Morgunblaðið - 26.10.1943, Síða 11

Þriðjudagur 26. okt. 1943.
fSM ORGUNBLAÐIÐ
11
íftlg
SbivícKi mm
, „Lofarðu J>víf“ sagði Kit-
aro og ljet sem liann heyrði
ekki spaugsyrði hins“.
,,-Jeg lofa því“, sagði Yoshio
rolega. „En hví skyldir þú
‘ deyjaf Þú ert ungur og hraust
ur‘ ‘.
Kitaro gekk áfram. „Þú ert
luiinn að gefa loforð þitt“,
sagði hann, og hann andaði
djúpt að sjer rökum mosailm,
sem lagði frá árfarveginum.
Þeir komu að kvöldi til húsa
afa og ömmu Kitaros, og þeg-
ar hinar sólbrendu gömlu
manneskjur krupu niður til að
bjóða þá velkomna og þeir átu
í hreinlegri stofu bóndabæjar-
ins, fannst Yoshio hann vera
kominn langt aftur í tímann,
löngu fyrir fæðingu hans.
Ilann varð mjög sólbrend-
ur af haustsólinni og hann var
allur í skinnflagning, er hann
kom aftur til Tokyo. Hann af-
henti ritgerð sína, sem eins og
oft skeði, varð aldrei prentuð.
Hann gleymdi brátt hinu ein-
kennilega samtali við bróður
sinn og minntist þess ekki fyrr
en eftir dauða Kitaros.
Það var dimmur snævi þak-
inn febrúarmorgun. Yoshio ók
grútsyfjaður á skrifstofuna til
að ráðgast um viðfangsefni
dagsins við blaðaljósmyndara.
Það var of snemt til að fara í
sporvagni, svo að hann hringdi
í leigubifreið. Klukkan var
fimm að morgni, og það Arar
von á ensku skipi til Yohohama
kl. 6. Yoshio og ljósmyndarinn
. ætluðu að aka þangað og fara
urn borð. Skrifstofubáknið A'ar
. tómlegt og hljótt. Ljósmynd-
arinn kom ekki. Það A'oru að
eins tveir næturfrjettaritarar
þarna, sem sátu umkringdir
tómum bjórflöskum og spiluðu
á' spil.
Morgumitgáfan var fulb
prentuð og það var ekki kom-
inn tími til að byrja á miðdeg-
isútgáfunni. Skyndilega rauf
liA-ell símhringing næturkyrð-
ina. Einn spilamannanna bar
tólið upp að eyranu, hjelt því
þar drykklanga stund. Aula-
svipur kom á andlit lians og'
hann gapti af undrun. Hinir
kölluðu óþolinmóðir til hans;
þá langaði til að ljiika spilinu.
„Ilvað er að?“ spurði Yoshio,
þegar maðurinn hjelt áfram að
kreppa höndina utan um
heyrnartólið, eins og lnin væri
frosin föst við*það. Hann opn-
aði munninn, hristi höfuðið,
kom ekki upp nokkru orði.
Á því augnabliki kom aðal-
næturfrjettastjórinn lit úr
skrifstofu sinni. Hann stóð
grafkyrr eins og myndastytta
í dyrunum. Ilann var náfölur
í andliti. „Byltingii* sagði
hann lágt. „Forsætisráðherr-
ann hefir verið myrtur — þeir
hafa allir verið myrtir —“.
Ritvjelaskröltið hætti. Spihr
mennirnir voru mállausir af
undrun og sátu eins og stein-
gervingar. Fr j ettaritst j órinn
leit á þá á víxl. Skyndilega
fengu þeir málið allir í einu.
Tveir þeirra þrifu hattana sína
og þuStu út. Yoshio var með
undarlegan titring í hnjálið-
unum. „Á jeg samt að 1‘ara
niður að skipi?“ spurði liann
'aulalega. Ritstjórinn svaraði
honum ekki. Herbergið fyltist
brátt af mönnum — blaða-
mennirnir voru að koma til
vinnunnar, sendisveinn kom
með prófarkir. Þeir töluðu all-
ir hver í ka]>i) við annan og
spurðu spurninga. „Okkur hef-
ir verið fyrirskipað að bíða
eftir skýrslu frá hinni opin-
beru frjettastofu“, sagði rit-
stjórinn. ÞrátFfyrir æsinginn
hvíldi undarLeg ró og stilling
yfir þeim, því að þeir voru
Japanar. Starfsmenn dagblaðs
ins voru nú í hverjum síma,
allir töluðu þeir lágt og rólega.
Yoshio sendi dreng eftir skýrsl
um yfir fyrri pólitísk morð.
„Þetta er sautjándi ráðherr-
ann, sem hernaðarsinnarnir
slátra. Þeir eru gegjaðir“,
sagði gamall l)laðamaður, sem
hafði með höndum ritstjórn
kvennasíðunnar. Yoshio grúsk-
aði í gömlu skýrslunum, sem
voru lítið eitt farnar að gulna
og höfðu verið límdar á græn
spjöld til varnar gegn tönn
tímans. Síðan tók hann papp-
írsörk, setti í ritvjelina og fór
að skrifa. Brátt glumdi í öll-
um útvarpstækjum byggingar-
innar, þar var gefin út sú til-
kynning, að Shiro Nonaka
liöfuðsmaður og vinir hans
hefðu' stigið spor til að bjarga
föðurlandinu, með því að
drepa alla þá, sem hindruðu
framgang Showa endurreisn-
arinnar og niðurlægðu keisar-
ann. Mönnum var ráðlagt að
vera st-iltir og rólegir og þeim
var lieitið betri framtíð. Aðal-
línur ritsíma og talsíma voru
slitnar. Byggingin var upp-
Ijómuð af rafljósum, því að
dimt var í veðri, og fram und-
ir miðjan dag geysaði snjóbyl-
ur um stræti borgarinnar.
Yoshio las yfir greinina sína,
reif hana í sundur og stakk
tætlunum í buxnavasann án
]>ess aö hugsa sig um. Hann
hringdi til konu sinnar og
skýrði henni frá því, að hann
ætlaði' í heinfsókn til foreldr-
anna. Eftir langa mæðu tókst
honum að fá leigubifreið og’ ók
eftir. næsturn mannlausum
strætunnin. Gráar snjóflyksur
fjellu þjttt gegnum kalt loft-
ið. Hjer og þar stóðu vopnað-
ir verðir, hermenn gengu í
fylkingu, byssur stóðu í röð í
snjónum. Dökkir og þöglir hóp
ar horfðu á uppreisnarmenn-
ina með augnaráði, sem ekk-
ert gaf til kynna um hugsanir
nje hugarfar þeirra. Jafnvel
bændur í stuttum, fóðruðum
úlpum höfðu komið ixr nær-
liggjandi sveitum til að sjá
byltinguna. Stúdentar úr hin-
um frelsissinnaða Vaseda há-'
skóla með húfuna, sem Yoshio
hafði einu sinni haft, stóðu
einnig þöglir og hnípnir á götu
horntmi og stöppuðu niður
fótunum til að halda á sjer
hita. Gufustrókur stóð fram úr
hverjum hermanni, sem þramin
aði fram hjá. Það var eins og
sujórinn kæfði niður öll hljóð.
Yoshio sá strax á hinni
ýktu og formföstu kurteisi
foreldranna og óeðlilegu broái
þeirra, hve órótt þeim var
innanbrjósts. Hideho hafði
einnig komið. Yoshio strauk
Utan við sig stutt, mjúkt, olíu-
borið hár hennar, og hún
hjúfraði sig fast upp að hönd
hans, eins og hrætt, lítið dýr.
Hún gat ekkert sagt. Þau
vissu öll, að Kitaró var einn
uppreisnarmahnanna,' en ekk-
ert orð fjell 1 þá átt. Toson
Murata, hinn háborni faðir,
sagði að vísu gremjulega:
„Ileimskir ketlingar, halda að
þeir hafi vit á stjórnmálum •—
fara með alt í hundana“.
Baaya gamla bar matinn á borð
ið. og Yoshio tók eftir, að hún
hafði grátið. llvarmar hinnar
gömlu fóstru voru i'auðir og
þrútnir — hrygðarsjón í
brvuiu, hrukkóttu og skorpnu
andlitinu.
Fyrir náttmál komu liersveit
ir inn í borgina íjþví skyni að
vernda hana fyrir sveitum
uppreisnarmannanna. Yoshio
hlýddi af hálfum huga eðlis-
hvöt blaðamannsins og fór til
Central járnbrautarstöðvarinn
ar til að horfa á og fylgjast
með komu þeirra og aðgerðum.
ITann fann venju fremur mik-
ið til þess þennan dag, að
hann A'æri ekki blaðamaður
nema fyrir náð og miskunn
tengdaföður síns, að hann
væri í rauninni aðeins sníkju-
dýr á honum, alt starfsfólkið
vissi það eins vel og hann, að
hann væri enginn blaðamað-
ur. Ilann skorti frumleik til að
vera rithöfundur, en var of
langorður og ítarlegur til að
vera blaðamaður. Hann liafði
ekki fengið neinar fyrirskip-
anir um, hvað hann átti að
gera, en þarna stóð hann í
snjónum fyrir utan járnbraut-
arstöðina, þar sem götuljósin
loguðu dauft gegnum þjett
snjójelið, og horfði á hersveit-
irnar, sem komu og fóru. Hann
vonaðist til að fá „stórfrjett"
um það leyti sem þeir kæmust
inn í miðju borgarinnar, ef
liann gæti íylgst með þ,eim
þangað. Það gæti að vísu orð-
ið hættulegt, ef þeir mættu
einni hersveit uppreisnarmann
anna, en það var ekki hættan,
sem Yoshio óttaðist, heldur
tómleikinn og tilbreýtingar-
leysið, sem auðkendi ævi hans.
avmilcsboR
Kvennagullið
Æfintýri eftir Jörgen Moe.
8.
mjöður og öl hefir aldrei verið á konungsborði“, sagði
hann. „Og mjöðurinn er sætari en bæði hunang og síróp“.
Þegar konungsdóttir heyrði þetta, vildi hún undir eins
eignast þenna merkilega krana, og hún hafði víst heldur
ekki mikið á móti því, að fá að sjá eiganda hans. Þess-
vegna fór hún aftur til föður síns og bað hann um að
senda út í hólmann eftir þeim, sem átt hefði skærin og
dúkinn, því hann ætti enn einn hlut, sem vert væri að
eiga, sagði hún. Og þegar kóngurinn frjetti hverskonar
gripur þetta væri, sem piltur hefði í fórum sínum, þá
skuluð þið vita, að hann var ekki lengi að senda eftir
honum.
Þegar svo piltur kom til hallarinnar, spurði kongsdótt-
ir hvort það væri satt, að hann ætti krana, sem væri
mikið metfje.
Jú, hann var með kranann í vestisvasa sínum, en þegar
konungsdóttir vildi endilega kaupa hann, sendi hann eins
og í fyrri skiftin, að hann seldi hann ekki fyrir nokkra
peninga, og ekki einu sinni þótt honum væri boðið hálft
ríkið fyrir hann.
„En það er nú sama“, sagði pilturinn. „Ef jeg fæ að sitja
á rúmstokknum hjá þjer í nótt, konungsdóttir, þá skalt
þú fá kranann minn. Jeg skal ekki gera þjer neitt, en ef
þú ert hrædd, þá geturðu gjarna haft átta menn á verði
í herberginu“.
„Æ, nei, það þarf enga varðmenn“, sagði konungs-
dóttir, „svo vel þekki jeg þig,“ og um nóttina sat piltur,
á rúmstokknum hjá konungsdóttur, og var svo fallegur,
að henni kom ekki dúr á auga alla nóttina, hún horfði
alltaf á hann.
«. Þegar varðmennirnir komu um morguninn, og ætluðu
að fara með pilt út í hólmann aftur, bað konungsdóttir
þá bíða örlítið við, og svo hljóp hún inn til föður síns
og bað hann ósköp vel um að lofa sjer að giftast pilt-
inum, því henni þætti svo vænt um hann, að hún gæti
ekki án hans lifað.
„Æ, góða mín, giftstu honum bara, fyrst þú endilega
vilt það“, sagði konungur. „Sá, sem á aðra eins hluti og
hann, er jafnríkur og við!“
Svo fjekk piltur kpnungsdóttur og hálft ríkið, hinn
helmingurinn kom í hans hlut, er konungur dæi, og svo
ljek allt í lyndi, en bræður sína, sem höfðu verið svo
vondir við hann, ljet hann setja í hólmann. — „Þarna
geta þeir verið, þangað til þeir eru farnir að sjá, hvorum
vegnar betur, þeim, sem hafa alla vasa fulla af peningum,
eða hinum, sem hefir nóga kvenhylli“. Og ekki þýddi
mikið fyrir þá að hringla í peningunum þar úti í hólm&n-
um, býst jeg við. Og ef bróðir þeirra hefir ekki leyst þá
úr prísundinni á hólmanum hjá öllum ruslaralýðnum. þá
eru þeir þar enn í dag og jeta graut og drekka mysu.
ENDIR.

jurux.
„Babbi, sagði Elsa litla,
fimni ára gömul. „Ileldurðu
að mamma sje vel að sjer í
barnauppeldi ?“
„Hvers vegna spyrðu að
því V ‘ spúrði pabbinn.
„Nú“, sagði Elsa litla, „hún
lætur mig altaf fara í rúmið,
þegar jeg er glaðvakandi, og
á fætur þegar jeg er steinsof-
andi‘ ‘.
★
Faðirinn: „Lofaðir ]>ú mjer
ekki að vera góður drengur?“
Sonurinn: „Jú, pabbi“.
Faðirinn: „Og lofaði jeg
þjer ekki refsingu, ef þú ekki
yrðir það ?“
Sonurinn: „Jú, paþbi. En
þar sem jeg hefi nfi þrotið mitt
loforð, þarft þú ekki að halda
þitt“.
Jón, sex ára gamall, var í
boði og varð alveg ruglaður,
þegar hánn sá alla fjölskyldu-
meðlimina lineigja höfuð sitt í
bæn.
„Ilvað eruð þið að gera ?‘ ‘
spurði hann.
„Þakka fyrir vort daglega
brauð“, var honum sagt. „Ger-
ir þú það aldrei heima, Jón
minn V ‘
„Nei“, svaraði Jón. „Ileima
borgum A'ið fyrir brauðið“.’
★
Villi: „Mamma, fara þeir,
sem ski-ökva, til himnaríkis?“
Mamman: „Nei, auðvitað
ekki, Villi minn“.
Villi: „Jæja. Mikið skolli
lield jeg sje einmanalegt þar
uppi, bara guð og Georg Was-
hington".
Sendimaður kom eitt sinn til
Sparta frá Perinthian og hjelt
langa ræðu.
„Hvaðá svar á jeg að fara
með til Perinthian?“ spurði
hann.
„Segið“, sagði konungurinn,
,,að þjer hafið talað mikið og
að jeg hafi ekki sagt orð“.
★
Foreldrarnir voru að sýna
gestinum litla drenginn sinn.
„Hann kann líklega staf-
rófið ?‘‘ sagði gesturinn.
„Já, já“.
„Hvað er fyrsti stafurinn í
stafrófinu, Bobby?“ spurði
gesturinn.
„A“, sagði Bobby.
„Alveg rjet.t. Og hvaða staf-
ur kemur á eftir A?“
„Allir hinir“, sagði Bobby.