Morgunblaðið - 19.12.1943, Blaðsíða 16

16
Málverkasýning
Jóns Engilberts
Á ÞESSARI SÝNINGU eru 30
olíumálverk og 170 teikningar
og vatnslitamyndir. Er þetta
með stærstu sýningum, sem Jón
hefir haldið.
Vinnustofan i húsi Jóns, þar
sem hann heldur sýninguna
er björt og rúmgóð, og húsið
hið vistlegasta. Hefir húsið verið
í smíðum tvö síðustú árin, og
hefir Jón unnið við að koma því,
upp, jafnframt. þvi, sem hann
hefir málað og teiknað. Er það
því þegar öllu er á taotninn
hvolft, ekki smáræðis verk, sem
. eftir hann liggur á ekki lengri
tíma.
Jón Engilberts er ágætur
teiknari, sem raunar var vitað
áður. En á þessari sýningu er
fjölbreyttara safn slikra verka,
en jeg hefi áður sjeð eftir hann.
Hann virðist vera síteiknandi,
svo fjölbreytt eru viðfangsefnin.
I þessu starfi er hann heill og
óskiftur. Teikningar hans eru
trúverðugar myndir, einskonar
Ijóð sem mælt eru af munni
fram. Margar eru þær einbeitt-
ar og markvissar, t. d. ýmsar
teikningar af nöktu fólki, gerðar
með einföldum línum samyæmis-
fögrum, um leið og myndin fær
á sig „plastiska ró“. Vatnslita-
rriyndir úr Fljótshlíð eru mál-
aöar i sumar sem leið. Þetta
evu fallega bygðar myndir og
ákveðnar í litum.
Olíumyndirnar 30 eru margar
allstórar, ólíkar hver annari, og
nokkuð sundurleitar..
Þar gætir þó einkum tveggja
stefna. Er önnur óhlutkend ,,Ab-
strakt“ t. d. í tveimur Hafnar-
myndum með miklu af beinum,
lóðrjettum linum og hún er
landslags „rómantik'1 t. . d. í
myndinni frá Kópavogi, með
mishæðóttu landslagi og strjál-
ingi húsa hjer og hvar, en mann-
verur skjögrandí eftir vegum eru
skygnandi til himins og tungl
vaðandi í skýjum.
•Mjer kom í hug, þegar jeg
sá þessar myndir danski málar-
inn Söndergaard. Er þá einhver
andlegur skyldleiki milli Reyk-
víkingsins og Sjálendingsins!
Svo eru aðrar myndir, sem eru
til beggja stefna, svo sem ýmsar
blómamyndirnar.
Af einstökum verkum mætti
auk þess benda sjerstaklega á
,.Þingvallahraun“ með grænum
og brúnum litum. Er þetta
skemtileg landslagsmynd. —
„Sunnudagur í Kópavogi" er
björt og hrein í litum, samfara
því að vera ágætlega teiknuð.
„Frá höfninni" nr. 26, er sjer-
lega heilsteypt verk að mynd-
byggingu. Svo er einnig málverk
sem nefnist „Úr sveit“.
Sýning þessi mun standa til
jóla. Orri.
Barnaheimilið við Eiríksgötu
Styrkurinn til barnanna
best kominn hjá
Sumargjöf
Norsku æfintýrin frægu, eftir
Asbjörnsen og Moe eru nú kom-
in- í bókaverslanir. — Æfintýri
þessi hafa lengi verið vinsælasti
skemtilestur norsku þjóðarinnar.
' Islendingar hafa kynst þeim hjer
í blaðinu í sumar. Þau verða
áreiðanlega jafn vinsæl hjer og
í Noregi, enda svipar mörgum
J.eirra til bestu íslensku æfin-
týranna, sem lifað hafa á vör-
um þjóðarinnar öld eftir öld og
Jón Árnason varðveitti frá
gleymsku með söfnun sinni.
Hjónaefni. Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sina, frk. Erna
Helgadóttir, Laugarnesveg 56 og
Kjartann Ólafsson, bifreiðastj.,
Laugarnesveg 58.
Styrkið og stýðjið Vetrar-
bjáipina. Skrifstofan er í Banka-
stræti 7. Sími 4966.
SUÐURBORG, hið nýja barna
heimili Barnavinafjelagsins
Sumargjöf, var opnað 17. þ. m.
Var sú athöfn öll mjög virðu-
leg og hátíðleg eins og vera
bar. Viðstaddir voru auk stjórn
enda fjelagsins ýmsir velunn-
arar þess og gestir, þar á með-
al borgarstjórinn, Bjarni Bene-
diktsson.
Formaður Sumargjafar, Isak
Jónsson, bað menn að byrja
með því að rísa úr sætum sín-
um og syngja „Þín miskunn,
ó, guð". Formaðurinn bauð þá
gesti velkomna og minti á, hve
alvarleg og söguleg stund þetta
væri, ekki einungis fyrir Sum-
argjöf, heldur fyrir bæjarfje-
lagið í heild, þó sjerstaklega
yngstu þegnana.
Þá tók til máls borgarstjóri,
Bjarni Bcncdiktsson. Benti
hann m. a. á, hve þörfin væri
mikil fyrir slíkt heiniili sem
þetta og þó sjerstaklega á þess-
| um tímum, vegna erfiðra heim-
| ilisástæðna, og að nauðsyn bæri
! til að bæta það upp, sem heim-
ilin geta ekki gert fyrir börn-
in. Fjelagið Sumargjöf hefir
haft forgönguna í að bæta úr
þeirri þörf, sem í þessum efn-
um væri. Árið 1935 byrjaði
bærinn fyrst að veita Sumar-
gjöf fjárhagslegan styrk. Það
ár var veitt til dagheimilis 1200
krónur. Árið 1937 til tveggja
dagheimila 2400 krónur, 1938
—’40 4500 krónur á ári, 1941
6000 krónur, 1942 35,000 krón-
ur og 1943 er gert ráð fyrir
135,000 krónum. Þá keypti bær
inn húsið, sem hið nýja barna-
heimili er starfrækt í fyrir
400,000 krónur. Borgarstjóri
skýrði og frá að í bæjarstjóm
hefði altaf verið fullkomið sam
komulag um styrk til Sumar-
gjafar og að fje, sem hafi ver-
ið veitt til þessarar menningar-
starfsemi sje hvergi betur kom
ið en hjá fjelaginu Sumargjöf.
— Loks afhenti borgarstjóri
Sumargjöf húsið, sem er nr. 37
við Eiríksgötu og 78 við Hring-
braut, til ráðstöfunar.
Isak Jónsson þakkaði borg-
arstjóra og bað hann að færa
bæjarstjórn þakkir Sumargjaf-
ar. Þá skýrði hann frá að for-
stöðukona vistarheimilisins og
vöggustofunnar hefði verið ráð
in ungfrú ísafold Sveinsdóttir
í stað ungfrú Guðrúnar Briem,
sem ekki komst heim frá Sví-
þjóð, og forstöðukona dagheim-
ilisins og leikskólans ungfrú
Guðrún Stephensen. —
Fyrst var gert ráð fyrir, að
heimilið gæti tekið til starfa í
október, en miklar breytingar
þurfti að gera á húsinu, sem
töfðu að svo gæti orðið. Vöggu-
stofan tók fyrst til starfa um
miðjan september, 12. nóv tók
svo leikskólinn til starfa og
dagheimilið 30. nóv.
Vistarheimilið tekur svo til
starfa í dag. — Vöggustofan
tekur yfir tvær stofur og dvelja
þar nú 16 munaðarlaus börn
sem ekki ciga annað heimili.
—Leikskolinn er í einni stofu
og dvelja þar 45 börn. Þau
börn borða og sofa heima hjá
sjer, en e'ru þess á milli í skól-
anum. Dagheimilið tekur yfir
4 stofur og eru þar skráð 50
börn. Dvelja þau þar allan dag-
inn. Þá ér það vistarheimilið,
sem eru 4 stofur og eru þar
skráð 50 börn. Aðsókn að heim
ilinu er svo mikil, að ekki er
hægt að sinna fjölda umsókna.
í Suðurborg dvelja því á veg
um fjelagsins 130 börn, eða ná-
kvæmlega jafnmörg og á hin-
um heimilum fjelagsins til sam
ans. Þannig eru 260 börn al-
veg á vegum fjelagsins, en und
ir þaki þess — ef svo má að
orði komast — dvelja 530 börn,
þar sem í Grænuborg er starf-
ræktur skóli með 270 börnum,
sem að vísu eru ekki á vegum
fjelagsins.
Breytingar á Suðurborg hafa
þegar kostað fjelagið 40 þús.
krónur og er þeim ekki lokið
ennþá. Nýbygging og viðbót á
Vesturborg hefir kostað 41 þús.
krqnur, nýbygging og viðbót á
Grænuborg 45 þús. krónur og
breytingar og viðbót á Tjarn-
arborg 28 þús. krónur. Áhöld
og innbú hefir verið keypt fyr-
ir um 50 þús. krónur og hefir
að sjálfsögðu mest af því farið
til hins nýja heimilis.
Frá þessu skýrði ísak Jóns-
son í ræðu sem hann hjelt. —
Honum fórust þannig orð að
lokum, að Suðurborg væri tal-
andi vottur á áberandi stað,
hvað ætti að gera fyrir börnin.
Þó tók til máls Arngrimur
Kristjánsson form. Barnavernd
arnefndar íslands, og mintist
hann sjerstaklega fyrsta form.
Sumargjafar, Steingríms Ara-
sonar kennara, sem nú dvelur
erlendis og starfsfólks Sumar-
gjafar.
Sr. Árni Sigurðsson tók þá til
máls. Skýrði hann m. a. frá
gjöf, er fjelaginu hefði borist
frá ísak Jónssyni, kennara, og
konu hans frú Sigrúnu Sigur-
jónsdóttur.Gjöfinni fylgdi brjef
dagsett 12. þ. m. Var þar skýrt
frá að í tilefni af opnun Suð-
urborgar hafi þau hjón stofnað
sjóð að upphæð 5 þús. kr. til
minningar um húsíírú Ragn-
heiði Sigurbjörgu ísaksdóttur,
frá Seljamýri í Loðmundarfirði,
en þar dvaldi hún sem ljósmóð
ir í 33 ár. Skal sjóðurinn nefn-
ast Vöggustofusjóður Ragnheið
ar Sigurbjargar ísaksdóttur.
Styrkur úr honum skal veittur
börnum, er dvelja í vöggu-
stofu heimilisins, eftir reglum,
sem síðar verða settar.
Tekið er fram að mönnum
sje heimilt að gefa í sjóðinn
til minningar um frú Ragnheiði
Sigurbjörgu eða vegna málefn-
isins.
Minti sr. Árni á, hve víðtæk
áhrif slíkur sjóður gæti haft á
starfsemi heimilisins.
Þá var sunginn sálmurinn „Á
hendur fel þú honum”.
Loks var gestum sýnt heim-
ilið.
Húsin, sem Suðurborg er í eru
— eins og áður var getið —
húsið nr. 37 við Eiríksgötu
og 78 við Hringbraut og er það
sambygging.
Húsið við Eiríksgötu er tvær
hæðir og kjallari, en húsið við
Hringbrautina 4 hæðir utan
kjallara. Af þessu má ráða, að
hjer er mjög rausnarlega að
unnið og hefir Sumargjöf ekki
sparað nei^t til þess að gera
heimilið sem best úr garði. Á
Sumargjöf mjög miklar þakkir
skilið fyrir þá ómetanlegu starf
semi, sem fjelagið rekur. Að
sjálfsögðu horfist það í augu
við mikla verðbólgu og fjár-
hagsörðugleika, en forstöðu-
menn fjelagsins hafa ekki látið
það á sig fá. En bæjarbúar hafa
altaf látið sjer ant um starfsemi
fjelagsins, þareð hjer ræðir um
velferð þeirra þegna þjóðfje-
lagsins sem helst þurfa hjálpar
við.
Friðþjófur Nansen.
NANSEN. Nýlega er kom-
in lit í íslenskri þýðingu æfi-
saga Friðþjófs Nansens, eins
hins mesta og' besta raanns,
sem Norourlönd hafa átt fyrr
og síðar, Hins og öllum ís-
lendingum er kunnugt varFrið,
þjófur Nansen hinn mesti og
þektasti íþróttamaður, hann
var heimskautafari, hann tók
mikinn virkan þátt í frelsis-
baráttu þjóðar simiar, og hann
varð að lokum einn af mestu
velgerðarmönnum mannkyns-
ins, er hann að lokinni fyrri'
heimsstyrjöld tókst að bjarga
mönnum svo miljónum skifti
af öllum þjóðflokkum, sem
flæktust viltir og vegalausir
um alla Norðurálfu og víðar.
Bókin er að miklu leyti
bygð á dagbókum Nansens
s.jálfs. Ilann segir sjálfur frá.
æfintýrum sínum, er hann á
æskuárunum lá úti á fjöllum
og skógum, er hann barðist á
ísauðnunum við myrkur, hung
ur og kulda, og þegar hann
sat fundi með stórmennum
álfunnar að ófriðarlokum.
Æfisaga Nansens sýnir,
hversu góðui' maður með
sterkan vilja getur míldu til
vegar komið.
Sunnudagur 19. des. 1943.
Hafnarfjarðarbíó
í nýjum húsa-
kynnum
Hafnarfjarðarbíó hefir nú
tekið til starfa í hinum nýju
húsakynnum sínum við Strand
götu. Eigandi þess, Árni Þor-
steinsson, bauð frjettariturum
blaða og útvarps, ennfremur
bæjarstjóm og öðrum gestum,
er kvikmyndahúsið tók til
starfa í hinum nýju húsakynn-
um til hátíðarsýningar.
Áður en sýning hófst, ávarp-
aði Árni gesti, og bauð þá vel-
komna, því næst tók til máls
sóknarprestur sr. Garðar Þor-
steinsson, en hann lýsti Vígslu
hússins. Að því loknu hófst
sýning myndarinnar „Liljur
vallarins”, en að sýningu lok-
inni bauð Árni og kona haris
Helga Níelsdóttir, gestum til
kaffidrykkju.
Húsakynni eru öll hin veg-
legustu, en stærð hússins er 25
x 11 Vá m. Teikningu af húsinu
gerði Einar Erlendsson, Rv. —•
Yfirsmiðir voru húsameistararn
ir Guðjón Arngrímsson og
Bjarni Erlendsson, en múrar
Diðrik Helgason, Þórir Jakobs-
son og Albert Kristinsson, múr-
húsun og flísalögn annaðist Vil
berg Hannesson múrarameist-
ari. Raflagnir til ljósa og vjela
framkvæmi h.f. Ekkó, Hafnarf.
Vatns- og hitalagnir Jón Ás-
mundsson. Málningu, Emil
Randrup og skreytingar Axel
Einarsson, Rv. Stóla smíðuðu
G. Bjarnason og Kjarval, Rv.,
og hafði Sveinn Kjarval hús-
gagnabólstrari gert teikningu
af þeim. Talmyndavjelar eru
af nýjustu gerð „Western Elec-
tric”. Húsið rúmar í sæti rösk-
lega 300 manns. Á vesturhlið
þess, en hún snýr að sjó, liggja
svalir meðfram allri hlið þess
og geta kvikmyndahússgestir
notið þaðan hins fegursta út-
sýnis í sýningarhljeum.
Harðir bardagar
í Júgóslafíu
London í gærkveldi.
Miklir bardagar eru enn háð-
ir víðsvegar um Jugóslafiu, þar
sem Þjóðverjar reyna að
þjai'ma að her Titos hershöfð-
ingja. Hafa þeir tekið nokkur
þorp, en sumsstaðar hafa menn
Titos unnið á, og þar hafa Þjóð-
verjar eyðilagt alt sem þeir
máttu, á undanhaldin.
2000 króna gjöf til
Nemendasambands
Kvennaskólans
MINNINGARGJÖF um,
Ingibjörgu Bjarnason.
Gamall nemandi Kvenna-
skólans í Reykjavík, sem ekki
vill láta nafn síns getið, hefir
afhent stjórn nemendasam-
gjöf, til minningar um hina
látnu forstöðukonu skólans,
Ingibjörgu II. Bjarnason. —J
Gjöfin var afhent þann 14. þ.
m., á 75 ára fæðingardegi for-
stöðukonunnar og mælt svo
bands skólans kr, 2000,00 að
fyrir, að npphæðin skyldi;
renna í byggingarsjóð leik-
fimishúss skólans, en nemenda,
asmhandið gcngst fyrir hygg-
ingu þess. Var það kunnugt,
að forstöðukonan hafði mikinn
áhuga fyrir því máli.
Stjórn nemendasamhands-
ins færir gefandanum sínar
bestu þakkir
Hjúskapur. í Kaupmannahöfn
voru gefin saman í hjónaband
þann 16. okt, Birte Sörensen,
dóttir Frode Sörensen, lector, við
við landbúnaðarháskólann og
Jóhann Kr. Jönsson (Jóhannsson
ar, skipstjóra) garðyrkjunemi við
sama skóla. •' I