyrir
sitt leyti gert loftárásir á her-
stöðvar í Grikklandi og á Krít.
• Þýska herstjómin skýrði frá
því í gær, að þýskar flugvjelar
hefðu í fylrradag sökt 6 þús.
smál. flutningaskipi úr breskri
skipalest í Miðjarðarhafi og
laskað mörg önnur skip.
Austur-Asía
rRAMH. AF ANNARI «lÐU
hur heillaóskaskeyti í tilefni
af hinni nýju stöðu, er hann
hefir tekið við í Ástralíu og
tekur það fram í skeytinu að
hersveitirnar á Bataanskaga
muni halda áfram að verjast.
SUMATRA: Jap'anar tilkynna
að síðustu hersveitir Hollend-
inga á Sumatra hafi nú gefist
upp.
Harðnandi omræðnr
um kjðrdœmani
FRAÍÆH. AF ÞRIÐJU SlÐU
JÓu Pálmason í Akri talaði
næst. Hann kvað fáa hafa gert
ráð fyrir. að ákvæði stjórnarskrár
innar varðandi kosningafyrirkomu
lagið, sem Sett, var 1933, myndi
standa lengi. Væri furðanleg þol-
inmæði Sjálfstæðisflokksius og
Alþýðuflokksins, að þeir skyldu
ekki fyrir löngu hafa knúið fram
breytingar. Hitt væri ánægjulegt,
að Alþýðuflokkurinn væri horfinn
frá fyrri ste.fnu sinni í þessu máli,
að gera landið alt að einu kjör-
dæmi, en í þess stgð koma nú með
þá tillögu, sem Sjálfstæðismenn
liefðu altaf verið að klifa á, sem
sje að fá hlutfallskosningar í tví-
meuningskjördæmum. Þessi breyt-
ing ein myndi að mestu nægjan-
leg fil þess að ná jöfnuði milli
flokka.
Það vaui hinn mesti misskilri-
ingur, að með þessari breytingu
væri verið að rýra áhrifavald
sveitanna. Þvert á móti. Útkoman
hefði verið sú við síðustu kosning-
ar, að þeir sem voru í minnihlnta
í sveitakjördæmnm, hefðu minst-
an rjettinn. Þeirra hlutur væri
algerlega fyrir borð borinn.
Hlutfallskosningar í tvímenn-
ingskjördæmum mvndu því
tryggja og auka rjett. dreifbýlis-
ins, en ekki minka. Og það væri
undarlegt, að Pramsóknarmenti
skvldu berjast gegn þessari rjett-
arbót. Þeir liefðu þó undanfarin
ár sótt. það fast og fengið í gegn,
að kosið var hlutfallskosningu til
Búnaðarþings um land alt. Var
ekki meining þeirra, að með þessu
yrði meira rjettlæti? Hvernig
fara þeir að því, að samræma
framkomu sína nú og þá?
Þessu næst ræddi J. P. nokk-
uð önnur ákvæði frumvarpsins,
fjölgun þingmanna í kaupstöðum
og breyting á tilhögun landslist-
anna. Var hann á móti báðum
þessum breytingum.
Að lokum kom J. P. inn á þær
ástæður, sem færðar væru fram
gegn lagfæringu á kosningafyrir-
komulaginu og var þá all-þung-
orður í garð forsætisráðberrans,
sem befði haft aðalforustuna í
andstöðunni.
Ræðumaður Inintist á kosninga-
frestunina og allan hringlanda-
háttinn í því máJi, hjá forsætis-
ráðherra og hans flokki.
Ein ástæðan gegn málinu væri
sú, sagði ræðumaður, að eklci
mætti koma fram með slík deilu-
mál á þessum tímum. Um þetta
væri það að segja, að forsætisráð-
berranum hefði verið falin stjórn-
armyndun með það fyrir augum,
fyrst og fremst, að draga úr deil-
um flokkanna. Hvernig hefði
bann svo rækt það hlutverk?
Þannig, að hann hefði sjálfur
ferðast um landið til áróðurs gegn
aðal samstarfsflokknum. Hann
hefði og þrásinnis flutt áróðurs-
ræður í útvarpið, þar sem enginn
hefði verið til andsvara. Og í ný-
afstöðnum bæjarstjórnarkosning-
mn hefði forsætisráðherrann sett
sjálfan sig á oddinn í kosninga-
baráttunni. Þar befði lionum hug-
kvæmst að kalla stefuu samstarfs-
flokksins dauðastefnuna! Vinning-
lirinn hefði orðið sá, íið kjósend-
ur bæjarins hefðu sýnt. ráðherr-
anum vantraust með nærri 95%-
greiddra atkvæða.
Jeg get ekki sjeð, sagði Jón á
Akri að lokum, að ef kosningar
eiga bvort eð er að fara fram í
yor, þá sje neitt því til fyrirstöðu,
að þetta mál, breyting á kosn-
ingafyrirkomulaginu fái að vera
með' þeim raálum, sem nm yerður
kosið.
Hermann Jónasson svaraði JónL
á Akri. Hann mintist fyrst á
kosningafrestunina og kvaðst íús*
lega taka ábyrgðina á sig af
þeirri ákvörðun. Hann væri sömu
skoðuuar enn, að öllum kosning-
xim þefði átt.að fresta, þar til birti
í lofti. En flokkarnir hefðu ekki
borið gæfu til, að standa saman
um þetta mál. — Tap Pramsókn-
armanua við bæjarsf jórnarkosn-
ipgarnar í Rvík skýrði ráðherrann
á sama bátt og Tíminn gerði dag-
inn eftir kosúingarnar. Ráðherr-
ann mintist ekki á- hvað blaðið'
sagði kosningadaginn.
Að síðustu sagði ráðherrann við
Jón Pálmason, að hann væri sá.
meðal þingmanna í deildinni, sem,
hann (ráðberrann) vildi síst hafa
sem stuðningsmann.
Umræðunni var ekki lokið.
Slysið í Sandgerði
FRAMH. AJF ÞXIBJU «Í3>L.
Er þeir höfðu siglt dálitla stund
bar að vjelbátinn „Þráinn“. Sáu
skipverjar á honum að eitthvað
var að hjá „Brynjari". Tókst
þeim að kasta línu um borð í
„Brynjar“. Bundu þeir Óskar
og Sigurjón strenginn um sig,
hvor í sínu lagi, og köstuðu sjer
í sjóinn. Voru þeir síðan dregnir
úm borð í „Þráinn*. Skipstjóri
á þeim bát er Óskar Sigurfinns-
son.
Segir Sigurjón að skipverjar
á „Þráinn“ hafi komið fram af
mestu hugprýði og sýnt mik-
ið snarræði viði að bjarg þeim
fjelögum og bað um að þakk-
læti fyrir björguniria og
aðhlynninguna, kæmi fram hjer
í blaðinu.
Gustav Svíakon-
ungur á batavegi
ustav Svíakonungur er nú
á batavegi. Frá því er
skýrt, að hann hafi fótávist
nokkrar klukkustundir á dag.
Næsta tilkynningin um líðan
hans verður ekki birt fyr en á
fimtudaginn.
MiLAFUMNCSSKRffSTOH
Pjetur Magnússon.
Einar B. Guðmundsson.
Guðlaugur Þorláksson.
Símar 3602, 3202 og 2002.
Austurstræti 7.
Skrifstofutími kl. 10—12 og 1—5.